Wezyr
wysoki urząd dworski w krajach muzułmańskich
Wezyr (tur. wezir z arab. وزير wazir „podpora; pomocnik” od wazara „dźwigać”)[1] – od czasów Abbasydów najważniejszy urząd na dworze kalifów[2]. Wzrost znaczenia wezyra miał związek z przyjęciem przez Abbasydów ceremoniału orientalnego, który uniemożliwiał władcy bezpośrednie komunikowanie się z poddanymi, co spowodowało, że wezyr stał się wyrazicielem woli kalifa[3]. Wezyr już od czasów Omajadów stał na czele kancelarii państwa, przez którą przechodziły dekrety kalifów[4]. Wezyrowie urzędowali także na dworach chanów[a].
Zobacz też
edytuj- divan – rada doradcza muzułmańskich władców
- firman – rozporządzenie sułtana lub wezyra
- lista tureckich wielkich wezyrów
- wielki wezyr
Uwagi
edytuj- ↑ Pod Zborowem chan krymski wysłał do Jana Kazimierza list, w którym zapraszał do rokowań: Jeźli WKM chcesz się z gościem i przyjacielem swoim porozumieć, wyślej pierwszego wezyra swego – wyślemy i my wezyra naszego – niechaj wiemy intencyą WKMci. Ofiarujemy przytem przyjaźń naszą. Do negocjacji król wyznaczył kanclerza Jerzego Ossolińskiego. Ludwik Kubala Szkice historyczne t.1 (1880) s. 146.
Przypisy
edytuj- ↑ Słownik Wyrazów Obcych: wezyr.
- ↑ wezyr, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2023-03-19].
- ↑ Manteuffel 1999 ↓, s. 72.
- ↑ Manteuffel 1999 ↓, s. 73.
Bibliografia
edytuj- Tadeusz Manteuffel: Średniowiecze. Wydawnictwo Naukowe PWN, 1999.
Literatura dodatkowa
edytuj- Ph. K. Hitti, Dzieje Arabów, Warszawa 1969.
- J.C., Risler, La civilisation arabe, Paris 1945.