Władysław Maliniak

polski prawnik

Władysław Maliniak (ur. 7 listopada 1885 w Warszawie, zm. w 1941) – polski prawnik, profesor nauk prawnych, specjalista w zakresie prawa konstytucyjnego.

Władysław Maliniak
Państwo działania

 Polska

Data i miejsce urodzenia

7 listopada 1885
Warszawa

Data śmierci

1941

profesor nauk prawnych
Specjalność: prawo konstytucyjne
Alma Mater

Uniwersytet Zuryski

Nauczyciel akademicki
Uczelnia

Wolna Wszechnica Polska

Wydział

Prawa i Nauk Ekonomiczno-Społecznych

Stanowisko

dziekan (1931–1935)

Okres zatrudn.

około 1922 – około 1939

Życiorys

edytuj

Był synem Artura i Ewy z domu Maliniak. Ukończył warszawską Szkołę Handlową Zgromadzenia Kupców, następnie studiował na uczelniach zagranicznych, ukończył studia na wydziale prawa uniwersytetu w Zurychu. W młodości należał do Związku Młodzieży Socjalistycznej i PPS[1][2].

W latach 1915–1918 był wykładowcą filozofii i encyklopedii prawa na Wydziale Humanistycznym Towarzystwa Kursów Naukowych w Warszawie[3] oraz nauczycielem historii w Gimnazjum Mariana Rychłowskiego w Warszawie[4]. W czasie I wojny światowej był członkiem Centralnego Komitetu Obywatelskiego w Warszawie[1].

Po podpisaniu Aktu 5 listopada w 1916 roku przez przedstawicieli cesarzy Niemiec i Austro-Węgier został członkiem Komisji Konstytucyjno-Sejmowej utworzonej w styczniu 1917 roku przy Tymczasowej Radzie Stanu; zadaniem tej komisji było opracowanie projektu konstytucji przyszłego Królestwa Polskiego. Po odzyskaniu niepodległości przez Polskę w 1918 roku Maliniak brał udział w pracach nad jej konstytucją, w działającym z inicjatywy premiera Jędrzeja Moraczewskiego Biurze Konstytucyjnym przy Prezydium Rady Ministrów i w powołanej przez premiera Ignacego Paderewskiego komisji eksperckiej „Ankiety dla oceny projektów konstytucji” (tzw. „ankiety Bobrzyńskiego”). Prace te jednak nie miały wpływu na proces uchwalenia konstytucji marcowej w 1921 roku[2].

W 1920 roku Maliniak ochotniczo wstąpił do Wojska Polskiego i wziął udział w wojnie polsko-bolszewickiej[1][2].

Po wojnie rozpoczął pracę w Wolnej Wszechnicy Polskiej. Wykładał historię ustroju Polski, filozofię prawa oraz prawo konstytucyjne. Kilkakrotnie, w tym w latach 1931–1935 pełnił we Wszechnicy funkcję dziekana Wydziału Prawa i Nauk Ekonomiczno-Społecznych. Wśród jego wychowanków był m.in. Tomasz Piskorski.

Był gorliwym piłsudczykiem. W połowie lat 20. związał się ze środowiskiem, które w 1926 roku powołało Partię Pracy, do której również należał.

Wiele jego prac ukazywało się w „Epoce” (dzienniku będącym organem prasowym Partii Pracy), „Głosie Prawdy”, rządowej „Gazecie Polskiej”, „Drodze”, „Gazecie Sądowej” i „Ruchu Prawniczym i Ekonomicznym”[2].

W 1941 roku został zamordowany przez Niemców.

Ważniejsze prace

edytuj
  • Przyczynek do teorii publicznych praw podmiotowych (1917)
  • Demokratyzm a parlamentaryzm (1919)
  • Prawo konstytucyjne (1927)
  • Wybory a zasady (1928)
  • Konieczność zmiany konstytucji marcowej (1930)[5]
  • Fetyszyzm prawniczy w koncepcjach konstytucyjnych (1935)
  • Józef Piłsudski jako polityk romantyczny (1935)
  • Zagadnienie podziału władz w prawie państwowym nowoczesnym (1936)
  • Walka klas a rzeczywistość (1937)[6]

W 2012 roku wydano wybór jego pism pt. Przeciwko fetyszyzmowi konstytucyjnemu w serii Biblioteka Klasyki Polskiej Myśli Politycznej (wybór, wstęp i opracowanie Adam Danek, Ośrodek Myśli Politycznej, Wydział Studiów Międzynarodowych i Politycznych UJ, Kraków 2012).

Przypisy

edytuj
  1. a b c Maliniak Władysław, [w:] Stanisław Łoza (red.), Czy wiesz kto to jest?, Warszawa: Wydawnictwo Głównej Księgarni Wojskowej, 1938, s. 459.
  2. a b c d Klasycy myśli politycznej – Władysław Maliniak (1885–1941) [online], Ośrodek Myśli Politycznej [dostęp 2016-11-13].
  3. Dziesięciolecie Wolnej Wszechnicy Polskiej TKN: sprawozdanie z działalności Towarzystwa Kursów Naukowych 1906–1916, opracowali Ryszard Błędowski, Stanisław Orłowski, Henryk Mościcki, Warszawa 1917, s. 129 (wersja elektroniczna w Podkarpackiej Bibliotece Cyfrowej)
  4. Jan Świątecki, Szkoła Mariana Rychłowskiego 1905–1919, „Stolica: Warszawski Tygodnik Ilustrowany”, 39 (39), 23 września 1984, s. 11 [zarchiwizowane z adresu 2013-02-01].
  5. Władysław Maliniak, Konieczność zmiany konstytucji marcowej [online], Odb.: Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny. 1930, z. 2., polona.pl [dostęp 2020-03-10].
  6. Władysław Maliniak, Walka klas a rzeczywistość [online], polona.pl [dostęp 2020-03-10].

Linki zewnętrzne

edytuj