Saksonia-Anhalt

Saksonia-Anhalt jest położona w środkowo-wschodniej części kraju i graniczy z krajami związkowymi:

•   Brandenburgią – na północnym wschodzie
•   Saksonią – na południowym wschodzie
•   Turyngią – na południu
•   Dolną Saksonią – na zachodzie

Północną część Saksonii-Anhalt stanowią równiny, wchodzące w skład Starej Marchii (niem. Altmark), gdzie leżą stare miasta hanzeatyckie jak Salzwedel, Stendal i Tangermünde. Na północnym wschodzie znajduje się teren pokryty łąkami, zwany wrzosowiskiem Colbitz-Letzlinger Heide. Na południe od tego leży żyzna równina Magdeburger Börde z miastami: Magdeburg, Schönebeck, Burg, Oschersleben, Wanzleben, Aschersleben. Na południowym zachodzie kraju leżą góry Harzu, a na południu region winiarski Soława-Unstruta.

We wczesnym średniowieczu przebiegała przez region zachodnia granica osadnictwa słowiańskiego. Zamieszkiwali tu m.in. Koledzice, Chudzicy, Nieletycy, Morzyczanie, Lesicy i Hawelanie. Znajdował się tu jeden z głównych grodów słowiańskich na Połabiu – Hobolin. W późnym średniowieczu na obszarze dzisiejszego kraju związkowego Saksonia-Anhalt istniał szereg krajów, z których najbardziej znaczącymi były Marchia Brandenburska (leżał tu jej zachodni kraniec, czyli Stara Marchia), arcybiskupstwo magdeburskie, Księstwo Saksonii-Wittenbergi oraz Anhalt (rozczłonkowany na mniejsze księstwa). W 1356 Księstwo Saksonii-Wittenbergi zostało przekształcone w Elektorat Saksonii, a w latach 1373–1415 Stara Marchia, jako część Brandenburgii, stanowiła posiadłość Korony Czeskiej. Miasto Tangermünde było drugą siedzibą Karola Luksemburskiego po Pradze.

W czasach nowożytnych na południu regionu istniały wydzielone z Elektoratu Saksonii księstwa: Księstwo Saksonii-Zeitz w latach 1657–1718, Księstwo Saksonii-Merseburga w latach 1657–1738 i Księstwo Saksonii-Weißenfels w latach 1656–1746. W 1680 arcybiskupstwo magdeburskie zostało przekształcone w świeckie księstwo i włączone do Brandenburgii, wraz z którą w 1701 zostało częścią Królestwa Prus, a region Wittenbergi znalazł się pod panowaniem królów Polski Augusta II Mocnego i Augusta III Sasa, jako część Elektoratu Saksonii w latach 1697–1763. W 1718 także Zeitz z Naumburgiem, w 1738 Merseburg, a w 1746 Weißenfels z Querfurtem znalazły się w jego granicach.

W 1807 Stara Marchia i księstwo magdeburskie zostały włączone do Królestwa Westfalii. Na mocy postanowień kongresu wiedeńskiego w 1815 r. do Prus włączono Starą Marchię, Magdeburg oraz dotychczasowe północno-zachodnie ziemie Saksonii z Wittenbergą, które scalono tworząc prowincję Saksonia. W 1863 doszło do zjednoczenia ziem anhalckich w Księstwo Anhalt. W 1871 r. cały obszar został częścią Cesarstwa Niemieckiego.

Saksonia-Anhalt powstała przez administracyjne połączenie części dawnej pruskiej prowincji Saksonia, która stanowi główną część obecnego kraju związkowego, z dawnym Wolnym Krajem Anhalt i częściami dawnego księstwa Brunszwiku. W latach 1949–1990 znajdowała się w granicach NRD.

Saksonia-Anhalt liczy około 2,15 mln mieszkańców, a gęstość zaludnienia jest niższa od średniej dla niemieckich krajów związkowych i wynosi 105 osób na km². Jeszcze w 1990 roku na terenie Saksonii-Anhalt mieszkało prawie 2,9 mln osób, a spadek liczby ludności od tamtego czasu wynikał w równym stopniu z emigracji do innych regionów Niemiec i zagranicy, jak i z niskiego wskaźnika urodzeń.

Liczba mieszkańców według spisu powszechnego na dzień 15 maja 2022^[1]:

W nawiasach skróty z tablic rejestracyjnych poszczególnych powiatów.

• Dessau-Roßlau (DE)
• Halle (HAL)
• Magdeburg (MD)

W regionie rozwinął się zwłaszcza przemysł chemiczny, ale także maszynowy, metalurgiczny, taboru kolejowego, elektrotechniczny oraz górnictwo^[2]. Uprawia się zboże, buraki cukrowe, ziemniaki, warzywa oraz hoduje się bydło, trzodę chlewną, drób^[2].

Silnie uprzemysłowiona część kraju na południowym wschodzie jest obszarem ekologicznego zagrożenia^[2]. Saksonia-Anhalt poradziła sobie ze strukturalnymi zmianami gospodarczymi po 1990 r., odnosząc jednocześnie sukcesy i porażki. Między innymi duże kombinaty miały poważne trudności w przejściu do gospodarki rynkowej, co skutkowało długotrwałym bezrobociem wynoszącym przez wiele lat powyżej 20% i emigracją zarobkową. Stopa bezrobocia w październiku 2024 r. wynosiła około 7,5%^[3].

Koalicja rządząca: koalicja CDU, SPD i FDP

Skład Landtagu:

• CDU – 40
• AfD – 23
• Lewica – 12
• SPD – 9
• FDP – 7
• Sojusz 90/Zieloni – 6

Koalicja rządząca: koalicja CDU, SPD i Sojusz 90/Zieloni

Skład Landtagu:

• CDU – 30
• AfD – 25
• Lewica – 16
• SPD – 11
• Sojusz 90/Zieloni – 5

Koalicja rządząca: koalicja CDU i SPD

Skład Landtagu:

• CDU – 41
• Lewica – 29
• SPD – 26
• Sojusz 90/Zieloni – 9