Rudolf Leroch-Orlot

Rudolf Ignacy Leroch-Orlot[a], właśc. Rudolf Leroch, ps. „Orlot” (ur. 23 lub 24 grudnia 1893 we Lwowie, zm. 1978) – oficer Legionów Polskich, podpułkownik Wojska Polskiego II RP i Polskich Sił Zbrojnych, w 1964 mianowany do stopnia pułkownika przez władze RP na uchodźstwie, działacz kulturalny, społeczny oraz emigracyjny w Argentynie.

Rudolf Leroch-Orlot
Rudolf Leroch
Orlot
Ilustracja
Rudolf Leroch-Orlot (1934)
podpułkownik korpusu kontrolerów podpułkownik korpusu kontrolerów
Data i miejsce urodzenia

23 lub 24 grudnia 1893
Lwów

Data śmierci

1978

Przebieg służby
Lata służby

1914–1949

Siły zbrojne

Armia Austro-Węgier
Wojsko Polskie
Polskie Siły Zbrojne

Formacja

Legiony Polskie

Jednostki

1 Pułk Piechoty
5 Pułk Piechoty Legionów
68 Pułk Piechoty
28 Pułk Piechoty
10 Pułk Artylerii Polowej
Biuro Pers. MSWoj.
2 Korpus Polski

Stanowiska

adiutant batalionu
dowódca batalionu
dowódca dywizjonu
komendant p.w.

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-bolszewicka
II wojna światowa
kampania wrześniowa

Odznaczenia
Krzyż Niepodległości Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Walecznych (1920–1941, czterokrotnie) Srebrny Krzyż Zasługi (II RP) Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921 Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości Odznaka Honorowa Ligi Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej Kawaler Orderu Orła Białego (Serbia)
Odznaka „Za wierną służbę”
Portret ppor. Lerocha-Orlota autorstwa H. Hetza-Barwińskiego

Życiorys

edytuj

Urodził się 23[1][2][3] lub 24 grudnia 1893 we Lwowie[4][5]. Był synem Marcina i Amelii z Krzyżaków[4][5]. Od 1911/1912 był członkiem Polskich Drużyn Strzeleckich w Krakowie[4][5]. Wówczas współpracował na polu niepodległościowym z organizacją „Młoda Serbia”[6]. Studiował prawo na Wydziale Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego uzyskując absolutorium oraz kształcił się na Wydziale Filozoficznym UJ, ukończył studia na Akademii Handlowej w Krakowie[4][5][7].

Po wybuchu I wojny światowej został żołnierzem Legionów Polskich[5]. Od sierpnia 1914 służył w oddziałach strzeleckich 1 pułku piechoty w składzie I Brygady, najpierw jako trębacz I batalionu, a od 20 października 1914 był adiutantem batalionu[4][5][8]. Został awansowany do stopnia podporucznika piechoty 12 listopada 1914[5]. Odniósł rany 21 sierpnia 1915 pod Kowalikami[4][5]. Po odbyciu leczenia służył w macierzystym pułku[5]. W 1917 z ramienia Legionów przebywał w Wiedniu i ponownie współdziałał z ruchem „Młoda Serbia”[6]. Po kryzysie przysięgowym z 1917 został internowany[4][5]. Po odzyskaniu wolności działał w Polski Organizacji Wojskowej[4][5]. Służbę legionową zakończył w stopniu porucznika[5].

Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości został przyjęty do Wojska Polskiego w listopadzie 1918[5]. Służył w szeregach 5 pułku piechoty Legionów i 68 pułku piechoty[4][5]. Uczestniczył w wojnie polsko-bolszewickiej[8]. 20 sierpnia 1921 Naczelnik Państwa zezwolił mu na przybranie nazwiska „Orlot” do nazwiska rodowego „Leroch”. W 1922 został zweryfikowany w stopniu kapitana ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 w korpusie oficerów rezerwowych piechoty[9][5]. Jako kapitan Wojska Polskiego został osadnikiem wojskowym osadzie Wilja (gmina Katerburg, powiat krzemieniecki, województwo wołyńskie)[10][11]. W 1923 był oficerem rezerwowym 28 pułku piechoty w Łodzi[12]. Następnie został przeniesiony do korpusu oficerów artylerii i zweryfikowany w stopniu kapitana rezerwy ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919[13][5]. W 1924 był żołnierzem rezerwowym przydzielonym do 10 pułku artylerii polowej w Łodzi jako oficer zatrzymany w służbie czynnej[14]. W 1925 został przemianowany na oficera zawodowego i zweryfikowany jako kapitan służby czynnej artylerii ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919[15][16]. Pełnił stanowisko dowódcy batalionu celnego[4]. Na przełomie lat 20. i 30. był oficerem 10 pułku artylerii polowej[17][18]. W 1929 został awansowany na stopień majora artylerii[19]. Zaprojektował odznakę 10 pułku artylerii polowej (zatwierdzona 17 września 1927)[20] oraz był autorem monografii opisującej historię 10 pułku artylerii polowej (wydana w 1929)[21]. Przed 1929 był dowódcą I dywizjonu w 10 pap[6]. W trakcie 1929 na kilka miesięcy został przeniesiony do Ministerstwa Spraw Wojskowych w Warszawie na stanowisko Szefa Wydziału Biura Personalnego[6]. W 1930 był komendantem przysposobienia wojskowego artyleryjskiego w Łodzi[22]. W Łodzi udzielał się aktywnie w życiu artystyczno-teatralnym oraz na polu działalności społecznej[6][23][24][25]. Wspierał wiele z organizowanych imprez artystycznych w mieście, występował jako prelegent podczas uroczystości patriotycznych[25][26]. Był działaczem łódzkiego Towarzystwa Operowego[27], a 15 września 1926 został wybrany kierownikiem administracyjnym tegoż[28][29][30][31][32]. Został członkiem sekcji wykonawczej prezydium organizującego bieg myśliwskim św. Huberta 3 listopada 1929 i uczestniczył w nim jako Master[33][34][35]. W lutym 1930 został wybrany członkiem zarządu Łódzkiego Klubu Lotniczego, a 8 marca 1930 jego sekretarzem generalnym[36][37].

W styczniu 1931 został przeniesiony z korpusu oficerów artylerii do korpusu oficerów kontrolerów w stopniu majora ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1929 i 1. lokatą oraz przydzielony do korpusu kontrolerów w Warszawie[38][4][25]. Służbę w korpusie kontrolerów pełnił do 1939[39]. Na podpułkownika został awansowany ze starszeństwem z dniem 19 marca 1938 i 2. lokatą w korpusie oficerów kontrolerów[5].

Podczas II wojny światowej został oficerem Polskich Sił Zbrojnych, był żołnierzem 2 Korpusu Polskiego[8]. Po wojnie pozostał na emigracji. 12 kwietnia 1949 wraz z żoną Bronisławą i synem Krzysztofem przybył na statku „Highland Brigade” do Buenos Aires w Argentynie, gdzie osiadł[5][40][41]. W Argentynie działał na polu kombatanckim i polonijnym. Był wieloletnim prezesem Koła Legionistów i POW[42][43], wiceprezesem Związku Polaków, członkiem i założycielem Towarzystwa Miłośników Historii w Buenos Aires[8]. W 1967 w Argentynie zorganizował obchody 100. rocznicy urodzin Marszałka Józefa Piłsudskiego[5]. W 1964 Prezydent RP na uchodźstwie mianował go pułkownikiem w korpusie kontrolerów[44].

Zmarł w 1978[8]. Jego żoną od 1923 była Bronisława Olecka z domu Skrzywan[4], przedwojenna śpiewaczka operowa-sopranistka w Łodzi, prowadząca tam szkołę śpiewu solowego[6][45][46].

Portret rysunkowy ppor. Legionów Polskich Rudolfa Lerocha-Orlota autorstwa Henryka Hetza-Barwińskiego był jedną z 20 humorystycznie przedstawionych podobizn polskich legionistów, które ukazały się w albumie pt. Woyska polskiego konterfektow gładkich 20 gwoli uciechy komilitonow swoich wyimaginował - a gwoli pozytku nierycerskiego pospolstwa w tysiaczney mnogosci wytłoczyc zezwolił. Spuściznę po płk. Lerochu-Orlocie przejęła Polska Misja Katolicka w Argentynie[47].

Publikacje

edytuj

Ordery i odznaczenia

edytuj
  1. Powojenne Dzienniki Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej wydawane przez władze RP na uchodźstwie wskazywały tożsamość Rudolf Ignacy Leroch-Orlot. Przedwojenne Roczniki Oficerskie 1923, 1924, 1928, 1932 podawały formę tożsamości Rudolf Ignacy Orlot-Leroch.

Przypisy

edytuj
  1. Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 384, 461, 1019.
  2. Lista starszeństwa oficerów artylerii. „Przegląd Artyleryjski”. 6, s. 614, 1929. 
  3. Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 294, 433, 986.
  4. a b c d e f g h i j k l m n o p q Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest?. Warszawa: Wydawnictwo Głównej Księgarni Wojskowej, 1938, s. 419.
  5. a b c d e f g h i j k l m n o p q r s Wykaz Legionistów Polskich 1914–1918. Rudolf Leroch. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. [dostęp 2017-04-05].
  6. a b c d e f g Odznaczenie majora Leroch-Orlota. „Hasło Łódzkie”, s. 8, Nr 238 z 31 sierpnia 1929. 
  7. Rudolf Leroch-Orlot. infolotnicze.pl. [dostęp 2017-04-08].
  8. a b c d e Rudolf Leroch-Orlot. pilsudski.org.uk. [dostęp 2017-04-08].
  9. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 472.
  10. Osadnicy wojskowi – lista kompletna. kresy.genealodzy.pl. s. 108. [dostęp 2017-04-08].
  11. Rudolf Leroch. kresy-siberia.org. [dostęp 2017-04-08].
  12. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 207.
  13. Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 764.
  14. Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 655.
  15. Dział urzędowy. Przemianowanie na oficerów zawodowych. „Przegląd Artyleryjski”. 7/8, s. 280, 1925. 
  16. a b Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 461.
  17. Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 384.
  18. Wręczenie odznak pułkowych przedstawicielom samorządu łódzkiego. „Głos Poranny”, s. 8, Nr 270 z 3 listopada 1929. 
  19. Awanse oficerów garnizonu łódzkiego. „Ilustrowana Republika”, s. 5, Nr 92 z 5 kwietnia 1929. 
  20. Sawicki i Wielechowski 2007 ↓, s. 242-243.
  21. Z dziejów Łodzi. „Ilustrowana Republika”, s. 5, Nr 222 z 14 sierpnia 1938. 
  22. Młodzież szkolna przy armatach. Echa ostatniej defilady. „Echo”, s. 4, Nr 122 z 6 maja 1930. 
  23. Wielki wieczór artystyczny „Świata Literackiego i Teatralnego”. „Łódzkie Echo Wieczorne”, s. 8, Nr 100 z 30 kwietnia 1926. 
  24. Imieniny marszałka Piłsudskiego. „Głos Poranny”, s. 6, Nr 77 z 19 marca 1930. 
  25. a b c Życie wojska. Zmiany i przeniesienia. „Głos Poranny”, s. 6, Nr 54 z 24 lutego 1931. 
  26. Sprostowanie. „Hasło Łódzkie”, s. 5, Nr 70 z 12 marca 1930. 
  27. Z łódzkiego Tow. Operowego. „Ilustrowana Republika”, s. 12, Nr 176 z 27 czerwca 1926. 
  28. Nowy zarząd łódzkiego Towarzystwa Operowego. „Ilustrowana Republika”, s. 6, Nr 267 z 26 września 1926. 
  29. Towarzystwo Operowe w obliczu nowego sezonu. „Rozwój”, s. 3, Nr 266 z 27 września 1926. 
  30. Towarzystwo Operowe w obliczu nowego sezonu. „Express Wieczorny Ilustrowany”, s. 3, Nr 289 z 18 października 1927. 
  31. Z Towarzystwa Operowego. „Hasło Łódzkie”, s. 4, Nr 35 z 20 października 1927. 
  32. Z Towarzystwa Operowego. „Hasło Łódzkie”, s. 4, Nr 60 z 14 listopada 1927. 
  33. Bez względu na pogodę odbędzie się bieg myśliwski św. Huberta. „Echo”, s. 5, Nr 267 z 3 listopada 1929. 
  34. Dzisiejsze biegi myśliwskie św. Huberta. „Głos Poranny”, s. 11, Nr 270 z3 listopada 1929. 
  35. Bieg myśliwski św. Huberta. „Ilustrowana Republika”, s. 6, Nr 303 z 4 listopada 1929. 
  36. Skład osobowy klubu lotniczego w Łodzi. „Echo”, s. 5, Nr 70 z 12 marca 1930. 
  37. Łódź przed najdonioślejszym wydarzeniem sportowym. Organizacja Klubu Lotniczego. „Hasło Łódzkie”, s. 7, Nr 71 z 13 marca 1930. 
  38. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 28 stycznia 1931 roku, s. 9.
  39. Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 294, 433.
  40. Immigration to Argentina. Passenger list of the ship Highland Brigade arriving to Buenos Aires on Apr 12, 1949. hebrewsurnames.com. [dostęp 2017-04-08]. (ang.).
  41. Polacy w Argentynie. Rudolf Leroch. docplayer.pl. [dostęp 2017-04-08].
  42. Argentyna. Biblioteka Polska im. Ignacego Domeyki. archiwa.gov.pl. [dostęp 2017-04-08].
  43. Polish community organisations. Argentina. archiwa.gov.pl. [dostęp 2017-04-08]. (ang.).
  44. Dembiński 1969 ↓, s. 17.
  45. Widowiska, koncerty i zabawy. Z filharmonii. „Głos Polski”, s. 6, Nr 86 z 27 marca 1926. 
  46. Szkoła śpiewu solowego Br. Oleckiej. „Ilustrowana Republika”, s. 6, Nr 236 z 26 sierpnia 1926. 
  47. Anna Krochmal: Instytucje polskie poza krajem – ich zbiory i współpraca z naczelną dyrekcją Archiwów Państwowych. W: W. Walczak, K. Łopatecki (red.): Stan badań nad wielokulturowym dziedzictwem dawnej Rzeczypospolitej. T. II. Białystok: 2010, s. 144.
  48. Rudolf Leroch-Orlot. Zasady gospodarki amunicją. „Przegląd Piechoty”. 3, s. 353-375, 1937. 
  49. Bibliografia. Czasopisma polskie 37 r.. „Przegląd Artyleryjski”. 4, s. 624, 1937. 
  50. M.P. z 1931 r. nr 18, poz. 31 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
  51. Łodzianie odznaczeni „Krzyżem Niepodległości”. „Głos Poranny”, s. 8, Nr 23 z 23 stycznia 1931. 
  52. a b c Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 294.
  53. Komunikat o nadaniu Orderu Odrodzenia Polski. „Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej”, s. 8, Nr 2 z 20 kwietnia 1966 „za zasługi w długoletniej pracy państwowo-społecznej dla Polski”. 
  54. M.P. z 1928 r. nr 65, poz. 89 „za zasługi na polu pracy oświatowej w wojsku”.
  55. Odznaczeni łodzianie. „Ilustrowana Republika”, s. 6, Nr 81 z 21 marca 1928. 
  56. Złote, srebrne i bronzowe krzyże zasługi dla oficerów garnizonu łódzkiego. „Hasło Łódzkie”, s. 8, Nr 229 z 19 sierpnia 1928. 
  57. Piętnastolecie L. O. P. P.. Warszawa: Wydawnictwo Zarządu Głównego Ligi Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej, 1938, s. 304.
  58. Na podstawie fotografii z 1934 r. (infobox).
  59. Dz. Pers. MSWojsk. Nr 19 z 12 grudnia 1929 r., s. 362.

Bibliografia

edytuj