Moduł:Kalendarium/10-24

return {
{
	rok = 1260,
	tekst = "w obecności francuskiego króla [[Ludwik IX Święty|Ludwika IX]] poświęcono '''[[Katedra w Chartres|katedrę w Chartres]]''' ((na zdjęciu||Katedra w Chartres|Kathedrale von Chartres.jpg))",
},
{
	rok = 1457,
	tekst = "'''[[Wojna trzynastoletnia]]''': zakon krzyżacki opanowuje '''[[Chełmno]]''' jedno z głównych miast '''[[Związek Pruski|Zwiąku Pruskiego]]'''",
},
{
	rok = 1531,
	tekst = "'''[[bitwa na wzgórzu Gubel]]''', ostatnie starcie [[II wojna kappelska|II wojny kappelskiej]] rozgrywanej pomiędzy [[kanton (Szwajcaria)|kantonami]] katolickimi a protestanckimi w Szwajcarii",
},
{
	rok = 1558,
	tekst = "urodził się polski poeta i humanista renesansowy '''[[Szymon Szymonowic]]''' (''[[Sielanki (Szymon Szymonowic)|Sielanki]]''), organizator [[Akademia Zamojska|Akademii Zamojskiej]]",
},
{
	rok = 1601,
	tekst = "zmarł duński astronom, astrolog i alchemik '''[[Tycho Brahe]]''', znany ze swych dokładnych obserwacji oraz skatalogowania wielu ciał niebieskich",
},
{
	rok = 1632,
	tekst = "urodził się niderlandzki [[historia naturalna|naturalista]] '''[[Antoni van Leeuwenhoek]]''', wynalazca [[mikroskop]]u",
},
{
	rok = 1648,
	tekst = "zawarto '''[[pokój westfalski]]''' ((na obrazie podpisanie traktatu||pokój westfalski|Westfaelischer Friede in Muenster (Gerard Terborch 1648).jpg)) kończący [[Wojna trzydziestoletnia|wojnę trzydziestoletnią]], traktat pokojowy zapewnił wolność wyznania luteranom i kalwinistom w Rzeszy Niemieckiej, uznał niepodległość Szwajcarii, Francji przyznawał m.in. Alzację, Szwecji – część Pomorza",
},
{
--	rok = 1725,
	tekst = "zmarł włoski kompozytor okresu baroku '''[[Alessandro Scarlatti|Alessandro Pietro Scarlatti]]'''",
},
{
	rok = 1743,
	tekst = "urodził się lekarz '''[[Rafał Józef Czerwiakowski]]''', uznany za „ojca chirurgii polskiej”",
},
{
	rok = 1795,
	tekst = "[[Imperium Rosyjskie|Rosja]], [[Królestwo Prus|Prusy]] i [[Monarchia Habsburgów|Austria]] podpisały akt '''[[III rozbiór Polski|III rozbioru Rzeczpospolitej]]'''",
	priorytet = true,
},
{
	rok = 1804,
	tekst = "urodził się niemiecki fizyk '''[[Wilhelm Weber (fizyk)|Wilhelm Weber]]''' ((na fotografii||Wilhelm Weber|Wilhelm Eduard Weber II.jpg))",
},
{
	rok = 1812,
	tekst = "'''[[bitwa pod Małojarosławcem]]''' ((na ilustracji||Bitwa pod Małojarosławcem|Hess_maloyaroslavets.jpg)) zmusiła Napoleona do skierowania [[Inwazja na Rosję (1812)#Odwrót na Smoleńsk|odwrotu Wielkiej Armii]] na Smoleńsk",
},
{
	rok = 1817,
	tekst = "urodził się francuski chemik '''[[Hippolyte Mège-Mouriès]]''', wynalazca [[Margaryna|margaryny]]",
},
{
	rok = 1820,
	tekst = "urodził się francuski malarz, krytyk sztuki i pisarz '''[[Eugène Fromentin]]'''",
},
{
	rok = 1831,
	tekst = "na terenie [[Dom Fauna|Domu Fauna]] w [[Pompeje|Pompejach]] została odnaleziona '''[[Bitwa Aleksandra z Dariuszem|starożytna mozaika]]''' przedstawiająca [[Aleksander Macedoński|Aleksandra Wielkiego]] i [[Dariusz III|Dariusza III]] pod [[Bitwa pod Issos|Issos]] ((na ilustracji: detal mozaiki przedstawiający postać Aleksandra||Aleksander Macedoński|Alexander Mosaic-high res fragment.jpg))",
},
{
	rok = 1841,
	tekst = "urodził się polski matematyk i inżynier '''[[Władysław Folkierski (ojciec)|Władysław Folkierski]]''', uczestnik powstania styczniowego oraz profesor uniwersytetu w Limie w Peru",
},
{
	rok = 1842,
	tekst = "zmarł południowoamerykański rewolucjonista '''[[Bernardo O’Higgins]]''', pierwszy przywódca [[Chile]]",
},
{
	rok = 1843,
	tekst = "urodził się polski malarz '''[[Henryk Siemiradzki]]''' ((na nieukończonym autoportrecie||Henryk Siemiradzki|PL Henryk Siemiradzki Autoportret nieukonczony.jpg)), przedstawiciel [[akademizm]]u, autor wielu obrazów (''[[Pochodnie Nerona]]''), a także kurtyn teatrów ([[Kurtyna Teatru im. Juliusza Słowackiego w Krakowie|w Krakowie]] i we Lwowie)",
},
{
	rok = 1844,
	tekst = "urodził się prawnik i prawicowy polityk austriacki '''[[Karl Lueger]]''' ((na fotografii||Karl Lueger|Ludwig Grillich7.jpg)), [[Burmistrzowie Wiednia|burmistrz Wiednia]]",
},
{
	rok = 1851,
	tekst = "angielski astronom [[William Lassell]] odkrył dwa [[Naturalny satelita|księżyce]] Urana – '''[[Ariel (księżyc)|Ariel]]''' i '''[[Umbriel (księżyc)|Umbriel]]'''",
},
{
	rok = 1857,
	tekst = "założono '''[[Sheffield F.C.]]''', uznany przez [[FIFA]] za najstarszy klub piłkarski na świecie",
},
{
	rok = 1885,
	tekst = "w [[Wiedeń|Wiedniu]] odbyła się premiera operetki [[Johann Strauss (syn)|Johanna Straussa (syna)]] '''''[[Baron cygański]]''''' ((20|do odsłuchania uwertura||uwertura operetki „Baron cygański”|Overture to The Gypsy Baron - U.S. Marine Band.ogg))",
},
{
	rok = 1894,
	tekst = "[[Wojna chińsko-japońska (1894–1895)|wojna chińsko-japońska]]: zwycięstwo wojsk japońskich w '''[[Bitwa pod Jiuliancheng|bitwie pod Jiuliancheng]]'''",
	oddzielny = true,
},
{
	rok = 1899,
	tekst = "urodził się poeta, prozaik, krytyk filmowy i literacki, scenarzysta i tłumacz '''[[Anatol Stern]]'''",
},
{
	rok = 1906,
	tekst = "urodził się rosyjski matematyk '''[[Aleksander Gelfond]]''', autor [[Twierdzenie Gelfonda-Schneidera|twierdzenia Gelfonda]], które rozwiązywało [[Problemy Hilberta#Lista problemów Hilberta|siódmy problem Hilberta]]",
},
{
	rok = 1912,
	tekst = "urodził się polski [[Kardiochirurgia|kardiochirurg]] '''[[Jan Moll]]'''",
},
{
	rok = 1912,
	tekst = "[[I wojna bałkańska]]: wojska serbskie pokonały armię [[Imperium Osmańskie|osmańską]] w '''[[Bitwa pod Kumanowem|bitwie pod Kumanowem]]'''",
	oddzielny = true,
},
{
	rok = 1912,
	tekst = "[[I wojna bałkańska]]: wojska bułgarskie pokonały armię [[Imperium Osmańskie|osmańską]] w '''[[Bitwa pod Kırklareli|bitwie pod Kırklareli]]'''",
	oddzielny = true,
},
{
	rok = 1917,
	tekst = "[[I wojna światowa]]: rozpoczęła się '''[[bitwa pod Caporetto]]''', ostatnie z serii [[bitwy nad Isonzo|starć nad rzeką Soczą]] na froncie włoskim; siły [[państwa centralne|państw centralnych]] rozbiły włoską obronę, biorąc ponad ćwierć miliona jeńców ((na fotografii włoscy jeńcy w [[Udine]]||Włoscy jeńcy|Italiani prigionieri - Italienische-Armee Gefangene.jpg)), zdarzenia te opisał [[Ernest Hemingway]] w powieści ''[[Pożegnanie z bronią]]''",
	oddzielny = true,
},
{
	rok = 1924,
	tekst = "'''[[Fort Pulaski]]''' ((na zdjęciu lotniczym||Fort Pułaski|FortPulaski02.jpg)) w stanie [[Georgia]] został wpisany na listę [[Narodowy pomnik Stanów Zjednoczonych|Narodowych Pomników USA]]",
},
{
	rok = 1925,
	tekst = "urodził się włoski kompozytor awangardowy '''[[Luciano Berio]]''', przedstawiciel [[Muzyka eksperymentalna|muzyki eksperymentalnej]]",
},
{
	rok = 1926,
	tekst = "urodził się amerykański malarz, rzeźbiarz, pisarz '''[[Charles Marion Russell]]''',  jeden z najbardziej popularnych malarzy – obok [[Frederic Sackrider Remington|Frederica Remingtona]] – podejmujących tematykę amerykańskiego [[Dziki Zachód|Dzikiego Zachodu]], kowbojów, Indian, tamtejszej dzikiej przyrody ((na ilustracji obraz „In the Enemy’s Country”||In the Enemy’s Country|Charles_Marion_Russell_-_In_the_Enemy's_Country_-_Google_Art_Project.jpg))",
},
{
	rok = 1929,
	tekst = "'''[[Czarny czwartek (1929)|czarny czwartek]]''': krach na [[New York Stock Exchange|giełdzie nowojorskiej]], który zapoczątkował [[wielki kryzys]]",
	oddzielny = true,
},
{
	rok = 1934,
	tekst = "urodził się biskup '''[[Tadeusz Pieronek]]''' ((na fotografii||Tadeusz Pieronek|Tadeusz Pieronek-bishop (2006).jpg))",
},
{
	rok = 1934,
	tekst = "[[Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej|prezydent RP]] [[Ignacy Mościcki]] wydał rozporządzenie o utworzeniu '''[[Zakład Ubezpieczeń Społecznych|Zakładu Ubezpieczeń Społecznych]]'''",
},
{
	rok = 1935,
	tekst = "urodził się polski reżyser filmowy i scenarzysta '''[[Marek Piwowski]]''', autor [[Film kultowy|kultowej komedii]] ''[[Rejs (film)|Rejs]]'', a także filmów ''[[Przepraszam, czy tu biją?]]'', ''[[Uprowadzenie Agaty]]''",
},
{
	rok = 1938,
	tekst = "[[Joachim von Ribbentrop]] przedstawił niemieckie żądania wobec Polski, w tym żądanie [[Korytarz polski|eksterytorialnego korytarza]] do [[Prusy Wschodnie|Prus Wschodnich]]",
},
{
	rok = 1938,
	tekst = "urodził się rosyjski pisarz '''[[Wieniedikt Jerofiejew]]''' (proza poetycka ''[[Moskwa – Pietuszki]]'')",
},
{
	rok = 1942,
	tekst = "[[Gwardia Ludowa]] dokonała '''[[Zamachy Gwardii Ludowej na Café Club#Zamach w dniu 24 października 1942 roku|zamachu na Café Club]]''' w Warszawie",
},
{
	rok = 1944,
	tekst = "zmarł francuski przemysłowiec '''[[Louis Renault (przemysłowiec)|Louis Renault]]''', jeden z pionierów motoryzacji",
},
{
	rok = 1945,
	tekst = "weszła w życie '''[[Karta Narodów Zjednoczonych]]''', jest to oficjalny początek [[Organizacja Narodów Zjednoczonych|Organizacji Narodów Zjednoczonych]]",
	priorytet = true,
	oddzielny = true,
},
{
	rok = 1945,
	tekst = "w Oslo został rozstrzelany norweski wojskowy i działacz polityczny '''[[Vidkun Quisling]]''' ((135|na fotografii||Vidkun Quisling|Portrett av Vidkun Quisling i uniform..jpg)), założyciel i przywódca norweskiej partii faszystowskiej [[Nasjonal Samling]], w czasie II wojny światowej [[premierzy Norwegii|premier]] rządu kolaboracyjnego aktywnie współpracującego z hitlerowskimi Niemcami",
},
{
	rok = 1948,
	tekst = "zmarł węgierski kompozytor '''[[Franz Lehár|Ferenc Lehár]]''', główny przedstawiciel [[operetka|operetki]] wiedeńskiej XX wieku (''[[Wesoła wdówka]]'')",
},
{
	rok = 1957,
	tekst = "zmarł francuski projektant mody '''[[Christian Dior]]''' ((na fotografii suknia jego projektu||Suknia projektu Diora|Christian Dior Dress.jpg))",
},
{
	rok = 1960,
	tekst = "'''[[katastrofa na Bajkonurze]]'''",
},
{
	rok = 1965,
	tekst = "[[Telewizja Polska]] wyemitowała premierowy odcinek [[serial komediowy|serialu komediowego]] '''''[[Wojna domowa (serial telewizyjny)|Wojna domowa]]''''' w reżyserii [[Jerzy Gruza|Jerzego Gruzy]]",
},
{
	rok = 1966,
	tekst = "urodził się rosyjski przedsiębiorca '''[[Roman Abramowicz]]''', właściciel klubu piłkarskiego [[Chelsea F.C.]]",
},
{
	rok = 1974,
	tekst = "zmarł rosyjski skrzypek '''[[Dawid Ojstrach]]'''",
},
{
	rok = 1979,
	tekst = "'''[[Park Narodowy Everglades]]''' na [[Floryda|Florydzie]] wpisano na ''[[Lista światowego dziedzictwa UNESCO|Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO]]''",
},
{
	rok = 1985,
	tekst = "zmarł węgierski dziennikarz żydowskiego pochodzenia '''[[László Bíró]]''', któremu przypisuje się wynalezienie [[długopis]]u w dzisiejszej formie",
},
{
	rok = 1985,
	tekst = "urodził się piłkarz '''[[Wayne Rooney]]''' ((160|na zdjęciu||Wayne Rooney|Wayne Rooney UEFA Champions League.jpg)), gracz klubu [[Manchester United F.C.|Manchester United]] i [[Reprezentacja Anglii w piłce nożnej mężczyzn|reprezentacji Anglii]]",
},
{
	rok = 1987,
	tekst = "utworzono '''[[Ministerstwo Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa]]''', które funkcjonowało do końca 1996 roku"
},
{
	rok = 1989,
	tekst = "podczas wspinaczki na himalajski [[ośmiotysięcznik]] [[Lhotse]] zginął '''[[Jerzy Kukuczka]]'''",
},
{
	rok = 1992,
	tekst = "założono '''[[Polski Uniwersytet Ludowy w Mińsku]]'''",
},
}