Juliusz Bieniek

polski duchowny katolicki, biskup pomocniczy katowicki w latach 1937–1978

Juliusz Bieniek, Julius Bieniek (ur. 11 kwietnia 1895 w Sowczycach, zm. 17 stycznia 1978 w Katowicach) – polski duchowny rzymskokatolicki, biskup pomocniczy katowicki w latach 1937–1978.

Juliusz Bieniek
Biskup tytularny Dascylium
Ilustracja
Juliusz Bieniek (przed 1969)
Herb duchownego Stat crux dum volvitur orbis
Krzyż stoi, choć świat się zmienia
Kraj działania

Polska

Data i miejsce urodzenia

11 kwietnia 1895
Sowczyce

Data i miejsce śmierci

17 stycznia 1978
Katowice

Miejsce pochówku

cmentarz w Wysokiej

Biskup pomocniczy katowicki
Okres sprawowania

1937–1978

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

rzymskokatolicki

Prezbiterat

16 czerwca 1918

Nominacja biskupia

13 marca 1937

Sakra biskupia

25 kwietnia 1937

Sukcesja apostolska
Data konsekracji

25 kwietnia 1937

Konsekrator

Stanisław Adamski

Współkonsekratorzy

Józef Gawlina
Antoni Zimniak

Życiorys

edytuj

Urodzony w Sowczycach[1] koło Olesna na Górnym Śląsku, będącym ówcześnie w Rzeszy Niemieckiej. Kształcił się w gimnazjach w Kluczborku (Kreuzburg) i Jaworze (Jauer). Ze szkoły w Kluczborku został wydalony za czytanie i przechowywanie książek Bolesława Prusa. Egzamin maturalny złożył w Jaworze w 1914. Następnie wstąpił na Wydział Teologiczny Uniwersytetu Wrocławskiego[1] (Friedrich-Wilhelms-Universität Breslau). Święcenia kapłańskie przyjął 16 czerwca 1918[1]. Od 1 października 1924 był notariuszem w kurii Administracji Apostolskiej w Katowicach, a od 1930 kanclerzem.

1 września 1927 Prezydent RP przeniósł go z pospolitego ruszenia do rezerwy duchowieństwa wojskowego z równoczesnym mianowaniem kapelanem rezerwy w duchowieństwie wojskowym wyznania rzymskokatolickiego ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1927 i 13. lokatą[2][3].

13 marca 1937 został wyniesiony do godności biskupiej. Konsekrowany przez biskupa Stanisława Adamskiego 25 kwietnia 1937 objął wówczas urząd wikariusza generalnego. Jako motto posługi biskupiej wybrał „Stat crux dum volvitur orbis” (Krzyż stoi, choć świat się zmienia).

W okresie dwudziestolecia międzywojennego został wybrany do Komisji Szkolnej Episkopatu Polski i Komisji do Spraw Fundacyjnych i Charytatywnych. Na początku stycznia 1940 na życzenie biskupa Adamskiego złożył urząd wikariusza generalnego na ręce ks. Franciszka Strzyża. 28 lutego 1941 został wraz biskupem Adamskim wygnany z diecezji katowickiej przez niemieckiego okupanta. Przebywał w Krakowie w Domu Emerytów przy ul. św. Marka, gdzie pomagał księżom katowickim wygnanym z diecezji.

Do diecezji powrócił w ostatnich dniach stycznia 1945, wraz z wycofaniem się Wehrmachtu, w związku z natarciem Armii Czerwonej. Po wojnie był członkiem Komisji Episkopatu Polski do Spraw Dobroczynności. Zaangażował się w obronę nauki religii w szkołach. Wraz z biskupami Stanisławem Adamskim i Herbertem Bednorzem był współautorem apelu w obronie nauki religii w szkołach skierowanego do rodziców śląskich. W związku z tym w listopadzie 1952 ponownie został wygnany z diecezji, tym razem z nakazu PZPR, zamieszkał w Kielcach. Powrócił do Katowic 5 listopada 1956, po zmianie władz w PZPR, która odwołała decyzję poprzedników. Uczestniczył w III sesji soboru watykańskiego II[4] i I synodzie diecezji katowickiej.

Zmarł w Katowicach 17 stycznia 1978[5]. Został pochowany obok swoich rodziców w Wysokiej koło Olesna.

Autor opracowań: Parafia tzw. starokatolicka w Katowicach w oświetleniu historyczno-prawnym (Katowice 1934) i Szkoła katolicka na Śląsku w oświetleniu historyczno-prawnym (Katowice 1933).

Przypisy

edytuj
  1. a b c S. Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest?. Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe : na zam. Zrzeszenia Księgarstwa, 1983, s. 43.
  2. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 24 z 26 września 1927 roku, s. 279.
  3. Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 402.
  4. B. Bejze: Sobór Watykański II. W: Z. Pawlak (red.): Katolicyzm A-Z. Wyd. III. Łódź: 1989, s. 419. ISBN 83-850-22-03-1.
  5. Herbert Bednorz. Życie i działalność biskupa Juliusza Bieńka. „Śląskie Studia Historyczno-Teologiczne”. 10, s. 9, 1977. Katowice: Księgarnia św. Jacka. ISSN 0137-3447. OCLC 826593369. [dostęp 2024-07-17]. 

Bibliografia

edytuj

Linki zewnętrzne

edytuj