Jerzy Satanowski

Syn Roberta Satanowskiego (1918–1997). Został absolwentem filologii polskiej Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu (1972)^[1]. Debiutował w latach 60. w Lesznie, w grupie rockowej „Następcy” (śpiew i gitara, kompozycje). Tu też miał ciekawy epizod w swoim życiu: wraz z kolegami z tego zespołu zgłosił się – jak po latach stwierdził „dla żartu” jako ochotnik na wojnę w Wietnamie po stronie Wietkongu, do walki z interwencją amerykańską w tym kraju. Ostatecznie żaden z 68 ochotników z Wielkopolski, i w ogóle z Polski, nie wyjechał^[2].

Na początku lat 70. stworzył z Edwardem Stachurą szereg utworów, które stały się przedmiotem swoistego kultu młodego pokolenia. Piosenki Stachury do muzyki skomponowanej przez Satanowskiego śpiewa na płycie „Życie to nie teatr” Jacek Różański^[3]. Jest kompozytorem piosenek aktorskich także do tekstów Agnieszki Osieckiej, Jonasza Kofty i Jana Wołka, śpiewanych m.in. przez Krystynę Jandę, Piotra Fronczewskiego, Hannę Banaszak, Ewę Błaszczyk, Piotra Machalicę. Część z nich również sam wykonuje.

W latach 70. XX wieku związał się z poznańskim Teatrem Nowym kierowanym przez Izabellę Cywińską. Przygotował tam m.in. spektakl oparty na poezji Stachury Miłość, czyli życie…^[4]. Współpracował z Maciejem Prusem w inscenizacjach Operetki Witolda Gombrowicza w warszawskim Teatrze Dramatycznym w 1976 r.^[3] i Januszem Wiśniewskim (Balladyna, Panopticum a la Madame Tussaud, Koniec Europy, Walka karnawału z postem^[5], Modlitwa chorego przed nocą^[6], Olśnienie, Życie jest cudem, Faust).

Wyreżyserował m.in. spektakle: Decadance (1987), Nie żałuję według Agnieszki Osieckiej (1997)^[7], Stachura, czyli list do pozostałych (2008)^[8], Tuwim dla dorosłych (2011)^[9], Biała Lokomotywa do słów Edwarda Stachury (2013)^[10].

Był wieloletnim jurorem^[11][12] w konkursie Ogólnopolskich Spotkań Zamkowych „Śpiewajmy Poezję” w Olsztynie, dla którego współtworzy i realizuje główne koncerty Spotkań Zamkowych^[12].

W latach 2018–2020^[3] był kierownikiem artystycznym Teatru Miejskiego w Lesznie^[13][14].

• Życie to nie teatr – Jacek Różański w piosenkach Edwarda Stachury i Jerzego Satanowskiego
• Wrzeciono czasu i inne wrzeciona – muzyka z filmów oraz spektakli
• Dziękuję za świat. Agnieszka Osiecka, Jerzy Satanowski
• Zanim będziesz u brzegu. Jerzy Satanowski, Hanna Banaszak, Mirosław Czyżykiewicz – wydawnictwo Polskiego Radia
• Satanorium – gala Przeglądu Piosenki Aktorskiej 2002 (wznowienie 2011 r.)
• Konie narowiste: koncert ku pamięci Włodzimierza Wysockiego w 25 rocznicę śmierci. XXXII Ogólnopolskie Spotkania Zamkowe „Śpiewajmy Poezję”
• Dancing – muzyka ze spektaklu zrealizowanego w Teatrze „Polonia”
• Koncert o pani O – piosenki Agnieszki Osieckiej z Andrzejem Poniedzielskim w tle. Koncert laureatów Ogólnopolskich Spotkań Zamkowych „Śpiewajmy Poezję” z lat 1997–2007
• Tuwim dla dorosłych (Teatr Muzyczny „Roma”)
• Biała lokomotywa / Na błękicie jest polana. Edward Stachura, Jerzy Satanowski (2012)
• 100 piosenek. Antologia (wyd. MTJ Agencja Artystyczna, 27 czerwca 2016) – pięciopłytowa kompilacja^[15][16]

• Absztyfikanci grubej Berty (sł. Julian Tuwim, wyk. Joanna Lewandowska, Magdalena Piotrowska, Anna Sroka, Jacek Bończyk, Arkadiusz Brykalski, Jan Janga-Tomaszewski)
• Apetyt na życie (sł. Jan Wołek, wyk. m.in. Hanna Śleszyńska i Mirosław Czyżykiewicz)
• Ciśnienie (sł. Jan Wołek, wyk. Jolanta Kaczmarek)
• Czy warto (sł. Edward Stachura, wyk. m.in. Jacek Różański, Piotr Machalica)
• Dancing (sł. Maria Pawlikowska-Jasnorzewska, wyk. Krystyna Janda)
• Gorzkie wino samotnych (sł. Jonasz Kofta, wyk. Jacek Różański)
• Insekty (sł. Jan Wołek, wyk. m.in. Mirosław Baka, Zbigniew Zamachowski)
• Już jest za późno (sł. Edward Stachura, wyk. m.in. Ewa Błaszczyk i Piotr Fronczewski, Piotr Machalica)
• Kto tam u Ciebie jest? (sł. Agnieszka Osiecka, wyk. m.in. Ewa Błaszczyk)
• Kustosz (sł. Jan Wołek, wyk. Joanna Jeżewska, Piotr Machalica)
• Małe jasne (sł. Jonasz Kofta, wyk. Ewa Błaszczyk)
• Mgły opadły (sł. Edward Stachura, wyk. m.in. Jacek Różański, Piotr Machalica)
• Moc (sł. Jan Wołek, wyk. Jolanta Kaczmarek)
• Nie rozdziobią nas kruki / Ruszaj się Bruno (sł. Edward Stachura, wyk. m.in. Piotr Fronczewski, Jacek Różański, Mirosław Baka)
• Niespodziewany koniec baśni (sł. Jan Wołek, wyk. Jolanta Kaczmarek)
• Nie żałuję (sł. Agnieszka Osiecka, wyk. Ewa Błaszczyk)
• Odwrót (sł. Jan Wołek, wyk. Joanna Lewandowska)
• Orszaki, Dworaki (sł. Agnieszka Osiecka, wyk. Ewa Błaszczyk)
• Para nasycona (sł. Jan Wołek, wyk. m.in. Jolanta Kaczmarek, duet Hanna Banaszak i Mirosław Czyżykiewicz, duet Stanisława Celińska i Marian Opania)
• Peru (sł. Jonasz Kofta, wyk. Ewa Błaszczyk)
• Pierdolnięci dekadenci (sł. Jan Wołek, wyk. m.in. Marian Opania)
• To nasze ostatnie bolero (sł. Agnieszka Osiecka, wyk. Adrianna Biedrzyńska)
• Ulica japońskiej wiśni (sł. Agnieszka Osiecka, wyk. Barbara Dziekan)
• Wietrzenie (sł. Jan Wołek, wyk. Jolanta Kaczmarek)
• Wołanie Eurydyki (sł. Jonasz Kofta, wyk. Hanna Banaszak)
• Zanim będziesz u brzegu (sł. Jan Kochanowski, wyk. duet Hanna Banaszak i Mirosław Czyżykiewicz)
• Zobaczysz (sł. Edward Stachura, wyk. m.in. Ewa Błaszczyk, Piotr Machalica, Jerzy Satanowski)
• Życie to nie teatr (sł. Edward Stachura, wyk. m.in. Jacek Różański, Mirosław Czyżykiewicz, Piotr Machalica)

Skomponował muzykę do filmów i seriali telewizyjnych takich jak: Baryton (reż. Janusz Zaorski, 1984), Dom wariatów (reż. Marek Koterski, 1984), Kobieta w kapeluszu (reż. Stanisław Różewicz, 1984), Jezioro Bodeńskie (reż. J. Zaorski, 1985), Siekierezada (reż. Witold Leszczyński, 1985), Magnat (reż. Filip Bajon, 1986), Schodami w górę, schodami w dół (reż. Andrzej Domalik, 1988), Wszystko, co najważniejsze (reż. Robert Gliński, 1992), Wrzeciono czasu (reż. Andrzej Kondratiuk, 1995), Dzień świra (reż. M. Koterski, 2002), serial Ekstradycja (reż. Wojciech Wójcik, 1995-1997), serial Boża podszewka (reż. Izabella Cywińska)^[1].

• 1979 – Opole, V Opolskie Konfrontacje Teatralne – nagroda za muzykę do przedstawienia „Noc listopadowa” Stanisława Wyspiańskiego w reżyserii Macieja Prusa w Teatrze Dramatycznym w Warszawie^[3]
• 1980 – Wrocław, XXI Festiwal Polskich Sztuk Współczesnych we Wrocławiu (FPSW) – nagroda za muzykę do przedstawienia „Operetka” Witolda Gombrowicza w Teatrze Dramatycznym w Warszawie^[3]
• 1980 – VI Opolskie Konfrontacje Teatralne – nagroda za muzykę do „Wesela” Stanisława Wyspiańskiego w Teatrze im.Aleksandra Węgierki w Białymstoku i „Dziadów” Adama Mickiewicza w Teatrze Wybrzeże w Gdańsku^[3].
• 1983 – Grand Prix Nagroda Publiczności oraz Nagroda Krytyków dla „Panopticum a'la Madame Tussaud”^[17] i „Końca Europy”^[18] w reżyserii Janusza Wiśniewskiego na Bitef Theatre(inne języki) (Międzynarodowym Festiwalu Teatralnym „BITEF”) w Belgradzie^[19][20]
• 1984 – Grand Prix Nagroda Publiczności oraz Nagroda Krytyków dla „Panopticum a'la Madame Tussaud”^[17] i „Końca Europy”^[18] w reżyserii Janusza Wiśniewskiego na Festiwal Teatru Narodów w Nancy^[19][21]
• 1985 – Edinburgh Festival Fringe w Edynburgu nagroda Fringe First dla „Końca Europy”^[18][19]
• 1986 – Edinburgh Festival Fringe w Edynburgu nagroda Fringe First dla „Modlitwy chorego przed nocą”^[18][22]
• 1986 – XXIII Krajowy Festiwal Piosenki Polskiej w Opolu – nagroda główna – za koncert piosenki aktorskiej i kabaretowej „To nic, że to sen” w wykonaniu Edyty Geppert
• 1988 – 13. Festiwal Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni – nagroda za muzykę – film Schodami w górę, schodami w dół (reż. A. Domalik)
• 1995 – 20. Festiwal Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni – nagroda za muzykę – film Wrzeciono czasu (reż. A. Kondratiuk)
• 2004 – Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (za wybitne zasługi dla kultury polskiej)^[23]
• 2005 – Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”, data przyznania: 19 października 2005^[24] (nr 211/2005)
• 2012 – Odznaka Honorowa za Zasługi dla Województwa Warmińsko-Mazurskiego
• 2012 – Festiwal Teatru Polskiego Radia i Teatru Telewizji Polskiej „Dwa Teatry” w Sopocie – Nagroda Główna za najlepszą muzykę i opracowanie muzyczne – spektakl „Skarpetki, opus 124”
• 2017 – Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” w dziedzinie muzyki, data przyznania: 11 grudnia 2017^[24], data wręczenia: 17 lutego 2018^[25].
• 2021 – Maska Malty na Festiwalu Malta^[1]
• 2023 – Grand Prix Komeda za Całokształt Twórczości na 12. Festiwalu Filmowym im. Krzysztofa Komedy „Grand Prix” Komeda w Ostrowie Wielkopolskim^[1]

• Jerzy Satanowski. Leksykon Kultury Warmii i Mazur.