Goździeńczyk popielaty

Goździeńczyk popielaty (Clavulina cinerea (Bull.) J. Schröt) – gatunek jadalnych grzybów z rodziny kolczakowatych (Hydnaceae)[1].

Goździeńczyk popielaty
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

pieprznikowce

Rodzina

kolczakowate

Rodzaj

goździeńczyk

Gatunek

goździeńczyk popielaty

Nazwa systematyczna
Clavulina cinerea (Bull.) J. Schröt.
Krypt.-Fl. Schlesien 3.1(25–32): 443 (Wrocław, 1888)

Systematyka i nazewnictwo

edytuj

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Hydnaceae, Cantharellales, Incertae sedis, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w 1788 r. Jean Baptiste Bulliard nadając mu nazwę Clavaria cinerea. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w 1888 r. Joseph Schröter, przenosząc go do rodzaju Clavulina[1].

Synonimów naukowych ma ok. 20. Niektóre z nich[2]:

  • Clavaria cinerea Bull. 1788
  • Clavaria cinerea var. gracilis Rea 1918
  • Clavaria fuliginea Pers. 1822
  • Clavaria grisea Pers. 1797
  • Clavulina cinerea var. gracilis (Rea) Corner 1950
  • Corallium cinereum (Bull.) Hahn 1883
  • Merisma cinereum (Bull.) Spreng. 1827
  • Ramaria cinerea (Bull.) Gray 1821

Nazwę polską podali Barbara Gumińska i Władysław Wojewoda w 1968. W polskim piśmiennictwie mykologicznym gatunek ten opisywany był też jako goździeniec popielaty[3].

Morfologia

edytuj
Owocnik

Wysokości 3–6(10) cm, krzaczasto rozgałęziony. Gałązki mniej lub bardziej szare do fioletowoszarych, trochę pomarszczone. Szczyty jaśniejsze, tępo zakończone lub ząbkowane, jednak nie spłaszczone ani grzebieniaste. Podstawa białawo-żółtawo się odcinająca[4].

Wysyp zarodników

Jasnożółty. Zarodniki kuliste lub eliptyczne, o rozmiarach 6–11 × 6–10 μm[4].

Występowanie i siedlisko

edytuj

Notowany jest w Ameryce Północnej i Środkowej, Europie, w Japonii i Australii[5]. W Polsce jest bardzo pospolity[3].

Rośnie od sierpnia do października, w lasach liściastych, rzadziej w iglastych, przeważnie na gołej ziemi. W Polsce pospolity[6].

Gatunki podobne

edytuj

Goździeńczyka popielatego można łatwo pomylić z szaro zabarwionymi odmianami goździeńczyka grzebieniastego (Clavulina cristata) lub z szarymi formami bardziej maczugowatego goździeńczyka pomarszczonego (Clavulina rugosa).

Przypisy

edytuj
  1. a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2020-11-21] (ang.).
  2. Species Fungorum. [dostęp 2013-11-12]. (ang.).
  3. a b Władysław Wojewoda: Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003. ISBN 83-89648-09-1.
  4. a b Ewald Gerhardt: Grzyby – wielki ilustrowany przewodnik. s. 580. ISBN 83-7404-513-2.
  5. Discover Life Maps [online] [dostęp 2016-01-10].
  6. Barbara Gumińska: Grzyby i ich oznaczanie. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1988, s. 200. ISBN 83-09-00714-0.