Utajona autoimmunologiczna cukrzyca dorosłych (ang. Latent autoimmune diabetes of adults, LADA), także autoimmunologiczna cukrzyca dorosłych o późnym początku[1] jest to rodzaj wolno rozpoznanej cukrzycy typu 1, która występuje u dorosłych, często o wolniejszym przebiegu zachorowania. U dorosłych LADA może być początkowo zdiagnozowana jako cukrzyca typu 2 na podstawie ich wieku, zwłaszcza jeśli mają czynniki ryzyka rozwoju cukrzycy typu 2, takie jak występowanie cukrzycy w rodzinie lub otyłość.

Rozpoznanie opiera się na określeniu wysokiego poziomu cukru we krwi i stwierdzeniu, że niewydolność wysepek, a nie oporność na insulinę jest główną przyczyną; a także niskim poziomem peptydu C i podniesionym poziomem przeciwciał skierowanych przeciwko wyspom Langerhansa. Można ją leczyć tylko zwykłymi doustnymi lekami na cukrzycę typu 2, na pewien okres[2][3], po czym leczenie insuliną jest zwykle konieczne. Termin LADA został wprowadzony po raz pierwszy w 1993 roku.

Objawy

edytuj

Objawy utajonej cukrzycy autoimmunizacyjnej dorosłych są podobne do tych z innych form cukrzycy: nadmierne pragnienie i oddawanie moczu, często niewyraźne widzenie. W porównaniu z cukrzycą typu 1 z dzieciństwa, objawy rozwijają się stosunkowo powoli.

Diagnostyka

edytuj

Cukrzyca autoimmunologiczna może pozostawać niezdiagnozowana u wielu osób chorych na cukrzycę – szacuje się, że nawet u ponad 50% osób, u których zdiagnozowano cukrzycę typu 2 niezwiązaną z otyłością, może występować w rzeczywistości LADA, choć jednocześnie też nie wszystkie osoby posiadające LADA są faktycznie szczupłe. U wszystkich tych dorosłych, którzy nie są otyli, a u których zdiagnozowano cukrzycę, należy rozważyć przeprowadzenie badań na:

  • przeciwciała przeciw dekarboksylazie kwasu glutaminowego (GADA),
  • przeciwciała przeciwwyspowe (ICA),
  • przeciwciała związane z insulinoma (IA-2),
  • przeciwciała przeciw transporterowi cynku (ZnT8).

Wskaźnik masy ciała może mieć dość ograniczone zastosowanie w powiązaniu z utajoną autoimmunologiczną cukrzycą[4].

Przypisy

edytuj
  1. Diabetes mellitus. A guide to patient care, Lippincott Williams & Wilkins, 1 August 2006, ISBN 978-1-58255-732-8, s. 20.
  2. Latent autoimmune diabetes [online], Mayo Clinic [dostęp 2014-05-26] [zarchiwizowane z adresu 2014-05-27].
  3. Latent autoimmune diabetes: a little known type of diabetes [online], Pharmacy Times [dostęp 2014-05-26].
  4. M. Landin-Olsson, Latent autoimmune diabetes in adults, „Annals of the New York Academy of Sciences”, 958, 2002, s. 112–116, DOI10.1111/j.1749-6632.2002.tb02953.x, PMID12021090 [dostęp 2016-03-07] [zarchiwizowane z adresu 2006-05-22].

Bibliografia

edytuj