Ralph Bryans

Ralph Bryans
Ralph Bryans tijdens een demonstratierace in 2008 met een 250cc-Honda
Geboren	Belfast, 7 maart 1941
Overleden	Schotland, 6 augustus 2014
Nationaliteit	Verenigd Koninkrijk
Team	Honda
Kampioenschappen	1 (1965)
Overwinningen	10
Aantal podia	40
Aantal snelste rondes	6

Ralph Bryans was een motorcoureur uit Noord-Ierland. Door zijn lage gewicht (60 kg) was hij uitermate geschikt voor de lichte klassen. In het seizoen 1965 werd hij wereldkampioen in de 50cc-klasse.

Hij begon in 1959, toen hij nog leerling-paswerker was, met racen. Aanvankelijk gebruikte hij een zelfgebouwde motorfiets met een 197cc-Villiers-tweetaktmotor, maar hij reed ook met een 125cc-BSA Bantam en een geleende 199cc-Ambassador. Hij kwam alleen uit in wedstrijden in Noord-Ierland. In 1960 werd hij 200cc-kampioen van Ierland met een 150cc-Triumph T15 Terrierblok dat hij in het BSA Bantam-frame had gemonteerd. In 1961 kreeg hij met verzekeringsagent James Wilson als sponsor de beschikking over een 350cc-Norton 40M Manx. Hij vormde een team met ervaren coureurs als Tommy Robb, Dick Creith en George Purvis.

Omdat hij zich in het seizoen 1962 inschreef voor de TT van Man, debuteerde hij automatisch in het wereldkampioenschap wegrace. Hij startte met een 50cc-Benelli en met de 350cc-Wilson-Norton, maar scoorde geen punten. Voor de Ulster Grand Prix kreeg hij van Reg Dearden een 500cc-Norton 30M Manx, waarmee hij tiende werd.

In het seizoen 1963 startte hij met een 125cc-Honda CR 93-productieracer, een 250cc-Benelli en een 500cc-Joe Ryan-Norton 30M. Met die Norton werd hij vijfde in de Ulster Grand Prix. Bultaco bood hem daarop enkele racers voor wedstrijden in Spanje aan, maar Jim Redman, fabrieksrijder voor Honda en in 1963 tweevoudig wereldkampioen, had zijn prestatie in Ulster ook opgemerkt. Redman stelde bij Honda voor om Bryans te contracteren.

125cc-tweecilinder Honda CR 93

125cc-viercilinder Honda 2RC 146 1964

50cc-tweecilinder Honda RC 115 1965

125cc-tweecilinder Honda RC 116 1966

125cc-vijfcilinder Honda RC 149 1966

250cc-zescilinder Honda RC 166 1967

Zo begon Honda het seizoen 1964 met een flink team, dat bestond uit Ralph Bryans (50 cc), Jim Redman (125-, 250- en 350 cc), Tommy Robb (125- en 250 cc), Kunimitsu Takahashi (125 cc) en Luigi Taveri (125 cc). Ralph Bryans concentreerde zich aanvankelijk op de 50cc-klasse, maar Honda weigerde naar de GP van de USA te gaan omdat die te vroeg in het seizoen viel. Bryans viel vervolgens in de GP van Spanje en in de GP van Frankrijk uit. Dat gaf Kreidler-rijder Hans Georg Anscheidt en Suzuki-rijders Hugh Anderson en Isao Morishita een flinke puntenvoorsprong. Nadat Tommy Robb was ontslagen kreeg Bryans diens 125cc-taken erbij. In de Lightweight 125 cc TT finishte hij als derde en in de 50 cc TT als tweede. In de TT van Assen werd hij in de 125cc-race derde, maar hij won de 50cc-race. Hij won vervolgens ook de 50cc-races van de GP van België en de GP van Duitsland. Daardoor had hij nog maar vier punten achterstand op WK-leider Hugh Anderson. De 50cc-klasse kreeg daarna een lange pauze, waardoor Ralph Bryans ook in de 250cc-klasse kon aantreden. In de 125cc-race én 250cc-race van de Ulster Grand Prix finishte hij als derde. In de 125cc-GP van Finland werd hij tweede, slechts 0,8 seconde achter Taveri en 0,3 seconde voor Redman. Het bezorgde Taveri de 125cc-wereldtitel. In de 50cc-klasse kon Bryans theoretisch nog wereldkampioen worden, maar dan moest hij de GP van Finland winnen. Hij viel echter uit door een defecte ontsteking. En Hugh Anderson werd wereldkampioen. Bryans won de 50cc-GP van Japan, maar de uitslag was ongeldig omdat er slechts vijf deelnemers waren. Ralph Bryans sloot het seizoen af als tweede in de 50cc-klasse en als vijfde in de 125cc-klasse.

Honda begon het seizoen 1965 met de nieuwe 50cc-RC 114 en de 125cc-2RC 146 uit 1964. Het zou gedurende het seizoen echter een aantal nieuwe machines introduceren en Ralph Bryans reed in twee klassen niet minder dan vijf modellen. Honda sloeg de GP van de USA weer over en dat was koren op de molen van Suzuki, dat in beide klassen veel punten kon scoren. Bryans won de 50cc-GP van Duitsland, werd tweede in de GP van Spanje en won de GP van Frankrijk. In de 50 cc TT viel hij uit, maar hij won de TT van Assen, waardoor hij samen met Hugh Anderson aan de leiding van het WK stond. In de GP van België werd Bryans slechts vijfde en Anderson tweede, maar voor de WK-stand maakte dat geen verschil: Anderson moest punten (streepresultaten) inleveren. In de afsluitende GP van Japan, waar Honda de nieuwe RC 115 inzette, leek Hugh Anderson op de wereldtitel af te stuiven. Hij nam een flinke voorsprong, maar in de laatste ronde ging hij onderuit. Luigi Taveri won met 0,1 seconde voorsprong op Ralph Bryans, maar Bryans was wereldkampioen. Dat Taveri won was ook belangrijk, want daardoor werd hij tweede in het WK en Anderson slechts derde. In de 125cc-klasse nam Anderson met zijn Suzuki al aan het begin van het seizoen een grote voorsprong doordat de Honda-rijders Taveri en Bryans niet in Amerika startten en vervolgens in Duitsland en Spanje uitvielen. Vanaf de TT van Man bracht Honda de verbeterde 4RC 146, maar ook dat werd geen succes: Taveri werd er tweede mee en dat was het beste resultaat van het hele seizoen. Taveri sloot het 125cc-seizoen als vijfde af, Bryans als achtste.

Al voor aanvang van het seizoen 1966 gaf Honda aan te weigeren op de Fuji Speedway in Japan te rijden omdat men delen van het circuit gevaarlijk vond. In het 50cc-seizoen wisselden Luigi Taveri, Ralph Bryans en Hans Georg Anscheidt (Suzuki) elkaar qua overwinningen af en na de GP des Nations, met nog één race te gaan, stonden Taveri en Bryans gelijk aan de leiding van de WK-stand. Honda verscheen echter niet aan de start en gaf de titelkans daarmee uit handen. Anscheidt werd wereldkampioen, Taveri tweede en Bryans derde. Ook in de 125cc-klasse werd hij derde. In die klasse was Luigi Taveri Honda's kopman en hij had na de Ulster Grand Prix zijn wereldtitel zeker gesteld.

In het seizoen 1967 startte Honda niet meer in de 50- en de 125cc-klasse. Ralph Bryans reed alle wedstrijden in de 250cc-klasse, waarvan hij er twee won en daarnaast nog acht podiumplaatsen haalde. Toch reikte het niet verder dan de vierde plaats in de eindstand. In de 350cc-klasse kwam hij slechts drie keer aan de start, maar dat ging erg goed met een overwinning en twee tweede plaatsen. Hier werd hij in de eindstand derde.

Na dit seizoen stopte Honda met haar deelname aan wegraces en Ralph Bryans besloot zijn carrière te beëindigen.

Na een kort ziekbed overleed hij in zijn huis in Schotland op 6 augustus 2014.

(Races in cursief geven de snelste ronde aan, punten (tussen haakjes) zijn inclusief streepresultaten)

Jaar	Klasse	Team	Motorfiets	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	13	Punten	Plaats	Overwinningen		Wereldkampioen
1962	50 cc	Privé	Benelli	SPA -	FRA -	IOM 15	NED -	BEL -	DUI -		DDR -	NAT -	FIN -	ARG -			0	-	0		Ernst Degner, Suzuki RM 62
	350 cc		Wilson-Norton 40M			IOM DNF	NED -			ULS -	DDR -	NAT -	FIN -				0	-	0		Jim Redman, Honda RC 171
	500 cc		Dearden-Norton 30M			IOM -	NED -	BEL -		ULS 10	DDR -	NAT -	FIN -	ARG -			0	-	0		Mike Hailwood, MV Agusta 500 4C
1963	125 cc		Honda CR 93	SPA -	DUI -	FRA -	IOM 9	NED -	BEL -	ULS -	DDR -	FIN -	NAT -	ARG -	JAP -		0	-	0		Hugh Anderson, Suzuki RT 63 / RT 64
	250 cc		Benelli	SPA -	DUI -		IOM DNF	NED -	BEL -	ULS -	DDR -		NAT -	ARG -	JAP -		0	-	0		Jim Redman, Honda RC 164 / 3RC 164
	500 cc		Ryan-Norton 30M				IOM -	NED -	BEL -	ULS 5	DDR -	FIN -	NAT -	ARG -			2	14e	0		Mike Hailwood, MV Agusta 500 4C
1964	50 cc	Honda	Honda RC 113	VST DNS[1]	SPA DNF	FRA DNF	IOM 2	NED 1	BEL 1	DUI 1			FIN DNF				30	2e	3		Hugh Anderson, Suzuki RM 64
	125 cc		Honda 2RC 146	VST DNS[1]	SPA -	FRA -	IOM 3	NED 3		DUI -	DDR -	ULS 3	FIN 2	NAT 4	JAP -		21	5e	0		Luigi Taveri, Honda RC 145 / RC 146
	250 cc		Honda RC 164	VST DNS[1]	SPA -	FRA -	IOM -	NED -	BEL -	DUI -	DDR -	ULS 3		NAT -	JAP -		4	15e	0		Phil Read, Yamaha RD 56
1965	50 cc		Honda RC 114	VST DNS[1]	DUI 1	SPA 2	FRA 1	IOM DNF									36 (38)	1e	3		Ralph Bryans, Honda RC 114 / RC 115
			Honda RC 115						NED 1	BEL 5						JAP 2
	125 cc		Honda 2RC 146	VST DNS[1]	DUI DNF	SPA DNF	FRA -										11	8e	0		Hugh Anderson, Suzuki RT 65
			Honda 4RC 146					IOM 6	NED -		DDR -	TSL -	ULS 4	FIN 4	NAT -
			Honda RC 148													JAP 3
	250 cc		Honda RC 165	VST DNS[1]	DUI -	SPA -	FRA -	IOM -	NED -	BEL -	DDR -	TSL -	ULS 5	FIN 3	NAT -	JAP -	6	13e	0		Phil Read, Yamaha RD 56 / RD 05
1966	50 cc		Honda RC 116	SPA 3	DUI 2		NED 2						IOM 1	NAT 2	JAP DNS[2]		26 (30)	3e	1		Hans Georg Anscheidt, Suzuki RK 66
	125 cc		Honda RC 149	SPA 3	DUI 2	FRA -	NED DNF		DDR 6	TSL 2	FIN 3	ULS 2	IOM 7	NAT 2	JAP DNS[2]		32 (33)	3e	0		Luigi Taveri, Honda RC 149
1967	250 cc		Honda RC 166	SPA 2	DUI 1	FRA 4	IOM 3	NED 3	BEL 3	DDR 3	TSL 4	FIN DNF	ULS 2	NAT 3	CAN 3	JAP 1	40 (58)	4e	2		Mike Hailwood, Honda RC 166
	350 cc		Honda RC 174		DUI -		IOM -	NED -		DDR -	TSL -		ULS 2	NAT 1		JAP 2	20	3e	1		Mike Hailwood, Honda RC 174

• (en) Ralph Bryans op de officiële website van het wereldkampioenschap wegrace
• (en) Deelnemersprofiel van Ralph Bryans op de officiële website van de Isle of Man TT

Zie de categorie Ralph Bryans van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.