Koboeleti (gemeente)
Gemeente in Georgië 
| |||
|---|---|---|---|
  | |||
| Locatie in Georgië | |||
| |||
| Geografie | |||
| Autonome Republiek | Adzjarië | ||
| Hoofdplaats | Koboeleti | ||
| Oppervlakte | 711.3 km² [1] | ||
| Hoogste punt | Taginaoeri (2668 m) | ||
| Coördinaten | 41° 49' NB, 41° 47' OL | ||
| Bevolking | |||
| Inwoners (2024) | 68.093 [2] (95,7 inw./km²) | ||
| Etniciteit (2014) | Georgisch (97,1%) Armeens (0,9%) Russisch (0,9%) Grieks (0,4%) Bosja (0,2%) Oekraïens (0,2%) | ||
| Religie (2014) | Orthodox (65,1%) Islam (21,6%) | ||
| Bestuur | |||
| Burgemeester | Levan Zoidze (2021-) | ||
| Overige informatie | |||
| Tijdzone | UTC+4 | ||
| Website | kobuleti | ||
| Koboeleti in Adzjarië | |||
  | |||
| Foto's | |||
| |||
| Het uitgestrekte strand van Koboeleti | |||
| |||
Koboeleti (Georgisch: ქობულეთის მუნიციპალიტეტი, Koboeletis moenitsipaliteti) is een gemeente met 68.093 inwoners (2024) in de autonome republiek Adzjarië, in het zuidwesten van Georgië. De gemeente heeft een oppervlakte van ruim 711 km²[1] en bevat zowel laagland als hooggebergtes met diverse beschermde natuurgebieden. Het bestuurlijk centrum en grootste plaats is de stad Koboeleti dat vooral bekendheid geniet als badplaats en zich over een lengte van 10 kilometer uitstrekt langs de Zwarte Zeekust.
Geschiedenis
[bewerken | brontekst bewerken]De Zwarte Zeekust kent een lange historie van menselijke bewoning, ook het gebied rond Koboeleti waar diverse archeologische vindplaatsen zijn uit de steentijd (Choetsoebani en Koboeleti) en de bronstijd (Tsjaisoebani). Het grondgebied van de gemeente Koboeleti maakte na het uiteenvallen van het Koninkrijk Georgië deel uit van het Vorstendom Goeria, ook nadat het Ottomaanse Rijk Adzjarië veroverde. Pas in de 18e eeuw, na de Russisch-Turkse Oorlog (1768-1774) werd het gebied rond Koboeleti, Neder-Goeria, door de Ottomanen bij Adzjarië ingelijfd en werd het aan gedwongen islamisering onderworpen wat leidde tot ontvolking.
Binnen het Ottomaanse rijk werd dit gebied het Tsjoeroeksoe district genoemd.[3] Met de Vrede van San Stefano in 1878 werd het district vervolgens ingelijfd bij het Russische Rijk dat het onderdeel maakte van het Batoem Okroeg en de bestuurlijke sub-eenheid hernoemde naar Kintrisji Oejezd. Pas in de jaren 1920 werd de bestuurlijke eenheid genoemd naar Koboeleti, eerst als oejezd, daarna rajon.
Theeteelt
[bewerken | brontekst bewerken]In de 19e eeuw kwamen de Georgische Zwarte Zee kustregio's op als theeproducent. Vanaf de jaren 1880 begonnen Russische ondernemers thee te produceren in Tsjakvi, waarmee het Koboeleti rajon een bakermat van de Georgische thee zou worden. De Russische keizer haalde vervolgens uit China de jonge Lao Jingzhou om in Tsjakvi op de theecultivering toe te zien.
Vanaf de jaren 1920 nam de theeteelt een grotere vlucht door de collectivisering en de oprichting van kolchozen in onder meer Otsjchamoeri door het Sovjet-bestuur. In Tsjakvi waren op het hoogtepunt meerdere theefabrieken. In de jaren 1990 stortte de theeproductie in, en is er weinig meer van over. Na 2000 is toerisme een belangrijkere rol gaan spelen. Door de groei van Batoemi is de gemeente door grenswijzigingen in de periode rond 2010 een kleine 9 km² kwijtgeraakt, waar een deel van Tsjakvi onder viel.
Geografie
[bewerken | brontekst bewerken]
Koboeleti grenst in het noorden aan de gemeente Ozoergeti in de regio Goeria, in het oosten aan Sjoeachevi, en in het zuiden aan Keda, Chelvatsjaoeri en Batoemi. De Zwarte Zee begrenst de westkant.
Laagvlakte, bergen en natuur
[bewerken | brontekst bewerken]De Koboeletivlakte is een driehoekig drasland in het kustgebied waar een aantal rivieren doorheen stroomt, waarvan de Tsjoloki de grens van Adzjarië met Goeria vormt. Anderen zijn de Otsjchamoeri, Atsjchva, Kintrisji en de zuidelijk gelegen Tsjakvistskali. Deze rivieren hebben hun oorsprong in het Meschetigebergte dat vanuit noordoostelijke richting over de zuidoostelijke flank van de gemeente ligt en bij Tsjakvi de kust bereikt.
De Taginaoeri (2.668 meter) is de hoogste berg binnen de gemeente en bevindt zich op de bergkam van het Meschetigebergte, wat tevens de gemeentegrens is met Sjoeachevi en Keda. Er liggen diverse Georgische beschermde natuurgebieden in de gemeente, die allen onderdeel zijn van het Colchis Regenwouden en Draslanden, een UNESCO Werelderfgoed.
Zo ligt circa tien kilometer ten oosten van Tsjakvi in het Meschetigebergte het Nationaal Park Mtirala, waarvan de naam is afgeleid van de vele regen die in het gebied valt. Mtirala betekent "huilen": er valt ruim 4500 millimeter regen per jaar en is daarmee het meest regenachtige gebied in Georgië. Ten noorden van Mtirala ligt het Kintrisji Natuurreservaat. In de Koboeletivlakte ten westen van Otsjchamoeri liggen twee beschermde draslanden.
Demografie
[bewerken | brontekst bewerken]Begin 2024 telde de gemeente Koboeleti 68.093 inwoners,[2] een daling van 9% sinds de volkstelling van 2014.[1]
| Bevolkingsontwikkeling van de gemeente Koboeleti | ||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1886[4] | 1926[4] | 1939 | 1959 | 1970 | 1979 | 1989 | 2002[5] | 2014 | 2020 | 2024 | ||||||||
| Gemeente Koboeleti | 7.464 |  19.995 |
41.472 |
54.401 |
70.717 |
78.382 |
88.107 |
 88.063 |
74.794 |
72.159 |
68.093
| |||||||
| Koboeleti | - | 1.904 | 6.133 |
12.598 |
18.051 |
18.283 |
20.932 |
18.556 |
16.546 |
17.227 |
17.372
| |||||||
| Otsjchamoeri | - | - | - | 3.803 | 3.673 |
4.322 |
5.008 |
5.026 |
5.355 |
3.730 |
3.160
| |||||||
| Tsjakvi | - | - | - | 6.183 | 5.365 |
6.374 |
7.199 |
8.100 |
[6] 6.720 |
7.562 |
7.486
| |||||||
| Verantwoording data: Bevolkingsstatistiek Georgië 1886 tot heden.[4][9][10] Noot:[5] | ||||||||||||||||||
Etniciteit en religie
[bewerken | brontekst bewerken]
De gemeente Koboeleti is voor 97,1% etnisch Georgisch. Dit is inclusief de Adzjaren, die tot etnisch Georgiërs worden gerekend. Etnische minderheden zijn onder andere Armeniërs (0,9%), Russen (0,9%), Grieken (0,4%) en ruim 100 Bosja, een Armeense Roma groep, die allen in de stad Koboeleti wonen.
De bevolking is in meerderheid Georgisch-Orthodox (65%). De grootste religieuze minderheid zijn moslim (29%), allen Adzjaren. Verder zijn er kleine gemeenschappen van ruim 50 jehova's en ruim 100 volgers van de Armeens-Apostolische Kerk. Bijna 6% van de bevolking had geen religie opgegeven.
Administratieve onderverdeling
[bewerken | brontekst bewerken]
De gemeente Koboeleti is administratief onderverdeeld in 19 gemeenschappen (თემი, temi) met in totaal 49 dorpen (სოფელი, sopeli). Er zijn twee 'nederzettingen met een stedelijk karakter' (დაბა, daba) en één stad (ქალაქი, kalaki).[1]
- stad: Koboeleti, bestuurlijk centrum gemeente;
- daba: Tsjakvi en Otsjchamoeri;
- dorpen: in totaal 49.
Bestuur
[bewerken | brontekst bewerken]De gemeenteraad (Georgisch: საკრებულო, sakreboelo) van Koboeleti is het vertegenwoordigend orgaan dat elke vier jaar middels een gemengd kiesstelsel wordt gekozen. Deze bestaat sinds 2021 uit 39 leden: 13 leden worden gekozen door middel van een districtenstelsel en 26 worden via een proportionele lijststem gekozen.[12]
Bij de gemeentelijke verkiezingen van oktober 2021 werd Levan Zoidze van de Georgische Droom partij met 52,2% van de stemmen tot burgemeester gekozen. De Georgische Droom partij behaalde de meeste proportionele stemmen (48,3%) gevolgd door de Verenigde Nationale Beweging (38,1%) en Voor Georgië (7,4%). Tien partijen haalden de kiesdrempel van 3% niet. Elf districtszetels zijn naar kandidaten van Georgische Droom gegaan, en twee naar Verenigde Nationale Beweging.[13][14]
| Samenstelling Sakreboelo (zetels per partij) | ||||
|---|---|---|---|---|
| Partij | 2017[15] | 2021[16] | ||
| Georgische Droom (GD) | 29 | 24 | ||
| Verenigde Nationale Beweging (UNM) | 6 | 13 | ||
| Voor Georgië | 2 | |||
| Alliantie van Patriotten (AP) | 1 | |||
| Europees Georgië (EG) | 1 | |||
| Totaal | 37 | 39 | ||
Vervoer
[bewerken | brontekst bewerken]De Georgische internationale hoofdweg S2 (E70) loopt door de gemeente. Dit gedeelte wordt ook wel Koboeleti Bypass genoemd, nadat deze in de periode 2013-2018 werd verlegd naar het binnenland als een vrijliggende tweebaansautoweg om de bebouwde kernen te ontlasten van het toenemende verkeer naar en van Batoemi en Turkije. De belangrijkste interregionale route door de gemeente is de nationale route Sh2 tussen Ozoergeti en Koboeleti. De Samtredia - Batoemi spoorlijn loopt door de gemeente.
Externe links
[bewerken | brontekst bewerken]Referenties
[bewerken | brontekst bewerken]- ↑ a b c d (ka) Main Results of the 2014 Census (Publication) (pdf). Census.ge, National Statistics Office of Georgia (Geostat) p.25-29 (28 april 2016). Gearchiveerd op 13 februari 2020. Geraadpleegd op 2 januari 2022.
- ↑ a b (en) Population and Demography - Population by cities and boroughs (daba), as of 1 January. National Statistics Office of Georgia, Geostat (1 januari 2024). Gearchiveerd op 26 maart 2023. Geraadpleegd op 13 juli 2024.
- ↑ (en) Nani Gelovani, Women in Georgia: Trace of Islam (pdf). International Journal of Social Science and Humanity, Vol. 2, No. 4. Gearchiveerd op 5 januari 2022. Geraadpleegd op 5 januari 2021.
- ↑ a b c Cijfers 1886 Kintrisji district, 1939 Koboeleti rajon.[7] Cijfers 1926 Koboeleti oejezd.[8]
- ↑ a b Bij de volkstelling van 2014 werd een onverklaarbaar gat ten opzichte van de data van het nationaal statistisch bureau Geostat gevonden. Uit VN begeleid onderzoek is gebleken dat de volkstelling van 2002 ongeveer 8-9 procent te hoog was. Zie[11], "1. Introduction", Pagina 1.
- ↑ Een deel is in 2012 bij Batoemi heringedeeld.
- ↑ (ru) Census data Georgia. Ethno Kavkaz. Gearchiveerd op 23 januari 2022. Geraadpleegd op 5 januari 2022.
- ↑ (ru) Census data Georgia 1926. Ethno Kavkaz. Gearchiveerd op 5 januari 2022. Geraadpleegd op 5 januari 2022.
- ↑ (en) Population divisions of Georgia. Population Statistics Eastern Europe and former USSR. Gearchiveerd op 30 oktober 2021. Geraadpleegd op 31 december 2021.
- ↑ (en) Population cities & towns of Georgia. Population Statistics Eastern Europe and former USSR. Gearchiveerd op 22 november 2021. Geraadpleegd op 1 januari 2022.
- ↑ (en) Population Dynamics in Georgia - An Overview Based on the 2014 General Population Census Data (pdf). National Statistics Office of Georgia, Geostat (29 november 2017). Geraadpleegd op 1 januari 2022.
- ↑ (en) Election Code of Georgia (art. 148, 149, Annex 1). Legislative Herald of Georgia (28 juni 2021). Gearchiveerd op 1 januari 2022. Geraadpleegd op 2 januari 2022.
- ↑ (en) October 2, 2021 Municipal Elections. CESKO Central Election Commission. Gearchiveerd op 4 januari 2021. Geraadpleegd op 2 januari 2021.
- ↑ (en) Interactive results 2021 municipal elections. Agenda.ge. Gearchiveerd op 3 oktober 2021. Geraadpleegd op 2 januari 2021.
- ↑ (ka) Protocol gekozen raadsleden en burgemeesters 2017 (pdf). CESKO Centrale verkiezingscommissie p.95-97. Gearchiveerd op 5 april 2022. Geraadpleegd op 6 augustus 2022.
- ↑ (ka) Protocol gekozen raadsleden en burgemeesters 2021 (pdf). CESKO Centrale verkiezingscommissie p.117-119. Gearchiveerd op 5 april 2022. Geraadpleegd op 6 augustus 2022.
· 
· 