Chlamydomonas
| Chlamydomonas | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
.jpg)
| |||||||||
| Microscopische opname | |||||||||
| Taxonomische indeling | |||||||||
| |||||||||
| Geslacht | |||||||||
| Chlamydomonas Ehrenberg | |||||||||
Afbeeldingen op  Wikimedia Commons
| |||||||||
Chlamydomonas op  Wikispecies
| |||||||||
| |||||||||
Chlamydomonas[1][2][3][4] is een geslacht van eencellige groene algen, dat voornamelijk voorkomt in zoet water, maar ook in zee leeft. Twee vergelijkbare (isocontale) flagellen zijn kenmerkend. Het geslacht bevat ongeveer 600 bekende soorten. In wetenschappelijk onderzoek is Chlamydomonas reinhardtii belangrijk als een goed bestudeerd modelorganisme.
Beschrijving
[bewerken | brontekst bewerken]De cellen zijn meestal bolvormig of bijna bolvormig, in sommige soorten spilvormig. Aan de voorkant bevinden zich twee isocontale flagellen, die bij sommige soorten alleen tijdens de voortplanting worden gevormd. Elke cel bevat slechts één chloroplast, waarvan de vorm sterk verschilt naargelang de soort. Er zijn twee contractiele vacuolen in het voorste uiteinde. Kenmerkend is ook een oogvlek in het voorste deel van de bladgroenkorrel. De celwand bestaat uit zeven lagen en bevat voornamelijk glycoproteïnen, terwijl cellulose afwezig is.
Voortplanting
[bewerken | brontekst bewerken]De vegetatieve voortplanting vindt niet plaats door eenvoudige deling, maar door de vorming van zweepstaartige zoösporen, aangezien een cel zich meerdere keren in de lengte deelt binnen de celwand en dan worden de dochtercellen vrijgegeven. Dit laatste gebeurt door het vrijkomen van enzymen, die de celwand oplossen. Evenzo kunnen tijdens seksuele voortplanting de gameten zich in groepen binnen één cel ontwikkelen, die dan een gametangium worden, of een eencellige alg wordt een gameet als geheel. In beide gevallen treden isogamie, anisogamie en oogamie op, d.w.z. de gameten van beide geslachten kunnen uiterlijk hetzelfde zijn, of de vrouwelijke gameet is aanzienlijk groter dan de mannelijke, of het is een niet-zweepstaartige en daarom immobiele eicel. Isogamie komt het meest voor. Seksuele voortplanting wordt veroorzaakt door ongunstige levensomstandigheden, zoals een gebrek aan stikstof en de zygote die wordt gecreëerd door de vereniging van de gameten is een permanent stadium, beschermd door een harde muur. Als het kiemt, vindt de reductiedeling (meiose) onmiddellijk plaats. Het zijn daarom haplons waarin alle cellen behalve de zygoot haploïde zijn.
Voorkomen
[bewerken | brontekst bewerken]Typische habitats zijn kleine watermassa's die soms uitdrogen en voedselrijke meren, evenals de vochtige grond. Van C. reinhardtii is aangetoond dat het in staat is cellulose uit het milieu te gebruiken. Sommige soorten zoals C. nivalis leven in smeltwater en in sneeuwvelden in het hooggebergte, waar ze carotenoïden opslaan als bescherming tegen de sterke ultraviolette straling en zo het fenomeen bloedsneeuw veroorzaken.
- ↑ (en) Chlamydomonas | Facts, Structure, Life Cycle, & Classification. Encyclopedia Britannica. Gearchiveerd op 13 mei 2021. Geraadpleegd op 18-05-2021.
- ↑ (en) About Chlamydomonas. Chlamydomonas Resource Center. Gearchiveerd op 18 mei 2021. Geraadpleegd op 18-05-2021.
- ↑ Chlamydomonas as a Model Organism. www.ruf.rice.edu. Geraadpleegd op 18-05-2021.
- ↑ (en) Chlamydomonas: Position, Occurrence and Structure (With Diagrams). Biology Discussion (4 februari 2016). Geraadpleegd op 18-05-2021.
- Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Chlamydomonas op de Duitstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.