Jump to content

പ്രതിപക്ഷ നേതാവ് (ഇന്ത്യ)

വിക്കിപീഡിയ, ഒരു സ്വതന്ത്ര വിജ്ഞാനകോശം.
രാജ്യസഭയിലെ പ്രതിപക്ഷ നേതാവ്
ഇന്ത്യ
Bhārata ke Vipakṣa ke Netā
Emblem of India
പദവി വഹിക്കുന്നത്
മല്ലികാർജുൻ ഖാർഗെ
ഔദ്യോഗിക വസതിന്യൂ ഡെൽഹി
നിയമിക്കുന്നത്സർക്കാരിൽ ഇല്ലാത്ത ഏറ്റവും വലിയ രാഷ്ട്രീയ പാർട്ടിയുടെ നേതാവ്
കാലാവധി5 വർഷം
പ്രഥമവ്യക്തിശ്യാം നന്ദൻ പ്രസാദ് മിശ്ര
വെബ്സൈറ്റ്www.parliamentofindia.nic.in
ലോക്സഭയിലെ പ്രതിപക്ഷ നേതാവ്
ഇന്ത്യ
Bhārata ke Vipakṣa ke Netā
Emblem of India
പദവി വഹിക്കുന്നത്
രാഹുൽ ഗാന്ധി
ഔദ്യോഗിക വസതിന്യൂ ഡെൽഹി
നിയമിക്കുന്നത്സർക്കാരിൽ ഇല്ലാത്ത ഏറ്റവും വലിയ രാഷ്ട്രീയ പാർട്ടിയുടെ നേതാവ്
കാലാവധി5 വർഷം
പ്രഥമവ്യക്തിരാം സുഭാഗ് സിംഗ്
വെബ്സൈറ്റ്www.parliamentofindia.nic.in

ഇന്ത്യൻ പാർലമെന്റിന്റെ രണ്ട് സഭകളിലും ഔദ്യോഗിക പ്രതിപക്ഷത്തെ നയിക്കുന്ന രാഷ്ട്രീയക്കാരാണ് "ഇന്ത്യൻ പ്രതിപക്ഷ നേതാവ്" (IAST: Bhārata ke Vipakṣa ke Netā). ബ്രിട്ടീഷ് ഇന്ത്യയുടെ മുൻ സെൻട്രൽ ലെജിസ്ലേറ്റീവ് അസംബ്ലിയിലും ഈ സ്ഥാനം നിലവിലുണ്ടായിരുന്നു, അവിടെ മോത്തിലാൽ നെഹ്‌റു ഉൾപ്പെട്ടിരുന്നുവെങ്കിലും, 1977 ലെ പാർലമെന്റിലെ പ്രതിപക്ഷ നേതാക്കളുടെ ശമ്പളവും അലവൻസുകളും നിയമത്തിലൂടെ അതിന് നിയമപരമായ അംഗീകാരം ലഭിച്ചു. പ്രതിപക്ഷം" ലോക്‌സഭയിലോ രാജ്യസഭയിലോ ഉള്ള അംഗമെന്ന നിലയിൽ, ഏറ്റവും വലിയ സംഖ്യാബലമുള്ള ഗവൺമെന്റിനെ എതിർക്കുന്ന പാർട്ടിയുടെ ആ സഭയുടെ നേതാവാണ് പ്രതിപക്ഷ നേതാവ്. അദ്ദേഹത്തെ രാജ്യസഭയുടെ ചെയർമാനോ ലോക്സഭാ സ്പീക്കറോ മുഖേന അംഗീകരിക്കപ്പെടുന്നു.

2003ലെ സെൻട്രൽ വിജിലൻസ് കമ്മീഷൻ നിയമത്തിലെ ക്ലോസ് 4, പാർലമെന്റിന്റെ ലോക്സസഭയിൽ അംഗീകൃത പ്രതിപക്ഷ നേതാവ് ഇല്ലാത്ത സാഹചര്യത്തിൽ ഏറ്റവും വലിയ പ്രതിപക്ഷ പാർട്ടിയുടെ നേതാവിനെ സെലക്ഷൻ കമ്മിറ്റി അംഗമായി ഉൾപ്പെടുത്താൻ വ്യവസ്ഥ ചെയ്യുന്നു. സർക്കാരിൽ ഇല്ലാത്ത അവരുടെ നിയമസഭാ ചേംബറിലെ ഏറ്റവും വലിയ രാഷ്ട്രീയ പാർട്ടിയുടെ പാർലമെന്ററി അധ്യക്ഷനാണ് പ്രതിപക്ഷ നേതാവ്.

പാർലമെന്റിന്റെ ഇരുസഭകളിലും ഔദ്യോഗിക പ്രതിപക്ഷത്തെ നയിക്കുന്ന രാഷ്ട്രീയക്കാരനാണ് "പ്രതിപക്ഷ നേതാവ്" .

ലോക്സഭയിലെ പ്രതിപക്ഷ നേതാക്കൾ

[തിരുത്തുക]

1969 വരെ ലോക്സഭയ്ക്ക് പ്രതിപക്ഷ നേതാവുണ്ടായിരുന്നില്ല. 1970 മുതൽ 1977 വരെയും 1980 മുതൽ 1989 വരെയും 2014 മുതലും ഈ തസ്തിക ഒഴിഞ്ഞുകിടക്കുകയായിരുന്നു [1]

പേര് പാർട്ടി കാലാവധി ലോക്സഭ
- ഒഴിഞ്ഞുകിടക്കുന്നു ഔദ്യോഗിക പ്രതിപക്ഷമില്ല 26 ജനുവരി 1952 - 4 ഏപ്രിൽ 1957 ആദ്യം
4 ഏപ്രിൽ 1957 - 4 മാർച്ച് 1962 രണ്ടാമത്തേത്
ഔദ്യോഗിക പ്രതിപക്ഷമില്ല 4 ഏപ്രിൽ 1962 - 4 മ���ർച്ച് 1967 മൂന്നാമത്
4 മാർച്ച് 1967 - 12 ഡിസംബർ 1969 നാലാമത്തെ
1 രാം സുഭാഗ് സിംഗ് ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ് (ഒ) 17 ഡിസംബർ 1969 - 1970 ഡിസംബർ 27
- ഒഴിഞ്ഞുകിടക്കുന്നു ഔദ്യോഗിക പ്രതിപക്ഷമില്ല 27 ഡിസംബർ 1970 - 30 ജൂൺ 1977 അഞ്ചാമത്
2 യശ്വന്ത്റാവു ചവാൻ ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ് 1 ജൂലൈ 1977 - 11 ഏപ്രിൽ 1978 ആറാമത്
3 സി.എം. സ്റ്റീഫൻ 12 ഏപ്രിൽ 1978 - 9 ജൂലൈ 1979
(2) യശ്വന്ത്റാവു ചവാൻ 10 ജൂലൈ 1979 –28 ജൂലൈ 1979
4 ജഗ്ജീവൻ റാം ജനതാ പാർട്ടി 29 ജൂലൈ 1979 - 22 ഓഗസ്റ്റ് 1979
- ഒഴിഞ്ഞുകിടക്കുന്നു [2] 22 ഓഗസ്റ്റ് 1979 - 31 ഡിസംബർ 1984 ഏഴാമത്
31 ഡിസംബർ 1984 - 1989 ഡിസംബർ 18 എട്ടാമത്
5 രാജീവ് ഗാന്ധി ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ് 18 ഡിസംബർ 1989 - 23 ഡിസംബർ 1990 ഒൻപതാമത്
6 എൽ കെ അദ്വാനി ഭാരതീയ ജനതാ പാർട്ടി 24 ഡിസംബർ 1990 - 13 മാർച്ച് 1991
21 ജൂൺ 1991 - 26 ജൂലൈ 1993 പത്താം
7 അടൽ ബിഹാരി വാജ്പേയി 21 ജൂലൈ 1993 - 10 മെയ് 1996
8 പി.വി. നരസിംഹ റാവു ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ് 16 മെയ് 1996 - 31 മെയ് 1996 പതിനൊന്നാമത്
(7) അടൽ ബിഹാരി വാജ്പേയി ഭാരതീയ ജനതാ പാർട്ടി 1 ജൂൺ 1996 - 4 ഡിസംബർ 1997
9 ശരദ് പവാർ ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ് 19 മാർച്ച് 1998 - 26 ഏപ്രിൽ 1999 പന്ത്രണ്ടാമത്
10 സോണിയ ഗാന്ധി 31 ഒക്ടോബർ 1999 - 6 ഫെബ്രുവരി 2004 പതിമൂന്നാമത്
(6) എൽ കെ അദ്വാനി ഭാരതീയ ജനതാ പാർട്ടി 21 മെയ് 2004 - 18 മെയ് 2009 പതിനാലാമത്
11 സുഷമ സ്വരാജ് 21 ഡിസംബർ 2009 - 19 മെയ് 2014 പതിനഞ്ചാമത്
- ഒഴിഞ്ഞുകിടക്കുന്നു ഔദ്യോഗിക പ്രതിപക്ഷമില്ല 20 മെയ് 2014 - 29 മെയ് 2019 പതിനാറാമത്
30 മെയ് 2019 - 08 ജൂൺ 2024 പതിനേഴാമത്
12 രാഹുൽ ഗാന്ധി ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ് 09 ജൂൺ 2024 - നിലവിൽ പതിനെട്ടാമത്

രാജ്യസഭയിലെ പ്രതിപക്ഷ നേതാക്കൾ

[തിരുത്തുക]

താഴെപ്പറയുന്ന അംഗങ്ങൾ രാജ്യസഭയിലെ പ്രതിപക്ഷ നേതാക്കളാണ്. [3]

പേര് പാർട്ടി കാലാവധി
- ഒഴിഞ്ഞുകിടക്കുന്നു ഔദ്യോഗിക പ്രതിപക്ഷമില്ല ജനുവരി 1952 - ഡിസംബർ 1969
1 ശ്യാം നന്ദൻ പ്രസാദ് മിശ്ര ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ് (ഒ) ഡിസംബർ 1969 - മാർച്ച് 1971
2 എം.എസ് ഗുരുപദസ്വാമി മാർച്ച് 1971 - ഏപ്രിൽ 1972
3 കമലപതി ത്രിപാഠി ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ് 30 മാർച്ച് 1977 - 15 ഫെബ്രുവരി 1978
4 ഭോല പാസ്വാൻ ശാസ്ത്രി ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ് (ഒ) 24 ഫെബ്രുവരി 1978 - 23 മാർച്ച് 1978
(3) കമലപതി ത്രിപാഠി ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ് 23 മാർച്ച് 1978 - 1980 ജനുവരി 8
5 എൽ കെ അദ്വാനി ഭാരതീയ ജനസംഘം 21 ജനുവരി 1980 - 1980 ഏപ്രിൽ 7
6 പി. ശിവശങ്കർ ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ് 18 ഡിസംബർ 1989 - 2 ജനുവരി 1991
(2) എം.എസ് ഗുരുപദസ്വാമി ജനതാദൾ 28 ജൂൺ - 21 ജൂലൈ 1991
7 എസ്. ജയ്പാൽ റെഡ്ഡി 22 ജൂലൈ 1991 - 29 ജൂൺ 1992
8 സിക്കന്ദർ ബക്ത് ഭാരതീയ ജനതാ പാർട്ടി 7 ജൂലൈ 1992 - 23 മെയ് 1996
9 ശങ്കരറാവു ചവാൻ ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ് 23 മെയ് 1996 - 1 ജൂൺ 1996
(8) സിക്കന്ദർ ബക്ത് ഭാരതീയ ജനതാ പാർട്ടി 1 ജൂൺ 1996 - 19 മാർച്ച് 1998
10 മൻ‌മോഹൻ സിംഗ് ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ് 21 മാർച്ച് 1998 - 21 മെയ് 2004
11 ജസ്വന്ത് സിംഗ് ഭാരതീയ ജനതാ പാർട്ടി 3 ജൂൺ 2004 - 16 മെയ് 2009
12 അരുൺ ജെയ്റ്റ്‌ലി 3 ജൂൺ 2009 - 26 മെയ് 2014
13 ഗുലാം നബി ആസാദ് ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ് 8 ജൂൺ 2014 - 10 ഫെബ്രുവരി 2015
23 ഫെബ്രുവരി 2015 - 15 ഫെബ്രുവരി 2021
14 മല്ലികാർജുൻ ഖർഗെ ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ് 16 ഫെബ്രുവരി 2021 - നിലവിലുള്ളത്

അവലംബംങ്ങൾ

[തിരുത്തുക]
  1. "Archived copy". Archived from the original on 21 May 2014. Retrieved 17 November 2013.{{cite web}}: CS1 maint: archived copy as title (link)
  2. http://www.rediff.com/news/column/ls-election-no-leader-of-oppn-there-wasnt-any-in-nehru-indira-rajiv-days/20140523.htm
  3. Rajya Sabha Introduction. Rajyasabha.nic.in. Retrieved on 2014-05-21.