Железничка линија Солун-Битола

Железничка линија Солун-Битола
Битолската станица за време на Првата светска војна
Преглед
Состојба	Во функција до Долно Клештино
Сопственик	OSE
Место	Грција, Република Македонија
Последни станици	Солун 40°38′40″N 22°55′46″E / 40.6444° СГШ; 22.9294° ИГД / 40.6444; 22.9294 Битола 41°01′11″N 21°20′34″E / 41.0197° СГШ; 21.3429° ИГД / 41.0197; 21.3429
Опслужување
Превозник/ци	TrainOSE
Историја
Пуштена	јуни 1894 (јуни 1894)
Технички
Пруги	двојна пруга Солун–Плати, преостанатиот дел единична пруга [1]
Колосек	1.435 мм
Електрификација	Само делн��цата Солун–Плати[1]
План на трасата Легенда Линија за Дедеагач и Софија 0,0 Солун за Скопје 10,9 Текелиево од Скопје 28,8 Крџалиево 36,3 Плати Линија за Атина 38,6 Љановер 44,1 Гида 49,6 Лутрос 52,0 Пожари 54,8 Шеразмен 57,4 Колура 62,5 Меч 67,6 Бер 79,1 Негуш 86,8 Пископија 90,1 Каменик 95,8 Вртикоп 111,7 Воден 119,1 Владово 136,8 Острово 152,2 Пателе 159,2 Суровичево Линија за Кожани 164,8 Долно Врбени 178,5 Баница Росен Лерин 187,5 Лажени 200,4 Нов Кавказ Грчко-македонска граница Кременица 219 Битола за Прилеп п р у

Железничка линија Солун-Битола – железничка пруга долга 219 км која го поврзува пристанишниот град Солун во Грација со Битола, преку Бер, Воден, Суровичево и Лерин. Линијата била отворена во јуни 1894 година под името Société du Chemin de Fer ottoman Salonique-Monastir („Отоманско железничко друштво Солун-Битола“), кога подрачјето било дел од Османлиското Царство.^[2] Делницата од границата до Битола од 2013 до 2019 година не била во функција. Во 2019 година е обновена делницата Битола-Кременица, но и по нејзиното реновирање не е воспоставен меѓународен возен сообраќај преку неа.^[3]

Идејата за трансмакедонска железничка линија постоела уште од 1850-тите години. Во јануари 1859 година бил потпишан Меморандум за изградба на пругата Солун-Битола.^[4] Кримска војнаКримската војна го нарушила плановите, а по нејзиното завршување приоритет им бил даден на пругите Солун-Митровица и Солун-Деде Агач (Тракија).^[5] На 28 октомври 1890 година отоманската Висока порта ѝ дала концесија на Дојче банк за изградба на пруга како огранок од „Ориенталните железници“ (Chemins de fer Orientaux) со можност за понатамошно продолжување до албанско пристаниште.^[6][7]

Била формирана отоманска компанија „Отоманска железничка компанија Солун-Битола“ (Société du Chemin de Fer ottoman Salonique-Monastir) чие седиште било во Цариград. Градежните работи започнале во мај 1891 и биле завршени во јуни 1894 година. До крајот на мај 1893 година, трасата била изведена до Воден, а дел до гратчето Тошин била предадена за експлоатација. Остатокот бил потежок дел заради својата ридеста и планинска конфигурација. Најголем предизвик била висинската разлика меѓу станиците Воден (31 метар надморска висина) и Бладова (481 метар надморска висина) на далечина од само 12 км воздушна линија. Исто така се граделе 13 тунели и неколку вијадукти.^[5] По завршувањето, линијата им била дадена на експлоатација на „Ориентални железници“ кои веќе работеле и со линиите до Солун до Митровица и Врање.

По завршувањето на Балкански војниБалканските војни во 1913 година, линијата ѝ припаднала на Грција освен последните 17 км до Битола кои завршувале во СХСКралството на Србите, Хрватите и Словенците. Грчката влада го купила грчкиот дел на 17 октомври 1925^[8] и тој станал дел од Грчките железници.

• 
  Железничка станица Кременица, 1916-1917
• 
  Железничка станица во Вртикоп, 1894
• 
  Железничката станица во Владово
• 
  Железничка станица во Суровичево
• 
  Железничка станица во Лерин

Станици на железничката линија Солун-Битола Солун (→ Дедеагач/Сехово/ Приградска Солун) - Текелиево - Крџалиево - Плати (→ Атина - ) - Гида - Шеразмен - Бер - Негуш - Пископија - Вртикоп - Воден - Острово - Суровичево (→ Кожани) - Горно Врбени - Баница - Лажени - Лерин (→ Битола)