Преглед на кодот на Мустафа Челебија

Немате дозвола за уредување на оваа страница, од следнава причина:

Вашата IP-адреса се наоѓа во опсег блокиран на сите Викимедиини викија.

Блокот го зададе ‪EPIC‬. Наведената причина гласи Open proxy/Webhost: See the help page if you are affected.

Почнува: 09:48, 2 јули 2024
Истекува: 09:48, 2 јули 2025

Вашата тековна IP-адреса е 206.189.44.186. Блокираниот опсег е 206.189.32.0/20.

Вклучете ги сите горенаведени поединости кога се обраќате. Ако сметате дека сте блокирани по грешка, дополнителни информации и напатствија ќе најдете во глобалното правило Без отворени застапници.

Во спротивно, за да поразговарате за блокот, поднесете барање за разгледување на Мета. Можете и да пишете во VRT-редицата на надзорниците на stewards@wikimedia.org, притоа вклучувајќи ги сите гореспоменати поединости.

Можете да го погледнете и копирате кодот на оваа страница.

''{{Отоманско име|Мустафа|Челебија|Османли}}''
{{infobox royalty
|name = Мустафа Челебија
|birth_date = 1380 
| death_date = мај 1422 
| image          =  
| image_size     = 250
| caption        = Управител на [[Румелија]], [[Отоманско Царство]] 
| father         = [[Бајазит I]]
| mother         = [[Султан Хатун]]
}}
'''Мустафа Челебија''' (1380 - мај 1422 година), исто така наречен '''Лажниот Мустафа''' (''Дузмеџе Мустафа'') — отомански принц (турски: шехзаде) кој се борел да го добие престолот на [[Отоманското Царство]] во раниот [[15 век]]. Тој бил султан на [[Румелија]] двапати во текот на јануари 1419 - 1420 и јануари 1421-мај 1422 година.

== Позадина==

Мустафа бил еден од синовите на османлискиот султан [[Бајазит I]], а негова мајка била Девлетшах Хатун, ќерка на [[Гермијан (бејлик)|гермијанскиот шах]] Сулејман. Мустафа учествувал во [[Битка кај Ангора|Битката кај Анкара]] во [[1402]] година со својот татко. Османлиската војска била поразена, а Мустафа и Бајазит I биле заробени од [[Тимур]]. Додека неговите четворица браќа се бореле едни со други за време на [[Отомански интеррегнум|Отоманскиот интеррегнум]], тој бил заробеник во [[Самарканд]] (во денешен [[Узбекистан]]). По смртта на Тимур, тој се вратил во Анадолија во 1405 година и се скрил на териториите на [[Анадолски бејлици|турските бејлици]].

== Прво востание==

По крајот на грѓанската војна, како победник излегол неговиот брат [[Мехмед I]]. Но веднаш по качувањето на престолот се појавил Мустафа во [[Румелија]] (европскиот дел на [[Отоманското Царство]]) со помош на византискиот цар [[Мануел II Палеолог]]. Тој имал поддршка и од [[Мирчо I]] од Влашко и од Џунајд-бег, владетел на Ајдин. Мустафа го замолил на Мехмед, кој неодамна ги победил своите браќа, да го подели царството со него. Мехмед го одбил ова барање и лесно ги победи силите на Мустафа во борба. Мустафа се засолнил во византискиот гр��д [[Солун]] во [[1416]] година. Откако постигнал договор со Мехмед, византискиот цар Мануел го протерал на островот [[Лемнос]]<ref>Prof. Yaşar Yüce-Prof. Ali Sevim: ''Türkiye Tarihi'' Cilt II, AKDTYKTTK Yayınları, İstanbul, 1991 p 86-88</ref><ref>{{Наведена книга | first = John | last = Barker | title = Manuel II Paleologus (1391–1425): A Study in Late Byzantine Statesmanship | publisher = Rutgers University Press | year = 1969 | isbn = 0-8135-0582-8 | pages = [https://archive.org/details/manueliipalaeolo0000bark/page/340 340–344] | url-access = registration | url = https://archive.org/details/manueliipalaeolo0000bark/page/340 }}</ref>.

== Второ востание==

По смртта на Мехмед I во [[1421]] година, Мустафа почувствувал дека може лесно да го победи својот внук [[Мурат II|Мурат]], син и наследник на Мехмед. Со помош на византијците, тој ги освоил Галиполе, тврдината што го контролирала теснецот на [[Дарданели]]те, а откако го окупирал и [[Одрин]], европската престолнина на царството, тој започнал да владее со Румелија. Следно, тој докажал дека е навистина син на Бајазит и ја добил поддршката од османлиските провинциски гувернери во Румелија. Иако Мурат испраќал трупи преку теснецот на [[Босфор]]от за да го поразат на Мустафа, дури и овие трупи им се придружувале на неговите сили. Растејќи во недоверба на неговите способности, Мустафа решил да ги премине Дарданелите и да го заврши освојувањето на азиската страна на царството во Анадолија.

Сепак, во Анадолија, [[Михалоглу]] (потомок на [[Ќосе Михал]]), приврзеник на Мурат кој бил многу познат во Румелија, ги охрабрил сојузниците на Мустафа да го предадат и наместо тоа да го поддржат Мурат. Понатаму, некои сојузници на Мустафа, особено Џунајд-бег, го напуштиле. Мустафа се откажал од надежите за освојување на Анадолија и побегнал во Румелија. За да го премине теснецот на Дарданелите, Мурат побарал помош од бродовите на Џенова, за што платил преголема цена. Силите на Мурат наскоро го фатиле Мустафа и го заробиле<ref>Prof. Yaşar Yüce-Prof. Ali Sevim: ''Türkiye Tarihi'' Cilt II, AKDTYKTTK Yayınları, İstanbul, 1991 p 92-96</ref><ref>Joseph von Hammer: ''Osmanlı Tarihi'' Vol I (condensation: Abdülkadir Karahan), Milliyet yayınları, İstanbul. p 74-78</ref>.

== Погубување==

Мустафа бил осуден на смрт и бил обесен во [[1422]] година. Иако меѓу-династиските погубувања биле вообичаени во [[Отоманска династија|Отоманската династија]], бесењето не бил вообичаен третман за член на династијата; нормално се користеле повеќе „достоинствени“ методи на погубување. Се смета дека Мурат сакал да ја испрати пораката дека Мустафа не е неговиот чичко (иако бил), туку измамник. Така, современите отомански историчари го нарекле ''дузмеџе'' („лажен“, „измамник“) Мустафа<ref>Halil İbrahim İnal: ''Osmanlı İmparatorluğu Tarihi'',İstanbul, 2008,{{ISBN|9789944174374}}, p 125</ref>.

Еден турски претендент кој тврдел дека е Мустафа бил активен на венецијанската страна за време на [[Опсада на Солун (1422–1430)|Опсадата на Солун]] (1422–1430).

== Наводи ==
{{наводи}}

{{Претенденти за отоманскиот престол}}
{{Отомански принцови}}

[[Категорија:Отоманска династија]]
[[Категорија:Отоманци од 15 век]]
[[Категорија:Претенденти за отоманскиот престол]]
[[Категорија:Отомански интерегнум]]
[[Категорија:Отомански Турци]]
[[Категорија:Починати во 1422 година]]

Предлошки на страницава:

Назад на Мустафа Челебија.

Преземено од „https://mk.wikipedia.org/wiki/Мустафа_Челебија“