Ostunium

Ostunium chiliometra circiter octo ab Hadriatico litore abest. Media urbis aedificata sunt in tribus collibus metris fere 220 altioribus quam maris aequor. Urbs sita est in parte euroaustrali Murgiae, quae est zona carstica maxime ex lapide calcario constans.

Ostunium nomen mediaevale est. Sunt qui putent nomen urbis a Graeco Asty neon ('urbs nova') ductum esse, sed constat his de paretymologia agi.^[2] Alia nomina latina fuerunt: Hostunium, Astunium, Astineum, Hostineum, Hostuneum, Hostunum, Astuneum, Civitas Stuni, Ostuneum, Ostunum, Sturninum, Sturnium.^[3]

Zona collina, sedes multarum speluncarum, convictui et societati priscorum hominum bona et naturalia refugia praebebat. Itaque regio Ostuniensis iam aetate palaeolithici medii (quae XL fere millennio exiit) multos inquilinos habuit, quorum vestigia aetate palaeolithici posterioris constantia et certiora fiunt, ut excavationibus confirmatum est.^[4] Testimonium notissimum perhibet sceletus "mulieris Ostuniensis" sive Deliae, mulieris circiter viginti annos natae, partum enixae, fetum suum in gremio habentis.^[5]

Primum castellum saeculo VII a.C.n. constitutum est a Messapiis, antiqua gente Illyrica,^[6] quae inde a saeculo IX a.C.n. in promunturium Salentinum habitatum commigravit ibique consederat.^[7] Saeculo III a.C.n. etiam fines Messapiorum a Romanis antiquis expugnati sunt. Sed de rebus in castello (vel urbe) gestis paene nihil scimus.

Percurrentibus totam Italiam Ostrogothis, Langobardis, Saracenis, cadenteque imperio Romano occidentali, copiae imperiales Byzantinorum civitatis strenue fines urbis defendebant. Anno 876 Ostunium dioecesis factum monachis Basilianis refugium dedit ex Syria et Aegypto venientibus, qui in easdem confugerunt speluncas, quae olim hominibus priscae aetatis refugium dederunt. Saeculis XI et XII Apuliae coloniae Byzantiae a Normannis expugnatae sunt, qui etiam cultum olivae auxerunt ac confiniis urbis accuratius definiendis providerunt. Saeculo XII Godefridus III, comes Lupiarum, arcem in altissimo montis cacumine Ostuni constituit. Hodie tamen sola turris et hortus Giardino Zurlo de illa structura magnifica restant. Itaque Ostunium cum comitatu Luparum coniunctum est.

• Ludovicus Pepe
• Ioannes Semerano
• Vitus Schifani

• Basilica cumcathedralis Assumptionis B.M.V.

Ostunium, cum Brundisio, sedes episcopalis Ecclesiae Catholicae Romanae cum Archiepiscopo est. Nomen Archidioecesis Brundusina-Ostunensis est.

• Vicus Petrolla (Italiane: Villanova).

Pilone, Rosa Marina, Lamaforca, Costa Merlata, Torre Pozzella.

• Burgers, G.J.; Attema, P.A.J. & Van Leusen. M. 2004. Walking the Murge: interim report of the Ostuni field survey (Apulia, southern Italy). Studi di Antichità 11: 257-282.
• Coppola, Donato. 1983. Le origini di Ostuni. Testimonianze archeologiche degli avvicendamenti culturali. Martina Franca.
• Coppola, Donato. 1985. La documentazione archeologica in alcune grotte del brindisino: contributo allo studio del popolamento antico nella Murgia sud orientale. Atti del I Convegno Regionale di Speleologia 1-30.
• Coppola, Donato. 1992. Nota preliminare sui rinvenimenti nella grotta di S. Maria di Agnano (Ostuni, Brindisi): i seppellimenti paleolitici ed il luogo di culto. Rivista di scienze preistoriche Nº 44: 211-227.
• D'Andria, Francesco. 1988. Messapi e peuceti. Italia. omnium terrarum alumna, 651-715. Milano: Scheiwiller.
• D'Andria, Francesco. 1990. Archeologia dei Messapi. Bari : Edipuglia.
• Lejeune, Michel. 1991. ΑΙΩΝ 13: 211-231.
• Santoro, Ciro. 1997. Ostuni: l’etimologia del nome. Studi Salentini 74: 39-46.

• Pagina officialis (Italiane)
• Ostuni Town (Anglice)

•  
  Urbs Italiae
•  
  Ecclesia Cathedralis Ostunii