Мазмұнға өту

Ы

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
  Қазақ кирил әліпбиі  
-{Аа}- -{Әә}- -{Бб}- -{Вв}- -{Гг}- -{Ғғ}- -{Дд}-
-{Ее}- -{Ёё}- -{Жж}- -{Зз}- -{Ии}- -{Йй}- -{Кк}-
-{Ққ}- -{Лл}- -{Мм}- -{Нн}- -{Ңң}- -{Оо}- -{Өө}-
-{Пп}- -{Рр}- -{Сс}- -{Тт}- -{Уу}- -{Ұұ}- -{Үү}-
-{Фф}- -{Хх}- -{Һһ}- -{Цц}- -{Чч}- -{Шш}- -{Щщ}-
-{Ъъ}- -{Ыы}- -{Іі}- -{Ьь}- -{Ээ}- -{Юю}- -{Яя}-

Ы, ыкириллицаға негізделген әліпби әрпі. Жуан, қысаң, езулік дыбысты белгілейді.

Сөздің барлық буынында жазылады. Бірінші буында еріндік дауысты кездессе, екінші буынындағы «ы» дыбысы айтылуда «ұ» болып дыбысталады. Мысалы, құрұқ, орұн - айтылуы; құрық, орын - жазылуы.

Сондай-ақ «Ы» дыбысы ауызекі тілде сөз басындағы р,л, сонанттарының алдынан ілесіп айтылуын жиі байқасақ болады, бірақ жазуда ол («Ы» дыбысы) ескерілмейді. Мысалы, айтылуы - ылас, ырахмет, жазылуы - лас, рахмет, т.б.

«Ы» дыбысына біркен сөзге сонант «У» қосымшасы жалғанса (оқы - у), жазуда езулік «Ы»түсіп қалады. Мысалы, оқы + у - оқу (айтылуы оқұу), тоқы + у - тоқу (айтылуы - тоқу)[1][2].

Дереккөздер

[өңдеу | қайнарын өңдеу]
  1. Қазақ Совет энциклопедиясы/Бас редакторы М.Қ.Қаратаев - Алматы, 1972, 12 том
  2. Кеңесбаев І., Мұсабаев Ғ., Қазіргі қазақ тілі. Лексика. Фонетика, А., 1962
Ортаққорда бұған қатысты медиа файлдар бар: Cyrillic alphabet