Ақмола облысының әкімшілік бөлінісі

Облыс құрамындағы үш қала - Көкшетау, Қосшы және Степногорск облыстық маңызға ие, 8 қала (Ақкөл, Атбасар, Державинск, Ерейментау, Есіл, Макинск, Степняк, Щучинск) аудандық басқару жүйесінде, сондай-ақ мұнда 17 ауылдық аудан бар:

Аудандар Аудан орталықтары Облыс орталығынан

қашықтығы, км

Аумағы,

мың шаршы км

Әкімшілік бірлік саны Елді мекен саны
Ақкөл Ақкөл қаласы 207 8,3 9 29
Аршалы Аршалы кенті 379 5,8 13 32
Астрахан Астраханка ауылы 248 7,4 12 34
Атбасар Атбасар қаласы 195 10,6 14 30
Бурабай Щучинск қаласы 74 5,9 11 52
Бұланды Макинск қаласы 116 5,1 12 38
Біржан сал Степняк қаласы 132 11 15 35
Егіндікөл Егіндікөл ауылы 313 5,4 9 12
Ерейментау Ерейментау қаласы 452 17,7 14 33
Есіл Есіл қаласы 342 8 15 31
Жақсы Жақсы ауылы 276 9,7 14 25
Жарқайың Державинск қаласы 378 12,1 17 23
Зеренді Зеренді ауылы 50 7,8 22 79
Қорғалжын Қорғалжын ауылы 426 9,3 8 18
Сандықтау Балкашино ауылы 104 6,4 14 41
Целиноград Ақмол ауылы 335 7,9 18 48
Шортанды Шортанды кенті 239 4,7 11 29
Көкшетау қаласы - - 0,4 2 3
Қосшы қаласы - 337 1 1
Степногорск қаласы - 255 2,9 8 10
Облыс Көкшетау қаласы 146,2 208 600

Тарихы

өңдеу

Ақмола облысы 1939 жылы 14 қазанда құрылды. Облыс құрамына Қарағанды облысынан Ақмола қаласы мен Ақмола, Вишнёв, Еркіншілік, Новочеркасск аудандары; Солтүстік Қазақстан облысынан Степняк қаласы мен Арықбалық, Атбасар, Еңбекшілдер, Есіл, Зеренді, Калинин, Макин, Молотов, Рузаев, Сталин, Щучье аудандары енді. 16 қазанда Сталин ауданынан бөлініп, Шортанды ауданы құрылды.

1941 жылы Қорғалжын ауданы Қарағанды облысынан Ақмола облысының құрамына өтті.

1944 жылы 16 наурызда жаңадан құрылған Көкшетау облысының құрамына Арықбалық, Еңбекшілдер, Зеренді, Рузаев, Щучье аудандары берілді.

1954 жылы Степняк қаласы Көкшетау облысының құрамына берілді.

1955 жылы Есіл ауданынан Қима және Баранкөл аудандары бөлінді.

1957 жылы Молотов ауданы Балкашин ауданы болып өзгертілді.

1960 жылы 26 желтоқсанда Ақмола облысы таратылып, аумағы тікелей Тың өлкесінің қарамағына өтті.

1961 жылы 24 сәуірде облыс Целиноград атауымен қайта құрылды. 25 қарашада Сталин ауданы Ленин ауданы болып өзгертілді.

1963 жылы бұрынғы аудандардың орнына Алексеев, Астрахан, Атбасар, Балкашин, Державин, Ерментау, Есіл, Жақсы, Қорғалжын, Целиноград ауылдық аудандары мен Жолымбет өнеркәсіптік ауданы құрылды. Баранкөл, Вишнёв, Еркіншілік, Калинин, Қима, Ленин, Макин, Новочеркасск, Шортанды аудандары таратылды.

1964 жылы Вишнёв, Макин аудандары қайта құрылып, Жолымбет өнеркәсіптік ауданы таратылды.

1965 жылы 19 қазанда Тың өлкесі таратылды.

1966 жылы Шортанды және Жаңадала аудандары құрылды.

1970 жылы 23 қарашада жаңадан Торғай облысының құрылуына байланысты оған Державин, Есіл, Жақсы, Жаңадала аудандары берілді. 4 желтоқсанда Краснозамен ауданы құрылды.

1973 жылы Маринов, Сілеті аудандары, ал 1977 жылы Теңіз ауданы құрылды.

1985 жылы Теңіз ауданы Қарағанды облысының құрамына берілді.

1988 жылы Маринов ауданы таратылды.

1992 жылы 6 шілдеде Целиноград облысы мен қаласына тарихи атауы Ақмола қайтарылды.

1997 жылы облыста көптеген өзгеріс болды:

  • 28 ақпанда Сілеті ауданы таратылды.
  • 22 сәуірде Торғай облысы таратылып, Державин, Есіл, Жақсы, Жаңадала, Қима аудандары Ақмола облысына берілді.
  • 23 шілдеде Жаңадала, Қима аудандары таратылды.
  • 14 қарашада Алексеев ауданы Ақкөл, Балкашин ауданы Сандықтау, Вишнёв ауданы Аршалы, Державин ауданы Жарқайың, Краснознамен ауданы Егіндікөл, Макин ауданы Бұланды ауданы болып өзгертілді. Ерментау ауданының транскрипциясы Ерейментауға ауыстырылды.
  • 10 желтоқсанда Ақмола қаласы Қазақстан Республикасының астанасы болып ресми түрде бекітілді. Соған байланысты қала облыс құрамынан шығарылды.

1998 жылы 6 мамырда Ақмола қаласының атауы Астана болып өзгертілді.

1999 жылы 8 сәуірде Солтүстік Қазақстан облысынан Көкшетау қаласы мен Еңбекшілдер, Зеренді, Щучье аудандары берілді. Осыған орай Ақмола облысының орталығы Астанадан Көкшетау қаласына көшірілді.

2009 жылы 3 қыркүйекте Щучье ауданы Бурабай ауданы болып өзгертілді.

2017 жылы 13 желтоқсанда Еңбекшілдер ауданына Біржан сал есімі берілді.

2021 жылы 26 шілдеде Қосшы ауылына облыстық маңыздағы қала мәртебесі берілді.

7 ауылдық округ пен 1 ауылдық, 1 қалалық әкімдікке 29 елді мекен біріктірілген:

Әкімшілік бірлік Орталығы Елді мекендері Халқы (2021)
Азат ауылдық әкімдігі Азат ауылы 1 969
Ақкөл қалалық әкімдігі Ақкөл қаласы 4 16417
Еңбек ауылдық округі Еңбек ауылы 3 869
Жалғызқарағай ауылдық округі Жалғызқарағай ауылы 3 426
Кеңес ауылдық округі Кеңес ауылы 4 1509
Қарасай ауылдық округі Қына ауылы 3 1044
Наумов ауылдық округі Наумовка ауылы 3 1009
Новорыбин ауылдық округі Новорыбинка ауылы 3 954
Урюпин ауылдық округі Урюпинка ауылы 5 1611

12 ауылдық округ пен 1 кенттік әкімдікке 32 елді мекен біріктірілген:

Әкімшілік бірлік Орталығы Елді мекендері Халық саны (2021)
Ақбұлақ ауылдық округі Ақбұлақ ауылы 2 858
Анар ауылдық округі Анар ауылы 2 1085
Арнасай ауылдық округі Арнасай ауылы 2 978
Аршалы кенттік әкімдігі Аршалы кенті 1 7888
Бұлақсай ауылдық округі Бұлақсай ауылы 3 1026
Бірсуат ауылдық округі Бірсуат ауылы 2 618
Елтоқ ауылдық округі Елтоқ ауылы 3 1130
Жібек жолы ауылдық округі Жібек жолы ауылы 4 4523
Ижевск ауылдық округі Ижевское ауылы 2 1682
Константинов ауылдық округі Константиновка ауылы 3 1442
Михайлов ауылдық округі Михайловка ауылы 3 1553
Сарыоба ауылдық округі Сарыоба станциясы 2 911
Түрген ауылдық округі Түрген ауылы 3 879

11 ауылдық округ пен 1 ауылдық әкімдікке 34 елді мекен біріктірілген:

Әкімшілік бірлік Орталығы Елді мекендері Халық саны (2021)
Астрахан ауылдық округі Астраханка ауылы 3 6336
Ескі Қалқұтан ауылдық округі Ескі Қалқұтан ауылы 4 888
Есіл ауылдық округі Зелёное ауылы 3 1134
Жалтыр ауылдық округі Жалтыр ауылы 4 3872
Каменка ауылдық әкімдігі Каменка ауылы 1 553
Қалқұтан ауылдық округі Қалқұтан станциясы 2 577
Қызылжар ауылдық округі Жаңатұрмыс ауылы 3 1145
Николаев ауылдық округі Петровка ауылы 3 1232
Новочеркасск ауылдық округі Новочеркасское ауылы 3 1430
Острогор ауылдық округі Жаңа Қалқұтан ауылы 2 624
Первомай ауылдық округі Первомайка ауылы 3 2059
Ұзынкөл ауылдық округі Ұзынкөл ауылы 3 431

2 ауылдық, 1 қалалық әкімдік пен 11 ауылдық округке 30 елді мекен біріктірілген:

Әкімшілік бірлік Орталығы Елді мекендері Халқы (2021)
Ақан Құрманов ауылдық округі Ақан Құрманов ауылы 3 753
Атбасар қалалық әкімдігі Атбасар қаласы 1 31434
Бастау ауылдық округі Бастау ауылы 1 1046
Борисовка ауылдық әкімдігі Борисовка ауылы 1 792
Макеев ауылдық округі Шуйское ауылы 2 605
Мариновка ауылдық округi Мариновка ауылы 3 2210
Новосельское ауылдық әкімдігі Новосельское ауылы 1 674
Покров ауылдық округі Покровка ауылы 2 945
Полтава ауылдық округі Полтавка ауылы 2 797
Сепе ауылдық округі Сепе ауылы 2 910
Сергеев ауылдық округі Сергеевка ауылы 3 1154
Тельман ауылдық округі Тельман ауылы 2 770
Шұңқыркөл ауылдық округі Сочинское ауылы 2 868
Ярослав ауылдық округі Тимашевка ауылы 5 1179

9 ауылдық округ пен 1 кенттік, 1 қалалық әкімдікке 52 елді мекен біріктірілген:

Әкімшілік бірлік Орталығы Елді мекендері Халқы (2021)
Абылайхан ауылдық округі Қызылағаш ауылы 4 1886
Атамекен ауылдық округі Атамекен ауылы 6 1757
Бурабай кенттік әкімдігі Бурабай кенті 3 4295
Веденов ауылдық округі Веденовка ауылы 4 1059
Зеленобор ауылдық округі Зелёный Бор ауылы 6 4438
Златополье ауылдық округі Златополье ауылы 7 2054
Кенесары ауылдық округі Кенесары ауылы 3 2018
Қатаркөл ауылдық округі Қатаркөл ауылы 4 2689
Успеноюрьев ауылдық округі Успеноюрьевка ауылы 6 1356
Ұрымқай ауылдық округі Ұрымқай ауылы 8 2538
Щучинск қалалық әкімдігі Щучинск қаласы 1 46744

1 қалалық әкімдік пен 11 ауылдық округке 38 елді мекен біріктірілген:

Әкімшілік бірлік Орталығы Елді мекендері Халқы (2021)
Айнакөл ауылдық округі Айнакөл ауылы 2 314
Алтынды ауылдық округі Алтынды ауылы 5 1173
Амангелді ауылдық округі Партизанка ауылы 2 692
Вознесен ауылдық округі Вознесенка ауылы 3 1629
Еркөл ауылдық округі Тоқтамыс ауылы 4 1150
Журавлёв ауылдық округі Журавлёвка ауылы 4 1324
Капитонов ауылдық округі Капитоновка ауылы 3 912
Карамышев ауылдық округі Шұбарағаш ауылы 4 820
Қараөзек ауылдық округі Қараөзек ауылы 4 1650
Макинск қалалық әкімдігі Макинск қаласы 1 18098
Никольск ауылдық округі Никольское ауылы 2 1185
Новобрат ауылдық округі Новобратское ауылы 4 686

5 ауылдық, 1 қалалық әкімдік пен 9 ауылдық округке 35 елді мекен біріктірілген:

Әкімшілік бірлік Орталығы Елді мекендері Халқы (2021)
Ақсу ауылдық әкімдігі Ақсу ауылы 1 139
Аңғал батыр ауылдық округі Аңғал батыр ауылы 2 566
Баймырза ауылдық округі Баймырза ауылы 2 417
Бірсуат ауылдық округі Бірсуат ауылы 2 644
Донской ауылдық округі Андықожа батыр ауылы 2 1166
Еңбекшілдер ауылдық округі Еңбекшілдер ауылы 3 728
Заозёрный ауылдық әкімдігі Заозёрный ауылы 1 267
Заурал ауылдық округі Заураловка ауылы 3 724
Кеңащы ауылдық әкімдігі Кеңащы ауылы 1 302
Краснофлот ауылдық әкімдігі Краснофлотское ауылы 1 210
Макинка ауылдық округі Макинка ауылы 6 2163
Мамай ауылдық әкімдігі Мамай ауылы 1 248
Степняк қалалық әкімдігі Степняк қаласы 2 4304
Уәлиханов ауылдық округі Уәлиханов ауылы 2 359
Үлгі ауылдық округі Үлгі ауылы 6 1376

1 ауылдық әкімдік пен 8 ауылдық округке 12 елді мекен біріктірілген:

Әкімшілік бірлік Орталығы Елді мекендері Халық саны (2021)
Абай ауылдық округі Абай ауылы 1 105
Алакөл ауылдық округі Полтавское ауылы 2 439
Армавир ауылдық округі Спиридиновка ауылы 1 382
Бауман ауылдық әкімдігі Бауман ауылы 1 529
Буревестник ауылдық округі Буревестник ауылы 1 161
Егіндікөл ауылдық округі Егіндікөл ауылы 1 2820
Жалманқұлақ ауылдық округі Жалманқұлақ ауылы 2 164
Қоржынкөл ауылдық округі Қоржынкөл ауылы 1 394
Ұзынкөл ауылдық округі Ұзынкөл ауылы 2 474

3 ауылдық, 1 қалалық әкімдік пен 10 ауылдық округке 33 елді мекен біріктірілген:

Әкімшілік бірлік Орталығы Елді мекендері Халқы (2021)
Ақмырза ауылдық округі Ақмырза ауылы 2 669
Ақсуат ауылдық әкімдігі Ақсуат ауылы 1 561
Бестоғай ауылдық округі Бестоғай ауылы 3 482
Бозтал ауылдық округі Бозтал ауылы 1 608
Ерейментау қалалық әкімдігі Ерейментау қаласы 1 12652
Еркіншілік ауылдық округі Еркіншілік ауылы 2 2994
Күншалған ауылдық округі Күншалған ауылы 3 624
Қойтас ауылдық округі Қойтас ауылы 2 337
Майлан ауылдық әкімдігі Майлан ауылы 1 1423
Олжабай батыр ауылдық округі Олжабай батыр ауылы 3 1234
Өлеңті ауылдық округі Өлеңті ауылы 3 988
Сілеті ауылдық әкімдігі Сілеті ауылы 1 820
Тайбай ауылдық округі Тайбай ауылы 4 1785
Торғай ауылдық округі Торғай ауылы 6 1533

1 қалалық, 1 кенттік, 1 ауылдық әкімдік пен 12 ауылдық округке 31 елді мекен біріктірілген:

Әкімшілік бірлік Орталығы Елді мекендері Халқы (2021)
Ақсай ауылдық округі Ақсай ауылы 1 672
Бұзылық ауылдық округі Бұзылық ауылы 2 732
Двуречный ауылдық округі Двуречное ауылы 3 1405
Есіл қалалық әкімдігі Есіл қаласы 1 11484
Жаныспай ауылдық округі Жаныспай ауылы 2 623
Заречный ауылдық округі Заречное ауылы 2 757
Знаменка ауылдық әкімдігі Знаменка ауылы 1 280
Интернациональный ауылдық округі Интернациональное ауылы 3 480
Красивое ауылдық округі Красивое ауылы 5 1466
Красногор кенттік әкімдігі Калачи ауылы 3 579
Қаракөл ауылдық округі Қаракөл ауылы 2 431
Мәскеу ауылдық округі Мәскеу ауылы 1 504
Орлов ауылдық округі Орловка ауылы 1 369
Свободный ауылдық округі Свободное ауылы 2 1003
Юбилейный ауылдық округі Юбилейное ауылы 2 534

2 ауылдық әкімдік пен 12 ауылдық округке 25 елді мекен біріктірілген:

Әкімшілік бірлік Орталығы Елді мекендері Халқы (2021)
Белағаш ауылдық округі Белағаш ауылы 1 869
Беловод ауылдық округі Беловодское ауылы 3 1043
Есіл ауылдық округі Ишимское ауылы 3 1157
Жақсы ауылдық округі Жақсы ауылы 1 4626
Жаңақима ауылдық округі Жаңақима ауылы 3 2389
Запорожье ауылдық округі Запорожье ауылы 2 2365
Калинин ауылдық округі Калининское ауылы 3 566
Киев ауылдық округі Киевское ауылы 1 629
Қызылсай ауылдық округі Кировское ауылы 2 528
Новокиенка ауылдық әкімдігі Новокиенка ауылы 1 615
Подгорное ауылдық округі Подгорное ауылы 1 709
Тарасов ауылдық округі Тарасовка ауылы 2 425
Терісаққан ауылдық әкімдігі Терісаққан ауылы 1 304
Чапаев ауылдық округі Чапаевское ауылы 1 226

11 ауылдық, 1 қалалық әкімдік пен 5 ауылдық округке 23 елді мекен біріктірілген:

Әкімшілік бірлік Орталығы Елді мекендері Халқы (2021)
Бірсуат ауылдық әкімдігі Бірсуат ауылы 1 306
Гастелло ауылдық әкімдігі Гастелло ауылы 1 556
Далабай ауылдық әкімдігі Далабай ауылы 1 247
Державинск қалалық әкімдігі Державинск қаласы 1 7097
Жаңадала ауылдық округі Тасты-Талды ауылы 3 728
Костычев ауылдық округі Костычево ауылы 2 492
Құмсуат ауылдық әкімдігі Құмсуат ауылы 1 279
Львов ауылдық әкімдігі Львовское ауылы 1 296
Нахи��ов ауылдық округі Нахимовка ауылы 2 267
Отрадный ауылдық округі Отрадное ауылы 2 512
Пригородный ауылдық әкімдігі Пригородное ауылы 1 489
Пятигорский ауылдық әкімдігі Пятигорское ауылы 1 382
Тасөткел ауылдық әкімдігі Тасөткел ауылы 1 269
Тассуат ауылдық әкімдігі Тассуат ауылы 1 236
Уәлиханов ауылдық округі Уәлиханов ауылы 2 590
Үшқарасу ауылдық әкімдігі Үшқарасу ауылы 1 247
Шойындыкөл ауылдық әкімдігі Шойындыкөл ауылы 1 253

1 ауылдық, 1 кенттік әкімдік пен 20 ауылдық округке 79 елді мекен біріктірілген:

Әкімшілік бірлік Орталығы Елді мекендері Халқы (2021)
Айдабол ауылдық әкімдігі Айдабол ауылы 1 1041
Ақкөл ауылдық округі Ақкөл ауылы 5 2154
Алексеев кенттік әкімдігі Алексеевка кенті 3 2017
Бәйтерек ауылдық округі Бәйтерек ауылы 5 1035
Бұлақ ауылдық округі Еленовка ауылы 5 2003
Викторов ауылдық округі Викторовка ауылы 3 1607
Зеренді ауылдық округі Зеренді ауылы 3 7667
Исаковка ауылдық округі Исаковка ауылы 3 635
Күсеп ауылдық округі Өркен ауылы 5 2166
Қанай би ауылдық округі Қарауыл Қанай би ауылы 4 703
Қонысбай ауылдық округі Қонысбай ауылы 4 2292
Қызылегіс ауылдық округі Қызылегіс ауылы 3 514
Қызылсая ауылдық округі Қызылсая ауылы 3 496
Мәлік Ғабдуллин ауылдық округі Мәлік Ғабдуллин ауылы 5 1157
Ортақ ауылдық округі Ортақ ауылы 3 772
Приречен ауылдық округі Приречное ауылы 2 973
Садовый ауылдық округі Садовое ауылы 3 1517
Сарыөзек ауылдық округі Ақан ауылы 3 643
Сейфуллин ауылдық округі Бірлестік ауылы 4 1113
Симферополь ауылдық округі Симферопольское ауылы 3 1182
Троицк ауылдық округі Троицкое ауылы 4 1005
Шағалалы ауылдық округi Шағалалы ауылы 5 2933

8 ауылдық округке 18 елді мекен біріктірілген:

Әкімшілік бірлік Орталығы Елді мекендері Халқы (2021)
Амангелді ауылдық округі Өркендеу ауылы 2 461
Арықты ауылдық округі Арықты ауылы 2 720
Кеңбидайық ауылдық округі Кеңбидайық ауылы 2 347
Қарашалғын ауылдық округі Жантеке ауылы 3 743
Қорғалжын ауылдық округі Қорғалжын ауылы 2 3296
Қызылсай ауылдық округі Шалқар ауылы 2 463
Майшұқыр ауылдық округі Майшұқыр ауылы 2 225
Сабынды ауылдық округі Сабынды ауылы 3 1240

14 ауылдық округке 41 елді мекен біріктірілген:

Әкімшілік бірлік Орталығы Елді мекендері Халқы (2021)
Ақсораң ауылдық округі Новоникольское ауылы 5 1012
Балкашин ауылдық округі Балкашино ауылы 3 5290
Барақпай ауылдық округі Барақпай ауылы 3 334
Белгород ауылдық округі Белгородское ауылы 3 657
Бірлік ауылдық округі Красная Поляна ауылы 3 1029
Васильев ауылдық округі Васильевка ауылы 3 642
Весёлов ауылдық округі Байдалы ауылы 3 807
Жамбыл ауылдық округі Приозёрное ауылы 2 782
Каменка ауылдық округі Каменка ауылы 2 1162
Лесной ауылдық округі Лесное ауылы 5 1289
Максимов ауылдық округі Максимовка ауылы 4 1609
Мәдениет ауылдық округі Мәдениет ауылы 1 499
Сандықтау ауылдық округі Сандықтау ауылы 2 1459
Широков ауылдық округі Богородка ауылы 2 614

2 ауылдық әкімдік пен 16 ауылдық округке 48 елді мекен біріктірілген:

Әкімшілік бірлік Орталығы Елді мекендері Халқы (2021)
Ақжар ауылдық округі Ақжар ауылы 2 1172
Ақмол ауылдық округі Ақмол ауылы 2 13851
Арайлы ауылдық округі Арайлы ауылы 5 3909
Жаңаесіл ауылдық округі Жаңаесіл ауылы 3 3145
Жарлыкөл ауылдық округі Жалғызқұдық ауылы 2 2626
Қабанбай батыр ауылдық округі Қабанбай батыр ауылы 4 8939
Қараөткел ауылдық округі Қараөткел ауылы 3 10930
Қоянды ауылдық әкімдігі Қоянды ауылы 1 9545
Қызылсуат ауылдық округі Қызылсуат ауылы 3 1289
Мәншүк Мәметова ауылдық әкімдігі Мәншүк Мәметова ауылы 1 709
Нұресіл ауылдық округі Нұресіл ауылы 3 2458
Оразақ ауылдық округі Оразақ ауылы 2 2201
Рақымжан Қошқарбаев ауылдық округі Рақымжан Қошқарбаев ауылы 3 2069
Родина ауылдық округі Родина ауылы 3 1650
Софиевка ауылдық округі Софиевка ауылы 2 2565
Талапкер ауылдық округі Талапкер ауылы 3 9540
Тасты ауылдық округі Тасты ауылы 3 1375
Шалқар ауылдық округі Шалқар ауылы 3 833

2 кенттік әкімдік пен 9 ауылдық округке 29 елді мекен біріктірілген:

Әкімшілік бірлік Орталығы Елді мекендері Халқы (2021)
Андреев ауылдық округі Андреевка ауылы 2 967
Бектау ауылдық округі Бектау ауылы 4 1865
Бозайғыр ауылдық округі Бозайғыр ауылы 3 3552
Дамса ауылдық округі Дамса ауылы 3 4740
Жолымбет кенттік әкімдігі Жолымбет кенті 1 4011
Новокубан ауылдық округі Новокубанка ауылы 2 1845
Новосёлов ауылдық округі Новосёловка ауылы 4 978
Петров ауылдық округі Петровка ауылы 3 1358
Пригородный ауылдық округі Пригородное ауылы 2 837
Раевка ауылдық округі Раевка ауылы 4 1110
Шортанды кенттік әкімдігі Шортанды кенті 1 6562

Дереккөздер

өңдеу