კამანის ხოცვა-ჟლეტა

კამანის ბრძოლა
აფხაზეთის ომის (1992-1993) ნაწილი
სოფელის კამანის ხედი, 2006 წელი
თარიღი	9 ივლისი 1993
მდებარეობა	კამანი, სოხუმის მუნიციპალიტეტი, აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკა, საქართველო
შედეგი	ქართული ჯარის დამარცხება, აფხაზურმა მხარემ მოაწყო მშვიდობიანი მოსახლეობის მასიური ხოცვა
მხარეები
აფხაზეთის რესპუბლიკა კავკასიის მთიელ ხალხთა კონფედერაცია  საქართველო
მეთაურები
უცნობია ზაზა პაკელიანი
ძალები
500+ 23-ე ბრიგადის ნაწილები: ადგილობრივი მოხალისეები "კამანის ბატალიონი" 30; ბატალიონი "ბაგრატიონის" ოცეული.
დანაკარგები
უცნობია 30+ ჯარისკაცი, მშვიდობიანი მოსახლეობის სრული გენოციდი

კამანის ხოცვა-ჟლეტა — აფხაზეთის ომის პერიოდი, რომლის ფარგლებშიც 1993 წლის 9 ივლისს აფხაზი სეპარატისტებისა და მათი თანამოაზრეების მიერ განხროციელებული იყო სოფელი კამანის ქართული მოსახლეობის მასიური ხოცვა-ჟლეტა.

კამანი — მცირე სოფელი, განლაგებული სოხუმის ჩრდილოეთით. სოფელი ძირითადად სვანებით იყო დასახლებული (ქართველების სუბეთნიკური ჯგუფი). აქ მდებარეობდა მართლმადიდებლური ეკლესია (წმინდა გიორგის სახელობის) და ქალთა მონასტერი, სადაც მონაზვნები ცხოვრობდნენ. 1993 წლის ივლისში აფხაზეთის რაზმებმა და მათმა თანამოაზრეებმა, ქართველთა წინააღმდეგ მოულოდნელი შეტევით, გაანადგურეს მთელი ჯარი^[1]. 5 ივლისს მათ დაიწყეს სოფელ ახალშენზე, გუმასა და შრომაზე შტურმი, ხოლო 9 ივლისს დარტყმა კამანზე განახორციელეს.

კამანი საკმაოდ გამაგრებული სოფელი იყო ადგილობრივების მიერ. დანაყოფი რომელიც სოფელს იცავდა ადგილობრივი მოხალისეებისაგან შედგებოდა, რომლის მეთაური იყო ზაზა პაკელიანი. დანაყოფს ეხმარებოდა ბატალიონ ბაგრატიონის ოცეულიც. ბრძოლები კამანში 5 ივლისს დაიწყო და 9 ივლისს დასრულდა. სოფელს კონფედერატთა რაზმები და აფხაზი სეპარატისტები უტევდნენ ჯამში ხუთას მებრძოლზე მეტი. მიუხედავად სიმცირისა კამანის დაცვამ საკმაოდ მედგარი წინაამღდეგობა გაუწია მტერს და რომ არა მოწყვეტილი მდებარეობა ბრიგადის მთავარი ძალებისაგან მტერი მის აღებას გამოუსწორებელი ზარალის გარეშე ვერ მოახერხებდა. 9 ივლისის საღამოსთვის მტერმა სოფელი მთლიანად დაიკავა. ამის შემდეგ მალევე აფხაზებმა და მათ��ა თანამოაზრეებმა მოსახლეობის მასიური ხოცვა-ჟლეტა მოაწყეს. ორი დღის განმავლობაში ქალები, ბავშვები და მოხუცები იყვნენ ნაწვალები, გაუპატიურებულები და განადგურებულები^[2]. კამანის ტაძარი და ქალთა მონასტერი სისხლისღვრის ადგილი გახდა^[2]. მონაზვნები იყვნენ გაუპატიურებულები და ამის შემდეგ მოკლულნი ქრისტიანული მრევლის, მამა იური ანუას და ქალთა მონასტრის ზედამხედველის მამა ანდრეას წინაშე. მონაზვების წამების ყურების შემდეგ ქართველი სამღვდელოება დაიჭირეს და ეკლესიის გარეთ დაჩოქილები დაკითხეს.

„მათ კითხეს მამა ანდრეას აფხაზეთის მიწის მფლობელობის შესახებ. მან უარი თქვა პასუხის გაცემაზე. მათ კიდევ ერთხელ იკითხეს და როგორც იქნა ის დანებდა და თქვა: "აფხაზეთი ისევე, როგორც მსოფლიოს დანარჩენი ნაწილის ეკუთვნის ღმერთს". ამის შემდეგ მათ იგი დახვრიტეს. მანამდე ისინი ცდილობდნენ მებრძოლი ახალგაზრდა აფხაზისათვის, სახელად დაუდ (დავითი) მღვდელი მოეკვლევინებინათ. ის არ დათანხმდა და მოკლული იყო ქართველი მღვდლის გვერდით. მათ მიატოვეს გვამები ეკლესიის მახლობლად და წავიდნენ[3].“

აფხაზებისა და მათი მოკავშირეების მიერ ამ სტრატიგიული ოლქის აღების შემდეგ დაიწყო ფართომასშტაბიანი შეტევა სოხუმზე, რომელიც ამ დროისათვის უკვე ალყაშემორტყმული იყო.

• ენციკლოპედია „საქართველო“, ტ. 4, თბ., 2018. — გვ. 504.

• ეთნიკური წმენდა აფხაზეთში^{[მკვდარი ბმული]}
• დოკუმენტური ფილმი ბატალიონის შესახებ