1991
წელი
1991 (ათას ცხრაას ოთხმოცდათერთმეტი) წელი — გრიგორიანული კალენდრის არანაკიანი წელიწადი, რომლის პირველი დღეა სამშაბათი. ეს წელი არის XX საუკუნის მე-10 დეკადის 1-ლი წელი.
| ათასწლეული: | I · II · III |
| საუკუნე: | XIX · XX · XXI |
| წლები: | 1988 · 1989 · 1990 1991 1992 · 1993 · 1994 |
| გრიგორიანული კალენდარი | 1991 MCMXCI |
| იულიანური კალენდარი | 1990—1991 (14 იანვარიდან) |
| იულიანური კალენდარი ბიზანტიურ ერასთან |
7499—7500 (14 სექტემბერიდან) |
| ებრაული კალენდარი |
5751—5752 |
| ისლამური კალენდარი | 1411—1412 |
| ძველქართული კალენდარი | (21 მარტიდან) |
| - სამყაროს შექმნიდან | 7594—7595 |
| - ქრისტეს შობიდან | 1991 (ჩშჟა) |
| - ქორონიკონით | XIV მოქცევა და 147 (რმზ) წელი |
| ძველსომხური კალენდარი | 4483—4484 (11 აგვისტოდან) |
| სომხური საეკლესიო კალენდარი | 1440 ԹՎ ՌՆԽ
|
| ეთიოპური კალენდარი | 1983—1984 |
| რომის დაარსებიდან | 2743—2744 (4 მაისიდან) |
| ძველინდური კალენდარი | |
| - ვიქრამ-სამვატი | 2047—2048 |
| - შაკა სამვატი | 1913—1914 |
| - კალი-იუგა | 5092—5093 |
| ირანული კალენდარი | 1369—1370 |
| ბუდისტური კალენდარი | 2534 |
| იაპონური წელთაღრიცხვა | 3-й год Хэйсэй |
| ჩინური კალენდარი | 4687—4688 庚午 — 辛未 თეთრი ცხენი — თეთრი ცხვარი |
ვიკისაწყობში არის გვერდი თემაზე:
მოვლენები
რედაქტირებამარტი
რედაქტირება- 15 მარტი : გერმანია ფორმალურად იბრუნებს სრულ დამოუკიდებლობას ოთხი პოსტ-მმო ოკუპაციური ძალებისგან (საფრანგეთი, დიდი ბრიტანეთი, შეერთებული შტატები და საბჭოთა კავშირი).
- 31 მარტი : საქართველოში ჩატარდა საქართველოს დამოუკიდებლობის აღდგენის რეფერენდუმი. შედეგად, რეფერენდუმში მონაწილეთა 99,08%-მა მხარი დაუჭირა საქართველოს დამოუკიდებლობის აღდგენას.
აპრილი
რედაქტირება- 9 აპრილი : საქართველოს რესპუბლიკამ გამოაცხადა დამოუკიდებლობის აღდგენა
მაისი
რედაქტირება- 13 მაისი : საქართველოს სასოფლო-სამეურნეო ინსტიტუტი გარდაიქმნა აგრარულ უნივერსიტეტად.
- 21 მაისი : ეთიოპიის პრეზიდენტი მენგისთუ ჰაილე მარიამი გადადგა და ქვეყნიდან გაიქცა.
- 21 მაისი : ინდოეთის პრემიერ-მინისტრი რაჯივ განდი თავდასხმის მსხვერპლი გახდა.
- 26 მაისი : საქართველოს პირველ საპრეზიდენტო არჩევნებში დიდი უპირატესობით იმარჯვებს ზვიად გამსახურდია.
ივნისი
რედაქტირება- 1 ივნისი : ოფიციალურად გაუქმებულ იქნა ვარშავის ხელშეკრულების ორგანიზაცია.
- 25 ივნისი : ხორვატიამ და სლოვენიამ დამოუკიდებლობა გამოაცხადეს იუგოსლავიისაგან.
აგვისტო
რედაქტირება- 5 აგვისტო : ლიეტუვაში შემოიღეს გარდამავალი საგადამხდელო კუპონები „ვაგნორკა“.
- 20 აგვისტო : ესტონეთმა დამოუკიდებლობა გამოაცხადა.
- 21 აგვისტო : ლატვიამ დამოუკიდებლობა გამოაცხადა.
- 24 აგვისტო : უკრაინამ დამოუკიდებლობა გამოაცხადა.
- 30 აგვისტო : აზერბაიჯანმა დამოუკიდებლობა გამოაცხადა.
- 31 აგვისტო : ყირგიზეთმა დამოუკიდებლობა გამოაცხადა.
სექტემბერი
რედაქტირება- 1 სექტემბერი : უზბეკეთმა დამოუკიდებლობა გამოა��ხადა.
- 6 სექტემბერი : სსრ კავშირმა აღიარა ესტონეთის, ლავტიისა და ლიტვის დამოუკიდებლობა.
- 6 სექტემბერი : ქალაქ ლენინგრადს დაუბრუნეს ძველი სახელი – სანქტ-პეტერბურგი.
- 23 სექტემბერი : სომხეთმა დამოუკიდებლობა გამოაცხადა.
დეკემბერი
რედაქტირება- 21 დეკემბერი: ალმა‑ათაში ყოფილი საბჭოთა რესპუბლიკების (ლიტვის, ლატვიის, ესტონეთისა და საქართველოს გარდა) ლიდერებმა ხელი მოაწერეს დსთ-ს შექმნის შესახებ შეთანხმების ოქმს, რომლის მიხედვითაც სომხეთი, აზერბაიჯანი, მოლდოვა, ყაზახეთი, ყირგიზეთი, უზბეკეთი, თურქმენეთი და ტაჯიკეთი შეუერთდა დამოუკიდებელ სახელმწიფოთა თანამეგობრობას. იმავე დღეს, 11 ქვეყნის ლიდერმა ხელი მოაწერა ალმა-ათის დეკლარაციას, რომელმაც დაადასტურა დსთ-ს ძირითადი მიზნები და პრინციპები.
- 22 დეკემბერი : ზვიად გამსახურდიას მომხრეებსა და ოპოზიციას შორის დაიწყო სამოქალაქო ომი.
- 25 დეკემბერი : სსრ კავშირის პრეზიდენტი მიხალ გორბაჩოვი თანამდებობიდან გადადგა.
- 26 დეკემბერი : ოფიციალურად დაიშალა სსრ კავშირი.
დაიბადნენ
რედაქტირება
იანვარი
რედაქტირება- 1 იანვარი : ალექსანდრე ივანიშვილი — ქართველი ფეხბურთელი
- 6 იანვარი : აზამატ ჯიოევი — რუსი ფეხბურთელი
- 7 იანვარი : ედენ აზარი — ბელგიელი ფეხბურთელი
- 7 იანვარი : რობერტო პერეირა — არგენტინელი ფეხბურთელი
- 7 იანვარი : კლემან გრანიე — ფრანგი ფეხბურთელი
- 11 იანვარი : ანდრეა ბერტოლაჩი — იტალიელი ფეხბურთელი
- 15 იანვარი : მარკ ბარტრა — ესპანელი ფეხბურთელი
- 26 იანვარი : ალექს სანდრო — ბრაზილიელი ფეხბურთელი
- 31 იანვარი : ლაშა შავდათუაშვილი — ქართველი ძიუდოისტი
თებერვალი
რედაქტირება- 1 თებერვალი : ვაჟა ტაბატაძე — ქართველი ფეხბურთელი
- 11 თებერვალი : ნიკოლა მიროტიჩი — მონტენეგროელი კალათბურთელი
- 12 თებერვალი : გიორგი ბეგაშვილი — ქართველი ფეხბურთელი
- 15 თებერვალი : სტეფან ბუკორაცი — სერბი ფეხბურთელი
- 16 თებერვალი : სერხიო კანალესი — ესპანელი ფეხბურთელი
- 16 თებერვალი : ზებედა რეხვიაშვილი — ქართველი ძიუდოისტი
- 17 თებერვალი : ედ შირანი — ინგლისელი მომღერალი
- 19 თებერვალი : კრისტოფ კრამერი — გერმანელი ფეხბურთელი
- 24 თებერვალი : ემილი დიდონატო — ამერიკელი მოდელი
მარტი
რედაქტირება- 7 მარტი : გიორგი არაბული — ქართველი პოეტი, რეჟისორი
- 11 მარტი : ალესანდრო ფლორენცი — იტალიელი ფეხბურთელი
- 18 მარტი : ავთანდილ ჭრიკიშვილი — ქართველი ძიუდოისტი
აპრილი
რედაქტირება- 18 აპრილი : ვლადიმერ ხინჩეგაშვილი — ქართველი თავისუფალი სტილით მოჭიდავე
მაისი
რედაქტირება- 23 მაისი : ლენა მაიერ-ლანდრუტი — გერმანელი მომღერალი
ივნისი
რედაქტირება- 25 ივნისი : სიმონე ძაძა — იტალიელი ფეხბურთელი
ივლისი
რედაქტირება- 12 ივლისი : ხამეს როდრიგესი — კოლუმბიელი ფეხბურთელი
აგვისტო
რედაქტირებასექტემბერი
რედაქტირება- 9 სექტემბერი : ოსკარი — ბრაზილიელი ფეხბურთელი
ოქტომბერი
რედაქტირება- 2 ოქტომბერი : რობერტო ფირმინო — ბრაზილიელი ფეხბურთელი
ნოემბერი
რედაქტირება- 15 ნოემბერი : შეილინ ვუდლი — ამერიკელი მსახიობი
დეკემბერი
რედაქტირება- 24 დეკემბერი : ლუი ტომლინსონი — ინგლისელი მომღერალი და სიმღერების ავტორი. ჯგუფ „One Direction“-ის წევრი
გარდაიცვალნენ
რედაქტირებაიანვარი
რედაქტირებათებერვალი
რედაქტირებამარტი
რედაქტირება- 2 მარტი : გენზბური, სერჟ — ფრანგი მუსიკოსი (დ. 1928)
აპრილი
რედაქტირება- 4 აპრილი : ფრიში, მაქს — შვეიცარიელი მწერალი (დ. 1911)
მაისი
რედაქტირება- 21 მაისი : განდი, რაჯივ — ინდოეთის პრემიერ-მინისტრი 1984-1989 (დ. 1944)
ივნისი
რედაქტირებაივლისი
რედაქტირებააგვისტო
რედაქტირებასექტემბერი
რედაქტირება- 26 სექტემბერი : დეივისი, მაილს — ამერიკელი ჯაზის მუსიკოსი (დ. 1926)
ოქტომბერი
რედაქტირებანოემბერი
რედაქტირებადეკემბერი
რედაქტირება- 26 დეკემბერი : ინანიშვილი, რევაზ — ქართველი მწერალი
- 22 დეკემბერი : ფარჯიანი, ირაკლი — ქართველი მხატვარი
ნობელის პრემიის ლაურეატები
რედაქტირება- ფიზიკა : დე ჟენი, პიერ-ჟილ
- ქიმია : ერნსტი, რიჩარდ
- ფიზიოლოგია და მედიცინა : ნეჰერი, ერვინ; ზაკმანი, ბერტ
- ლიტერატურა : გორდიმერი, ნადინე
- მშვიდობა : აუნგ სან სუ კი
- ეკონომიკა : კოასი, რონალდ
