Jump to content

Քրիստինա Մարանչի

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Քրիստինա Մարանչի
Ծնվել է1968[1][2][3][…]
Քաղաքացիություն ԱՄՆ
ԿրթությունՓրինսթոնի համալսարան և Վասար քոլեջ
Մասնագիտությունպատմաբան, թարգմանչուհի, արվեստագետ և համալսարանի դասախոս
ԱշխատավայրՎիսկոնսին-Միլուոկի համալսարան և Թաֆթսի համալսարան

Քրիստինա Մարանչի (անգլ.՝ Christina Maranci, 1968[1][2][3][…]), ամերիկահայ պատմաբան, Հարվարդի համալսարանի Մաշտոցի անվան հայագիտության պրոֆեսոր, Թաֆթս համալսարանի հայկական արվեստի նախկին պրոֆեսոր։ Համարվում է հայկական ճարտարապետության պատմության առաջատար մասնագետ։

Կենսագրություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Քրիստինա Մարանչին ծնվել է 1968 թվականին, Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներում։ Մեծացել է ԱՄՆ Քոնեկտիկուտ նահանգում[4]։ Հայրը Ստամբուլում է ծնվել, իսկ մայրը՝ ԱՄՆ-ում[4]։ 1990 թվականին ավարտել է Վասար քոլեջի արվեստի պատմության բաժինը, ստանալով բակալավրի աստիճան[5]։ Այնուհետ մագիստրոսի աստիճան է ստացել Փրինսթոնի համալսարանի արվեստի և հնագիտության բաժնից[5]։ «Միջնադարյան հայկական ճարտարապետությունը պատմագրության մեջ. Յոզեֆ Ստժիգովսկին և նրա ժառանգությունը» խորագրով ատենախոսությունը հաջողությամբ պաշտպանելուց հետո Փրինսթոնի համալսարանի արվեստի և հնագիտության բաժնից ստացել է դոկտորի աստիճան[6]։ 2001-2008 թվականներին դասավանդել է Միլուոքիում Վիսկոնսինի համալսարանում[5]։ 2008-2022 թվականներին եղել է Թաֆթս համալսարանի հայկական արվեստի դասախոս (նախապես դոցենտի, ապա պրոֆեսորի աստիճանով)[5]։ 2022 թվականին նշանակվել է Հարվարդի համալսարանի Մաշտոցի անվան հայագիտության պրոֆեսորի պաշտոնին[4]։ Նա առաջին կինն է և առաջին հայազգի մարդը, որ զբաղեցրել է այդ պաշտոնը[4]։

Գիտական աշխատանք

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մարանչիի հետազոտությունները հիմնականում վերաբերում են միջնադարյան հայոց պատմությանը և հայերի՝ Սասանյան, Բյուզանդական և Իսլամական կայսրությունների հետ հարաբերություններին[7]։ Մարանչիի 2001 թվականի «Միջնադարյան հայկական ճարտարապետություն. ցեղի և ազգի կառուցումներ» գիրքն արծարծում է արվեստի պատմաբան Յոզեֆ Ստրժիգովսկու կարևոր ներդրումներն ու ազդեցությունը հայկական ճարտարապետության ուսումնասիրության մեջ[7]։ Նրա վերջին աշխատանքները վերաբերում են հայկական արվեստի և ճարտարապետության վրա բյուզանդական ազդեցությանը վրա[7]։

Մարանչին համարվում է հայ-թուրքաքան սահմանի մոտ գտնվող Մրենի տաճարի առաջատար ուսումնասիրողներից մեկ։

  • Medieval Armenian Architecture: Constructions of Race and Nation (2001)
  • A Survival Guide for Art History Students (2004)
  • Vigilant Powers: Three Churches of Early Medieval Armenia (2015)
  • The Art of Armenia: An Introduction (2018)

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. 1,0 1,1 opac.vatlib.it
  2. 2,0 2,1 AlKindi (Դոմինիկյան Արևելագիտության ինստիտուտի առցանց կատալոգ)
  3. 3,0 3,1 MAK (польск.)
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 Kezelian, Harry (2022 թ․ օգոստոսի 24). «Christina Maranci Brings Fresh Yet Experienced Leadership to Harvard's Armenian Studies Chair». The Armenian Mirror-Spectator (անգլերեն). Վերցված է 2022 թ․ օգոստոսի 26-ին.
  5. 5,0 5,1 5,2 5,3 «Curriculum Vitae - CHRISTINA MARANCI».
  6. «"Rock, Paper, Scissors: The Excavation and Reconstruction of Zvartnots" A Talk by Dr. Christina Maranci, Arthur H. Dadian and Ara Oztemel Chair of Armenian Art and Architecture at Tufts University». Armenian Library and Museum of America. Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ ապրիլի 2-ին. Վերցված է 2013 թ․ փետրվարի 22-ին.
  7. 7,0 7,1 7,2 Hovannisian, Richard G., ed. (2004). Armenian Sebastia/Sivas and Lesser Armenia. Costa Mesa, Calif.: Mazda Publ. ISBN 1568591527.