Նավաստի Ստյոպան
 | |
|---|---|
| Տեսակ | կարճամետրաժ մուլտիպլիկացիոն ֆիլմ |
| Ռեժիսոր | Վալենտինա Բրումբերգ և Զինաիդա Բրումբերգ |
| Սցենարիստ | Սերգեյ Երմոլինսկի |
| Հնչյունավորում | Լիլիա Գրիցենկո[1], Գալինա Նովոժիլովա, Միխայիլ Յանշին և Եվգենիա Մորես |
| Բեմադրող նկարիչ | Լանա Ազարխ և Գրիգորի Կոզլով |
| Երաժշտություն | Անդրեյ Վոլկոնսկի |
| Օպերատոր | Ելենա Պետրովա |
| Երկիր | .svg){kind=small} ԽՍՀՄ |
| Ընկերություն | Սոյուզմուլտֆիլմ |
| Տևողություն | 1547 s |
| Թվական | 1955 |
«Նավաստի Ստյոպան» (ռուս.՝ «Стёпа-моряк»), 1955 թվականի խորհրդային նկարված մուլտֆիլմ, որը ստեղծել են Վալենտինա և Զինաիդա Բրումբերգները[2]։ Պատմություն է այն մասին, թե ինչքան կարևոր է սովորել մաթեմատիկա, եթե ցանկանում ես ապագայում լինել նավաստի։
Սյուժե
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Պիոներ Ստեփանն ունի կյանքի կարևոր նպատակ՝ հասցնել կատարել աշխարհագրական հայտնագործություն: Արդեն հայտնաբերել են Հարավային բևեռը և Բերինգի նեղուցը, պետք է շտապել, և ուստի ժամանակ չի մնում դասերի համար։
Քույրը՝ Տանյան, խնդրում է օգնել լուծել թվաբանական խնդիր: Պատասխանը կասկածելի է ստացվում, բայց դա կարևոր չէ, ամեն դեպքում, նավավարությունն ավելի լուրջ է:
Սպասելով իր հարևանին՝ նավաստի Միխալ Միխալիչին, որ խոստացել էր նրան կողմնացույց տալ, Ստյոպան կարդում է «Ճամփորդություն «Յաստրեբով» գիրքը և քնում։ Երազում նա «Յաստրեբ» առագաստանավի նավապետն է, իր ընկեր Վոլոդյան՝ շտուրմանն ու սննդի գծով օգնականը, իսկ Միխալ Միխալիչը՝ բոցման։ Նրանք պատրաստվում են ճանապարհորդել աշխարհով մեկ։ Անհրաժեշտ է ուղղությունը որոշել, բայց Ստյոպան չգիտի, թե ինչպես աշխատել սեքստանտով, ուստի ուղղությունը նա հաստատում է առանց ստուգելու։
Իր ճանապարհին «Յաստրեբը» հանդիպում է բազմաթիվ վտանգների: Նավի հետևից շարժվում է շնաձուկը՝ անձնակազմին ուտելու համար, բայց նրան կանգնեցնում է Վոլոդյայի կողմից նավից դուրս նետված ուտելիքը (շոկոլադե տորթ, լիմոնադ բիսկվիթներով և հարյուր բաժին պաղպաղակ), որից շնաձուկը սառչում է՝ վերածվելով սառցաբեկորի: Այնուհետև «Յաստրեբը» հայտնվում է բևեռային ջրերում, որտեղ, սառույցը ճեղքելով, վերցրել է երկու սպիտակ արջի ձագեր, որոնք հետագայում դառնում են Միխալ Միխալիչի օգնականները: Ստյոպան նկատում է անհայտ կղզի և հրամայում լողալ դեպի այն՝ հուսալով հայտնաբերել նոր, դեռևս չբացահայտված հող, բայց դա լինում է մարջանային խութ, և միայն Միխալ Միխալիչի փորձառությունն ու նավաստիների քաջությունն են նավը փրկում խորտակումից: Վերջապես, գիշերը Ստյոպան և Վոլոդյան տեսնում են լույսեր ջրի մեջ և որոշում են, որ օվկիանոսը այրվում է, նրանք հայտարարում են, թե հրդեհ է բռնկվել, բայց Միխալ Միխալիչը բացատրում է, որ «Յաստրեբը» արևադարձային ջրերում է, որտեղ լողում են լուսարձակող ձկներ:
Առագաստանավի ռադիստը ստանում է SOS ազդանշան: Կանաչ Կակտուսների կղզու շրջանում խորտակվում է «Ծիծեռնակ» շոգենավը: Նրա ուղևորներն են Ստյոպայի քույր Տանյան և նրա սիրելի խաղալիքները: Պետք է հաշվարկ կատարել, որպեսզի «Յաստրեբը» չմոտենա տեղատվության ժամանակ, այլապես փրկությունն անհնար կլինի (պարզվում է, որ դա հենց դասագրքի խնդիրն է):
Ճանապարհին Վոլոդյան համոզում է ղեկավարին կարճ կանգառ անել կղզում, որտեղ աճում են բազմաթիվ մրգատու ծառեր: Սակայն այնտեղ նրանց վրա հարձակվում են կապիկները, որոնք առևանգում են Վոլոդյային և ծաղրում նրան: Անհավանական ջանքերի գնով հաջողվում է նրան փրկել:
Կղզում սկսվում է հրաբխի ժայթքում, իսկ փրկարարներ չկան: Երբ նավը մոտենում է կղզուն, սկսվում է տեղատվությունը: Նավապետ Ստյոպան նորից սխալ է թույլ տվել խնդիրը լուծելիս: Նավաստիները իջեցնում են նավակը և մոլեգնող ալիքների միջով հազիվ հասնում են ափ: Տանյային տիկնիկների հետ նստեցնում են նավակի մեջ, բայց ուժեղ ժայթքումից նավակը՝ անձնակազմի անդամների և փրկվածների հետ, շրջվում է, և այստեղ Ստյոպան արթնանում է:
Արթնանալուց հետո Ստեփանը հասկանում է, որ առանցջանասիրաբար սովորելու լավ ծովային չես դառնա, և որոշում է առայժմ ծով չգնալ: Իսկ տուն եկած Միխալ Միխալիչից նա խնդրում է ոչ թե կողմնացույց, այլ օգնություն տասնորդական կոտորակների լուծման հարցում:
Ֆիլմի սխալները
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Ֆիլմում մաթեմատիկական խնդիրը ձևակերպվում է այսպես. «Յաստրեբ» նավը մեկ ժամում անցնում է 17 հանգույց»: Այս անիմաստ նախադասությունը կարող է նշանակել, որ «Յաստրեբ» նավի արագությունը 17 հանգույց է, այսինքն՝ 17 ծովային մղոն ժամում, կամ 17 · 1,852 = 31,5 կմ/ժ: Խնդրում նշվում է, որ նավը պետք է անցնի 1830,9 կմ այս արագությամբ, ի��չի պատճառով Ստյոպան, բաժանելով հեռավորությունը հանգույցներով արտահայտված արագության վրա, ստանում է սխալ պատասխան՝ 108,7 ժամ, իսկ ճիշտ պատասխան է հայտարարվում 107,7 ժամը («Ես մեկ ամբողջ ժամով սխալվել եմ»,- բացականչում է Ստյոպան): Սակայն, ելնելով նավի իրական արագությունից հանգույցներով, խնդրի ճիշտ լուծումը կազմում է 1830,9/31,5 = 58,1 ժամ: Բայց ֆիլմի հանդիսատեսները այդպես էլ չեն իմանում այս մասին:
Ֆիլմի վրա աշխատանքներ են կատարել
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Սցենարի հեղինակ՝ Սերգեյ Երմոլինսկի
- Ռեժիսորներ՝ Վալենտինա և Զինաիդա Բրումբերգներ
- Գեղարվեստական ղեկավարներ՝ Լանա Ազարխ, Գրիգորի Կոզլով
- Նկարիչ՝ Անատոլի Սազոնով
- Կոմպոզիտոր՝ Անդրեյ Վոլկոնսկի
- Օպերատոր՝ Ելենա Պետրովա
- Ձայնային օպերատոր՝ Նիկոլայ Պրիլուցկի
- Դիրիժոր՝ Գրիգորի Համբուրգ
- Անիմատորներ՝ Նիկոլայ Ֆյոդորով, Ելիզավետա Կոմովա, Վադիմ Դոլգիխ, Բորիս Բուտակով, Վասիլի Ռյաբչիկով, Ֆեոդոր Խիտրուկ, Իգոր Պոդգորսկի, Տատյանա Ֆյոդորովա, Տատյանա Տարանովիչ, Վլադիմիր Կրումին, Գեննադի Նովոժիլով, Նադեժդա Պրիվալովա, Ռենատա Միրենկովա, Կոնստանտին Չիկին
- Ֆոնային նկարիչներ՝ Օլգա Գեմմերլինգ, Ելենա Տաննենբերգ, Գալինա Նևզորովա, Կոնստանտին Մալիշև
- Ռեժիսորի օգնականներ՝ Տատյանա Ֆյոդորովա, Գալինա Անդրեևա
- Մոնտաժի օգնական՝ Վալենտինա Իվանովա
Պատմության ստեղծում
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Մուլտֆիլմի հերոս Միխալ Միխալիչն արտաքինով նման է նրան հնչյունավորող դերասան Միխայիլ Յանշինին։
Միխայիլ Միխայլովիչ Յանշինը դարձավ մեր խմբի մշտական խորհրդատուն դերասանների հետ աշխատանքի հարցում, նա ինքն էր նրանց ընտրում: Դերասաններն ուսումնասիրում էին կերպարների և դեկորացիաների էսքիզները, մտնում էին ֆիլմի մթնոլորտի մեջ: Ընդ որում, մենք նրանց ցույց էինք տալիս կերպարները բոլոր դիտանկյուններից և շրջադարձերից․ ինչպես է յուրաքանչյուր հերոս ժպտում, լացում, բարկանում: Իսկ քանի՜ դուբլ էր ձայնագրվում: Հասցնում էինք կատարելության՝ չէ՞ որ հետո անիմատորները աշխատում էին «դրանց տակ»: Բացի այդ, Յանշինը շատ էր խոսում ձայնի և երաժշտության փոխազդեցության մասին, որ դրանք չպետք է խանգարեն միմյանց:— Նկարչուհի Լանա Ազարխի հետ հարցազրույցից, 2004 թվական[3]
Հատված հարցազրույցից:
Սերգեյ Կապկով.– Հեշտ էր Ձեզ աշխատել Բրումբերգ քույրերի հետ:
Լանա Ազարխ.– Այո, նրանք հավատացին ինձ: «Նավաստի Ստյոպան» ֆիլմի համար մենք գնացինք Ռիգա: Այնտեղ՝ Դաուգավայի գետաբերանում, կանգնած էր Գրինի չորս կայմանի առագաստանավը: Մեզ համար կազմակերպեցին ուսումնական տագնապ, ցույց տվեցին, թե ինչպես են հավաքում առագաստները, սովորեցրին տարբեր հրամաններ: Ինձ շատ պետք եկան նավի տարբեր մանրամասների էսքիզները:— Սերգեյ Կապկով[4]
Վերահրատարակություններ DVD-ով
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Մուլտֆիլմը բազմիցս վերահրատարակվել է DVD-ով «Արկածների աշխարհ»[5] մուլտֆիլմերի ժողովածուներում («Սոյուզմուլտֆիլմ», դիստրիբյուտոր՝ «Սոյուզ»):
Գրականություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- С. Ермолинский Стёпа-капитан // Фильмы-сказки. Сценарии рисованных фильмов. Выпуск 3. — М.: Искусство, 1954. — 248 с. — 90 000 экз..[6]
Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ Венжер Н. Я., Капков С. В. Animator.ru (ռուս.) — 2000.
- ↑ «Архивированная копия». Արխիվացված է օրիգինալից 2007-08-31-ին. Վերցված է 2014-05-25-ին.
{{cite web}}: Unknown parameter|deadlink=ignored (|url-status=suggested) (օգնություն)«Архивированная копия». Արխիվացված է օրիգինալից 2007-08-31-ին. Վերցված է 2014-05-25-ին.{{cite web}}: Unknown parameter|deadlink=ignored (|url-status=suggested) (օգնություն) - ↑ Сергей Капков. Мастера дураковаляния // «Киноведческие записки» : журнал. — 2006. — № 80. — ISSN 0235-8212. Архивировано из первоисточника 7 Մարտի 2014.
- ↑ Сергей Капков. Интервью с Ланой Азарх // «Газета». — 2004. Архивировано из первоисточника 25 հունվարի 2013.
- ↑ «DVD «Мир приключений»». Արխիվացված է օրիգինալից 2015-10-01-ին. Վերցված է 2015-09-30-ին.
{{cite web}}: Unknown parameter|deadlink=ignored (|url-status=suggested) (օգնություն) - ↑ «Фильмы-сказки. Сценарии рисованных фильмов. Выпуск III». Արխիվացված է օրիգինալից 2015-09-30-ին. Վերցված է 2015-09-29-ին.
{{cite web}}: Unknown parameter|deadlink=ignored (|url-status=suggested) (օգնություն)
|
