Մորթեն Մելդալ
Մորթեն Մելդալ | |
---|---|
Ծնվել է | հունվարի 16, 1954[1] (70 տարեկան) |
Ծննդավայր | Կոպենհագեն, Դանիա |
Քաղաքացիություն | Դանիա |
Կրթություն | Դանիական տեխնիկական համալսարան (հունիսի 1, 1982) |
Մասնագիտություն | քիմիկոս, կենսաքիմիկոս և հետազոտող |
Աշխատավայր | Դանիական տեխնիկական համալսարան[2], Մոլեկուլային կենսաբանության լաբորատորիա[2], Կոպենհագենի համալսարան[2], Carlsberg Laboratory?[2] և Կոպենհագենի համալսարան[3][2] |
Պարգևներ և մրցանակներ | |
Անդամություն | Թագավորական Դանիական գիտությունների ակադեմիա[9] |
Կայք | curis.ku.dk/portal/en/persons/morten-peter-meldal(1e2eefb3-1cc1-4626-8565-a83631fc05fd).html |
Մորտեն Պիտեր Մելդալ (ծնված՝ հունվարի 16, 1954), դանիացի քիմիկոս և Նոբելյան մրցանակակի դափնեկիր։ Նա Կոպենհագենի համալսարանի քիմիայի պրոֆեսոր է, Դանիա[10]։ Նա առավել հայտնի է CuAAC-click ռեակցիայի մշակմամբ[11][12], Վալերի Ֆոկինի, Բարրի Շարփլեսի հետ միևնույն ժամանակ, բայց անկախ նրանցից[13]։
Կենսագրություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Մելդալը քիմիական ճարտարագիտության բակալավրի և թեկնածուի աստիճան ստացել է Դանիայի Տեխնիկական համալսարանից (ԴՏՀ)։.[14] 1983-1988 թվականներին նա եղել է օրգանական քիմիայի ասպիրանտ, սկզբում ԴՏՀ-ում, այնուհետ Քեմբրիջի համալսարանի մոլեկուլային կենսաբանության MRC լաբորատորիայում[15]։ իսկ հետո, Կոպենհագենի համալսարանում[16]։ 1996թ. նշանակվել է ԴՏՀ-ի դոցենտ։ 1998 թվականից ղեկավարել է Կարլսբերգի լաբորատորիայի քիմիայի ամբիոնի սինթեզի խումբը[17]։
Մրցանակներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]2022 թվականին, Մելդալը Քերոլին Բերտոզզիի և Կարլ Բարի Շարփլեսի հետ համատեղ արժանացել է քիմիայի Նոբելյան մրցանակի՝ «քլիք քիմիայի և բիոօրթոգոնալ քիմիայի զարգացման համար»[18]։
Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ Navne (դան.) // Kristeligt Dagblad — Danmark: 2004. — ISSN 0904-6054
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 https://chem.ku.dk/ansatte/alle/?pure=en%2Fpersons%2Fmorten-peter-meldal(1e2eefb3-1cc1-4626-8565-a83631fc05fd)%2Fcv.html
- ↑ ORCID Registry — 2012.
- ↑ https://www.americanpeptidesociety.org/hirschmann-award/
- ↑ The Nobel Prize in Chemistry 2022 — 2022.
- ↑ Morten Meldal. Facts — 2022.
- ↑ https://www.americanpeptidesociety.org/duvigneaud-award/
- ↑ https://clarivate.com/citation-laureates
- ↑ http://www.royalacademy.dk/da/Members/Meldal-Morten
- ↑ «Morten Meldal is the new professor in nanochemistry». Nano- Science Center. 2011 թ․ փետրվարի 7. Արխիվացված օրիգինալից 2011 թ․ օգոստոսի 16-ին. Վերցված է 2014 թ․ ապրիլի 4-ին.
- ↑ Tornøe, C.W. and Meldal, M., Peptidotriazoles: Copper(I)-catalyzed 1,3-dipolar cycloadditions on solid-phase. In: Lebl, M., Houghten, R.A. (Eds.), American Peptide Society and Kluwer Academic Publishers, San Diego, 2001, pp. 263–4.
- ↑ Yan, Bing; Czarnik, Anthony W., eds. (2001 թ․ դեկտեմբերի 4). «five». Optimization of Solid-Phase Combinatorial Synthesis (1 ed.). United States: CRC Press. էջ 408. ISBN 978-0-8247-0654-8. Արխիվացված օրիգինալից 2022 թ․ հոկտեմբերի 5-ին. Վերցված է 2014 թ․ ապրիլի 5-ին. and Meldal, M., Peptidotriazoles on solid-phase.
- ↑ Rostovtsev, Vsevolod V.; Green, Luke G; Fokin, Valery V.; Sharpless, K. Barry (2002). «A Stepwise Huisgen Cycloaddition Process: Copper(I)-Catalyzed Regioselective "Ligation" of Azides and Terminal Alkynes». Angewandte Chemie International Edition. 41 (14): 2596–2599. doi:10.1002/1521-3773(20020715)41:14<2596::aid-anie2596>3.0.co;2-4. PMID 12203546.
- ↑ «2022 Nobel Prize in Chemistry awarded to Morten Meldal». The European Peptide Society. 2022 թ․ հոկտեմբերի 8. Արխիվացված օրիգինալից 2022 թ․ հոկտեմբերի 12-ին. Վերցված է 2022 թ․ հոկտեմբերի 12-ին.
- ↑ «LMB Alumni». MRC Laboratory of Molecular Biology. Արխիվացված է օրիգինալից 2019 թ․ օգոստոսի 1-ին. Վերցված է 2014 թ․ ապրիլի 4-ին.
- ↑ «Morten Peter Meldal». 2007 թ․ օգոստոսի 27. Արխիվացված օրիգինալից 2022 թ․ հոկտեմբերի 12-ին. Վերցված է 2022 թ․ հոկտեմբերի 12-ին.
- ↑ Rademann, Jorg (1999 թ․ մայիսի 29). «SPOCC: A Resin for Solid-Phase Organic Chemistry and Enzymatic Reactions on Solid Phase». Journal of the American Chemical Society. 23 (121): 5459–5466. doi:10.1021/ja984355i.
- ↑ «Press release: The Nobel Prize in Chemistry 2022» (Press release). Nobel Foundation. 2022 թ․ հոկտեմբերի 5. Արխիվացված է օրիգինալից 2022 թ․ հոկտեմբերի 5-ին. Վերցված է 2022 թ․ հոկտեմբերի 5-ին.