Կալապանի եկեղեցի - Վիքիպեդիա

Կալապանի եկեղեցի
Հիմնական տվյալներ
Երկիր	Հայաստան
Տեղագրություն	Հայաստան, Ոսկեպար գյուղից 3․5 կմ հարավ-արևմուտք
Թեմ	Տավուշի թեմ
Հոգևոր կարգավիճակ	չգործող
Ներկա վիճակ	ավերակ
Ճարտարապետական տիպ	միանավ թաղածածկ եկեղեցի
Ճարտարապետական ոճ	Հայկական
Կառուցման սկիզբ	13-րդ դար
Կառուցման ավարտ	13-րդ դար
Գմբեթ	0
Շինանյութ	մանր և միջին անմշակ քարեր

Կալապանի եկեղեցի, հայ առաքելական միջնադարյան եկեղեցի Հայաստանի Տավուշի մարզի Ոսկեպար գյուղից 3․5 կմ հարավ-արևմուտք՝ Վերին Ոսկեպար գյուղի մոտ գտնվող Կալապան գյուղատեղիում, Ոսկեպար գետի աջ վտակներից մեկը գոյացրած երկու ճյուղերի միջև արևելահայց դիրքով երկարած լեռնաճյուղի թեքության վրա, անտառափեշին՝ միջնադարյան գյուղատեղիում՝ ծովի մակերևույթից 1045 մետր բարձրության վրա։ Ընդգրկված է Հայաստանի պատմության և մշակույթի անշարժ հուշարձանների ցանկում։

Ճարտարապետություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գյուղատեղիում փոքրիշատե դեռևս հարատևող միակ շինությունն ավերակ եկեղեցին է, որը համանման միանավ կառույցներից առանձնանում է ավանդատների բացակայության պայմաններում եկեղեցու հիմնական լայնության համեմատ արևելյան ճակատի կարճված առանձնահատկությամբ։ Արտաքին չափերն են՝ երկարությունը 10․37 մետր, իսկ լայնությունը 5․95 մետր է։

Այս հատվածն էլ (մասնակի՝ նաև արևմտյան որմը) եկեղեցու՝ համեմատաբար ավելի լավ պահպանված մասն է։ Անկանոն կիսաբոլորակ խորանի մեջ առկա են զույգ խորհրդարաններ։ Շարվածքն իրականացված է տեղական մանր և միջին չափերի անմշակ քարով, կրաշաղախով։

Եկեղեցին թվագրվում է 13-րդ դարով՝ ըստ հորինվածքային և կառուցողական առանձնահատկությունների։

Տես նաև

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գրականություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Սամվել Կարապետյան, Ոսկեպարի պատմական հուշարձանները, 2013 թվական, էջ 17-18

դ ք խ Հայկական հնագույն, միջնադարյան և պատմական եկեղեցիներ և վանքեր

Հայաստան	Աղջոց վանք • Ախթալայի վանք • Կիրանցի Առաքելոց վանք • Արենիի Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի • Արտավազիկ եկեղեցի • Արուճի եկեղեցի • Արշակունիների դամբարան • Բղենո-Նորավանք • Բյուրականի Սուրբ Հովհաննես եկեղեցի • Դդմաշենի Սուրբ Թադևոս եկեղեցի • Դվին • Էջմիածնի Մայր Տաճար • Գառնահովիտի Սուրբ Գևորգ եկեղեցի • Սուրբ Գայանե եկեղեցի • Գեղարդի վանք • Զորավանի Զորավոր եկեղեցի • Գլաձորի համալսարան • Գնդեվանք • Գոշավանք • Հաղարծնի վանք • Հաղպատավանք • Հառիճավանք • Հավուց Թառի վանք Հայրավանք • Հնեվանք • Հոռոմայր • Հովհաննավանք • Սուրբ Հռիփսիմեի եկեղեցի • Ջուխտակ վանք • Կարբիի Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի • Կարմրավոր • Ապարանի Սուրբ Խաչ եկեղեցի • Կաթողիկե • Սուրբ Կաթողիկե Ծիրանավոր եկեղեցի • Կեչառիսի վանական համալիր • Խոր Վիրապ • Կիրանց վանք • Քոբայրի վանք • Կոթավանք • Լմբատավանք • Մակարավանք • Մաքենյաց վանք • Մաքրավանք • Մարմաշենի վանք • Մաշտոց Հայրապետ եկեղեցի • Մաստարայի Սուրբ Հովհաննես եկեղեցի • Մաթոսավանք • Մշկավանք • Նեղուցի վանք • Նոր Վարագավանք • Նորատուսի գերեզմանատուն • Նորավանք • Օձունի տաճար • Օշականի Սուրբ Մեսրոպ Մաշտոցի եկեղեցի • Պեմզաշենի եկեղեցի • Պտղնիի տաճար • Սաղմոսավանք • Երևանի Սուրբ Պողոս-Պետրոս եկեղեցի • Մուղնու Սուրբ Գևորգ եկեղեցի • Սամսոնավանք • Սանահինի վանական համալիր • Սևանավանք • Սուրբ Շողակաթ եկեղեցի • Սպիտակավոր • Սպիտակավոր վանք • Էջմիածնի Սուրբ Մարիամ Աստվածածին եկեղեցի • Երևանի Սուրբ Հակոբ եկեղեցի • Աշտարակի Սուրբ Սարգիս եկեղեցի • Թալինի Կաթողիկե եկեղեցի • Թանահատի վանք • Այգեշատի Թարգմանչաց վանք • Տաթևի վանք • Տաթևի Մեծ Անապատ • Տեղերի վանք • Ցաղաց քար • Ծիրանավոր եկեղեցի • Ծովինարի Սուրբ Սարգիս եկեղեցի • Ուշիի Սուրբ Սարգիս վանք • Վահանավանք • Վահրամաշեն եկեղեցի • Վանեվանի վանք • Որոտնավանք • Ոսկեպարի Սուրբ Հովհաննես եկեղեցի • Ոսկեվազի Սուրբ Հովհաննես եկեղեցի • Եղիպատրուշ եկեղեցի • Եղվարդի Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի • Երերույքի տաճար • Երևանի Զորավոր Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի • Զվարթնոցի տաճար • Սուրբ Անդրեի վանք

Արցախի Հանրապետություն	Ամարասի վանք • Դադիվանք • Գանձասար • Գտչավանք • Խաթրավանք • Հակոբավանք • Կատարո վանք • Ծիծեռնավանք • Եղիշե առաքյալի վանք • Երից Մանկանց • Վանքասարի եկեղեցի

Ադրբեջան	Գագա Սուրբ Սարգիս վանք • Խաչակապի Թարգմանչաց վանք • Ադրբեջանի հայկական եկեղեցիների ցանկ

Կիպրոս	Մակարավանք (Կիպրոս) • Կանչվոր Սուրբ Աստվածածին վանք

Վրաստան	Թբիլիսիի հայոց վանք • Բեթղեհեմի Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի • Ճուղուրեթի Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի • Էջմիածնեցոց Սուրբ Գևորգ եկեղեցի • Թբիլիսիի Սուրբ Գևորգ եկեղեցի • Թբիլիսիի Սուրբ Գրիգոր Լուսավորիչ եկեղեցի • Ջիգրաշեն Ավետյաց • Կամոյանց Սուրբ Գևորգ եկեղեցի • Թբիլիսիի Սուրբ Կարապետ եկեղեցի • Քարափի Սուրբ Գևորգ եկեղեցի • Շամքորեցոց Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի • Խոջիվանքի գերեզմանատուն • Ծիրանավոր Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի • Թբիլիսիի Մուղնու Սուրբ Գևորգ եկեղեցի • Նորաշեն եկեղեցի • Թբիլիսիի Սուրբ Նշան եկեղեցի • Թբիլիսիի Սուրբ Սարգիս եկեղեցի • Կուսանաց Սուրբ Ստեփանոս եկեղեցի • Զրկինյանց Սուրբ Գևորգ եկեղեցի

Իրան	Դարաշամբի Սուրբ Ստեփանոս վանք • Սուրբ Թադևոսի վանք • Դարաշամբի Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի • Թավրիզի Սուրբ Մարիամ Աստվածածին եկեղեցի • Չուպանի մատուռ • Հաֆթվանի Սուրբ Գևորգ եկեղեցի • Ծոր Ծոր • Սառնայի սուրբ Աստվածածին եկեղեցի • Նոր Ջուղայի Սուրբ Ամենափրկիչ վանք • Սպահանի Սուրբ Բեթղեհեմ եկեղեցի • Նոր Ջուղայի Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի • Սպահանի Սուրբ Գևորգ եկեղեցի

Երուսաղեմ, Իսրայել և Պաղեստին	Երուսաղեմի հայկական թաղամաս • Սուրբ Հակոբյանց վանք • Սուրբ Թորոս եկեղեցի • Երուսաղեմի Սրբոց Հրեշտակապետաց եկեղեցի • Յաֆֆայի Սուրբ Նիկողայոս վանք

Ռուսաստան	Յալթայի Սուրբ Հռիփսիմե եկեղեցի • Ղրիմի Սուրբ Խաչ վանք

Թուրքիա	Աղթամարի Սուրբ Խաչ եկեղեցի • Անիի Սուրբ Աստվածածին Կաթողիկե եկեղեցի • Մշո Սուրբ Առաքելոց վանք • Արաբկիրի Սուրբ Աստվածածին վանք • Առտեր կղզի • Հոռոմոս • Կարմրավանք • Կարսի Սուրբ Առաքելոց եկեղեցի • Խծկոնք վանք • Կտուց անապատ • Լիմ կղզի •Տրապիզոնի Ամենափրկիչ վանք • Մրենի տաճար • Դիարբեքիրի Սուրբ Կիրակոս եկեղեցի • Ձորադիրի Սուրբ Էջմիածին եկեղեցի • Նարեկավանք • Սուրբ Բարդուղիմեոսի վանք • Սեբաստիայի Սուրբ Նշան վանք • Սամաթիայի Սուրբ Գևորգ եկեղեցի • Ակոռի Սուրբ Հակոբ վանք • Մշո Սուրբ Կարապետի վանք • Գոմքի Սուրբ Գևորգ վանք • Մշո Սուրբ Մարինե եկեղեցի • Տեկորի տաճար • Վարագավանք • Վարզահան վանք • Երազգավորսի Սուրբ Ամենափրկիչ վանք

Ուկրաինա	Սուրբ Աստվածածնի Ավետման եկեղեցի (Կամենեց-Պոդոլսկ) • Սուրբ Աստվածածնի Վերափոխման եկեղեցի (Կամենեց-Պոդոլսկ) • Սուրբ Աստվածածնի Վերափոխման տաճար (Լվով) • Սուրբ Գրիգոր Լուսավորիչ եկեղեցի (Բերեժանի) • Սուրբ Խաչ եկեղեցի (Լվով) • Սուրբ Նիկողայոս եկեղեցի (Կամենեց-Պոդոլսկ) • Սուրբ Ստեփանոս եկեղեցի (Լուցկ)

Պորտալ:Հայաստան