Գաբրիել Մենևիշյան

Գաբրիել Մենևիշյան
Ծնվել է	ապրիլի 3 (15), 1864; Կոստանդնուպոլիս, Օսմանյան կայսրություն
Մահացել է	նոյեմբերի 14, 1936 (72 տարեկան); Նովի Սադ, Սերբիա
Քաղաքացիություն	Օսմանյան կայսրություն և Սերբիա
Մասնագիտություն	լեզվաբան, հայագետ և ուսուցիչ
Հաստատություն(ներ)	Հանդես ամսօրյա
Տիրապետում է լեզուներին	հայերեն

Գաբրիել Գևորգի Մենևիշյան (Բյուզանդ, ապրիլի 3 (15), 1864^[1], Կոստանդնուպոլիս, Օսմանյան կայսրություն^[1] - նոյեմբերի 14, 1936(1936-11-14)^[1], Նովի Սադ, Սերբիա^[1]), լեզվաբան, հայագետ։

Կենսագրություն

1878 թվականին մեկնել է Վիեննա, 1882 թվականին դարձել միաբանության անդամ, իսկ 1887ին ստացել քահանայական ձեռնադրություն։ 1886-1889 թվականներին դասախոսել է միաբանության դպրոցում։ 1889 թվականին մեկնել է Կ․ Պոլիս, ապա՝ Զմյուռնիա և մինչև 1892 թվականը պաշտոնավարել տեղի Մխիթարյան դպրոցում։ 1892-1913 թվականներին՝ Կ․ Պոլսի Մխիթարյան դպրոցի ուսուցիչ, ապա՝ տնօրեն (որոշ ընդմիջումներով)։ 1895-1898 թվականներին եղել է «Հանդես ամսօրյա»-ի խմբագիրը։ 1913 թվականին Մխիթարյան միաբանության վարչությունը Մենևիշյանին ուղարկել է Նովի Սադ՝ միաբանության տնտեսական գործերը տնօրինելու։ Մենևիշյանն իր ուսումնասիրություններում քննել է հայերեն բառերի ծագումնաբանությունը, պարզաբանել ոսկեդարյան հայերենի, աշխարհաբարի քերականության և ուղղագրության որոշ հարցեր։ «Արդի լեզուագիտութիւնը» (հատոր 1, 1903) աշխատության մեջ շարադրել է ժամանակի լեզվաբանության նվաճումները։ Գրել է նաև «վոլափյուք» արհեստական լեզվի, գրելու արվեստի («Գիրք գրելու արուեստը», 1898), գրական քննադատության դերի և այլ խնդիրների մասին։ Մանկավարժական գրականության բնագավառում առանձնանում է Մենևիշյանի եռահատոր «Պատկերազարդ բնական պատմութիւն» (1897) դասագիրքը, որը ներառում է կենդանաբանությանը, բուսաբանությանն ու հանքաբանությանը վերաբերող նյութեր։ Հեղինակել է նաեւ այլ աշխատություններ՝ «Ազգաբանութիւն ազնուական զարմին Տիւզեանց» (1890), «Հայերէն լեզուի ուղղագրութեան խնդիրը» (1910), «Գրիգոր Մագիստրոսի «Գամագտականի» ամբողջական լուծումը» (1912)։ Մենևիշյանն անդրադարձել է նաև ազգագրական ու բանասիրական այլևայլ խնդիրների։ Կատարել է թարգմանություններ։

Ծանոթագրություններ

↑ ^1,00 ^1,01 ^1,02 ^1,03 ^1,04 ^1,05 ^1,06 ^1,07 ^1,08 ^1,09 ^1,10 ^1,11 Հայկական սովետական հանրագիտարան (հայ.) — Երևան: 1981. — հատոր 7. — էջ 461.

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 7, էջ 461)։

[_0797db829c6e7b6c-1] 1,00 ^1,01 ^1,02 ^1,03 ^1,04 ^1,05 ^1,06 ^1,07 ^1,08 ^1,09 ^1,10 ^1,11 Հայկական սովետական հանրագիտարան (հայ.) — Երևան: 1981. — հատոր 7. — էջ 461.

[1]