Մարիաննա Մուր

Մարիաննա Մուր; անգլ.՝ Marianne Moore
Ծնվել է	նոյեմբերի 15, 1887[…]
Ծննդավայր	Kirkwood, Սենտ Լուիս շրջան, Միսսուրի, ԱՄՆ
Վախճանվել է	փետրվարի 5, 1972[…] (84 տարեկան)
Վախճանի վայր	Նյու Յորք, ԱՄՆ
Գերեզման	Evergreen Cemetery
Մասնագիտություն	բանաստեղծուհի, գրող, ակնարկագիր, թարգմանչուհի և գրական քննադատ
Լեզու	անգլերեն
Քաղաքացիություն	ԱՄՆ
Կրթություն	Բրին Մոր քոլեջ
Անդամակցություն	Արվեստների և գիտությունների ամերիկյան ակադեմիա, Արվեստի և գրականության ամերիկյան ակադեմիա և PEN America
Կուսակցություն	ԱՄՆ Հանրապետական կուսակցություն
Աշխատավայր	Նյու Յորքի հանրային գրադարան
Պարգևներ	Գուգենհայմի կրթաթոշակ Բոլինգենի մրցանակ Պոեզիայի պուլիցերյան մրցանակ Ամերիկայի արվեստների և գիտությունների ակադեմիայի անդամ Ամերիկյան բանաստեղծների ակադեմիայի անդամ Shelley Memorial Award? և Ազգային գրքի պարգև
	Marianne Moore Վիքիպահեստում

The printable version is no longer supported and may have rendering errors. Please update your browser bookmarks and please use the default browser print function instead.

Մարիաննա Մուր (անգլ.՝ Marianne Craig Moore, նոյեմբերի 15, 1887(1887-11-15)^[1]^[2]^[3]^[…], Kirkwood, Սենտ Լուիս շրջան, Միսսուրի, ԱՄՆ - փետրվարի 5, 1972(1972-02-05)^[2]^[3]^[4]^[…], Նյու Յորք, ԱՄՆ^[5]), ամերիկացի բանաստեղծուհի, մոդեռիզմի առաջատար ներկայացուցիչ մեկը, բազմաթիվ մրցանակների դափնեկիր (ներառյալ National Book Award և Պուլիցերյան մրցանակ՝ 1951 թվական), ով գրել է յուրօրինակ վառ ձևով՝ համակցելով ճշգրտությունն ու բազմաթիվ մեջբերումների հագեցվածությունը, ունի «բազմազան գաղափարներ մեկ կոմպակտ պատկերի մեջ դնելու» բացառիկ հմտություն^[14]։ Թոմաս Սթեռնս Էլիոթը Մուրի ստեղծագործությունն անվանել է «այն հազվագյուտ նյութի մասնիկը, որը կոչվում է ոչ վաղանցիկ ժամանակակից պոեզիա»^[15]։

Կենսագրություն

Մարիաննա Մուրը ծնվել է 1887 թվականին Կիրկվուդում՝ Սենթ Լուիսի մերձակայքում, շինարար-ինժեներ Ջոն Միլտոն Մուրի (John Milton Moore) և նրա կնոջ Մերիի (օրիորդական ազգանունը Ուորներ) ընտանիքում, բայց դաստիարակվել է պապի՝ պրեսբիտերական հովիվ Ջոն Ռիդել Ուորների (John Riddle Warner) տանը^[14]։ Պապի մահից հետո (1894 թվական) Մուրը, նրա ընտանիքը և հարազատները 1896 թվականին տեղափոխվել են Կարլայլ, Փենսիլվանիա։ 1905 թվականինն Մուրն ընդունվել է Բրին-Մոր քոլեջ, որն ավարտել է 1909 թվականին^[14]։ Քոլեջն ավարտելուց հետո մի որոշ ժամանակ նա Կարլայլի քոլեջում ուսումնասիրել է սղագրություն, այնուհետև սկսել է դասավանդել Կարլայլի Indian Industrial School դպրոցում (1911—1915 թվականներ)^[14]։

Գրական կարիերա

Մարիաննա Մուրը պրոֆեսիոնալ մակարդակով սկսել է տպագրվել 1915 թվականին և անմիջապես գրավել է տարբեր ուղղությունների մի շարք հայտնի բանաստեղծների՝ Սթիվենս Ուոլեսի, Վիլյամ Կառլոս Վիլյամսի, Հիլդա Դուլիթլի, Թոմաս Սթեռնս Էլիոթի և Էզրա Փաունդի ուշադրությունը։

1918 թվականին Մուրը մոր հետ տեղափոխվել է Նյու Յորք, իսկ 1921 թվականին դարձել է Նյու Յորքի հանրային գրադարանի ասիստենտ։ Նա սկսել է շփվել հայտնի բանաստեղծների հետ (մասնավորապես՝ Ու. Սթիվենսի և Կ. Վիլյամսի), համագործակցել ազդեցիկ The Dial գրական ամսագրի հետ, որի խմբագիրն է եղել 1925-1929 թվականներին^[14]։ Այստեղ (որոշ չափով հետևելով Է. Պաունդի օրինակին) նա սկսել է հսկել երիտասարդ բանաստեղծներին՝ այսպես թե այնպես օժանդակելով Էլիզաբեթ Բիշոփի, Ալլեն Գինզբերգի, Ջոն Էշբերիի և Ջեյմս Մերիլի հաջողությանը։ «Բանաստեղծությունների ընտրանիի» (Selected Poems, 1935 թվական) հրատարակությունից հետո Մուրը «դարձել է խոշորագույն ամերիկյան բանաստեղծներից մեկը»^[15]։

1933 թվականին Մուրը Poetry ամսագրի կողմից արժանացել է Էլեն Լևինսոն մրցանակի (Helen Haire Levinson Prize): Մրցանակների մեծ մասին արժանացել է նրա «Collected Poems» ժողովածուն (1951 թվական)։ Այդ ժողովածուի համար բանաստեղծուհին ստացել է Պուլիցերյան մրցանակ, Գրքի ազգային մրցանակ և Բոլինգենի մրցանակ։ Մուրը համբավ և հանրաճանաչություն է ձեռք բերել Նյու Յորքի գրական շրջանակներում, որտեղ քաղաքապետի ընդունելությունների ժամանակ նա բազմիցս ստանձնել է երեկոյի տիրուհու դերը։ Նա հաճախ է այցելել բռնցքամարտի մրցումների և բեյսբոլի խաղերի, եղել է Մուհամմեդ Ալիի երկրպագուն, ում ալբոմի շապիկի համար (I Am the Greatest!) ներածություն է գրել։ Մուրը շարունակել է հրապարակվել այնպիսի հրատարակչություններում, ինչպիսիք են The Nation-ը, The New Republic-ը և Partisan Review-ը:

Մարիաննա Մուրի բանաստեղծությունների հիման վրա երաժշտություն են գրել Վիրջիլ Թոմփսոնը, Գլորիա Կոութսը և ուրիշներ ([1]):

Ստեղծագործություններ

Poems, 1921.
Observations, 1924.
Selected Poems, 1935.
The Pangolin and Other Verse, 1936.
What Are Years, 1941.
Nevertheless, 1944.
A Face, 1949.
Collected Poems, 1951.
Fables of La Fontaine, 1954
Predilections: Literary Essays, 1955.
Idiosyncrasy and Technique, 1966.
Like a Bulwark, 1956.
O To Be a Dragon, 1959.
Idiosyncrasy and Technique, 1959.
The Marianne Moore Reader, 1961.
Eight Poems, 1962
The Absentee: A Comedy in Four Acts, 1962.
Puss in Boots, The Sleeping Beauty and Cinderella, 1963.
Dress and Kindred Subjects, 1965.
Poetry and Criticism, 1965.
Tell Me, Tell Me: Granite, Steel and Other Topics, 1966.
The Complete Poems, 1967.
The Accented Syllable, 1969.
The Complete Poems, 1981.
The Complete Prose, 1986.
The Selected Letters of Marianne Moore

Ռուսերեն

Մ. Մուր Բանաստեղծություններ։ Ժամանակակից ամերիկյան պոեզիա գրքում։ Մ., 1975 թվական
Մ. Մուր Բանաստեղծություններ։ ԱՄՆ-ի պոեզիան գրքում։ Մ., 1982 թվական

Ծանոթագրություններ

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 http://bollingen.yale.edu/poet/marianne-moore
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 Encyclopædia Britannica
↑ ^3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 Internet Speculative Fiction Database — 1995.
↑ ^4,0 ^4,1 ^4,2 FemBio տվյալների շտեմարան (գերմ.)
↑ ^5,0 ^5,1 ^5,2 Istituto dell'Enciclopedia Italiana Enciclopedia on line (իտալ.)
↑ https://www.nypl.org/blog/2021/03/22/nypls-marianne-moore-writing-her-way-onto-the-shelves
↑ https://www.nypl.org/about/locations/hudson-park
↑ Guggenheim Fellows-ի տվյալների բազա
↑ https://www.pulitzer.org/winners/marianne-moore
↑ https://www.macdowellcolony.org/artists/marianne-moore
↑ https://web.archive.org/web/20150315043417/https://poets.org/academy-american-poets/prizes/academy-american-poets-fellowship
↑ https://psa.fcny.org/psa/awards/frost_and_shelley/shelley_winners/
↑ https://www.nationalbook.org/awards-prizes/national-book-awards-1952/
↑ ^14,0 ^14,1 ^14,2 ^14,3 ^14,4 «Marianne Moore». www.poets.org. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հուլիսի 11-ին. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 1-ին.
↑ ^15,0 ^15,1 «Марианна Крэйг Мур». Энциклопедия Кругосвет. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հուլիսի 11-ին. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 1-ին.

Արտաքին հղումներ

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Մարիաննա Մուր» հոդվածին։

[_5d31c2efc15a8427-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 http://bollingen.yale.edu/poet/marianne-moore

[_7613611d78c310a0-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 Encyclopædia Britannica

[_e06db245be444288-3] 3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 Internet Speculative Fiction Database — 1995.

[_e920afa3524d23bf-4] 4,0 ^4,1 ^4,2 FemBio տվյալների շտեմարան (գերմ.)

[_8b9aab984b40196d-5] 5,0 ^5,1 ^5,2 Istituto dell'Enciclopedia Italiana Enciclopedia on line (իտալ.)

[_50d592c5aff41f8b-6] ttps://www.nypl.org/blog/2021/03/22/nypls-marianne-moore-writing-her-way-onto-the-shelves

[_88d75c0516a113c1-7] ttps://www.nypl.org/about/locations/hudson-park

[_3deecdf550c937ef-8] Guggenheim Fellows-ի տվյալների բազա

[_70d01152390e8723-9] ttps://www.pulitzer.org/winners/marianne-moore

[_50165894e56f7ab3-10] ttps://www.macdowellcolony.org/artists/marianne-moore

[_5209f0e2621b6e2f-11] ttps://web.archive.org/web/20150315043417/https://poets.org/academy-american-poets/prizes/academy-american-poets-fellowship

[_091ef76839f57f83-12] ttps://psa.fcny.org/psa/awards/frost_and_shelley/shelley_winners/

[_aa09799c813c16c3-13] ttps://www.nationalbook.org/awards-prizes/national-book-awards-1952/

[poets_org-14] 14,0 ^14,1 ^14,2 ^14,3 ^14,4 «Marianne Moore». www.poets.org. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հուլիսի 11-ին. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 1-ին.

[krugosvet-15] 15,0 ^15,1 «Марианна Крэйг Мур». Энциклопедия Кругосвет. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հուլիսի 11-ին. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 1-ին.

[1]