Իշակաթնուկ
| Իշակաթնուկ | |
| |
| Դասակարգում | |
| Թագավորություն | Բույսեր (Plantae) |
| Ենթատիպ | Սերմնավոր բույսեր (Spermatophytes) |
| Կարգ | Մալպիգիածաղկավորներ (Malpighiales) |
| Ընտանիք | Իշակաթնուկազգիներ (Euphorbiaceae) |
| Ենթաընտանիք | Իշակոթնուկայիններ (Euphorbioideae) |
| Տրիբա | Euphorbieae |
| Ենթատրիբա | Euphorbiinae |
| Ցեղ | Իշակաթնուկ (Euphorbia) L., 1753 |
Իշակաթնուկ (լատին․՝ Euphorbia), իշակաթնուկազգիների ընտանիքի բույսերի ցեղ։ Բազմամյա խոտաբույսեր են, թփեր, հազվադեպ՝ ծառանման և միամյա, մի տվյալներով ընդգրկում է 800, մեկ ուրիշ տվյալներով 1600[1], երրորդում մոտավորապես 2000 տեսակ։ Ռուսաստանի տարածքում հայտնի է 160 տեսակ։ Սրանք միամյա և բազմամյա խոտեր են, թփեր կամ ծառեր։
Տերևներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Տերևները հերթադիր են, ամբողջական։
Ծաղիկներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Ծաղիկները միասեռ են, պարզ ծաղկաբույլերը խմբվելով՝ կազմում են բարդ հովանոցանման ծաղկաբույլ։
Պտուղ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Պտուղը տուփիկ է՝ բաժանված 3 միասերմ մասերի։
Տեսակներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Հայտնի է մոտ 2000 տեսակ՝ տարածված ամենուրեք, առավելապես արևադարձային, մերձարևադարձային և բարեխառն գոտիներում։ ԽՍՀՄ նախկին տարածքում աճում է իշակաթնուկի մոտ 170 տեսակ, որից 29-ը՝ ՀՀ ցածրադիր կիսաանապատային գոտուց մինչև բարձր ալպյան գոտին։ Պարունակում է կաթնահյութ (որտեղից անվանումը), որը շատ տեսակների մոտ թունավոր է, առաջացնում է այրվածքներ, երկար ժամանակ չապաքինվող խոցեր, ազդում է նյարդային համակարգի և սրտի վրա։ Հատկապես արևադարձային տեսակների կաթնահյութը պարունակում է արժեքավոր նյութեր (կաուչուկ, գուտապերչ, խեժ և այլն)։ Իշակաթնուկի որոշ տեսակներ դեղաբույսեր են, որոշներն ունեն դեկորատիվ նշանակություն։
Պատկերասրահ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]-
-
Euphorbia jacquemontii -
Zypressenwolfsmilch -
Euphorbia resinifera -
Euphorbia virgata
Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ Головкин Б.Н. и др. Декоративные растения СССР. — М.: Мысль, 1986. — 320 с.
 | Վիքիցեղերն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Իշակաթնուկ» հոդվածին։ |
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Իշակաթնուկ» հոդվածին։ |
| ||||||||||
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 4, էջ 374)։ 
|