Սպիտակ արջ
Սպիտակ արջ (Լատիներեն՝ Ursus maritimus, նշանակում է՝ ծովային արջ) կամ Բևեռային արջ, ներկայումս հյուսիսային կիսագնդի բևեռային շրջաններում տարածված արջի տեսակ։
| Սպիտակ արջ | ||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||||||||
| Գիտական դասակարգում | ||||||||||||||||
|
||||||||||||||||
| Լատիներեն անվանում | ||||||||||||||||
| Ursus maritimus | ||||||||||||||||
| Հատուկ պահպանություն | ||||||||||||||||
| Բնապահպանական կարգավիճակը | ||||||||||||||||
Խոցելի  |
||||||||||||||||
| Արեալ | ||||||||||||||||
 | ||||||||||||||||
Նախկին տարածվածությունը Ներկա տարածվածությունը | ||||||||||||||||
|
Կենսակերպը
խմբագրելՉնայած սպիտակ արջը նման է գորշ արջին, նա հարմարվել է ցուրտ կլիմայում ապրելուն[1]։ Սպիտակ արջը հաճախ համարվում է ծովային կաթնասուն, քանի որ տարվա շատ ամիսներ անց է կացնում ծովում։
Սպիտակ արջը գերադասում է ամեն տարի սառցակալող ծովի մայրցամաքային եզրաշերտը և արկտիկական կղզախմբերը։ Այս տարածքներին ասում են «արկտիկական կյանքի շրջան»։ Բևեռային արջը ձգտում է դեպի այն տեղերը, որտեղ սառույցը հանդիպում է ջրին, որտեղ առավել շատ են իր սննդի հիմնական մաս կազմող կենդանիները, որոնցից են ծովացուլը, փոկը, ծովային նապաստակը։
Չնայած նրան, որ սպիտակ արջերը ծանրամարմին կենդանիներ են, նրանք ցամաքի վրա բավականին արագաշարժ և ճարպիկ են, իսկ ջրում հանգիստ լողում և սուզվում են։
Արտաքին տեսքը
խմբագրել
Սպիտակ արջը աշխարհի ամենամեծ ցամաքային գիշատիչն է[2]։ Սպիտակ արջը կշռում է 350-680 կգ[3]։
Մյուս արջերից տարբերվում Է նրանով, որ ունի երկար վիզ և տափակ գլուխ։ Կաշին սև է, իսկ մուշտակի գույնը փոխվում է սպիտակից մինչև դեղնավուն, ամռանն այն դեղնում է արևի լույսի անընդհատ ներգործությունից։ Ոտքերի ներբանները բրդոտ են, որպեսզի չսահեն սառցի վրա և չսառեն։ Մատների արանքում կա լողաթաղանթ։ Մագիլները խոշոր են և կարող են բռնած պահել նույնիսկ ամենաուժեղ զոհին։
Շատ խիտ բուրդը արջի մարմինը պահպանում է ցրտից և սառը ջրում թրջվելուց։ Հարմարվելու համար կարևոր դեր է խաղում նաև ենթամաշկային ճարպի հաստ շերտը, որն ունենում է մինչև 10 սմ հաստություն։ Սպիտակ գունավորումը նպաստում է կենդանու աննկատ մնալուն։ Լավ զարգացած են նաև հոտառությունը, լսողությունը և տեսողությունը՝ իր զոհին կարող է տեսնել մի քանի կիլոմետրից, փոկի հոտը կարող է առնել 800 մետրից։
Ծանոթագրություններ
խմբագրել- ↑ Գունդերսոն, Արեն (2007). «սպիտակ արջ». Animal Diversity Web. University of Michigan Museum of Zoology. Վերցված է 2007 թ․ հոկտեմբերի 27-ին.
- ↑ «Սպիտակ արջ» (PDF). U.S. Fish and Wildlife service. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2008 թ․ հուլիսի 11-ին. Վերցված է 2009 թ․ սեպտեմբերի 9-ին. «Սպիտակ արջը ամենամեծ ցամաքային գիշատիչն է։» (Overview page Արխիվացված 2009-04-18 Wayback Machine)
- ↑ Քինդերսլեյ, Դորլինգ (2001, 2005). Animal. Նյու Յորք: DK Publishing. ISBN 0-7894-7764-5.
| Վիքիցեղերն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Սպիտակ արջ» հոդվածին։ |
| Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Սպիտակ արջ» հոդվածին։ |