Էդուարդ Շևարդնաձե
Էդուարդ Ամբրոսիս ձե Շևարդնաձե․ (վրաց.՝ ედუარდ ამბროსის ძე შევარდნაძე, հունվարի 25, 1928[1][2][3][…], Մամաթ, Լանչխութի շրջան, Գուրիայի մարզ, Վրաստան - հուլիսի 7, 2014[4][5], Թբիլիսի, Վրաստան[6]), վրացի քաղաքական գործիչ, Վրաստանի կոմունիստական կուսակցության կենտկոմի առաջին քարտուղար (1972-1985), ԽՍՀՄ արտաքին գործերի մինիստր (1985-1990), Վրաստանի 2-րդ նախագահ (1995-2003)։
| Էդուարդ Շևարդնաձե վրաց.՝ ედუარდ ამბროსის ძე შევარდნაძე | |
|---|---|
.jpg) | |
| Ծնվել է | հունվարի 25, 1928[1][2][3][…] |
| Ծննդավայր | Մամաթ, Լանչխութի շրջան, Գուրիայի մարզ, Վրաստան |
| Մահացել է | հուլիսի 7, 2014[4][5] (86 տարեկան) |
| Մահվան վայր | Թբիլիսի, Վրաստան[6] |
| Գերեզման | Կրծանիսի (Գարդաբանի շրջան) |
| Քաղաքացիություն |  ԽՍՀՄ և  Վրաստան |
| Կրոն | ուղղափառություն և Վրաց ուղղափառ եկեղեցի |
| Մասնագիտություն | քաղաքական գործիչ և դիվանագետ |
| Ամուսին | Նանուլի Շևարդնաձե |
| Զբաղեցրած պաշտոններ | Վրաստանի նախագահ, ԽՍՀՄ Արտաքին գործերի նախարարություն, ԽՍՀՄ Արտաքին գործերի նախարարություն, Վրացական Կոմկուսի առաջին քարտուղար և ԽՍՀՄ գերագույն խորհրդի պատգամավոր |
| Կուսակցություն | Վրաստանի քաղաքացիների միություն և ԽՄԿԿ |
| Պարգևներ և մրցանակներ | |
| Անդամություն | ԽՄԿԿ Կենտրոնական կոմիտե և ԽՄԿԿ կենտկոմի քաղբյուրո |
Ստորագրություն | |
 Eduard Shevardnadze Վիքիպահեստում | |
Ծնվել է 1928 թվականին, Խորհրդային Վրաստանի (ԱԽՖՍՀ) Մամաթ գյուղում։ 1946 թվականին թվականներին դարձել է Վրաստանի կոմերիտմիության (ԼԿԵՄ) անդամ։ 1951 թվականին ավարտել է Վրաստանի կոմունիստական կուսակցության Կենտկոմին կից կուսակցական դպրոցը, 1960 թվականին՝ Քութայիսի մանկավարժական ինստիտուտի պատմության ֆակուլտետը։ 1956 թվականից եղել է Վրաստանի ԼԿԵՄ Կենտկոմի 2-րդ, 1957 թվականից՝ առաջին քարտուղար։ 1961 թվականին նշանակվել է Վրաստանի կոմկուսի Մցխեթի շրջկոմի, 1963 թվականին Թբիլիսիի Պերվոմայսկի շրջկոմի առաջին քարտուղար։ 1964 թվականին նշանակվել է ՎԽՍՀ հասարակական կարգի պահպանության նախարարի առաջին տեղակալ, 1965 թվականից՝ նախարար։ 1976 թվականին դարձել է ԽՄԿԿ Կենտկոմի անդամ, 1978 թվականին՝ ԽՄԿԿ Կենկոմի քաղբյուրոյի անդամության թեկնածու։
1972-1985 թվականներին ստանձնել է ՎԿԿ կենտկոմի առաջին քարտուղարի պաշտոնը։ 1985 թվականին Գորբաչովի կողմից նշանակվել է ԽՍՀՄ արտաքին գործերի մինիստր։
Խորհրդային Միության կազմալուծումից (1991) և Վրաստանի Հանրապետության 1-ին նախագահ Զվիադ Գամսախուրդիայի հրաժարականից հետո Շևարդնաձեն դառնում է երկրի նախագահը։ Պաշտոնապես ընրվել է 1995 թվականին։ Շևարնաձեի նախագահական տարիներն ուղեկցվել են կոռուպցիայի ահռելի աճով և հովանավորչությամբ։ 2003 թվականի ընտրությունների ժամանակ ընտրակեղծիքների մեղադրանքները և համընդանուր դժգոհությունները հանգեցրեցին Վրաստանում լայնամսշտաբ բողոքի ցույցերի (Վարդերի հեղափոխություն)։ Ի վերջո, Շևարդնաձեն հրաժարական տվեց։ Մահացել է 2014 թվականին։
Ծանոթագրություններ
խմբագրել- ↑ 1,0 1,1 Шеварднадзе Эдуард Амвросиевич // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
- ↑ 2,0 2,1 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ 3,0 3,1 Discogs — 2000.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
- ↑ 5,0 5,1 5,2 Brozović D., Ladan T. Hrvatska enciklopedija (хорв.) — LZMK, 1999. — 9272 p.
- ↑ 6,0 6,1 6,2 Deutsche Nationalbibliothek Record #118996959 // Gemeinsame Normdatei (գերմ.) — 2012—2016.
- ↑ http://www.e-qanun.az/framework/591
- ↑ http://www.nplg.gov.ge/bios/ka/00001162/
- ↑ https://zakon.rada.gov.ua/cgi-bin/laws/main.cgi?nreg=1257/99#Text
- ↑ http://db.natlib.uz/ru/editions/19478
- ↑ https://www.president.gov.ge/en/SinglePage/LoadSinglePageContent?menuId=256
- ↑ http://data.parliament.uk/DepositedPapers/Files/DEP2009-2154/DEP2009-2154.doc&usg=AOvVaw35gbgBZBGNGszG5NoZYriA
- ↑ Olympedia — 2006.
| Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 8, էջ 483)։ |
| Վիքիքաղվածքն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Էդուարդ Շևարդնաձե» հոդվածին։ |
| Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Էդուարդ Շևարդնաձե» հոդվածին։ |