Գրիգոր Տյուտյունիկ
Գրիգոր Տյուտյունիկ (ուկրաիներեն՝ Гри́гір Миха́йлович Тютю́нник, դեկտեմբերի 5, 1931, Շիլովկա, Զենկովի շրջան, Ուկրաինական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ - մարտի 6, 1980, Կիև, Ուկրաինական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ), ուկրաինացի խորհրդային գրող։ Տարաս Շևչենկոյի անվան պետական մրցանակի դափնեկիր։
Գրիգոր Տյուտյունիկ ուկրաիներեն՝ Григір Михайлович Тютюнник | |
|---|---|
 | |
| Ծնվել է | դեկտեմբերի 5, 1931 |
| Ծննդավայր | Շիլովկա, Զենկովի շրջան, Ուկրաինական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ |
| Վախճանվել է | մարտի 6, 1980 (48 տարեկան) |
| Վախճանի վայր | Կիև, Ուկրաինական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ |
| Գերեզման | Բայկովո գերեզմանատուն |
| Մասնագիտություն | գրող, սցենարիստ և լրագրող |
| Լեզու | ուկրաիներեն |
| Քաղաքացիություն |  ԽՍՀՄ |
| Կրթություն | Խարկովի ազգային համալսարան |
| Աշխատավայր | Խարկովի ազգային համալսարան |
| Պարգևներ | |
Գրող Գրիգորի Տյուտյունիկի կրտսեր եղբայրը։
Կենսագրություն
խմբագրելԳրիգոր Տյուտյունիկը ծնվել է 1931 թվականին Զենկովի շրջանի Շիլովկա գյուղում, գյուղացու ընտանիքում[1]։ Հայրենական պատերազմի տարիներին բնակվել է հորեղբոր մոտ Դոնբասում։ Ավարտել է Զենկովի արհեստագործական ուսումնարանը, ստացել է փականագործի որակավորում, աշխատել է Խարկովի Մալիշևի անվան գործարանում, կոլտնտեսությունում, Միրոնովի հիդրոէլեկտրակայանում։ 1951-1955 թվականներին ծառայել է խորհրդային բանակում։ Զորացրվելուց հետո երկաթուղային դեպոյում եղել է խառատ, միաժամանակ սովորել է երեկոյան դպրոցում։ 1962 թվականին ավարտել է Խարկովի համալսարանը[2][3]։ Աշխատել է որպես ուսուցիչ, ապա՝ «Լիտերատուրնայա Ուկրաինա» թերթում, Կիևի Ալեքսանդր Դովժենկոյի անվան կինոստուդիայի սցենարական արվեստանոցում[4], 1963-1964 թվականներին՝ «Մոլոդ» և «Վեսելկա» հրատարակչություններում[5]։
1966 թվականին լույս է տեսել Տյուտյունիկի առաջին գիրքը՝ «Սաղմնավորում»[6], որը նոր վերելք էր ուկրաինական արձակի բնագավառում և հռչակ է բերել Գրիգոր Տյուտյունիկին։ «Ժողովուրդների բարեկամություն» ամսագիրը Տյուտյունիկի պատմվածքներն ընդգրկել է իր 1967 թվականի լավագույն հրատարակություններում։ 1968 թվականին «Գրական թերթը» հայտարարել է լավագույն պատմվածքի համախորհրդային մրցույթ, որտեղ Տյուտյունիկի «Հազարաթերթիկ» պատմվածքն արժանացել է մրցանակի։
Մահը
խմբագրել1980 թվականի մարտի 6-ին Տյուտյունիկը ինքնասպան է եղել (կախվել է)[7]։ Թաղված է Կիևի Բայկովե գերեզմանատանը։
Պարգևներ
խմբագրել- Տարաս Շևչենկոյի անվան պետական մրցանակ, 1989[8]
- Լեսյա Ուկրաինկայի անվան ՈւԽՍՀ մրցանակ, 1980
Ստեղծագործություններ
խմբագրել- «Սաղմնավորում», 1966
- «Հազարաթերթիկ», 1969
- «Հայրական շեմք», 1972
- «Անտառային պահակատնակ», 1974
- «Երկնակամար», 1975
- «Կլիմկո», 1980
- «Սառը դաղձ», 1981
- «Հեռու անապատի լույսը», 1982
- «Վեպեր և վիպակներ», 1989
Հիշատակ
խմբագրել«Մեկ փողոցի թանգարանի» սրահներից մեկը նվիրված է Գրիգոր Տյուտյունիկին։ 1960-ական թվականներին նա ապրել է Անդրեևյան զառիվայրի №34 տանը։ Թանգարանի ցուցափեղկին ցուցադրված են Գրիգոր Տյուտյունիկի ձեռագրերից, նամակ ընկերոջը, բնօրինակ լուսանկարների հավաքածուն։
Ծանոթագրություններ
խմբագրել- ↑ «ГРИГІР ТЮТЮННИК (1931—1980)». Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ մարտի 13-ին. Վերցված է 2016 թ․ ապրիլի 26-ին.
- ↑ ТЮТЮННИК ГРИГІР kafedra.blog.net.ua
- ↑ «ТЮТЮННИК Григір». Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ օգոստոսի 8-ին. Վերցված է 2016 թ․ ապրիլի 26-ին.
- ↑ «Біографічна довідка. Григір Михайлович Тютюнник». Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ մայիսի 2-ին. Վերցված է 2016 թ․ ապրիլի 26-ին.
- ↑ Ուկրաինական պատմվածքներ, «Սովետական գրող» հրատարակչություն, Երևան, 1977
- ↑ «Життя і творчість Григіра Тютюнника». Արխիվացված է օրիգինալից 2009 թ․ ապրիլի 14-ին. Վերցված է 2016 թ․ ապրիլի 26-ին.
- ↑ «З любові і муки. Вдова Григора Тютюнника згадує одну із фраз його передсмертної записки: «Помучте іншого…»». Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ ապրիլի 21-ին. Վերցված է 2016 թ․ ապրիլի 26-ին.
- ↑ Григір Тютюнник www.chl.kiev.ua
Արտաքին հղումներ
խմբագրել- Григір Михайлович Тютюнник. Біографічна довідка Արխիվացված 2011-05-02 Wayback Machine;
- Корреспондент «Украины молодой» побывала на родине знаменитых украинских писателей Григора и Григория Тютюнников;
- Детские произведения Григора Тютюнника на «Читанке».
- Произведения Тютюнника на аудиобиблиотеке litplayer Արխիվացված 2011-06-28 Wayback Machine