Gambusia affinis

Gambusia affinis
Femia Macho
Estado de conservación
Pouco preocupante[1]
Clasificación científica
Reino: Animalia Filo: Chordata Clase: Actinopterygii Orde: Cyprinodontiformes Familia: Poeciliidae Xénero: 'Gambusia' Especie: ''G. affinis'' (Baird e Girard, 1853)
Sinonimia
Heterandria affinis S.F Baird & Girard, 1853 Heterandria patruelis S.F. Baird & Girard, 1853 Gambusia patruelis (S.F. Baird & Girard, 1853) Zygonectes patruelis (S.F. Baird & Girard, 1853) Gambusia gracilis Girard, 1859 Zygonectes gracilis (Girard, 1859) Gambusia humilis Günther, 1866 Haplochilus melanops Cope, 1870 Zygonectes brachypterus Cope, 1880 Zygonectes inurus D.S. Jordan & Gilbert, 1882 Fundulus inurus (D.S. Jordan & Gilbert, 1882)

Gambusia affinis é un pequeno peixe da familia dos pecílidos, orde dos ciprinodontiformes, orixinario do sur e leste de Norteamérica, notable por ser introducido en todo o mundo para o control biolóxico dos mosquitos. Está incluído na lista 100 das especies exóticas invasoras máis daniñas do mundo^[2] da Unión Internacional para a Conservación da Natureza.

Gambusia affinis é unha especie nativa das concas que desaugan no golfo de México, pero foi introducida nalgunhas zonas de Europa. Trátase dun peixe pequeno, de aspecto non moi distintivo, robusto, de cola ampla e redondeada, coa súa boca situada no máis alto. Este último trazo está relacionado coa súa especialización en rastrexar a superficie da auga, mesmo nos recunchos entre as plantas flotantes, buscando e devorando larvas e pupas de mosquitos diversos, as cales habitan na interfase co aire das augas, sobre todo as estancadas ou lentas. A especie presenta un forte dimorfismo sexual, con femias máis grandes, de ata 7 cm, contra 4 dos machos.

Onde prospera, o ciclo vital prodúcese con rapidez. As femias, que viven dous ou tres anos, alcanzan a madurez sexual en seis ou oito semanas, e poden realizar tres ou catro postas nunha soa estación. Agás as primeiras, menos numerosas, cada posta consiste en 60 a 100 alevíns; porque se trata de animais ovovivíparos, o que dá lugar a unha elevada taxa de supervivencia dos xuvenís, e unha gran capacidade de expansión demográfica. Rexistrouse un aumento de 7.000 a 120.000 individuos en só cinco meses.

As Gambusia distínguense tamén pola súa resistencia a condicións ambientais adversas ou cambiantes. Sobreviven a salinidades moi elevadas, o dobre que a da auga de mar, temperaturas altas (até 42 °C se é por pouco tempo) e a correspondente baixa osixenación. Adáptanse entón a augas de curso irregular no tempo, sobrevivindo mesmo en pozas estacionais.

Aínda que a miúdo se cita como G. affinis, en Europa, África, Asia e Australia a especie introducida é basicamente Gambusia holbrooki.

Acepta sen problemas penso seco toda a vida pero tamén é conveniente darlle algunha achega vexetal (espinacas, chícharos e acelgas cocidas), así como comida conxelada esporadicamente (unha vez por semana), en especial larva de mosquito. É un peixe que pode comer unhas 100 larvas de mosquito ao día.

Peixe moi activo e vivaz, encántalle nadar pola parte media e superior da auga aínda que non dubida en baixar ao fondo para buscar alimento. É máis agresivo que os Guppis e se se mantén con eles pode mordisquear as vistosas aletas que estes posúen, en especial a dos exemplares en desenvolvemento que por ter tamaño parecido son considerados rivais, mais non os ataca de maneira activa, só esporadicamente. Pode ser agresivo con outras especies de aletas longas, ás que atacará. Se se mantén nun pequeno grupo adoitan ser menos agresivas.

Entre 15º e 30 °C. Aconséllase unha temperatura de 20 °C. Sábese que é quen de sobrevivir en auga por baixo de 10 °C. Este é outro motivo polo que son considerados unha especie invasiva, o amplo rango de temperaturas que soporta.

Peixe robusto e moi resistente, adáptase a todo tipo de composicións e calidade extrema da auga, aínda así recoméndase ter o NO3 o máis próximo a 0. Non tolera o cloro. O ideal é manter un pH entre 6.0 e 8.0 e un GH próximo a 20ºd. Tolera mesmo auga salobre.

Son gregarios, así que o mellor é ter un acuario de polo menos 60 litros para manter de 20 a 25 peixes. Prefire os acuarios moi poboados de plantas para que naden entre elas, aínda que deben de ser artificiais ou moi duras (Microsorum, Anubias…), pois devoran case calquera tipo de planta. Sobrevivirá sen problemas nun acuario pequeno e mediano, é apropiado tamén para estanques sempre que a temperatura non baixe de 12 °C e teñamos peixes de maior talle que os poidan comer. Gústalles a vexetación densa, como o brión de Xava que será un bo lugar para que se escondan os alevíns.

• Fundulus inurus (Jordan & Gilbert, 1882)
• Gambusia affinis affinis (Baird & Girard, 1853)
• Gambusia affinis katruelis (Baird & Girard, 1853)
• Gambusia gracilis Girard, 1859
• Gambusia humilis Günther, 1866
• Gambusia patruelis (Baird & Girard, 1853)
• Haplochilus melanops Cope, 1870 (
• Heterandria affinis Baird & Girard, 1853
• Heterandria patruelis Baird & Girard, 1853
• Zygonectes brachypterus Cope, 1880
• Zygonectes gracilis (Girard, 1859)
• Zygonectes inurus Jordan & Gilbert, 1882
• Zygonectes patruelis (Baird & Girard, 1853)^[3]

Wikimedia Commons ten máis contidos multimedia na categoría:  Gambusia affinis

Wikispecies posúe unha páxina sobre:  Gambusia affinis

• Vinogradova, Elena Borisovna (2000). Culex pipiens pipiens mosquitoes: taxonomy, distribution, ecology, physiology, genetic, applied importance and control. Pensoft Publishers. ISBN 978-954-642-103-6. Consultado o 29 de abril de 2011. 
• Wallus, Robert; Simon, T.P. (1990). Reproductive Biology and Early Life History of Fishes in the Ohio River Drainage. Taylor & Francis. ISBN 978-0-8493-1921-1.