Tripoly (Lybje)

	Tripoly
	Bestjoer
Lân	Lybje
Distrikt (Sha'biyah)	Tripoly
	Sifers
Ynwennertal	1.065.405(2006)
Oerflak	400 km²
Befolkingsticht.	4.205/ km²
Hichte	80 m
	Oar
Stifting	7e iuw f.Kr.
Tiidsône	EET (UTC+2)
Koördinaten	32° 53' NB, 13° 32' OL

Tripoly (Arabysk: طرابلس Ṭarābulus) is de haadstêd en grutste stêd fan Lybje. It plak leit yn it noardwesten fan it lân, by in oaze oan de Middellânske See. It stedsgebiet rint sa'n 40 km de kust bydel en de djipte fan de bebouwing is trjie oan tsien kilometer.

De namme Tripoly betsjut yn it Gryksk trije stêden. Yn de 7e iuw f.Kr. stiften de Foenysjers dêr trije stêden: Sabratha, Oea en Leptis Magna Tripoli.

Yn de Romeinske tiid waard de stêd Tripolitania neamd.

Klimaat

Tripoly leit yn in subtropyske sône, hat in mediteraan klimaat. De trochsneed jiertemperatuer is 20,5 gr C, de jierlikse delslach is trochstrings 334 mm.

Augustus is mei 27.7 gr. C de waarmste moanne; jannewaris is mei in trochsneed temperatuer fan sa'n 13 graden de kâldste.

De measte delslach falt yn desimber, 67,5 mm. Tusken juny en augustus bliuwt it yn it generaal drûch.

Befolkingsûntjouwing

De hurde befolkingsgroei sûnt 1970 is mei it gefolch fan de ynliving fan oanswettende gemeenten.

Jier	Ynwennertal
1890	40.000
1905	30.000
1911	29.800
1915	50.000
1929	65.900
1931	74.700
1936	98.900
1938	108.200

Jier	Ynwennertal
1954	129.700
1960	183.500
1964	212.600
1970	264.000
1973	481.295
1978	550.400
1984	591.062
2005	1.150.990
2007	1.780.000

Ekonomy

De grutste stêd fan lybje hat in grutte haven ta foldwaan en is it grutste sintrum fan hannel en yndustry. Tripoly produsearret fiedingsmiddele, tekstyl, klean en tabaksprodukten. De ynternasjonale lofthaven leit 34 kilometer súdlik fan it sintrum. De lofthaven ferwurke yn 2007 1,5 miljoen passazjiers en nei de oanlis fan twa nije terminals sil de kapasiteit útwreide wêze ta 20 miljoen passzjiers it jier.

In wichtige wurkjouwer yn de stêd wie altyd de Daewoo Motor Company. Nei't dy it fabryk sletten hie, hat de Italjaanske ûndernimming Tesco Ts besocht de autoyndustry nij libben yn te blazen mei de searjeproduksje fan de Saroukh el-Jamahiriya. Yn de sakeweinsektor is de Trucks and Bus Company warber yn Tripoly. Dy ûndernimming is merklieder yn it lân en no in wichtige wurkferskaffer foar de regio.

Underwiis

Yn Tripoly sit de Al-Fatih-Universiteit, in Hegeskoalle foar Keunsten, in hegeskoalle foar elektrotechnyk, in technyske hegeskoalle en in hegeskoalle foar telekommunikaasje.

Fierders hat de stêd it Nasjonaal argyf, mei in grutte samling dokuminten oer de skiednis fan Tripoly, en de Oerheidsbibleteek.

It besjen wurdich

De medina, mei in muorre rûnom, is it âldste part fan Tripoly en bestiet meast út iuwenâlde huzen, moskeeën en paleizen. De medina is tagonklik troch trije poarten yn de stedsmuorre, de Bab Zanata yn it westen, de Bab Hawara yn it súdeasten en de Bab Al-Bahr yn it noarden. Súdeastlik fan de medina, oan it Griene Plein, stiet de Assaraya al-Hamra (it Reade Kastiel), in fersterke paleis mei ferskate binnenplakken dêr't tsjintwurdich in museum húsmannet. De medina hat ek in triomfbôge fan Markus Aurelius út de 2e iuw.

Eastlik fan de âlde medina leit in moderne wyk mei de ta moskee omboude katedraal fan Tripoly.