هایپرفانتازیا
هایپرفانتازیا (به انگلیسی: Hyperphantasia) شرایطی است که افراد می‌توانند تصاویر و جزئیات بسیار زنده و واضحی را در ذهن خود مشاهده کنند.[۱] این وضعیت در مقابل آفانتازیا قرار دارد، که در آن تصاویر ذهنی وجود ندارد.[۲][۳] تجربه هایپرفانتازیا رایج‌تر از آفانتازیا است[۴][۵] و به عنوان «به وضوح دیدن واقعی» توصیف شده است.[۴] هایپرفانتازیا شامل تمام پنج حس در تصاویر ذهنی زنده است، اگرچه ادبیات موجود در این زمینه عمدتاً بر تحقیقات تصاویر ذهنی «بصری» متمرکز است و پژوهش در مورد چهار حس دیگر کمتر است.[۶]
تحقیقات دربارهٔ هایپرفانتازیا عمدتاً از طریق پرسش‌نامه‌های خودگزارش‌دهی انجام می‌شود، مانند پرسش‌نامه وضوح تصاویر ذهنی بصری (VVIQ) که توسط دیوید مارکس در سال ۱۹۷۳ توسعه داده شد و وضوح تصاویر ذهنی فرد را با نمره‌ای از ۸۰ ارزیابی می‌کند.[۶] افرادی که نمره‌ای بین ۷۵ تا ۸۰ کسب می‌کنند، به عنوان هایپرفانتازیک شناخته می‌شوند و تخمین زده می‌شود که حدود ۲٫۵٪ از جمعیت را تشکیل می‌دهند.[۲]
هایپرفانتزیا می‌تواند در زمینه‌های مختلفی مانند هنر، نوشتن، یادگیری و حتی حل مسائل مفید باشد. اما در برخی موارد، این توانایی ممکن است باعث ایجاد مشکلاتی مانند اختلال در تمرکز یا استرس بیش از حد در اثر تجسم‌های بسیار واضح و زنده شود.[۷][۸]
جستارهای وابسته
[ویرایش]منابع
[ویرایش]- ↑ "How people with extreme imagination are helping explain consciousness". New Scientist (به انگلیسی). 5 June 2019. Retrieved 2021-03-10.
- ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ Zeman A, Milton F, Della Sala S, Dewar M, Frayling T, Gaddum J, Hattersley A, Heuerman-Williamson B, Jones K, MacKisack M, Winlove C (September 2020). "Phantasia–The psychological significance of lifelong visual imagery vividness extremes". Cortex; A Journal Devoted to the Study of the Nervous System and Behavior. 130: 426–440. doi:10.1016/j.cortex.2020.04.003. PMID 32446532.
{{cite journal}}:|hdl-access=requires|hdl=(help); Unknown parameter|displayauthors=ignored (|display-authors=suggested) (help) - ↑ Keogh, Rebecca; Pearson, Joel; Zeman, Adam (2021), "Aphantasia: The science of visual imagery extremes", Neurology of Vision and Visual Disorders, Handbook of Clinical Neurology (به انگلیسی), vol. 178, Elsevier, pp. 277–296, doi:10.1016/b978-0-12-821377-3.00012-x, ISBN 978-0-12-821377-3, PMID 33832681, retrieved 2023-05-09
- ↑ ۴٫۰ ۴٫۱ "An update on 'extreme imagination' – aphantasia / hyperphantasia". The Eye's Mind. University of Exeter. 4 May 2020. Retrieved 13 March 2021.
- ↑ "Aphantasia: what it's like to live with no mind's eye". BBC Science Focus Magazine (به انگلیسی). 14 November 2019. Retrieved 2021-03-14.
- ↑ ۶٫۰ ۶٫۱ Pearson J (October 2019). "The human imagination: the cognitive neuroscience of visual mental imagery". Nature Reviews. Neuroscience. 20 (10): 624–634. doi:10.1038/s41583-019-0202-9. PMID 31384033.
- ↑ O'Donnell C, Di Simplicio M, Brown R, Holmes EA, Burnett Heyes S (August 2018). "The role of mental imagery in mood amplification: An investigation across subclinical features of bipolar disorders". Cortex; A Journal Devoted to the Study of the Nervous System and Behavior. 105: 104–117. doi:10.1016/j.cortex.2017.08.010. PMID 28912037. S2CID 2109953.
- ↑ Pearson J (October 2019). "The human imagination: the cognitive neuroscience of visual mental imagery". Nature Reviews. Neuroscience. 20 (10): 624–634. doi:10.1038/s41583-019-0202-9. PMID 31384033. S2CID 199449027.