مرگ بر خامنه‌ای
«مرگ بر خامنه‌ای» یکی از شعارهای سیاسی در ایران است که نخستین بار در اعتراضات انتخابات ریاست‌جمهوری ایران در سال ۱۳۸۸ فریاد زده شد.[۱][۲][۳][۴][۵]
از این عبارت به‌عنوان شعاری تند علیه عالی‌ترین مقام جمهوری اسلامی[۶] در راستای اعلام نارضایتی و مخالفت با نظام حاکم در ایران، به خصوص در اعتراضات، استفاده می‌شود؛ چرا که معترضان بر این باورند که شخص سید علی خامنه‌ای به‌عنوان رهبر نظام جمهوری اسلامی در برابر برخوردهای مرگبار و خشن با معترضان مسئول است.[۷]
تاریخچه
شعار «مرگ بر خامنه‌ای» نخستین بار در اعتراضات ۱۳۸۸ سر داده شد[۸] و در اعتراضات پس از آن نیز بارها استفاده شد.[۹][۱۰]
اعتراضات دی ۱۳۹۶ ایران
در جریان اعتراضات دی ۱۳۹۶ ایران مردم شعارهایی همچون «مرگ بر خامنه‌ای»، «خامنه‌ای حیا کن، مملکت و رها کن» سر دادند.[۱۱][۱۲]
اعتراضات مرداد ۱۳۹۷ ایران
در جریان اعتراضات مرداد ۱۳۹۷، معترضان علاوه بر شعار «مرگ بر خامنه‌ای» شعارهای «توپ، تانک، فشفشه آخوند باید گم بشه»، «نه غزه، نه لبنان، جانم فدای ایران»، «رضا شاه، روحت شاد»، «ایرانی بسه دیگه، غیرتتو نشون بده»، «اصلاح طلب اصولگرا دیگه تمومه ماجرا» و «دشمن ما همین‌جاست، دروغ میگن آمریکاست» سر دادند.[۱۳]
اعتراضات آبان ۱۳۹۸ ایران
در اعتراضات آبان ۱۳۹۸ با شدت گرفتن اعتراضات مردم شعار «مرگ بر خامنه‌ای» سر دادند.[۱۴]
اعتراضات دی ۱۳۹۸ ایران
اعتراضات دی ۱۳۹۸ مردم در واکنش به سرنگونی پرواز شماره ۷۵۲ هواپیمایی بین‌المللی اوکراین توسط پدافند هوایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی[۱۵][۱۶][۱۷][۱۸] علیه رهبر جمهوری اسلامی، سید علی خامنه‌ای و سپاه پاسداران شعار سردادند. شعارهای «مرگ بر دیکتاتور» و «مرگ بر خامنه‌ای»، «ننگ ما، ننگ ما، رهبر الدنگ ما»، «کشته ندادیم که سازش کنیم، رهبر قاتل را ستایش کنیم» از جملهٔ شعارها در این اعتراضات بود.[۱۹]
اعتراضات تابستان ۱۴۰۰ ایران
اعتراضات تابستان ۱۴۰۰ ایران با موضوع بی‌آبی خوزستان گسترش یافت و شعارهای سیاسی علیه نظام جمهوری اسلامی داده شد. گروهی از مردم ایذه با برگزاری تجمعی در حمایت از معترضان به بی‌آبی در مناطق دیگر استان خوزستان به خیابان آمدند و شعارهایی از جمله «مرگ بر خامنه‌ای» و «خامنه‌ای قاتله، حکومتش باطله» سر دادند.[۲۰][۲۱] در خاک‌سپاری هادی بهمنی، نوجوان هفده ساله‌ای که در جریان این اعتراضات در ایذه کشته شد شعار «مرگ بر خامنه‌ای» داده شد.[۲۲] در تظاهرات اعتراضی که در همبستگی با مردم خوزستان در تهران برگزار شد مردم شعارهایی مانند «توپ تانک فشفشه آخوند باید گم بشه»، «نه غزه نه لبنان جانم فدای ایران»، «مرگ بر دیکتاتور»، «مرگ بر خامنه ای»، «تهران تا خوزستان، اتحاد، اتحاد»، «آذربایجان عرب فارس اتحاد اتحاد!» و «خامنه‌ای حیا کن، مملکتو رها کن» سر دادند.[۲۳][۲۴][۲۵] در دوازدهمین شب اعتراضات تابستان ۱۴۰۰، با وجود اختلال شدید اینترنت معترضان در برخی مناطق تهران و کرج از پنجره‌های خانه‌ها یا پشت بام‌ها شعارهای «مرگ بر دیکتاتور» و «مرگ بر خامنه‌ای» سر دادند.[۲۶][۲۷]
حذف توسط شرکت متا
در بحبوحه اعتراضات تابستان ۱۴۰۰ ایران، پست‌هایی در اینستاگرام قرار داده می‌شد که در آن از شعار مرگ بر خامنه‌ای استفاده شده بود یا در ویدئوها شعار فوق در طی اعتراضات از زبان معترضان شنیده می‌شد. شرکت متا، مالک اینستاگرام، پست‌های حاوی این عبارت را با توضیح «نقص محتوای منع اشاعه خشونت» حذف می‌کرد و در نتیجه این اقدام کنشگران مبارزه با سانسور طی مکاتباتی با متا توضیح دادند که این عبارت در راستای نشان‌دادن مخالفت با جمهوری اسلامی استفاده می‌شود و معادل عباراتی چون «لعنت بر ترامپ» است. پس از این مکاتبات و توضیحات، شرکت متا اعلام کرد که موقتاً در مواجهه با پست‌های حاوی این عبارت طی یک بازه زمانی محدود اجازه نمایش این محتوا را خواهد داد. نماینده متا همچنین اضافه کرد که سابقاً نیز این شرکت محتوای حاوی «مرگ بر خامنه‌ای» را به عنوان استثناء قلمداد کرده است، هرچند در مورد این که دقیقاً راجع به چه زمانی صحبت می‌کند یا این که چرا این‌بار این استثناء را قائل نمی‌شود توضیحی نداد. یک سخنگوی دیگر این شرکت نیز عنوان کرد که متا این شعار را به‌عنوان یک عبارت نیابتی جهت ابراز مخالفت با نظام جمهوری اسلامی و نه به‌عنوان عبارتی که «دعوت به خشونت می‌کند» می‌پذیرد.[۷]
هیئت نظارت شرکت متا در ژانویه ۲۰۲۳ به این شرکت حکم داد تا شعار «مرگ بر خامنه‌ای» را سانسور نکند. این هیئت از شرکت متا بابت «حذف بیش از حد» محتوای اعتراضی «در برهه‌ای تاریخی در ایران» انتقاد کرد و گفت عبارت «مرگ بر خامنه‌ای» در زبان فارسی بیشتر به معنی درخواست سقوط است تا تشویق به کشتن شخص سید علی خامنه‌ای.[۲۸]
اعتراضات ۱۴۰۱ خوزستان
اعتراضات ۱۴۰۱ خوزستان مردم برخی از شهرهای خوزستان در اعتراض به گرانی به خیابان‌ها آمدند و شعارهای «مرگ بر خامنه‌ای» و «رئیسی حیا کن، مملکت را رها کن» سر دادند.[۲۹]
اعتراضات اردیبهشت ۱۴۰۱ ایران
در جریان اعتراضات اردیبهشت ۱۴۰۱ ایران که پس از آزادسازی بهای آرد مصرفی صنف و صنعت در کنار حذف ارز ترجیحی ۴۲۰۰ تومانی آغاز شد، معترضان شعارهایی مانند «مرگ بر خامنه‌ای»، «توپ تانک فشفشه، آخوند باید گم بشه»، «خامنه‌ای قاتله، حکومتش باطله»، «رئیسی حیا کن مملکتو رها کن» علیه سید ابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهوری ایران و سید علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی ایران سر دادند.[۳۰] در شهرکرد، مرکز استان چهارمحال و بختیاری، مردم معترض هنگام تلاش برای آتش زدن یک حوزه علمیه شعارهایی همچون «مرگ بر خامنه‌ای» و «بختیاری می‌میرد، ذلت نمی‌پذیرد» و «زنده باد قیام بختیاری» سر داده‌اند.[۳۱][۳۲]
اعتراضات خرداد ۱۴۰۱ ایران
اعتراضات خرداد ۱۴۰۱ ایران در پی فروریختن ساختمان متروپل ابتدا در آبادان آغاز شد و سپس به سایر شهرها نیز گسترش پیدا کرد. در تجمعی که در برابر شهرداری آبادان برگزار شد، معترضان خواهان محاکمه مقصران این حادثه از جمله شهردار و اعضای شورای شهر شدند. شعار «مرگ بر خامنه‌ای» و «رهبر بی‌لیاقت، نمی خوایم، نمی خوایم» از جمله شعارهایی است که در این تجمع شنیده شد.[۳۳][۳۴][۳۵]
خیزش ۱۴۰۱ ایران
در اعتراضات سراسری ۱۴۰۱ که پس از کشته‌شدن مهسا امینی به دلیل ضرب‌وشتم در بازداشتگاه گشت ارشاد آغاز شد شعار «زن، زندگی، آزادی» «مرگ بر دیکتاتور» و «مرگ بر خامنه‌ای» از پر استفاده‌ترین شعارها در این اعتراضات بوده است.[۳۶] سه روز پس از آغاز اعتراضات در ۲۹ شهریور در دانشجویان دانشگاه خوارزمی شعارهای اعتراضی‌ای همچون «توپ، تانک، فشفشه، آخوند باید گم بشه»، «این همه سال جنایت، مرگ بر این ولایت» و «مرگ بر خامنه‌ای» سر دادند؛ تعدادی از دانشجویان این دانشگاه عکس علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی را زیر پا لگد کردند.[۳۷] همچنین در جریان اعتراضات ایرانیان مقیم خارج کشور در تجمع اعتراضی برلین از این شعار استفاده شد.[۳۸] چهارشنبه ۱۱ آبان در منطقه چیتگر تهران، دختران دانش‌آموزان در خیابان، شعارهای «مرگ بر خامنه‌ای» و «لعنت بر خمینی» سر دادند.[۳۹] مرگ بر خامنه‌ای همچنین در شعارهای شبانه نیز، سر داده می‌شد.[۴۰] برخی از رسانه‌ها اعتراضات را انقلاب عنوان کرده‌اند.[۴۱]
شعارهای مرتبط
- خامنه‌ای یزید شده، یزیدْ روسفید شده
- مرگ بر خامنه‌ای، لعنت بر خمینی
- خامنه‌ای قاتله، حکومتش باطله[۴۲]
- خامنه‌ای قاتله، ولایتش باطله[۴۳]
- رهبر بی‌لیاقت، نمی‌خوایْم نمی‌خوایم[۴۴]
- خامنه‌ای حیا کن، مملکتو رها کن[۴۵][۴۶][۴۷][۴۸]
- توپ تانک فشفشه، خامنه‌ای کس‌کشه[۴۹]
- امسال سال خونه، سید علی سرنگونه[۵۰]
- خامنه‌ای ضحاک، می‌کِشیمت زیر خاک[۵۱]
- دیکتاتور به پایان سلام کن[۵۲]
جستارهای وابسته
منابع
- ↑ "Latest Iran Protests Reverberate Online" (به انگلیسی). وبگاه رسمی نیویورک تایمز. July 31, 2009.
- ↑ «مرگ بر خامنه‌ای مرگ بر دیکتاتوردر تظاهرات ۱۸ تیر ۸۸». یوتیوب. ۱۸ تیر ۱۳۸۸.
- ↑ «تهران- مرگ بر خامنه‌ای ۸ مرداد». یوتیوب. ۸ مرداد ۱۳۸۸.
- ↑ «امروز مردم شعار مرگ بر خامنه‌ای سر می‌دهند». یوتیوب. ۲۰ ژوئن ۲۰۰۹.
- ↑ «هشتم مرداد-چهلم ندا آقا سلطان و بقیه شهدای ۳۰ خرداد». یوتیوب.
- ↑ "Demonstrators in Iran's Zahedan chant 'death to Khamenei' as protests persist". Al Arabiya English (به انگلیسی). 2022-10-28. Retrieved 2022-11-03.
- ↑ ۷٫۰ ۷٫۱ "Facebook Says 'Death to Khamenei' Posts Are OK for the Next Two Weeks". www.vice.com (به انگلیسی). Retrieved 2022-11-03.
- ↑ «تفاوت‌ها و شباهت‌های اعتراضات ۱۴۰۱ با سه اعتراض سراسری گذشته». BBC News فارسی. ۲۰۲۲-۱۰-۱۴. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۱۰-۲۵.
- ↑ «شعارهای اعتراضات دی ۹۸؛ از «این ماه ماه آخره» تا «فرمانده کل قوا، استعفا، استعفا»». رادیو فردا.
- ↑ «إیران: المتظاهرون یهتفون «الموت لخامنئی.. الموت للدکتاتور»، أخبار». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۷ فوریه ۲۰۱۱. دریافت‌شده در ۲۱ فوریه ۲۰۱۱.
- ↑ پنجشنبه شب| کرج، گوهردشت: مرگ بر خامنه‌ای, retrieved 2022-10-25
- ↑ «مرگ بر خامنه‌ای» و «رفراندوم، رفراندوم، اینه شعار مردم»، چهارراه توحید، خیابان آزادی تهران, retrieved 2022-10-25
- ↑ «اعتراضات خیابانی به تهران کشیده شد». euronews. ۲۰۱۸-۰۸-۰۲. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۱۰-۲۵.
- ↑ «اعتراضات مرگبار در ایران: حمله به بانک‌ها و شعار «مرگ بر خامنه‌ای»». ار. اف. ای - RFI. ۲۰۱۹-۱۱-۱۶. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۱۰-۲۵.
- ↑ اعتراف ایران به سرنگونی هواپیمای اوکراینی؛ سپاه شلیک کرد صدای آمریکا
- ↑ «خبرگزاری فارس - اطلاعیه مهم ستادکل نیروهای مسلح/ سقوط هواپیمای مسافربری ناشی از خطای انسانی سیستم پدافندی بود». خبرگزاری فارس. ۲۰۲۰-۰۱-۱۱. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۱۱ ژانویه ۲۰۲۰. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۱-۱۱.
- ↑ «ایران: هواپیمای اوکراینی در پی خطای انسانی هدف قرار گرفته است». بی‌بی‌سی فارسی. ۲۰۲۰-۰۱-۱۱. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۱۱ ژانویه ۲۰۲۰. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۱-۱۱.
- ↑ «اشتباه پدافند سپاه موجب سقوط هواپیمای اوکراینی شد». ایسنا. ۲۰۲۰-۰۱-۱۱. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۱ ژانویه ۲۰۲۰. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۱-۱۱.
- ↑ «از «این ماه ماه آخره» تا «فرمانده کل قوا، استعفا، استعفا»». رادیو فردا. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۱۰-۲۵.
- ↑ «اعتراضات خوزستان؛ شعار 'مرگ بر خامنه‌ای' و آتش زدن تانک بازمانده از جنگ». BBC News فارسی. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۱۰-۲۵.
- ↑ «گسترش اعتراض‌های خوزستان به ایذه؛ بازداشت چندساعته فعالان مدنی حامی اعتراض‌ها در تهران | ایران اینترنشنال». web.archive.org. ۲۰۲۱-۰۷-۲۱. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۱ ژوئیه ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۱۰-۲۵.
- ↑ «مراسم خاک‌سپاری هادی بهمنی، از کشته‌شدگان اعتراضات خوزستان با حضور جمعیتی گسترده برگزار شد | صدای آمریکا فارسی». web.archive.org. ۲۰۲۱-۰۷-۲۳. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۳ ژوئیه ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۱۰-۲۵.
- ↑ «در تهران تظاهرات اعتراضی در همبستگی با مردم خوزستان برگزار شد». web.archive.org. ۲۰۲۱-۰۷-۲۸. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۸ ژوئیه ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۱۰-۲۵.
- ↑ «معترضان در تهران با شعار «مرگ بر دیکتاتور» به خیابان آمدند». web.archive.org. ۲۰۲۱-۰۷-۲۶. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۶ ژوئیه ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۱۰-۲۵.
- ↑ «اعتراضات به کرج رسید». web.archive.org. ۲۰۲۱-۰۷-۲۷. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۷ ژوئیه ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۱۰-۲۵.
- ↑ «دوازدهمین شب اعتراضات سراسری؛ از شعار «مرگ بر خامنه‌ای» در تهران و کرج تا اختلال جدی اینترنت | صدای آمریکا فارسی». web.archive.org. ۲۰۲۱-۰۷-۲۷. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۷ ژوئیه ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۱۰-۲۵.
- ↑ «اعتراضات در خوزستان؛ گز��رش‌ها از کشته شدن ۲ نفر در ایذه و اختلال اینترنت در استان | Euronews». web.archive.org. ۲۰۲۱-۰۷-۲۱. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۱ ژوئیه ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۱۰-۲۵.
- ↑ «هیئت نظارت شرکت متا: فیسبوک و اینستاگرام نباید «مرگ بر خامنه‌ای» را سانسور کنند». بی‌بی‌سی فارسی. ۹ ژانویه ۲۰۲۳. دریافت‌شده در ۹ ژانویه ۲۰۲۳.
- ↑ «گسترش اعتراضات به شهرهای شش استان با شعارهایی علیه خامنه‌ای و رئیسی». ایران اینترنشنال. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۱۰-۲۵.
- ↑ «اعتراضات اردیبهشت ۱۴۰۱؛ مردم در استان‌های مختلف علیه «جمهوری اسلامی» | KayhanLondon کیهان لندن». web.archive.org. ۲۰۲۲-۰۵-۱۳. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۳ مه ۲۰۲۲. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۱۰-۲۵.
- ↑ «اعتراضات در ایران؛ اعتراض در شهرکرد با شعار «مرگ بر خامنه‌ای» ادامه یافت». web.archive.org. ۲۰۲۲-۰۵-۱۷. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۷ مه ۲۰۲۲. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۱۰-۲۵.
- ↑ «تداوم قطعی آب در شهرکرد؛ معترضان شعار «مرگ بر رئیسی» سر دادند». العربیه فارسی. ۲۰۲۲-۰۸-۱۶. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۱۰-۲۵.
- ↑ "Iranian Protesters Chant 'Death To Khamenei' As Toll In Building Collapse Hits 34". RadioFreeEurope/RadioLiberty (به انگلیسی). Retrieved 2022-11-03.
- ↑ «ادامه اعتراضات در آبادان و چند شهر دیگر؛ افزایش شمار جان‌باختگان متروپل به ۲۶ نفر». BBC News فارسی. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۱۰-۲۵.
- ↑ Reuters (2022-05-31). "Protesters chant 'death to Khamenei' over Iranian building collapse" (به انگلیسی). Retrieved 2022-11-03.
- ↑ «خشم عمومی از جان‌باختن مهسا امینی؛ معترضان شعار «زن، زندگی، آزادی» سر دادند». رادیو فردا. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۱۰-۲۵.
- ↑ «قتل مهسا امینی و بیرون زدن آتش از زیر خاکستر؛ ادامه اعتراضات در شهرهای مختلف ایران». ایران اینترنشنال. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۱۰-۲۵.
- ↑ "Crowd chants 'Death to Khamenei' at Berlin rally". Arab News (به انگلیسی). 2022-10-23. Retrieved 2022-11-03.
- ↑ «پیام قاطع دهه هشتادی‌ها؛ «مرگ بر خامنه‌ای، لعنت بر خمینی»». ایندیپندنت فارسی. ۲۰۲۲-۱۱-۰۲. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۱۱-۰۴.
- ↑ شعار مرگ بر خامنه‌ای و مرگ بر دیکتاتور از خانه‌ها تهران – جمعه ۲۳ دی, 2023-01-14, retrieved 2023-07-28
- ↑ «مجید محمدی». ایندیپندنت فارسی. ۲۰۲۲-۱۱-۰۸. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۱۱-۱۷.
- ↑ «اعتراضات گسترده در ایران و واکنش‌های بین‌المللی در پی قتل حکومتی مهسا امینی؛ قطع اینترنت و سرکوب مسلحانهٔ مردم!». کیهان لندن. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۱۰-۲۵.
- ↑ «شعار مردم در اعتراض شبانه تهران: خامنه‌ای قاتله ولایتش باطله - ۲۸ شهریور». صدای آمریکا. ۲۰۲۲-۰۹-۱۹. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۱۰-۲۵.
- ↑ «ادامه اعتراضات در آبادان و چند شهر دیگر؛ افزایش شمار جان‌باختگان متروپل به ۲۶ نفر». BBC News فارسی. ۲۰۲۲-۰۵-۲۶. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۱۰-۲۵.
- ↑ «خامنه‌ای حیا کن، مملکتو رها کن»، شعار معترضان در تجمع الیگودرز, retrieved 2022-10-25
- ↑ «ادامه اعتراض مردم آبادان و شهرهای دیگر ایران، شعار مردم: خامنه‌ای حیا کن، مملکتو رها کن». صدای آمریکا. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۱۰-۲۵.
- ↑ «ادامه اعتراضات در ایران با شعار علیه خامنه‌ای – DW – ۱۴۰۱/۳/۶». dw.com. ۲۰۲۲-۰۵-۲۷. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۱۰-۲۵.
- ↑ «واکنش خامنه‌ای به حادثه متروپل آبادان؛ در تهران «سلام فرمانده» سر داده شد در خوزستان شعارهای اعتراضی». euronews. ۲۰۲۲-۰۵-۲۷. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۱۰-۲۵.
- ↑ «هم‌اکنون تهران «شعار توپ تانک فشفشه خامنه ای ک… شه»». peykeiran. (به عربی). ۲۰۲۲-۱۰-۲۲. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۱۰-۲۵.[پیوند مرده]
- ↑ «اعتراضات سراسری شهریور در بیش از ۲۵ استان و ده‌ها شهر: ایران رو پس می‌گیریم!». کیهان لندن. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۱۰-۲۵.
- ↑ «گسترش اعتراضات با شعار «این همه سال جنایت، مرگ بر این ولایت»». صدای آمریکا. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۱۰-۲۵.
- ↑ فارس‌نیوز ۲۴ - بادکنک‌های اعتراضی در آسمان ایران؛ “دیکتاتور به پایان سلام کن”
پیوند به بیرون
- نوشتن شعار «مرگ بر خامنه‌ای» روی دیوار
- شعار « مرگ بر خامنه‌ای» دانشجویان همزمان با حضور سخنگوی دولت
- تظاهرات اعتراضی با شعار «مرگ بر خامنه‌ای»
