پرش به محتوا

خارکوف

ویرایش پیوندها
از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
خارکوف (خارکیف)
Харків
شهر
Ха́рьков
پرچم خار��وف (خارکیف)
پرچم
نشان رسمی خارکوف (خارکیف)
مهر
نشان خارکوف (خارکیف)
نشان
جایگاه در نقشهٔ اوکراین
جایگاه در نقشهٔ اوکراین
کشور اوکراین
استانخارکف
زیرمجموعه۹ ناحیه
تأسیس۱۶۵۵–۵۶
حکومت
 • شهردارIhor Terekhov
مساحت
 • شهر۳۵۰ کیلومتر مربع (۱۴۰ مایل مربع)
ارتفاع
۱۵۲ متر (۴۹۹ فوت)
جمعیت
 (۲۰۱۲)
 • شهر۱۴۳۰۸۸۵ کاهش
 • کلان‌شهری
۱۷۳۲۴۰۰
منطقهٔ زمانییوتی‌سی ۲+ (EET)
 • تابستانی (DST)یوتی‌سی ۳+ (EEST)
کد پستی
۶۱۰۰۱—۶۱۴۹۹
پیش‌شماره تلفن(۳۸۰)+
پلاک خودروХА, ۲۱ (old)
وبگاهwww.city.kharkov.ua/en

خارکوف (خارکُف) (به روسی: Ха́рьков) یا خارکیف (خارکیو) (به اوکراینی: Харків) دومین شهر بزرگ اوکراین است. خارکوف در شرق اوکراین واقع شده‌است.

نام

[ویرایش]

این شهر در زبان روسی Ха́рьков و در زبان اوکراینی Харків نام برده می‌شود. در زبان فارسی برای اشاره به این شهر از نام‌های خارکوف، خارکُف، خارکیف و خارکیو استفاده می‌شود.

در منابع قدیمی فارسی عمدتاً از معادل روسی خارکوف[۱][۲][۳][۴][۵][۶][۷][۸][۹] و خارکُف[۱۰][۱۱][۱۲][۱۳][۱۴][۱۵][۱۶][۱۷] برای اشاره به این شهر استفاده شده‌است.

پس از انحلال اتحاد جماهیر شوروی و استقلال اوکراین در سال ۱۹۹۱، معادل اوکراینی خارکیو در منابع جغرافیایی مکتوب فارسی از جمله کتاب‌ها و اطلس‌های مؤسسه جغرافیایی و کارتوگرافی گیتاشناسی[۱۸] و انتشارات ایرانشناسی[۱۹] در کنار معادل روسی خارکوف و خارکُف رایج گردید.

اکثر خبرگزاری‌های فارسی‌زبان بخصوص در جریان حمله ۲۰۲۲ روسیه به اوکراین از نام خارکیف استفاده می‌کنند.[۲۰][۲۱] [۲۲][۲۳] [۲۴][۲۵] این در حالی است که بخش فارسی خبرگزاری روسی اسپوتنیک[۲۶] از خارکف استفاده کرده‌است.

تاریخچه

[ویرایش]

خارکوف در دهه ۱۶۵۰ میلادی پایه‌گذاری شد و از سال ۱۹۱۹ تا ۱۹۳۴ پایتخت جمهوری شوروی سوسیالیستی اوکراین بود.[نیازمند منبع] در جریان جنگ جهانی دوم، شهر خارکوف روز ۲۵ اکتبر سال ۱۹۴۱ به تصرف نیروهای آلمانی درآمد.[۲۷]

جغرافیا

[ویرایش]

شهر خارکوف در شمال شرقی اوکراین قرار دارد و مرکز استان خارکف است.

اقتصاد

[ویرایش]

خارکف را باید مهمترین شهر صنعتی اوکراین از لحاظ ساخت ماشین‌های صنعتی، حمل و نقل و کشاورزی و دیگر ادوات دانست.

در اوایل قرن نوزدهم صنعت خارکف توسعه پیدا کرد و با احداث راه‌آهن در سال ۱۸۶۹، خارکف به‌سرعت محل تقاطع خط‌های راه‌آهن امپراطوری روسیه شد. در اواخر آن قرن خارکف به یکی از بزرگترین مراکز اقتصادی، صنعتی و علمی روسیه تبدیل گردید.

جمعیت

[ویرایش]
جمعیت تاریخی
سالجمعیت
۱۶۶۰[۲۸] ۱٬۰۰۰
۱۷۸۸[۲۹] ۱۰٬۷۴۲
۱۸۵۰[۳۰] ۴۱٬۸۶۱
۱۸۶۱[۳۰] ۵۰٬۳۰۱
۱۹۰۱[۳۰] ۱۹۸٬۲۷۳
۱۹۱۶[۳۱] ۳۵۲٬۳۰۰
۱۹۱۷[۳۲] ۳۸۲٬۰۰۰
۱۹۲۰[۳۱] ۲۸۵٬۰۰۰
۱۹۲۶[۳۱] ۴۱۷٬۰۰۰
۱۹۳۹[۳۳] ۸۳۳٬۰۰۰
۱۹۴۱[۳۱] ۹۰۲٬۳۱۲
۱۹۴۱[۳۴] ۱٬۴۰۰٬۰۰۰
۱۹۴۱[۳۱][۳۵] ۴۵۶٬۶۳۹
۱۹۴۳[۳۶] ۱۷۰٬۰۰۰
۱۹۵۹[۳۰] ۹۳۰٬۰۰۰
۱۹۶۲[۳۰] ۱٬۰۰۰٬۰۰۰
۱۹۷۶[۳۰] ۱٬۳۸۴٬۰۰۰
۱۹۸۲[۲۹] ۱٬۵۰۰٬۰۰۰
۱۹۸۹ ۱٬۵۹۳٬۹۷۰
۱۹۹۹ ۱٬۵۱۰٬۲۰۰
۲۰۰۱[۳۷] ۱٬۴۷۰٬۹۰۰

بنا بر سرشماری سال ۱۹۸۹ در شوروی، جمعیت شهر ۱٬۵۹۳٬۹۷۰ نفر بود.[۳۸] در سال ۱۹۹۱، جمعیت آن به ۱٬۵۱۰٬۲۰۰ نفر کاهش یافت که ۱٬۴۹۴٬۲۰۰ نفر به صورت دائمی در آن ساکن بودند. خارکوف پس از کی‌یف، بزرگترین شهر اوکراین است.[۳۹]

ساختار قومی خارکوف در سرشماری سال ۱۹۸۹ شامل ۵۰٫۳۸٪ اوکراینی ،۴۳٫۶۳٪ روس ،۳٪ یهودی ،۰٫۷۵٪ بلاروسی و بقیه ۲٫۲۴٪ (افزون بر ۲۵ اقلیت) بودند. در سرشماری ۱۹۵۹ شوروی اوکراینی‌ها ۴۸٫۴٪، روس‌ها ۴۰٫۴٪، یهودی‌ها ۸٫۷٪ و دیگر ملیت‌ها ۲٫۵٪ بودند.[۴۰]

اماکن

[ویرایش]

خارکوف دارای ۶ سالن تئاتر، ۵ موزه، ۸۰ کتابخانه و حدود ۶۰ مؤسسه علمی و پژوهشی و ۳�� دانشگاه می‌باشد.

دانشگاه خارکف یکی از اولین دانشگاه‌های امپراتوری روسیه است که در سال ۱۸۰۵ تأسیس شد.

سه کلیسای پکروسکی، بلاگووشنسکی و اوسپنسکی که در مرکز شهر خارکف واقع هستند از قدیمی‌ترین کلیساهای این شهر به‌شمار می‌روند.

میدان مرکزی شهر خارکف، بزرگترین میدان در کل اوکراین بوده و یکی از عظیم‌ترین میدان‌های اروپا به‌شمار می‌رود.

مترو

[ویرایش]

متروی خارکوف در سال ۱۹۷۵ تأسیس شده و هم‌اکنون دارای ۳ خط و ۳۰ ایستگاه می‌باشد.

شهرهای خواهرخوانده

[ویرایش]

نگارخانه

[ویرایش]
سراسرنمایی از منطقهٔ مرکزی خارکوف
  • معماری بناها در مرکز شهر خارکوف

پانویس

[ویرایش]
  1. ↑ بختیاری، اطلس جامع گیتاشناسی ۸۶–۸۵، ۱۴، ۲۴، ۴۴، ۵۱، ۵۴، ۶۳، ۸۲.
  2. ↑ بختیاری، اطلس کامل گیتاشناسی: سیاسی، طبیعی، اقتصادی، ۱۳.
  3. ↑ بختیاری، نقشه سیاسی جهان و پرچم کشورها.
  4. ↑ واحد پژوهش و تألیف مؤسسه گیتاشناسی، راهنمای کشورهای مستقل مشترک‌المنافع و جمهوریهای بالتیک، ۱۸۷، ۱۸۸، ۲۰۵، ۲۰۷، ۲۱۴، ۲۱۵، ۲۱۷، ۲۱۸.
  5. ↑ بختیاری، اطلس جامع جغرافیایی ایران و جهان، ۷۲.
  6. ↑ گروهی از نویسندگان، سفرنامه‌های خطی فارسی‏، ۴:‎ ۱۶۵، ۱۶۶، ۵۷۹.
  7. ↑ فراهانی و بهبودی، روزشمار تاریخ معاصر ایران، ۴:‎ ۱۵۴.
  8. ↑ سپهر، ایران در جنگ بزرگ ۱۹۱۸–۱۹۱۴، ۴۵۹.
  9. ↑ مصاحب، دایرةالمعارف فارسی، ۸۷۵.
  10. ↑ بختیاری، اطلس کامل گیتاشناسی: سیاسی، طبیعی، اقتصادی، ۳۲، ۳۴، ۴۱، ۴۵، ۴۸، ۵۰.
  11. ↑ بختیاری، اطلس جامع جغرافیایی ایران و جهان، ۷۸.
  12. ↑ ظهیرالدوله، سفرنامه ظهیرالدوله‏، ۱۳۱، ۱۳۲، ۳۹۵.
  13. ↑ مستوفی، شرح زندگانی من‏، ۲:‎ ۹۱.
  14. ↑ آل احمد، جزیره خارک در یتیم خلیج فارس‏، ۳۴.
  15. ↑ مینورسکی، تاریخ شروان و دربند‏، ۲۴۲.
  16. ↑ آل احمد، سفر فرنگ‏، ۲۱۴.
  17. ↑ مظفرالدین‌شاه، سفرنامه مبارک شاهنشاهی، ۵۷، ۷۱، ۷۲، ۷۸.
  18. ↑ واحد پژوهش و تألیف مؤسسه گیتاشناسی، راهنمای کشورهای مستقل مشترک‌المنافع و جمهوریهای بالتیک، ۱۸۸، ۲۰۵، ۲۰۷، ۲۱۷.
  19. ↑ بختیاری، اطلس جامع جغرافیایی ایران و جهان، ۵۷، ۷۱، ۷۲، ۷۸.
  20. ↑ «هفتمین روز حمله روسیه به اوکراین/ کنترل کامل خرسون در دست روسیه و فرود چتربازان روس در خارکیف». ایسنا. ۱۱ اسفند ۱۴۰۰. دریافت‌شده در ۲ مارس ۲۰۲۲.
  21. ↑ «سه مجسمه دوران شوروی سابق در خارکیف اوکراین پایین آورده شدند». بی‌بی‌سی فارسی. ۲۲ فروردین ۱۳۹۴. دریافت‌شده در ۲ مارس ۲۰۲۲.
  22. ↑ «اوکرایین: نیروهای روسیه وارد شهر خارکیف شدند». بخش فارسی دویچه وله. ۲ مارس ۲۰۲۲. دریافت‌شده در ۲ مارس ۲۰۲۲.
  23. ↑ «ساکنان خارکیف اوکراین در مرز با روسیه برای بدترین سناریو آماده می‌شوند». یورونیوز فارسی. ۲۳ ژانویه ۲۰۲۲. دریافت‌شده در ۲ مارس ۲۰۲۲.
  24. ↑ «گاز صدها خانه مسکونی در خارکیف در اوکراین قطع شد». صدا و سیما. ۸ اسفند ۱۳۹۶. دریافت‌شده در ۲ مارس ۲۰۲۲.
  25. ↑ «مجسمه لنین در خارکیف اوکراین پائین کشیده شد». بخش فارسی صدای آمریکا. ۷ مهر ۱۳۹۳. دریافت‌شده در ۲ مارس ۲۰۲۲.
  26. ↑ «حمله سامانه‌های موشکی پرتاب چندگانه به حومه شهر خارکف اوکراین + ویدئو». اسپوتنیک. ۲۴ فوریه ۲۰۲۲. دریافت‌شده در ۲ مارس ۲۰۲۲.
  27. ↑ Glantz 2001, p. 157.
  28. ↑ Л. И. Мачулин. Mysteries of the underground Kharkov. — Х. : 2005. ISBN 966-8768-00-0 (روسی)
  29. ↑ ۲۹٫۰ ۲۹٫۱ Kharkov: Architecture, monuments, renovations: Travel guide. Ed. А. Лейбфрейд, В. Реусов, А. Тиц. — Х. : Прапор, 1987(روسی)
  30. ↑ ۳۰٫۰ ۳۰٫۱ ۳۰٫۲ ۳۰٫۳ ۳۰٫۴ ۳۰٫۵ Н. Т. Дьяченко. Streets and squares of Kharkov. – X. : Прапор, 1977(روسی)
  31. ↑ ۳۱٫۰ ۳۱٫۱ ۳۱٫۲ ۳۱٫۳ ۳۱٫۴ А. В. Скоробогатов. Kharkov in times of German occupation (1941–1943). – X. : Прапор, 2006. شابک ‎۹۶۶−۷۸۸۰−۷۹−۶(اوکراینی)
  32. ↑ Oleksandr Leibfreid, Yu. Poliakova. Kharkov. From fortress to capital. – Х. : Фолио, 2004(روسی)
  33. ↑ State archives of Kharkov Oblast. Ф. Р-2982, оп. 2, file 16, pp 53–54
  34. ↑ Colonel Н. И. Рудницкий. Военкоматы Харькова в предвоенные и военные годы.(روسی)
  35. ↑ In reference to the German census of December 1941; without children and teenagers no older 16 years of age; numerous city-dwellers evaded the registration(روسی)
  36. ↑ Mykyta Khruschev. Report to ЦК ВКП(б) of August 30, 1943. History: without "white spots". Kharkiv izvestia, No. 100–101, August 23, 2008, page 6(روسی)
  37. ↑ Ukrainian Census (2001)
  38. ↑ "Kharkiv today". Our Kharkіv (به روسی). Archived from the original on 22 August 2006. Retrieved May 4, 2007.
  39. ↑ "Results / General results of the census / Number of cities". 2001 Ukrainian Census. Archived from the original on 9 January 2006. Retrieved August 28, 2006.
  40. ↑ Історія міста Харкова ХХ століття, Харків 2004, р. 456

منابع

[ویرایش]

پیوند به بیرون

[ویرایش]
در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ خارکوف موجود است.
برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=خارکوف&oldid=39623997»