Japoniaren banaketa administratiboa
Japoniaren banaketa administratiboa 47 prefektura edo departamenduz osatua dago, lau motakoak:
- Metropoli prefektura 1 (都, to, "hiriburu"): Tokioko prefektura (東京都)
- Uharte prefektura erraldoi 1 (道, dō, "bide", uhartea berandu populatu baitzen): Hokkaidō (北海道).
- 2 hiri prefektura (府, fu): Ōsaka (大阪府) eta Kyōto (京都府).
- 43 landa prefektura (県, ken): beste guztiak.
Denak batera izendatzeko todōfuken (都道府県) hitz elkartu laukoitza erabiltzen da.
Uhartediak 20.000 uhartetik gora dituenez, hauek prefektura bati lotzen dira, nahiz eta bien arteko distantzia oso handiak izan (600km arte).
Bestela, ofizialak izan ez arren tradizio handia du eskualdeetan egindako banaketak, 8 erregio daudelarik.
Historia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Banaketa hau Meiji garaian ezarri zen 1871n, sistema feudala ezezteko asmoz. Berez, antzinako probintzien siatema ordeztu zute.
Historian zehar hainbat aldaketa izan dira, azkena 2003an Junichiro Koizumi lehen ministroak agindutakoa[1].
Eskualdeak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Hokkaido: Hokkaido (pref.)
- Tōhoku: Akita, Aomori, Fukushima, Iwate, Miyagi eta Yamagatako prefekturak.
- Kantō: Chiba, Gunma, Ibaraki, Kanagawa, Saitama, Tochigi eta Tokioko prefekturak.
- Chūbu: Aichi, Fukui, Gifu, Ishikawa, Nagano, Niigata, Shizuoka, Toyama eta Yamanashiko prefekturak.
- Kansai: Hyōgo, Kioto, Mie, Nara, Osaka, Shiga eta Wakayamako prefekturak.
- Chūgoku: Hiroshima, Okayama, Shimane, Tottori eta Yamaguchiko prefekturak.
- Shikoku: Ehime, Kagawa, Kōchi eta Tokushimako prefekturak.
- Kyushu: Fukuoka, Kagoshima, Kumamoto, Miyazaki, Nagasaki, Ōita eta Sagako prefekturak eta Ryukyu uharteak (Okinawa).
Uharteak, eskualdeak, prefekturak eta hiriburuak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Prefektura | Japonieraz | Hiriburua | Eskualdea | Uhartea | Biztanleria 1 | Azalera 2 | Dentsitatea 3 | Barrutiak | Udalerriak |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Aichi | 愛知県 | Nagoya | Chūbu | Honshū | 7 043 235 | 5 153,81 | 1 366 | 15 | 88 |
Akita | 秋田県 | Akita | Tōhoku | Honshū | 1 189 215 | 11 612,11 | 102 | 9 | 69 |
Aomori | 青森県 | Aomori | Tōhoku | Honshū | 1 475 635 | 9 606,26 | 154 | 8 | 67 |
Chiba | 千葉県 | Chiba | Kantō | Honshū | 5 926 349 | 5 156,15 | 1 149 | 9 | 80 |
Ehime | 愛媛県 | Matsuyama | Shikoku | Shikoku | 1 493 126 | 5 676,44 | 263 | 11 | 70 |
Fukui | 福井県 | Fukui | Chūbu | Honshū | 828 960 | 4 188,76 | 198 | 10 | 35 |
Fukuoka | 福岡県 | Fukuoka | Kyūshū | Kyūshū | 5 015 666 | 4 971,01 | 1 009 | 17 | 97 |
Fukushima | 福島県 | Fukushima | Tōhoku | Honshū | 2 126 998 | 13 782,54 | 154 | 15 | 90 |
Gifu | 岐阜県 | Gifu | Chūbu | Honshū | 2 107 687 | 10 209,30 | 199 | 17 | 99 |
Gunma | 群馬県 | Maebashi | Kantō | Honshū | 2 024 820 | 6 363,16 | 318 | 12 | 70 |
Hiroshima | 広島県 | Hiroshima | Chūgoku | Honshū | 2 878 949 | 8 476,95 | 340 | 15 | 86 |
Hokkaidō | 北海道 | Sapporo | Hokkaidō | Hokkaidō | 5 682 950 | 83 453,57 | 72 | 66 | 212 |
Hyōgo | 兵庫県 | Kōbe | Kansai | Honshū | 5 550 742 | 8 392,42 | 661 | 19 | 88 |
Ibaraki | 茨城県 | Mito | Kantō | Honshū | 2 985 424 | 6 095,62 | 490 | 14 | 84 |
Ishikawa | 石川県 | Kanazawa | Chūbu | Honshū | 1 180 935 | 4 185,32 | 282 | 8 | 41 |
Iwate | 岩手県 | Morioka | Tōhoku | Honshū | 1 416 198 | 15 278,51 | 93 | 12 | 59 |
Kagawa | 香川県 | Takamatsu | Shikoku | Shikoku | 1 022 843 | 1 861,70 | 545 | 7 | 43 |
Kagoshima | 鹿児島県 | Kagoshima | Kyūshū | Kyushu | 1 786 214 | 9 132,42 | 194 | 12 | 96 |
Kanagawa | 神奈川県 | Yokohama | Kantō | Honshū | 8 489 932 | 2 415,42 | 3 515 | 7 | 37 |
Kōchi | 高知県 | Kōchi | Shikoku | Shikoku | 813 980 | 7 104,70 | 115 | 7 | 53 |
Kumamoto | 熊本県 | Kumamoto | Kyūshū | Kyūshū | 1 859 451 | 6 908,45 | 251 | 11 | 94 |
Kyōto | 京都府 | Kyōto | Kansai | Honshū | 2 644 331 | 4 612,93 | 573 | 12 | 44 |
Mie | 三重県 | Tsu | Kansai | Honshū | 1 857 365 | 5760,72 | 322 | 14 | 69 |
Miyagi | 宮城県 | Sendai | Tōhoku | Honshū | 2 365 204 | 6 861,51 | 325 | 15 | 71 |
Miyazaki | 宮崎県 | Miyazaki | Kyūshū | Kyūshū | 1 170 023 | 6 684,67 | 151 | 8 | 44 |
Nagano | 長野県 | Nagano | Chūbu | Honshū | 2 214 409 | 12 598,48 | 163 | 16 | 120 |
Nagasaki | 長崎県 | Nagasaki | Kyūshū | Kyūshū | 1 516 536 | 4 092,80 | 371 | 9 | 79 |
Nara | 奈良県 | Nara | Kansai | Honshū | 1 442 862 | 3 691,09 | 391 | 8 | 47 |
Niigata | 新潟県 | Niigata | Chūbu | Honshū | 2 475 724 | 10 938,82 | 197 | 16 | 111 |
Ōita | 大分県 | Ōita | Kyūshū | Kyūshū | 1 221 128 | 5 804,24 | 193 | 12 | 58 |
Okayama | 岡山県 | Okayama | Chūgoku | Honshū | 1 950 656 | 7 008,63 | 274 | 18 | 78 |
Okinawa | 沖縄県 | Naha | Kyūshū | Okinawa | 1 318 281 | 2 271,57 | 581 | 5 | 53 |
Osaka | 大阪府 | Ōsaka | Kansai | Honshū | 8 804 806 | 1 893,18 | 4 652 | 5 | 44 |
Saga | 佐賀県 | Saga | Kyūshū | Kyūshū | 876 664 | 2 439,23 | 359 | 8 | 49 |
Saitama | 埼玉県 | Saitama | Kantō | Honshū | 6 938 004 | 3 767,09 | 1 827 | 9 | 90 |
Shiga | 滋賀県 | Ōtsu | Kansai | Honshū | 1 342 811 | 3855,08 | 334 | 11 | 50 |
Shimane | 島根県 | Matsue | Chūgoku | Honshū | 761 499 | 6 707,32 | 114 | 12 | 59 |
Shizuoka | 静岡県 | Shizuoka | Chūbu | Honshū | 3 767 427 | 7 328,61 | 484 | 12 | 74 |
Tochigi | 栃木県 | Utsunomiya | Kantō | Honshū | 2 004 787 | 6 408,28 | 313 | 7 | 49 |
Tokushima | 徳島県 | Tokushima | Shikoku | Shikoku | 823 997 | 4 145,26 | 199 | 10 | 50 |
Tokio | 東京都 | Shinjuku,Tōkyō | Kantō | Honshū | 12 059 237 | 2 102,35 | 5 514 | 1 | 39 |
Tottori | 鳥取県 | Tottori | Chūgoku | Honshū | 613 229 | 3 507,19 | 175 | 6 | 39 |
Toyama | 富山県 | Toyama | Chūbu | Honshū | 1 120 843 | 4 247,22 | 264 | 7 | 35 |
Wakayama | 和歌山県 | Wakayama | Kansai | Honshū | 1 069 839 | 4 725,58 | 226 | 7 | 50 |
Yamagata | 山形県 | Yamagata | Tōhoku | Honshū | 1 244 040 | 9 323,34 | 133 | 9 | 44 |
Yamaguchi | 山口県 | Yamaguchi | Chūgoku | Honshū | 1 528 107 | 6 110,76 | 250 | 11 | 56 |
Yamanashi | 山梨県 | Kōfu | Chūbu | Honshū | 888 170 | 4 465,37 | 199 | 8 | 64 |
Oharrak: 1 2000. Urtean 2 km² 3 Kilometro karratuko
Udalerrien batzea
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Japoniako udalerrien batzea eta desagerpena (japonieraz: 市町村合併), Japonian 1999an hasitako udalerrien batze prozesua izendatzeko erabilitako izena da. Udalerrien batzea bi udalerri edo hainbat udalerriren arteko akordioren ondorioz gerta daiteke. Historian zehar hiru aldiz eman dira bat-egite hauek, 1889an, 1950eko hamarkadan eta Japoniako gobernuak gastuak murriztu eta estatuaren egitura hobeto antolatzeko 1999an.