American Film Institute
American Film Institute | |
---|---|
Datuak | |
Izen laburra | AFI |
Mota | zine eskola, irabazi-asmorik gabeko hezkuntza-erakunde pribatua, film organization (en) , hezkuntza-antolakuntza eta irabazteko asmorik gabeko erakundea |
Jarduera sektorea | Industria zinematografikoa eta Goi hezkuntza |
Herrialdea | Ameriketako Estatu Batuak |
Jarduera | |
Enplegatuak | 507 (2020ko iraila) |
Ikasle-kopurua | 337 (2020ko iraila) |
Agintea | |
Egoitza nagusi |
|
Legezko forma | 501(c)(3) organization (en) |
Ekonomia | |
Aktiboak | 47.435.050 $ (2020ko ekainaren 30a) |
Diru-sarrerak | 30.911.412 $ (2017) |
Historia | |
Sorrera | 1967 |
webgune ofiziala |
American Film Institute (AFI; euskaraz: «Zinemaren Amerikar Institutua») erakunde zinematografiko estatubatuarra da, independentea eta irabazi-asmorik gabea. Bere eginkizuna zinemagileak heztea eta Estatu Batuetako arte zinematografikoen ondarea ohoratzea da. Finantzaketa pribatuak eta publikoak babesten dute. National Endowment for the Arts erakundeak sortu zuen, 1967an Lyndon B. Johnson Estatu Batuetako presidenteak National Foundation on the Arts and the Humanities Act izeneko ituna sinatu zuenean.
AFIa bi arrazoirengatik ezagutzen da mundu osoan bereziki: 1998tik, sortu zenetik, urtero zinemaren onenari buruz argitaratzen diren zerrendak, eta zinema estatubatuarraren munduko pertsonaia nabarmenenei ematen dizkien ohorezko sariak. 2008an AFI's 10 Top 10 argitaratu zuen, 10 genero ezberdinetako 10 film estatubatuar onenak. Film zaharrak ere gordetzen ditu, bereziki filma filmatzeko eta proiektatzeko erabilitako argazki-euskarria degradatzeko arriskuan daudenak.
Ohorezko sariak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Garrantzi berezia dute 1973tik zinemako pertsona ospetsuenei eskaintzen zaizkien karrera oso baten ohorezko sariek, zinegile eta aktore ospetsu gisa, beren talentu handiari esker zazpigarren artearen munduan nabarmendu direnak. Saria telebista bidezko zeremonietan ematen da, eta garai bakoitzeko Hollywoodeko ospetsuen zati handi bat bertan dago. Hauek izan dira sarituak:
- 1973 - John Ford (zuzendaria)
- 1974 - James Cagney
- 1975 - Orson Welles (zuzendaria)
- 1976 - William Wyler (zuzendaria)
- 1977 - Bette Davis
- 1978 - Henry Fonda
- 1979 - Alfred Hitchcock (zuzendaria)
- 1980 - James Stewart
- 1981 - Fred Astaire
- 1982 - Frank Capra (zuzendaria)
- 1983 - John Huston (zuzendaria)
- 1984 - Lillian Gish
- 1985 - Gene Kelly
- 1986 - Billy Wilder (zuzendaria)
- 1987 - Barbara Stanwyck
- 1988 - Jack Lemmon
- 1989 - Gregory Peck
- 1990 - David Lean (zuzendaria)
- 1991 - Kirk Douglas
- 1992 - Sidney Poitier
- 1993 - Elizabeth Taylor
- 1994 - Jack Nicholson
- 1995 - Steven Spielberg (zuzendaria)
- 1996 - Clint Eastwood
- 1997 - Martin Scorsese (zuzendaria)
- 1998 - Robert Wise (zuzendaria)
- 1999 - Dustin Hoffman
- 2000 - Harrison Ford
- 2001 - Barbra Streisand
- 2002 - Tom Hanks
- 2003 - Robert De Niro
- 2004 - Meryl Streep
- 2005 - George Lucas (zuzendaria)
- 2006 - Sean Connery
- 2007 - Al Pacino
- 2008 - Warren Beatty
- 2009 - Michael Douglas
- 2010 - Mike Nichols (zuzendaria)
- 2011 - Morgan Freeman
- 2012 - Shirley MacLaine
- 2013 - Mel Brooks
- 2014 - Jane Fonda
- 2015 - Steve Martin
- 2016 - John Williams (musikagilea)
- 2017 - Diane Keaton
- 2018 - George Clooney
- 2019 - Denzel Washington
- 2020 - ez zuten eman
- 2021 - ez zuten eman
- 2022 - Julie Andrews
- 2023 - ez zuten eman
- 2024 - Nicole Kidman
Kanpo estekak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Webgune ofiziala (Ingelesez)