Mata Jito

Mata
Jito
Ji
Mata Jito Ji
ਮਾਤਾ ਜੀਤੋ
	Detail of Mata Jito appending sugar crystals to Amrit during Vaisakhi 1699 from a fresco that was located in the original Akal Takht building
Pronunciation	mātā jītō
Born	Ajeet Subhikkhi; 1670; Lahore
Died	5 December 1700; Anandpur Sahib
Monuments	Gurdwara Mata Jito Ji, Anandpur Sahib
Other names	Jeeto
Spouse	Guru Gobind Singh
Children	Ajit Singh (step-son); Juhjar Singh; Zorawar Singh; Fateh Singh;
Parent(s)	Harjas Subhikkhi; Mata Sabhrai

Mātā Jīto (1670 – 5 December 1700, Gurmukhi: ਮਾਤਾ ਜੀਤੋ, Shahmukhi: ماتا جیتو), or Ajeet Kaur, was a wife of Guru Gobind Singh.

Biography

She was the first wife of the tenth Sikh Guru, Guru Gobind Singh.^[3]^[4]^[5] The couple married on 21 June 1677 and had three children together.^[1]^[6] The initial marriage ceremony between Mata Jito and Guru Gobind Singh took place when she was seven years old and he was eleven. Due to the dangers associated with traveling to Lahore—her hometown—just two years after the execution of Guru Tegh Bahadur, Guru Gobind Singh established a new settlement called Guru Ka Lahore. This village, situated approximately 12 kilometers northeast of Anandpur, became the site of their wedding in 1677. The muklawa, a traditional ceremony marking the completion of the marriage, was held in late 1688, after Mata Jito had reached puberty, following Guru Gobind Singh's return from Paonta Sahib to Anandpur.^[7]

Mata Jito was the mother of Jujhar Singh, Zorawar Singh and Fateh Singh but was not the biological mother of Ajit Singh, who was the son of Mata Sundari.^[8]

Presence during Amrit Sanchaar

There are different views among Sikh historians on her presence during this event. According to Bhai Kahn Singh Nabha in the Mahan Kosh, Mata Sahib Devan was present during the creation of Khalsa Panth and participated in making Pahul by adding sugar wafers^[9] but the Twarikh Guru Khalsa refutes this claim.^[10] The Twarikh states that Guru Gobind Singh's first wife, Mata Jito, put sugar wafers in the Pahul and that Mata Sahib Devan was not married to Guru Gobind Singh at that time.^[10] According to Kanwarjit Singh Kang, a fresco that was located in the original Akal Takht depicting a woman appending sugar crystals to Amrit during the Vaisakhi events of 1699 depicts Mata Jito, not Mata Sahib Devan.^[11]

References

^ ^a ^b Singh, Harbans (ed.). "Jitoji, Mata". Encyclopaedia of Sikhism. Punjabi University Patiala. Retrieved 23 October 2020.
^ "Mata Jito". Retrieved 17 August 2022.
^ McLeod, W. H. (24 July 2009). The A to Z of Sikhism. Scarecrow Press. ISBN 978-0-8108-6828-1.
^ Jones, Constance; James D. Ryan (2006). Encyclopedia of Hinduism. Facts on File. ISBN 0-8160-5458-4.{{cite book}}: CS1 maint: multiple names: authors list (link)
^ "Prominent Sikh Women". Archived from the original on 2012-11-29. Retrieved 2011-07-30.
^ Simran Kaur Arneja. Ik Onkar One God. ISBN 9788184650938.
^ Gupta, Hari Ram. History Of The Sikhs Vol 1 The Sikh Gurus, 1469-1708 (Reprint edition (12 Dec. 2000) ed.). India: Munshiram Manoharlal Publishers. p. 226. ISBN 9788121502764.
^ The encyclopaedia of Sikhism. Vol. 1. Harbans Singh. Patiala: Punjabi University. 1992–1998. pp. 33–34. ISBN 0-8364-2883-8. OCLC 29703420. Ajit Singh, Sahibzada (1687-1705), the eldest son of Guru Gobind Singh, was born to Mata Sundari at Paonta on 26 January 1687.{{cite book}}: CS1 maint: others (link)
^ ਰੋਹਤਾਸ ਨਿਵਾਸੀ ਭਾਈ ਰਾਮੂ ਬਸੀ¹ ਖਤ੍ਰੀ ਦੀ ਸੁਪੁਤ੍ਰੀ, ਜਿਸ ਦਾ ਆਨੰਦ ੧੮. ਵੈਸਾਖ ਸੰਮਤ ੧੭੫੭ ਨੂੰ ਸ਼੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਨਾਲ ਹੋਇਆ. ਕਲਗੀਧਰ ਨੇ ਇਸੇ ਦੀ ਗੋਦੀ ਪੰਥ ਖਾਲਸਾ ਪਾਇਆ ਹੈ, ਇਸੇ ਕਾਰਣ ਅਮ੍ਰਿਤਸੰਸਕਾਰ ਸਮੇਂ ਮਾਤਾ ਸਾਹਿਬ ਕੌਰ ਅਤੇ ਪਿਤਾ ਸ਼੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਉਪਦੇਸ਼ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ. ਅਵਿਚਲ ਨਗਰ ਪਹੁੰਚਕੇ ਦਸ਼ਮੇਸ਼ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਦਿੱਲੀ ਭੇਜ ਦਿੱਤਾ ਅਰ ਗੁਰੂ ਹਰਿਗੋਬਿੰਦ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਪੰਜ ਸ਼ਸਤ੍ਰ ਸਨਮਾਨ ਨਾਲ ਰੱਖਣ ਲਈ ਸਪੁਰਦ ਕੀਤੇ, ਜੋ ਹੁਣ ਦਿੱਲੀ ਗੁਰੁਦ੍ਵਾਰੇ ਰਕਾਬਗੰਜ ਵਿੱਚ ਹਨ.#ਮਾਤਾ ਜੀ ਦਾ ਦੇਹਾਂਤ ਮਾਤਾ ਸੁੰਦਰੀ ਜੀ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੋਇਆ ਹੈ. ਸਮਾਧੀ ਗੁਰੂ ਹਰਿਕ੍ਰਿਸਨ ਜੀ ਦੇ ਦੇਹਰੇ ਪਾਸ ਦਿੱਲੀ ਹੈ. ਦੇਖੋ, ਦਿੱਲੀ., Mahankosh, Bhai Kahn Singh Nabha
^ ^a ^b Twarikh Guru Khalsa, Page 177, Topic: Teesri Shadi
^ Kang, Kanwarjit Singh (18 May 2008). "The Lost Heritage". The Tribune. Retrieved 24 August 2023.

[eos-1] Singh, Harbans (ed.). "Jitoji, Mata". Encyclopaedia of Sikhism. Punjabi University Patiala. Retrieved 23 October 2020.

[2] "Mata Jito". Retrieved 17 August 2022.

[3] McLeod, W. H. (24 July 2009). The A to Z of Sikhism. Scarecrow Press. ISBN 978-0-8108-6828-1.

[4] Jones, Constance; James D. Ryan (2006). Encyclopedia of Hinduism. Facts on File. ISBN 0-8160-5458-4.{{cite book}}: CS1 maint: multiple names: authors list (link)

[PSW-5] "Prominent Sikh Women". Archived from the original on 2012-11-29. Retrieved 2011-07-30.

[B-6] Simran Kaur Arneja. Ik Onkar One God. ISBN 9788184650938.

[7] Gupta, Hari Ram. History Of The Sikhs Vol 1 The Sikh Gurus, 1469-1708 (Reprint edition (12 Dec. 2000) ed.). India: Munshiram Manoharlal Publishers. p. 226. ISBN 9788121502764.

[8] The encyclopaedia of Sikhism. Vol. 1. Harbans Singh. Patiala: Punjabi University. 1992–1998. pp. 33–34. ISBN 0-8364-2883-8. OCLC 29703420. Ajit Singh, Sahibzada (1687-1705), the eldest son of Guru Gobind Singh, was born to Mata Sundari at Paonta on 26 January 1687.{{cite book}}: CS1 maint: others (link)

[9] ਰੋਹਤਾਸ ਨਿਵਾਸੀ ਭਾਈ ਰਾਮੂ ਬਸੀ¹ ਖਤ੍ਰੀ ਦੀ ਸੁਪੁਤ੍ਰੀ, ਜਿਸ ਦਾ ਆਨੰਦ ੧੮. ਵੈਸਾਖ ਸੰਮਤ ੧੭੫੭ ਨੂੰ ਸ਼੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਨਾਲ ਹੋਇਆ. ਕਲਗੀਧਰ ਨੇ ਇਸੇ ਦੀ ਗੋਦੀ ਪੰਥ ਖਾਲਸਾ ਪਾਇਆ ਹੈ, ਇਸੇ ਕਾਰਣ ਅਮ੍ਰਿਤਸੰਸਕਾਰ ਸਮੇਂ ਮਾਤਾ ਸਾਹਿਬ ਕੌਰ ਅਤੇ ਪਿਤਾ ਸ਼੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਉਪਦੇਸ਼ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ. ਅਵਿਚਲ ਨਗਰ ਪਹੁੰਚਕੇ ਦਸ਼ਮੇਸ਼ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਦਿੱਲੀ ਭੇਜ ਦਿੱਤਾ ਅਰ ਗੁਰੂ ਹਰਿਗੋਬਿੰਦ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਪੰਜ ਸ਼ਸਤ੍ਰ ਸਨਮਾਨ ਨਾਲ ਰੱਖਣ ਲਈ ਸਪੁਰਦ ਕੀਤੇ, ਜੋ ਹੁਣ ਦਿੱਲੀ ਗੁਰੁਦ੍ਵਾਰੇ ਰਕਾਬਗੰਜ ਵਿੱਚ ਹਨ.#ਮਾਤਾ ਜੀ ਦਾ ਦੇਹਾਂਤ ਮਾਤਾ ਸੁੰਦਰੀ ਜੀ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੋਇਆ ਹੈ. ਸਮਾਧੀ ਗੁਰੂ ਹਰਿਕ੍ਰਿਸਨ ਜੀ ਦੇ ਦੇਹਰੇ ਪਾਸ ਦਿੱਲੀ ਹੈ. ਦੇਖੋ, ਦਿੱਲੀ., Mahankosh, Bhai Kahn Singh Nabha

[:0-10] Twarikh Guru Khalsa, Page 177, Topic: Teesri Shadi

[11] Kang, Kanwarjit Singh (18 May 2008). "The Lost Heritage". The Tribune. Retrieved 24 August 2023.

[1]

Biography

Presence during Amrit Sanchaar

See also

References