мысық
Kazakh
edit| Alternative scripts | |
|---|---|
| Arabic | مىسىق |
| Cyrillic | мысық |
| Latin | mysyq |
| Yañalif | mьsьq |
Etymology
editFrom Proto-Turkic *bɨńĺ(ɨk) (“cat”).
The word may stem from contamination with mechin ("monkey") from Mongolic languages. The suffix -k in forms like pish-ik/mish-ik is a diminutive marker, possibly borrowed from Iranian Kurdish piši/pišila or Pashto rizō. Scholars also link the base mish- to Persian mush ("mouse, rat") or Mongolic mis/mił.
Onomatopoeic origins are suggested by A.M. Shcherbak, with pyshyk derived from pysh (used to call cats). Mongolic forms like mis/müs may have influenced Turkic terms like Altai miy-ak ("cat, tiger") and Tuvan miy-yt ("cat"). Diminutive forms, like Old Uyghur mish-kich and Uzbek pishә, also show Turkic influence. Borrowing into Romanian is noted, with the form *piše ("cat") derived from Turkish dialect *pisi(k). [1]
Cognate with Turkish pisi, Kyrgyz мышык (mışık), Uzbek mushuk, Azerbaijani and Turkmen pişik, Tatar песи (pesi), песәй (pesäy), Karakalpak pıshıq, Kumyk мишик (mişik), Uyghur مۈشۈك (müshük), Old Turkic miškič [2] with alternative variant include muš.[3]
Noun
editмысық • (mysyq) (nominative plural мысықтар)
Declension
edit| singular (жекеше) | plural (көпше) | |
|---|---|---|
| nominative (атау септік) | мысық (mysyq) | мысықтар (mysyqtar) |
| genitive (ілік септік) | мысықтың (mysyqtyñ) | мысықтардың (mysyqtardyñ) |
| dative (барыс септік) | мысыққа (mysyqqa) | мысықтарға (mysyqtarğa) |
| accusative (табыс септік) | мысықты (mysyqty) | мысықтарды (mysyqtardy) |
| locative (жатыс септік) | мысықта (mysyqta) | мысықтарда (mysyqtarda) |
| ablative (шығыс септік) | мысықтан (mysyqtan) | мысықтардан (mysyqtardan) |
| instrumental (көмектес септік) | мысықпен (mysyqpen) | мысықтармен (mysyqtarmen) |
References
edit- ^ [1], Севортян Э. В., Левитская Л. С. Этимологический словарь тюркских языков. Общетюркские и межтюркские основы на буквы «Л», «М», «Н», «П», «С» Издательство: М.: Восточная литература РАН, 446 страниц; 2003 г. (p.116 - 118)
- ^ АКАДЕМИЯ НАУК СССР, ИНСТИТУТ ЯЗЫКОЗНАНИЯ. (1969). ДРЕВНЕТЮРКСКИЙ СЛОВАРЬ. ИЗДАТЕЛЬСТВО "НАУКА", ЛЕНИНГРАДСКОЕ ОТДЕЛЕНИЕ, Ленинград. p. 345, MIŠKIČ зоол. кошка (?): ŏlüg miškičniŋ jäqrï(sï)sïn ẹrgüẓüp sürṭsär ačilur (если растопить сало мёртвой кошки и намазать [им], то [слуховой проход] откроется) (Rach I 57).
- ^ [2], Древнетюркский Словарь. Изд. 2 Е, Пересмотр. Астана, 2016. (p.374)