Wikipedia

User:Nikos 1993/sandbox/Wykaz

< User:Nikos 1993 | sandbox

Wykaz środków odurzających i substancji psychotropowych

  • Jednolita konwencja o środkach odurzających z 1961 roku, uzupełniona w 1972 roku
  • Konwencja o substancjach psychotropowych z 1971 roku
  • Konwencja Narodów Zjednoczonych o zwalczaniu nielegalnego obrotu środkami odurzającymi i substancjami psychotropowymi z 1988 roku
  • Ustawa z dnia 24 kwietnia 1997 r. o przeciwdziałaniu narkomanii — tekst jednolisty z dnia 22 stycznia 2003 r. (Dz. U. Nr 24, 2003, poz. 198)
  • Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii — tekst jednolity z dnia 10 stycznia 2012 r. (Dz. U. 2012, poz. 124)

Przegląd prawa dotyczącego legalnego stosowania środków odurzających i substancji psychotropowych

edit

Środki odurzające i substancje psychotropowe wszystkich grup można stosować w badaniach naukowych.

Środki odurzające i substancje psychotropowe wszystkich grup z wyjątkiem IV-N i I-P można stosować w przemyśle.

Środki odurzające i substancje psychotropowe wszystkich grup z wyjątkiem IV-N i I-P można stosować w medycynie i leczeniu zwierząt, dodatkowo ustawa zezwala na stosowanie dwóch substancji grupy IV-N w leczeniu zwierząt. W praktyce jednak do obrotu dopuszczone są leki gotowe i surowce farmaceutyczne zawierające tylko niektóre spośród środków odurzających i substancji psychotropowych z wykazu.

Dopuszczone do obrotu leki gotowe otrzymują odpowiednią kategorię dostępności, a leki recepturowe wydaje się zawsze na receptę (jednak do obrotu muszą być dopuszczone odpowiednie surowce farmaceutyczne lub leki gotowe traktowane jako surowce farmaceutyczne).

Istnieją następujące kategorie dostępności leków przeznaczonych dla ludzi (pominięto kategorię Rpz, która niewiele różni się od kategorii Rp):

  • leki gotowe wydawane bez recepty — OTC
  • leki gotowe i recepturowe wydawane na receptę białą — Rp
  • leki gotowe i recepturowe wydawane na receptę różową z wtórnikiem — Rpw
  • leki stosowane wyłącznie w lecznictwie zamkniętym — Lz

Kategoria Rpw powstała specjalnie do kontroli środków odurzających i substancji psychotropowych, a pozostałe kategorie są przyznawane także innym lekom, ale i tak w przypadku preparatów środków odurzających i substancji psychotropowych obowiązują dodatkowe obostrzenia.

W przypadku leków, zwłaszcza posiadających kategorię dostępności OTC, zawierających środki odurzające i substancje psychotropowe (a także substancje spoza wykazu, które bywają używane w celach rekreacyjnych) może mieć zastosowanie art. 96 ust. 4 ustawy Prawo farmaceutyczne: „Farmaceuta i technik farmaceutyczny mogą odmówić wydania produktu leczniczego, jeżeli jego wydanie może zagrażać życiu lub zdrowiu pacjenta”.

Restrykcje dla recept Rpw:

  • recepta typu Rpw jest wystawiana na druku w kolorze różowym
  • recepta typu Rpw jest wystawiana z wtórnikiem (kopią) pozostającą do kontroli u lekarza ją wystawiającego
  • recepta różowa jest ważna tylko przez 14 dni od daty wystawienia lub daty realizacji „od dnia” — w przeciwieństwie do recepty białej, ważnej przez 30 dni (nie dotyczy to recept na leki sprowadzane z zagranicy, ważnych przez 120 dni)

Restrykcje dla leków zawierających środki odurzające i substancje psychotropowe:

  • recepta wystawiana jest na druku zgodnym ze wzorem recepty refundowanej, nawet jeśli jest pełnopłatna
  • na jednej recepcie można wypisać tylko jeden lek gotowy lub recepturowy zawierający środki odurzające lub substancje psychotropowe
  • należy zapisać słownie sumaryczną ilość środka odurzającego lub substancji psychotropowej (nie uregulowano kwestii plastrów transdermalnych, które nie mają podanej sumarycznej zawartości substancji czynnej, ale najprawdopodobniej należy napisać słownie liczbę plastrów i szybkość uwalniania substancji czynnej)
  • konieczne jest dokładne określenie dawkowania, a jeżeli dawka jednorazowa lub dobowa przekracza dawkę maksymalną określoną przez obowiązującą farmakopeę lub charakterystykę leku, albo jeśli nie określają one takiej dawki, należy napisać ją dodatkowo słownie, postawić wykrzyknik, podpis i pieczęć
  • receptę można wypisać na maksymalnie miesięczną terapię, zgodnie z zapisanym dawkowaniem (z użyciem trzech recept i pola „data realizacji od” lek można przepisać na maksymalnie trzy miesiące)
  • technik farmaceutyczny nie może sporządzać ani wydawać z apteki leków zawierających substancje odurzające lub psychotropowe (z wyjątkiem substancji psychotropowych grup III-P i IV-P) — może to robić wyłącznie magister farmacji
  • niemożliwe jest wydawanie preparatów środków odurzających i substancji psychotropowych, a także prekursorów kategorii 1, dawniej I-R, na receptę farmaceutyczną (patrz objaśnienia poniżej)
  • na leki zawierające środki odurzające, substancje psychotropowe lub prekursory dowolnej kategorii nie można wystawiać odpisów recept
  • wypisanie recepty na środki odurzające lub substancje psychotropowe odnotowuje się w dokumentacji medycznej pacjenta
  • apteka prowadzi ewidencję przychodu i rozchodu środków odurzających i substancji psychotropowych oraz prekursorów kategorii 1
  • przy realizacji recept różowych często farmaceuci spisują dane z dowodu osobistego odbierającego, aczkolwiek nie istnieje przepis, który by to nakazywał (patrz źródła poniżej)

Ogólne środki kontroli wystawiania i realizacji recept:

  • lekarz odpowiada za leczenie i prowadzi dokumentację medyczną (która od 1 sierpnia 2014 r. będzie musiała być prowadzona w postaci elektronicznej)
  • recepty pozostają w aptece do kontroli inspektoratu farmaceutycznego
  • recepty refundowane są dodatkowo kontrolowane przez Narodowy Fundusz Zdrowia, a apteki przekazują mu elektronicznie w formacie XML szczegółowe informacje na temat realizacji każdej recepty na leki refundowane w celu rozliczania refundacji i kontroli nadużyć refundacyjnych (system elektroniczny działa od 1 lipca 2001 r.)

Kategorię Rpw jest przyznawana:

  • lekom gotowym i recepturowym stanowiącym preparaty środków odurzających grupy I-N (z wyjątkiem środków grupy IV-N), które nie spełniają kryteriów kwalifikujących do grupy III-N
  • lekom gotowym i recepturowym stanowiącym preparaty substancji psychotropowych grupy II-P

Kategoria Rpw może zostać przyznana:

  • lekom gotowym zawierającym środki odurzające grup II-N, które nie spełniają kryteriów kwalifikujących do grupy III-N (np. dawniej preparat kodeiny bez innych substancji czynnych)
  • lekom gotowym zawierającym substancje psychotropowe grup III-P (np. niektóre preparaty buprenorfiny) i IV-P
  • może zostać przyznana lekowi gotowemu mimo, że nie jest on na wykazie środków odurzających i substancji psychotropowych (np. obecnie wycofane z obrotu modafinil i nalbufina)

Kategoria Rp jest przyznawana:

  • lekom gotowym zawierającym środki odurzające grup II-N, które nie spełniają kryteriów kwalifikujących do grupy III-N, o ile nie została im przyznana kategoria Rpw
  • lekom recepturowym zawierającym środki odurzające grup II-N lub będącymi preparatami grupy III-N
  • lekom gotowym będącym preparatami grupy III-N, o ile nie została im przyznana kategoria OTC
  • lekom gotowym i recepturowym zawierającym substancje psychotropowe grup III-P i IV-P, o ile nie została im przyznana kategoria Rpw

Niektóre leki gotowe stanowiące preparaty spełniające kryteria kwalifikujące do grupy III-N otrzymują kategorię OTC. Aktualnie jedynymi takimi lekami są preparaty kodeiny:

Na receptę możliwe jest też zapisanie leku recepturowego z kodeiną lub etylomorfiną. Dawniej na Rpw był dostępny lek gotowy z kodeiną bez dodatków.

Następujące leki OTC nie są na wykazie, a są stosowane w celach rekreacyjnych:

Niezależnie od przynależności do grup w wykazie niektóre leki otrzymują kategorię Lz, zwłaszcza środki do znieczulenia ogólnego i sedacji przedoperacyjnej, jak na przykład:

Preparaty następujących prekursorów kategorii 1 są dostępne jako leki:

Jest też dostępny preparat OTC nadmanganianu potasu (prekursor kategorii 2) w tabletkach.

Przy podróżowaniu za granicę lub przyjeździe do Polski z lekami zawierającymi środki odurzające, substancje psychotropowe lub prekursory kategorii 1 na własne potrzeby lecznicze ma zastosowanie odpowiednie rozporządzenie (Dz. U. z 2003 r. Nr 36, poz. 316). Lekarz powinien wystawić odpowiednie zaświadczenie lekarskie (wzór zaświadczenia dla podróżnych).

Leki weterynaryjne mają następujące kategorie dostępności (recepty weterynaryjne są inne niż recepty lekarskie):

  • leki gotowe wydawane bez recepty — OTC (na wykazie dopuszczonych leków weterynaryjnych stosowany jest też skrót bRp)
  • leki gotowe i recepturowe wydawane na receptę weterynaryjną — Rp
  • dawniej istniała kategoria: do stosowania wyłącznie przez lekarza weterynarii — PLW

Ponadto jest możliwość wypisania na recepcie weterynaryjnej leku ludzkiego do stosowania u zwierząt, co reguluje odpowiednie rozporządzenie. Nowelizacja tego rozporządzenia oddzieliła recepty weterynaryjne białe od różowych na początku 2011 roku.

Na recepcie weterynaryjnej na środek odurzający z grupy I-N (nie kwalifikujący się do jako preparat III-N) lub substancję psychotropową grupy II-P można przepisać maksymalnie 5-krotność dawki jednorazowej.

Objaśnienia:

  • recepta farmaceutyczna — w przypadku nagłego zagrożenia zdrowia lub życia kierownik apteki może wydać pełnopłatnie bez recepty lekarskiej produkt leczniczy zastrzeżony do wydawania na receptę w najmniejszym terapeutycznym opakowaniu, który to fakt odnotowuje na sporządzanej recepcie farmaceutycznej

Źródła:

Wykaz jednolitej konwencji o środkach odurzających

edit

Źródło: INCB Yellow List (50th edition, December 2011)

Statystyki

edit

Contains 119 positions in Schedules I and II, generalization clauses (with 2 exclusions in Schedule I) and 2 specific generalizations in Schedule I. 17 positions from Schedule I are repeated in Schedule IV, and some preparations of Schedule I and Schedule II drugs are in Schedule III.

Zawiera 119 pozycji w Wykazie I i II, klauzule generalizujące (z 2 wyłączeniami w Wykazie I) i 2 szczególne uogólnienia w Wykazie I. 17 pozycji z Wykazu I jest powtórzonych w Wykazie IV, a niektóre preparaty środków z Wykazu I i Wykazu II stanowią Wykaz III.

Wykaz I

edit

Contains 109 positions, generalization clause (with 2 exclusions) and 2 specific generalizations (1 for ecgonine and 1 for pentavalent nitrogen morphine derivatives).

Zawiera 109 pozycji, klauzulę generalizującą (z 2 wyłączeniami) i 2 szczególne uogólnienia (1 dla ekgoniny i 1 dla pochodnych morfiny zawierających pięciowartościowy azot)

Marihuana (jako jedna pozycja):

  • marihuana — kwitnące lub owocujące kwiatostany konopi (z nieusuniętą żywicą)
  • żywica konopi — oddzielona żywica konopi, surowa lub oczyszczona
  • wyciągi i nalewki z konopi

Liść koki, kokaina i ekgonina

  • liść koki, z wyjątkiem liści, z których usunięto ekgoninę, kokainę i wszystkie inne alkaloidy ekgoninowe
  • kokaina (ester metylowy benzoiloekgoniny) — alkaloid z liści koki lub przetworzony z ekgoniny
  • ekgonina, oraz jej estry i pochodne, które można przetworzyć do ekgoniny lub kokainy

Naturalne źródła opioidów:

  • opium — wysuszony sok z makówek maku lekarskiego (Papaver somniferum L.)
  • koncentrat słomy makowej — produkt koncentracji alkaloidów słomy makowej (wszystkie części rośliny maku lekarskiego z wyjątkiem nasion po skoszeniu lub rozkruszeniu), jeżeli jest wprowadzany do obrotu

Uwaga na temat preparatów: wszystkie preparaty otrzymane bezpośrednio z opium są uznawane za preparaty opium, jeżeli są one mieszaniną alkaloidów opium (jak w przypadku np. preparatów pantopon, omnopon i papaveretum), są one uznawane za preparaty morfiny.

Naturalne opioidy:

Opioidy półsyntetyczne:

Niektóre pochodne morfiny, w tym niektóre naturalne metabolity morfiny i kodeiny:

Opioidy syntetyczne — pochodne morfinianu:

Synthetic opioids — fentanyl and derivatives:

Syntetyczne opioidy, pochodne 4-fenylopiperydyny — petydyny (meperydyny):

Syntetyczne opioidy, pochodne 4-fenylopiperydyny — prodyny:

Syntetyczne opioidy, pochodne 4-fenylopiperydyny — ketobemidony:

Syntetyczne opioidy z otwartym łańcuchem — amidony:

Syntetyczne opioidy z otwartym łańcuchem — metadole:

Syntetyczne opioidy z otwartym łańcuchem — moramidy:

Syntetyczne opioidy z otwartym łańcuchem — tiambuteny:

Syntetyczne opioidy z otwartym łańcuchem — fenalkoksamy:

Syntetyczne opioidy z otwartym łańcuchem — ampromidy:

Syntetyczne opioidy — benzoimidazole:

Syntetyczne opioidy — benzomorfany:

Syntetyczne opioidy — pirynitramidy:

Syntetyczne opioidy — fenazepany:

Inne syntetyczne opioidy:

Oraz:

  • the isomers, unless specifically excepted, of the drugs in this Schedule whenever the existence of such isomers is possible within the specific chemical designation;
  • the esters and ethers, unless appearing in another Schedule, of the drugs in this Schedule whenever the existence of such esters or ethers is possible;
  • the salts of the drugs listed in this Schedule, including the salts of esters, ethers and isomers as provided above whenever the existence of such salts is possible.

Isomers specifically excluded (both synthetic opioids being morphinan derivatives):

Schedule II

edit

Contains 10 positions and generalization clause.

Naturalne opioidy:

Opioidy półsyntetyczne:

Naturalny metabolit kodeiny:

Syntetyczne opioidy z otwartym łańcuchem — fenalkoksamy:

Syntetyczne opioidy z otwartym łańcuchem — ampromidy:

Oraz:

  • the isomers, unless specifically excepted, of the drugs in this schedule whenever the existence of such isomers is possible within the specific chemical designation;
  • the salts of the drugs listed in this schedule, including the salts of the isomers as provided above whenever the existence of such salts is possible.

Schedule III (light subset of Schedules I and II)

edit

Preparaty podlegające kontroli złagodzonej:

  1. (when compounded with one or more other ingredients and containing not more than 100 milligrams of the drug per dosage unit and with a concentration of not more than 2.5 per cent in undivided preparations)
  2. propiram (containing not more than 100 milligrams of propiram per dosage unit and compounded with at least the same amount of methylcellulose)
  3. dekstropropoksyfen (for oral use containing not more than 135 milligrams of dextropropoxyphene base per dosage unit or with a concentration of not more than 2.5 per cent in undivided preparations, provided that such preparations do not contain any substance controlled under the 1971 Convention on Psychotropic Substances)
    • kokaina (containing not more than 0.1 per cent of cocaine calculated as cocaine base)
    • opium or morfina (containing not more than 0.2 per cent of morphine calculated as anhydrous morphine base and compounded with one or more other ingredients and in such a way that the drug cannot be recovered by readily applicable means or in a yield which would constitute a risk to public health)
  5. difenoksyna (containing, per dosage unit, not more than 0.5 milligram of difenoxin and a quantity of atropine sulfate equivalent to at least 5 per cent of the dose of difenoxin)
  6. difenoksylat (containing, per dosage unit, not more than 2.5 milligrams of diphenoxylate calculated as base and a quantity of atropine sulfate equivalent to at least 1 per cent of the dose of diphenoxylate)
  7. Pulvis ipecacuanhae et opii compositus (proszek Dovera)
    • 10 per cent opium in powder;
    • 10 per cent ipecacuanha root (currently used to produce syrup of ipecac, an emetic), in powder well mixed with
    • 80 per cent of any other powdered ingredient containing no drug.
  8. preparations conforming to any of the formulas listed in this Schedule and mixtures of such preparations with any material which contains no drug.

Schedule IV (stricter subset of Schedule I)

edit

Contains 17 positions from Schedule I (see note on cannabis) and generalization clause.

Marihuana (listed as a single position, cannabis extracts and tinctures are in Schedule I, but not in Schedule IV):

  • marihuana — the flowering or fruiting tops of the cannabis plant (resin not extracted)
  • cannabis resin — the separated resin, crude or purified, obtained from the cannabis plant

Semisynthetic opioids:

Synthetic opioids — fentanyl and derivatives:

Synthetic 4-phenylpiperidine opioids — prodines:

Synthetic 4-phenylpiperidine opioids — ketobemidones:

And the salts of the drugs listed in this schedule whenever the formation of such salts is possible.

Scheduled elsewhere

edit

Some cannabinoids (natural and synthetic) and opioids (synthetic and semisynthetic) are scheduled by Convention on Psychotropic Substances.

Natural cannabinols (synthetic cannabinoids omitted):

  • tetrahydrocannabinol, the following isomers and their stereochemical variants:
    • 7,8,9,10-tetrahydro-6,6,9-trimethyl-3-pentyl-6H-dibenzo[b,d]pyran-1-ol
    • (9R,10aR)-8,9,10,10a-tetrahydro-6,6,9-trimethyl-3-pentyl-6H-dibenzo[b,d]pyran-1-ol
    • (6aR,9R,10aR)-6a,9,10,10a-tetrahydro-6,6,9-trimethyl-3-pentyl-6H-dibenzo[b,d]pyran-1-ol
    • (6aR,10aR)-6a,7,10,10a-tetrahydro-6,6,9-trimethyl-3-pentyl-6H-dibenzo[b,d]pyran-1-ol
    • 6a,7,8,9-tetrahydro-6,6,9-trimethyl-3-pentyl-6H-dibenzo[b,d]pyran-1-ol
    • (6aR,10aR)-6a,7,8,9,10,10a-hexahydro-6,6-dimethyl-9-methylene-3-pentyl-6H-dibenzo[b,d]pyran-1-ol
  • delta-9-tetrahydrocannabinol — (6aR,10aR)-6a,7,8,10a-tetrahydro-6,6,9-trimethyl-3-pentyl-6H-dibenzo[b,d]pyran-1-ol, and its stereochemical variants (dronabinol is the international non-proprietary name, although it refers to only one of the stereochemical variants of delta-9-tetrahydrocannabinol, namely (−)-trans-delta-9-tetrahydrocannabinol)

Semisynthetic opioids:

Synthetic opioids — benzomorphans:

Synthetic open chain opioids — others:

Opioids not scheduled

edit

Some opioids currently or formerly used in medicine are not scheduled by UN conventions, for example:

There are of course many opioid designer drugs, not used in medicine.

See also: Template:Opioids.

Wykaz środków odurzających

edit

Różnice w stosunku do wykazu z jednolitej konwencji o środkach odurzających

edit

Istotne różnice:

  • dodano przepisy o środkach zastępczych w tekście ustawy
  • dodano 16 gatunków roślin (rośliny żywe lub susz, nasiona, wyciągi oraz ekstrakty) w I-N
  • dodano 18 syntetycznych kannabinoidów (oznaczonych skrótami AM, CP, HU, JWH i RCS) w I-N
  • dodano przypisy o leczeniu zwierząt acetorfiną i etorfiną w IV-N
  • pominięto oripawinę i maślan dioksafetylu w I-N
  • pominięto klauzulę uogólniającą przy ekgoninie w I-N
  • mocno ograniczono preparaty III-N
  • rozszerzono klauzulę uogólniającą w IV-N

Mało istotne różnice:

  • pominięto alfa-metylotiofentanyl w IV-N (mimo, że jest w I-N)
  • pominięto wyłączenie dektrometorfanu i dekstrorfanu z I-N, jednak praktyka pokazuje, że de facto pozostają wyłączone
  • usunięcie różnic między marihuaną w I-N i IV-N
  • przeformułowano (lub zmieniono, chyba że azot czwartorzędowy to to samo co azot pięciowartościowy) klauzulę uogólniającą przy metylobromku morfiny w I-N
  • w grupie III-N w jednym preparacie podmieniono siarczan atropiny na winian atropiny, której to soli nie stosuje się w medycynie

Przeformułowania, zmiany nieznaczne lub nieistotne:

  • inaczej sformułowane definicje przetworów maku, konopi i koki
  • marihuana w I-N i IV-N zapisana jako 2, a nie 1 pozycja
  • przetwory maku w I-N zapisane jako 3, a nie 2 pozycje
  • nieefektywnie (błędnie) zmieniona klauzula uogólniająca w II-N

Niektóre z tych różnic mogły powstać na skutek błędu ustawodawcy.

Różnice w stosunku do konwencji o substancjach psychotropowych

edit
  • dodano przepisy o środkach zastępczych w tekście ustawy
  • dodano wszystkie 7 "dopalaczy", których prohibicję zaleciła Rada Unii Europejskiej (wszystkie do I-P, z wyjątkiem BZP, którą dodano do II-P):
    • parametoksymetamfetamina (PMMA)
    • 2C-I
    • 2C-T-2
    • 2C-T-7
    • 2,4,5-trimetoksyamfetamina (TMA-2)
    • benzylopiperazyna (BZP)
    • mefedron (4-MMC)
  • dodano 8 innych "dopalaczy" do I-P
    • butylon
    • nafyron
    • metylon
    • metedron
    • metamfepramon
    • 4-FMP
    • 4-MEC
    • 4-EMC
  • dodano 3 inne "dopalacze" do II-P
    • TFMPP
    • pFPP
    • MBZP
  • dodano 3 "dopalacze" do IV-P
    • MDPV
    • MDPEA
    • 2C-E
  • pentazocynę przeniesiono do II-P (w konwencji jest w wykazie III)
  • metamfetaminę racemiczną i dextro połączono w jedną pozycję w II-P
  • rozszerzono klauzulę uogólniającą w II-P
  • dodano ketaminę do II-P

Definicje

edit

Wybrane definicje z tekstu ustawy:

  • grzyby halucynogenne – grzyby zawierające substancje psychotropowe
  • konopie – rośliny z rodzaju konopie (Cannabis L.)
  • konopie włókniste – rośliny z gatunku konopie siewne (Cannabis sativa L.), w których suma zawartości delta-9-tetrahydrokannabinolu oraz kwasu tetrahydrokannabinolowego (kwasu delta-9-THC-2-karboksylowego) w kwiatowych lub owocujących wierzchołkach roślin, z których nie usunięto żywicy, nie przekracza 0,20% w przeliczeniu na suchą masę
  • mak – roślinę z gatunku mak lekarski (Papaver somniferum L.), zwaną również makiem ogrodowym albo uprawnym
  • mak niskomorfinowy – roślina z gatunku mak lekarski należąca do odmiany, w której zawartość morfiny w torebce (makówce) bez nasion, wraz z przylegającą do niej łodygą o długości do 7 cm, wynosi poniżej 0,06% w przeliczeniu na zasadę morfiny i na suchą masę wymienionych części rośliny
  • mleczko makowe – sok mleczny torebki (makówki) maku
  • opium – stężały sok mleczny torebki (makówki) maku
  • słoma makowa – torebka (makówka) maku bez nasion, wraz z łodygą, lub poszczególne ich części
  • substancja psychotropowa – każda substancja pochodzenia naturalnego lub syntetycznego, działająca na ośrodkowy układ nerwowy, określona w wykazie substancji psychotropowych stanowiącym załącznik do ustawy
  • środek odurzający – każda substancja pochodzenia naturalnego lub syntetycznego działająca na ośrodkowy układ nerwowy, określona w wykazie środków odurzających stanowiącym załącznik do ustawy
  • środek zastępczy – substancja pochodzenia naturalnego lub syntetycznego w każdym stanie fizycznym lub produkt, roślina, grzyb lub ich część, zawierające taką substancję, używane zamiast środka odurzającego lub substancji psychotropowej lub w takich samych celach jak środek odurzający lub substancja psychotropowa, których wytwarzanie i wprowadzanie do obrotu nie jest regulowane na podstawie przepisów odrębnych; do środków zastępczych nie stosuje się przepisów o ogólnym bezpieczeństwie produktów
  • ziele konopi – kwiatowe lub owocujące wierzchołki konopi, z których nie usunięto żywicy, a w przypadku roślin w stadium przed zawiązaniem wiechy – liście i łodygi konopi
  • żywica konopi – żywica i inne produkty konopi zawierające delta-9-tetrahydrokannabinol lub inne aktywne biologicznie kannabinole

Określenia naturalnych źródeł środków odurzających i substancji psychotropowych w wykazie:

  • koka liście
  • ziele konopi innych niż włókniste oraz wyciągi, nalewki farmaceutyczne, a także wszystkie inne wyciągi z konopi innych niż włókniste
  • koncentraty słomy makowej – produkty powstające w procesie otrzymywania alkaloidów ze słomy makowej, jeżeli produkty te są wprowadzone do obrotu
  • wyciągi słomy makowej – inne niż koncentraty produkty otrzymywane ze słomy makowej przy jej ekstrakcji wodą lub jakimkolwiek innym rozpuszczalnikiem, a także inne produkty otrzymywane przez przerób mleczka makowego
  • opium i nalewka z opium
  • żywica konopi

Przy każdym określeniu jednego z 16 gatunków roślin dodanych w I-N:

  • rośliny żywe lub susz, nasiona, wyciągi oraz ekstrakty

Grupa I-N

edit

Rośliny żywe lub susz, nasiona, wyciągi oraz ekstrakty:

  • Argyreia nervosa
  • Banisteriopsis caapi
  • Calea zacatechichi
  • Catha edulis
  • Echinopsis pachanoi
  • Kava kava
  • Leonotis leonurus
  • Mimosa tenuiflora (Mimosa hostilis)
  • Mitragyna speciosa
  • Nymphaea caerulea
  • Peganum harmala
  • Psychotria viridis (Chacruna)
  • Rivea corymbosa
  • Salvia divinorum
  • Tabernanthe iboga
  • Trichocereus peruvianus

Nowe syntetyczne kannabinoidy:

Konopie:

  • ziele konopi innych niż włókniste oraz wyciągi, nalewki farmaceutyczne, a także wszystkie inne wyciągi z konopi innych niż włókniste
  • żywica konopi

Koka:

Naturalne źródła opioidów:

  • koncentraty słomy makowej – produkty powstające w procesie otrzymywania alkaloidów ze słomy makowej, jeżeli produkty te są wprowadzone do obrotu.
  • wyciągi słomy makowej – inne niż koncentraty produkty otrzymywane ze słomy makowej przy jej ekstrakcji wodą lub jakimkolwiek innym rozpuszczalnikiem, a także inne produkty otrzymywane przez przerób mleczka makowego.
  • opium i nalewka z opium.

Naturalne opioidy:

Pominięte:

101 spośród 103 opioidów z Wykazu I jednolitej konwencji o środkach odurzających, z wyjątkiem ORIPAVINE i DIOXAPHETYL BUTYRATE.

Syntetyczne i półsyntetyczne opioidy:

oraz (klauzula uogólniająca niezmieniona):

  • izomery środków odurzających wymienionych w niniejszej grupie, jeżeli istnienie takich izomerów jest możliwe w ramach użytego oznaczenia chemicznego, chyba że izomery takie są wyraźnie wyłączone,
  • estry i etery środków odurzających wymienionych w niniejszej grupie, jeżeli istnienie takich estrów i eterów jest możliwe, chyba że są one wymienione w innej grupie,
  • sole środków odurzających wymienionych w niniejszej grupie, włączając w to sole estrów, eterów i izomerów, o których mowa wyżej, jeżeli istnienie takich soli jest możliwe.

izomery de facto wyłączone:

Grupa II-N

edit

10 opioidów z Wykazu II jednolitej konwencji o środkach odurzających.

Naturalne opioidy:

  • kodeina — alkaloid contained in opium and poppy straw

Syntetyczne i półsyntetyczne opioidy:

oraz (klauzula uogólniająca de facto niezmieniona):

  • izomery środków odurzających wymienionych w niniejszej grupie, jeżeli istnienie takich izomerów jest możliwe w ramach użytego oznaczenia chemicznego, chyba że istnienie takich izomerów jest wyraźnie wyłączone,
  • sole środków odurzających wymienionych w niniejszej grupie, włączając w to sole estrów, eterów i[sprzeczność] izomerów, o których mowa wyżej, jeżeli istnienie takich soli jest możliwe

Grupa III-N (podzbiór grup I-N i II-N)

edit

Grupa III-N składa się z preparatów podlegających kontroli złagodzonej, zawierających środki odurzające grup I-N i II-N

Dopuszczone do obrotu leki gotowe tej grupy wydaje się na podstawie recepty białej (Rp), a niektóre bez recepty (OTC). Preparaty recepturowe tej grupy wydaje się na podstawie recepty białej (Rp), o ile odpowiednie surowce farmaceutyczne (lub leki gotowe traktowane jako surowce farmaceutyczne) są dopuszczone do obrotu.

Skład tej grupy został znacznie ograniczony w stosunku do odpowiednika z konwencji ONZ, nie dodano też nowych preparatów.

  1. Preparaty zawierające oprócz innych składników kodeinę, której ilość nie przekracza 50 mg w jednej dawce lub stężenie nie przekracza 1,5% w preparatach w formie niepodzielonej.
  2. Preparaty zawierające oprócz innych składników: w których ilość środka odurzającego nie przekracza 100 mg w jednej dawce lub stężenie nie przekracza 2,5% w preparatach w formie niepodzielonej.
  3. Preparaty zawierające w jednej dawce najwyżej 2,5 mg difenoksylatu obliczonego w postaci zasady i nie mniej niż 0,025 mg siarczanu atropiny w jednej dawce (zobacz artykuł: difenoksylat/atropina).
  4. Preparaty zawierające w jednej dawce nie więcej niż 0,5 mg difenoksyny oraz takie ilości winianu atropiny, które odpowiadają co najmniej 5% dawki difenoksyny.

Grupa IV-N (podzbiór grupy I-N)

edit

Środki tej grupy (będącej podzbiorem grupy I-N) można wykorzystywać jedynie do prowadzenia badań naukowych. Zabronione jest stosowanie ich w medycynie i przemyśle.

Jedynymi wyjątkami są etorfina i acetorfina, które według ustawy można stosować w leczeniu zwierząt, jednak nie ma dopuszczonych do obrotu surowców farmaceutycznych ani preparatów gotowych je zawierających (według wykazu produktów leczniczych z 2012 roku oraz wykazu surowców farmaceutycznych ogłoszonego w 2011 roku).

Konopie:

  • ziele konopi innych niż włókniste oraz wyciągi, nalewki farmaceutyczne, a także wszystkie inne wyciągi z konopi innych niż włókniste
  • żywica konopi

15 z 16 syntetycznych i półsyntetycznych opioidów z Wykazu IV (z wyjątkiem alfa-metylotiofentanylu, który został najprawdopodobniej przez pomyłkę pominięty):

oraz (klauzula uogólniająca rozszerzona o estry, etery, izomery i ich sole):

  • izomery środków odurzających wymienionych w niniejszej grupie, jeżeli istnienie takich izomerów jest możliwe w ramach użytego oznaczenia chemicznego, chyba że izomery takie są wyraźnie wyłączone,
  • estry i etery środków odurzających wymienionych w niniejszej grupie, jeżeli istnienie takich estrów i eterów jest możliwe, chyba że są one wymienione w innej grupie,
  • sole środków odurzających wymienionych w niniejszej grupie, włączając w to sole estrów, eterów i izomerów, o których mowa wyżej, jeżeli istnienie takich soli jest możliwe

Wykaz substancji psychotropowych

edit

Grupa I-P

edit

Następujące 6 substancji spośród 7 dodanych do tego wykazu były przedmiotem decyzji Rady Unii Europejskiej (ostatnia, benzylopiperazyna jest w innej grupie):

Nowe 8 substancji:

Wszystkie 28 substancji z Wykazu I konwencji o substancjach psychotropowych.

Psychodeliki fenetylaminowe:

Psychodeliki tryptaminowe:

Stymulanty:

Syntetyczne kannabinoidy:

Naturalne kannabinole:

  • tetrahydrocannabinol, the following isomers and their stereochemical variants:
    • 7,8,9,10-tetrahydro-6,6,9-trimethyl-3-pentyl-6H-dibenzo[b,d]pyran-1-ol
    • (9R,10aR)-8,9,10,10a-tetrahydro-6,6,9-trimethyl-3-pentyl-6H-dibenzo[b,d]pyran-1-ol
    • (6aR,9R,10aR)-6a,9,10,10a-tetrahydro-6,6,9-trimethyl-3-pentyl-6H-dibenzo[b,d]pyran-1-ol
    • (6aR,10aR)-6a,7,10,10a-tetrahydro-6,6,9-trimethyl-3-pentyl-6H-dibenzo[b,d]pyran-1-ol
    • 6a,7,8,9-tetrahydro-6,6,9-trimethyl-3-pentyl-6H-dibenzo[b,d]pyran-1-ol
    • (6aR,10aR)-6a,7,8,9,10,10a-hexahydro-6,6-dimethyl-9-methylene-3-pentyl-6H-dibenzo[b,d]pyran-1-ol

Dysocjanty

Ergoliny:

oraz (klauzula uogólniająca niezmieniona):

  • sole substancji zamieszczonych w tej grupie w każdym przypadku, gdy istnienie takich soli jest możliwe,
  • stereoizomery substancji zamieszczonych w tej grupie, jeżeli istnienie takich stereoizomerów jest możliwe w ramach użytego oznaczenia chemicznego, chyba że stereoizomery takie są wyraźnie wyłączone.

Grupa II-P

edit

Nowe substancje:

UE:

Nowe-stare:

Przeniesione:

Wszystkie 17 pozycji z Wykazu II (metamfetamina racemiczna i dextro zintegrowana w jedną pozycję). Pentazocyna przeniesiona z Wykazu III. Dodano ketaminę

Stymulanty:

Psychodeliki fenetylaminowe:

Naturalne kannabinole:

  • (6aR,10aR)-6a,7,8,10a-tetrahydro-6,6,9-trimethyl-3-pentyl-6H-dibenzo[b,d]pyran-1-ol (delta-9-tetrahydrocannabinol) and its stereochemical variants

    Dronabinol is the international non-proprietary name, although it refers to only one of the stereochemical variants of delta-9-tetrahydrocannabinol, namely (−)-trans-delta-9-tetrahydrocannabinol.

Depresanty (barbiturany):

Depresanty (kwalony):

Dysocjanty:

Inne:

oraz (klauzula uogólniająca rozszerzona o estry, etery, izomery i ich sole):

  • izomery substancji psychotropowych wymienionych w niniejszej grupie, jeżeli istnienie takich izomerów jest możliwe w ramach użytego oznaczenia chemicznego, chyba że izomery takie są wyraźnie wyłączone,
  • estry i etery substancji psychotropowych wymienionych w niniejszej grupie, jeżeli istnienie takich estrów i eterów jest możliwe, chyba że są one wymienione w innej grupie,
  • sole substancji psychotropowych wymienionych w niniejszej grupie, włączając w to sole estrów, eterów i izomerów, o których mowa wyżej, jeżeli istnienie takich soli jest możliwe.

Grupa III-P

edit

8 z 9 substancji z konwencji ONZ, z wyjątkiem pentazocyny, przeniesionej do II-P.

Depresanty (barbiturany):

Depresanty (benzodiazepiny):

Depresanty (inne):

Syntetyczne opioidy

Stymulanty:

oraz sole substancji zamieszczonych w tej grupie w każdym przypadku, gdy istnienie takich soli jest możliwe (klauzula uogólniająca niezmieniona)

Grupa IV-P

edit

Nowe substancje:

  • MDPV (stymulant)
  • MDPEA (nieaktywny biologicznie, w dużych dawkach lub w połączeniu z IMAO psychodeliczna fenyloetyloamina)
  • 2C-E (psychodeliczna fenyloetyloamina)

Wszystkie 62 substancje z Wykazu I konwencji o substancjach psychotropowych. Dodatkowo 3 nowe substancje.

Depresanty (barbiturany):

Depresanty (benzodiazepiny):

Depresanty (karbamaty):

Depresants (inne):

Stymulanty:

Leki z właściwościami stymulantów i opioidów:

oraz sole substancji zamieszczonych w tej grupie w każdym przypadku, gdy istnienie takich soli jest możliwe (klauzula uogólniająca niezmieniona)

Wojna o dopalacze, rozszerzanie wykazu i prawo o środkach zastępczych

edit

Używane w medycynie spoza wykazu

edit

Dawne prekursory

edit

Porównanie konwencji ONZ z dawnymi polskimi:

  • międzynarodowa Tabela I odpowiada grupie I-R
  • międzynarodowa Tabela II odpowiada grupom IIA-R i IIB-R
  • bezwodnik octowy (Tabela I) w grupy IIA-R
  • nadmanganian potasu (Tabela I) w grupy IIB-R
  • podział Tabeli II na grupy IIA-R i IIB-R — patrz niżej
  • dodanie benzaldehydu (którego nie ma w Tabeli II) do grupy IIB-R
  • dodanie nitroetanu (którego nie ma w Tabeli II) do grupy IIA-R

xxx

Porównanie obecnych prekursorów unijnych z dawnymi polskimi:

  • kategoria 1 odpowiada grupie I-R
  • kategoria 2 odpowiada grupie IIA-R
  • kategoria 3 odpowiada grupie IIB-R
  • I-R nie zawiera klauzuli o stereoizomerach
  • w IIA-R był nitroetan
  • w IIB-R był benzaldehyd
  • nadmanganian potasu (kategoria 2) w IIB-R
  • eter dietylowy (kategoria 3) w IIA-R

Grupa I-R

edit

oraz sole substancji należących do tej grupy, jeżeli istnienie takich soli jest możliwe

Grupa IIA-R

edit

oraz sole substancji należących do tej grupy, jeżeli istnienie takich soli jest możliwe

Grupa IIB-R

edit

oraz sole substancji należących do tej grupy z wyjątkiem soli kwasu siarkowego i kwasu solnego, jeżeli istnienie takich soli jest możliwe

Unijne prekursory

edit

12 pozycji (kategoria 1) + 6 pozycji (kategoria 2) + 5 pozycji (kategoria 3), łącznie 23 pozycje.

Porównanie międzynarodowej konwencji ONZ z unijnym prawem o prekursorach

  • Tabela I odpowiada kategorii 1
  • Tabela II odpowiada kategoriom 2 i 3
  • kategoria 1 zawiera klauzulę o stereoizomerach, której nie ma w Tabeli I
  • bezwodnik octowy (Tabela I) w kategorii 2
  • nadmanganian potasu (Tabela I) w kategorii 2
  • podział Tabeli II na kategorie 2 i 3 — patrz niżej

Porównanie polskich prekursorów z unijnymi:

  • I-R odpowiada kategorii 1
  • IIA-R odpowiada kategorii 2
  • IIB-R odpowiada kategorii 3
  • kategoria 1 zawiera klauzulę o stereoizomerach, której nie ma w grupie I-R
  • nie ma benzaldehydu (IIB-R)
  • nie ma nitroetanu (IIA-R)
  • nadmanganian potasu (IIB-R) w kategorii 2
  • eter dietylowy (IIA-R) w kategorii 3

Kategoria 1

edit

Formy stereoizomeryczne substancji wymienionych w tej kategorii, niebędące katyną, w każdym przypadku gdy występowanie takich form jest możliwe.

Sole substancji wymienionych w tej kategorii, niebędące solami katyny, w każdym przypadku gdy istnienie takich soli jest możliwe

Kategoria 2

edit

Sole substancji wymienionych w tej kategorii, w każdym przypadku gdy istnienie takich soli jest możliwe.

Kategoria 3

edit

Sole substancji wymienionych w tej kategorii, niebędące solami kwasu chlorowodorowego i kwasu siarkowego(VI), w każdym przypadku gdy istnienie takich soli jest możliwe.

Retrieved from "https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=User:Nikos_1993/sandbox/Wykaz&oldid=552771382"