Χόκεϊ επί πάγου

Το χόκεϊ επί πάγου (γνωστό απλώς ως χόκεϊ στον Καναδά, τις Ηνωμένες Πολιτείες και στην Ελβετία), είναι ένα άθλημα το οποίο παίζεται από άνδρες και γυναίκες και θεωρείται το πιο γρήγορο ομαδικό άθλημα. Σκοπός του παιχνιδιού είναι να επιτευχθούν τέρματα, με νικήτρια ομάδα να είναι εκείνη που πετυχαίνει τα πιο πολλά από αυτά. Οι παίκτες κινούνται πάνω σε παγοπέδιλα στην επιφάνεια φυσικού ή τεχνητού πάγου. Το άθλημα εντάχθηκε στο πρόγραμμα των Ολυμπιακών Αγώνων το 1920.

Βασικός σκοπός είναι να σταλεί ο δίσκος στο τέρμα της αντίπαλης ομάδας από τους παίκτες ή τις παίκτριες, χρησιμοποιώντας αποκλειστικά τα ειδικά μπαστούνια.

Ο αγώνας ξεκινά με μια σύγκρουση (faceoff) και αποτελείται από τρεις περιόδους των είκοσι λεπτών η καθεμία. Ο χρόνος σταματά κάθε φορά που σφυρίζουν οι διαιτητές, οι οποίοι σταματούν το παιχνίδι για να επιβάλουν ποινές ή για οφσάιντ και παραβάσεις όπως το icing. Κατά την κανονική διάρκεια, κάθε ομάδα χρησιμοποιεί πέντε παγοδρόμους παίκτες – τρεις επιθετικούς και δύο αμυντικούς – συν έναν τερματοφύλακα. Αν το παιχνίδι παραμείνει ισόπαλο μετά την παράταση, οι ομάδες περνούν στη διαδικασία των πέναλτι, μέχρι να υπάρξει νικητής.

Όταν οι παίκτες μπαίνουν στην επιθετική ζώνη πριν φτάσει εκεί ο δίσκος πρόκειται για οφσάιντ. Η ποινή είναι να σταματήσει το παιχνίδι και να συνεχιστεί με faceoff στην ουδέτερη ζώνη που είναι πιο κοντά. Όταν η ομάδα σουτάρει από τη δική της πλευρά της κεντρικής κόκκινης γραμμής στην αντίπαλη γραμμή των γκολ πρόκειται για icing. Η ποινή είναι να συνεχιστεί το παιχνίδι με faceoff από την αμυντική ζώνη της ομάδας που έκανε την παράβαση και δεν μπορεί να αλλάξει παίχτες ως το επόμενο faceoff.

Ομαδικά παιχνίδια ή αθλήματα με ρακέτα και μπάλα είναι γνωστά από την αρχαιότητα. Σχετικά αθλήματα στον πάγο με παγοπέδιλα αναφέρονται στην νότιο Γερμανία και στην Ολλανδία. Το παιχνίδι είχε αναπτυχθεί στον ολλανδόφωνο κόσμο από παλιά, όπως μπορεί να δει κανείς σε ζωγραφικά έργα της Φλαμανδικής Σχολής. Με την καταγραφή των κανονισμών διεκδικεί ο Καναδάς να είναι η γενέτειρα χωρα του αθλήματος, όπου θεωρείται και προωθείται ως "εθνικό άθλημα".

Μέχρι τα τέλη του 19ου αιώνα το άθλημα ήταν καθαρά εποχιακό, διότι μόνο ο χειμώνας και οι θερμοκρασίες του δημιουργούσε επιφάνειες πάγου. Παραδοσιακά δημοφιλές ήταν το άθλημα σε Χώρες κρύου κλίματος όπως ο Καναδάς, η Ρωσία, οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Σουηδία, η Φινλανδία, η Τσεχία και η Σλοβακία. Με την ψύξη και την κατασκευή παγοδρομίων το άθλημα απλώθηκε και παίζεται πλέον με επεκταμένη σεζόν. Σήμερα το άθλημα εξασκείται και σε θερμότερες περιοχές του πλανήτη, όπως στην Καλιφόρνια η και στις αραβικές χώρες. Το άθλημα πρωτοεμφανίστηκε στους Ολυμπιακούς το 1920, ενώ το 1988, στο Ναγκάνο αγωνίσθηκαν για πρώτη φορά επαγγελματίες παίκτες.

Το xόκεϊ επί πάγου είναι ιδιαίτερα δημοφιλές σε Έλληνες της διασποράς. Μεταξύ το 1920 και το 1940 η ΑΧΕΠΑ διεθετε ομάδα χόκεϋ επί πάγου.^[1] Στην Φιλαδέλφεια την δεκαετία του ιδρύθηκε η ομάδα Hellenes.^[2]

Ενώ σε όλες τις χώρες της Ευρώπης ένα παγοδρόμιο αποτελεί μια αθλητική εγκατάσταση παρόμοιας δαπάνης μιας πισίνας, στην Ελλάδα είναι κάτι το σπάνιο. Η δημιουργία ενός παγοδρομίου ήταν πάντα εποχιακή. Επομένως το άθλημα δεν είχε τις τεχνικές προϋποθέσεις.

Στις 16 Φεβρουαρίου 1985 εγκαινιάστηκε το Στάδιο Ειρήνης και Φιλίας. Ήταν το μοναδικό στάδιο της Ελλάδας που κατασκευάστηκε εξ αρχής ως παγοδρόμιο με μόνιμη παγολεκάνη ολυμπιακών διαστάσεων 30 x 60 m (η οποία καλύπτεται από δρύινο παρκέ ειδικού τύπου ώστε να μετατρέπεται ανά πάσα στιγμή πάλι σε παγοδρόμιο).^[3] Το Ελληνικό πρωτάθλημα χόκεϊ επί πάγου ανδρών διεξήχθη στο ΣΕΦ από το 1989 με τη συμμετοχή πέντε ομάδων. Η λειτουργία του μοναδικού παγοδρομίου σταμάτησε για την εξυπηρέτηση των απαιτήσεων άλλων αθλημάτων. Με ιδιωτικές πρωτοβουλίες δημιουργήθηκαν ιδιωτικά μικρότερα παγοδρόμια και στεγάζουν και αγώνες χόκεϊ επί πάγου. Το Χόκεϋ επί Πάγου ξεκίνησε στην Ελλάδα το 1984 από παίχτες που επέστρεψαν στην Ελλάδα από το εξωτερικό. Σύντομα δημιουργήθηκαν πέντε ομάδες. Δύο στην Αθήνα, μία στον Πειραιά, μία στην Θεσσαλονίκη και μία στην Χαλκίδα. Ο πρώτος επίσημος αγώνας έγινε στην Αθήνα το 1985. Το 1989 διεξήχθη το πρώτο επίσημο πρωτάθλημα Ελλάδος στο Στάδιο Ειρήνης και Φιλίας με συμμετοχή πέντε ομάδων. Για πρώτη φορά έγιναν οι αγώνες σε κανονικό διαστάσεων παγοδρόμιο. Την επόμενη χρονιά το Πρωτάθλημα πραγματοποιήθηκε και πάλι στο Στάδιο Ειρήνης και Φιλίας. Η πρώτη Εθνική Ομάδα Νέων συγκροτήθηκε το 1990 και πήρε μέρος στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα τρίτης κατηγορίας που διεξήχθη στην Γιουγκοσλαβία. Το 1991 η Εθνική Ομάδα Νέων πήρε μέρος στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα που έγινε στην Ιταλία. Το 1992 συγκροτήθηκε η πρώτη Εθνική Ομάδα Ανδρών και πήρε μέρος στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα τρίτης κατηγορίας που διεξήχθη στη Νότιο Αφρική. Με μόνο δύο βδομάδες προετοιμασίας στο εξωτερικό και την συμπαράσταση των ομογενών η Εθνική Ομάδα κέρδισε το χάλκινο μετάλλιο. Ήταν ασυνήθιστο μία ομάδα να κερδίζει μετάλλιο στην πρώτη εμφάνισή της σε Παγκόσμιο Πρωτάθλημα.

Παρόλο την μεγάλη επιτυχία της Εθνικής στο Παγκόσμιο, από το 1993 και έπειτα ήρθε η παρακμή του αθλήματος. Η Γενική Γραμματεία Αθλητισμού, για αδιευκρίνιστους λόγους, σταμάτησε τις επιχορηγήσεις προς τα σωματεία και όλα τα έξοδα για να συνεχίσει να λειτουργεί το άθλημα πέρασαν στους αθλητές. Οι προπονήσεις σταμάτησαν και πολλοί παίχτες εγκατέλειψαν το άθλημα.

Οι προπονήσεις ξανάρχισαν το 1995 αλλά περιορίστηκαν σε μία την εβδομάδα. Πάρα τις δυσκολίες που αντιμετώπισε το Χόκεϋ, συγκροτήθηκε Εθνική Ομάδα το 1995 και πήρε μέρος στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα που διεξήχθη στη Νότιο Αφρική. Δυστυχώς τα προβλήματα επηρέασαν τους παίχτες και δεν μπορούσαν να υπερασπίσουν το χάλκινο μετάλλιο που είχαν κερδίσει πριν τρία χρόνια. Παραταύτα κέρδισαν έναν αγώνα και έφεραν μία ισοπαλία σε πέντε αγώνες.

Τα προβλήματα συνέχισαν να υπάρχουν. Το 1996 η Εθνική Ομάδα Νέων πήρε μέρος το Πανευρωπαϊκό Πρωτάθλημα. Έκαναν μία νίκη σε πέντε αγώνες. Το Μάρτιο του 1998 η Εθνική Ομάδα Ανδρών πήρε μέρος στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα που διεξήχθη στη Νότιο Αφρική. Παρά τα πολλά προβλήματα που δυστυχώς υπήρχαν ακόμα κατάφερε να κερδίσει ένα αγώνα και να εισπράξει το θαυμασμό όλων των υπολοίπων ομάδων για το επίπεδο του Ελληνικού Χόκεϋ παρά τα προβλήματα που αντιμετωπίζει.

Αρχές 1999 και τίποτα δεν έχει αλλάξει στην στάση της Γενικής Γραμματείας Αθλητισμού. Παρόλο αυτά η Εθνική ομάδα συγκροτήθηκε και πήρε μέρος στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα που έγιvε και πάλι στην Νότιο Αφρική. Κατάφερε και κερδίσει έναν αγώνα.

Το 2000… και τίποτα δεν έχει αλλάξει στην κατάσταση.

Το 2001, το Παγοδρόμιο του Μοσχάτου κλείνει οριστικά. Πολλοί αθλητές σταματούν το χόκεϋ, ενώ άλλοι αρχίζουν προπονήσεις στο παγοδρόμιο του Πολύδροσου. Το οποίο δεν πληροί τις προϋποθέσεις για διεξαγωγή αγώνων.

Το 2002, συνεχίζονται οι προσπάθειες για δημιουργία πρωταθλήματος, χωρίς όμως επιτυχία.

Μάιος 2003. Το τελευταίο παγοδρόμιο στην Ελλάδα κλείνει οριστικά. Μετά το κλείσιμο του τελευταίου παγοδρομίου αποφασίζετε από τους παίχτες της Εθνικής Ομάδας να ξεκινήσουν ταξίδια στην Τσεχία. Από τότε έως και σήμερα έχουν πραγματοποιηθεί 6 ταξίδια. Με τα έξοδα φυσικά να καλύπτονται από τους αθλητές.

Μετά από την επίσκεψη της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας Χόκεϊ επί Πάγου στην Ελλάδα το 2007, η Εθνική μας ομάδα θα πάρει μέρος στα Προκριματικά του Παγκοσμίου Πρωταθλήματος εναντίον της Αρμενίας και της Βοσνίας.

Η Εθνική μας Ομάδα προκρίθηκε και θα συμμετάσχει στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα 3ης κατηγορίας 2008 που θα διεξαχθεί στο Λουξεμβούργο.

Η Εθνική Ομάδα θα συμμετέχει ξανά στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα 3ης κατηγορίας 2009 που θα διεξαχθεί στη Νέα Ζηλαδία.

Στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα 2010 που διεξήχθη στο Λουξεμβούργο, η ΕΘΝΙΚΗ ΟΜΑΔΑ ΑΝΔΡΩΝ κατέκτησε το ασημένιο μετάλλιο, η μεγαλύτερη επιτυχία στην ιστορία του αθλήματος.

Το 2012, η Εθνική ομάδα κατευθύνθηκε προς την Τουρκία για το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Div.III. Το 2013, η Εθνική ομάδα ταξίδεψε στο Αμπού Ντάμπι των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων και προκρίθηκε για το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα που θα διεξήχθει στη Νότια Αφρική.

Μετά το τέλος του Παγκοσμίου, κατά τη διάρκεια του παγκοσμίου Συνεδρίου, η Παγκόσμια Ομοσπονδία του αθλήματος (IIHF) αποφάσισε να αποκλείσει την Εθνική Ομάδα από μελλοντικές συμμετοχές εως ότου ανοίξει Ολυμπιακών διαστάσεων παγοδρόμιο στην Ελλάδα.

Άρα από το Μάιο 2013 και ύστερα από απόφαση της IIHF, ήρθε το τέλος της Εθνικής Ομάδας Ανδρών

Πρωτάθλημα γυναικών δεν υπάρχει προς το παρόν. Από το 2014 και μετά το χόκεϊ επί πάγου μετακινήθηκε απο την Ελληνική Ομοσπονδία Παγοδρομιών (Ε.Ο.ΠΑΓ.) στην Ελληνική Ομοσπονδία Χιονοδρομίας, η οποία πλέον ονομάζεται Ελληνική Ομοσπονδία Χειμερινών Αθλημάτων .

Η λέξη «χόκεϊ» έχει χρησιμοποιηθεί για τέτοια παιχνίδια από το 16ο αιώνα, αλλά η ετυμολογία της είναι αβέβαιη. Μπορεί να προέρχεται από την παλαιά γαλλική λέξη coquette ("γκλίτσα"), αλλά μπορεί επίσης να προέρχεται από τη ολλανδική λέξη "hokje" που είναι το υποκοριστικό του hok, που σημαίνει κυριολεκτικά την καλύβα ή το σκυλόσπιτο, αλλά σε λαϊκότερη χρήση σήμαινε το στόχο.

Οι διαστάσεις του χώρου όπου διεξάγονται οι αγώνες είναι μία ορθογώνη παγωμένη επιφάνεια 60 x 30 μ, με στρογγυλεμένες γωνίες η γωνία έχει ακτίνα 4,2 μ, η απόσταση του τέρματος από τον πίσω τοίχο είναι 4 μ και οι 3 ζώνες απέχουν από 17 μ. Το παγοδρόμιο χωρίζεται στα δύο από μία κεντρική γραμμή (κατά πλάτος). Υπαρχουν πέντε εγκάρσιες γραμμές: Η κεντρική κόκκινη γραμμή διασχίζει τον αγωνιστικό χώρο, δύο γραμμές το χωρίζουν σε τρεις ίσες ζώνες: η επίθεση, η ουδέτερη και η ζώνη άμυνας. Υπάρχουν 9 κύκλοι για σύγκρουση ("faceoff"). Η μικρή περιοχή (μπλε χρωματισμένη) είναι ο τομέας του τερματοφύλακα.

Η κατασκευή της μπάρας έχει επένδυση ύψους 1,20 μέτρον από αλουμίνιο η ξύλο και συμπληρωματικά με γυαλί ασφαλείας ή δίχτυα. Οι παίκτες κάθονται σε πάγκους στη μια μεριά του παγοδρομίου, ο πάγκος για τιμωρημένους παίκτες είναι στην άλλη πλευρά.

Στη Βόρεια Αμερική στρο πρωτάθλημα NHL το γήπεδο διαφέρει από της ολυμπιακές και διεθνές διαστάσεις. Είναι 200 πόδια, αν και σχεδόν το ίδιο μήκος (60,96 μ), αλλά μόνο 85 πόδια (25,91 μ) πλάτος και έχει μια διαφορετική κατανομή των ζωνών πεδίου. Το παιχνίδι είναι επόμενος πιο γρήγορο και πιο επιθετικό.

Παίζεται με μπαστούνι και ως άθλημα πάγου απαιτούνται παγοπέδιλα. Οι τελείως μα τελείως σκληρές επιφάνειες του πάγου και η υψηλή ταχύτητα του δίσκου (μέχρι πάνω από 160 χιλιόμετρα) απαιτούν εξοπλισμό ασφάλειας για την ελάττωση τον κίνδυνο σοβαρού τραυματισμού. Αυτός ο εξοπλισός κάνει το άθλημα ιδιαιτερα ασφαλές σχετικά με αλλα ομαδικά αθλήματα.

Κατασκευαστές εξοπλισμών είναι η Bauer Hockey η CCM Hockey και η Warrior Sports του Ελληνοαμερικανού Jim Davis.

Ο προστατευτικός εξοπλισμός συμπεριλαμβάνει επικαλαμίδες, παντελόνια, σπασουάρ, γάντια, αγκωνίδες, προστατευτικό θώρακα, προστατευτικό λαιμού, και κράνος.

Το κράνος υπάρχει με διάφανο προστατευτικό προσώπου (από πλαστικό ανθεκτικότητας) το οποίο καλύπτει την περιοχή των ματιών και της μύτης. υπάρχει και με πλήρη προστατευτική μάσκα υποχρεωτική στους αθλητές κάτω τον 20 ετών.^[4]

Οι φανέλες συνήθως είναι κατασκευασμένες από ένα πλέγμα πολυεστέρα, που δεν παγιδεύει τον ιδρώτα και τη θερμότητα του σώματος με τον ίδιο τρόπο που μια φανέλα κατασκευάζεται από μια φυσική ίνα. Γενικά, οι παίκτες αναγνωρίζονται από τον αριθμό που φέρουν στη στολή τους (πλάτη).

Τα παγοπέδιλα για χόκεϊ έχουν κορδόνια, η επιφάνεια είναι από συνθετικό ύφασμα η πλαστικό (όταν έχουν και την ιδιότητα τις προσαρμογής τους μέσο θερμοκρασίας σε ένα φούρνο). Τα φθηνότερα ζευγάρια είναι συνήθως μαλακότερα στο εσωτερικό, υψηλή σταθερότητα και σκληρότητα (stiffness) βρίσκεται σε επαγγελματικά ζευγάρια, δεν είναι όμως άνετη για έναν πρωτάρη.

Κατασκευάζονται από ξύλο ή συνθετικό υλικό και υπάρχου σε δυο μορφές η απλή και η ειδική για τον τερματοφύλακα με πιο χοντρή βάση και μεγαλύτερη επιφάνεια.

Τα μπαστούνια του χόκεϊ βγαίνουν σε διάφορα μεγέθη: Το μακρος καθορίζεται από το μέγεθος του παίκτη, χωρίς πατίνια πρέπει να φτάνει μέξι τι μύτη και με πατίνια μέχρι το πιγούνι. Το φτυάρι και η ικανότητα λυγίσματος (flex) διαφέρουν σχετικά με την προτίμηση του παίκτη. Τα τελευταία χρόνια επικρατούν τα συνθετικά μπαστούνια (συνήθως από ανθρακονήματα), εξαιτίτας της μεγαλύτερης ικανότητας τους στο λύγισμα, το οποίο προσφέρει παραπάνω δύναμη στο σουτ.

Το άθλημα απαιτεί την λειτουργία παγοδρομιών η οποία συνήθως χρηματοδοτείται από κρατικούς η δημοτικούς φορείς. Η Ελλάδα είναι από της ελάχιστες χώρες του πλανήτη η μοναδική στην Ευρώπη που δεν λειτουργεί ούτε ένα παγοδρόμιο ολυμπιακών διαστάσεων, επομένως η Εθνική Ελλάδος δεν επιτρέπεται να λάβει πια μέρος σε διεθνές αγώνες. Το Ευρωπαϊκό πρωτάθλημα χόκεϊ επί πάγου διεξάγεται κάθε χρόνο σε 4 γύρους. Το παγκόσμιο πρωτάθλημα διεξάγεται κάθε χρόνο.

Το Ελληνικό πρωτάθλημα χόκεϊ επί πάγου ανδρών διεξάγεται με διακοπές από το 1994 έως το 2000 και από το 2008 και μετέπειτα. Διεξάγεται σε μικρά ιδιωτικά παγοδρόμια.

Ο Καναδάς και οι Η.Π.Α έχουν κάνει το σύνθετο πρωτάθλημα National Hockey League, με κύριο τρόπαιο το Stanley Cup, και η Ρωσία το Κοντινένταλ Χόκεϊ Λιγκ.

• Ομοσπονδία Ελληνική Ομοσπονδία Παγοδρομιών Αρχειοθετήθηκε 2015-05-06 στο Wayback Machine.
• Επίσημη ιστοσελίδα των παικτών της Εθνικής Ομάδας Χόκεϊ επί Πάγου
• Ενημερωτικός ιστότοπος σχετικά με τους κανόνες του παιχνιδιού Αρχειοθετήθηκε 2021-05-09 στο Wayback Machine.

• Ινλάιν χόκεϊ
• Χόκεϊ σε χόρτο

Αυτό το λήμμα σχετικά με τον αθλητισμό χρειάζεται επέκταση. Μπορείτε να βοηθήσετε την Βικιπαίδεια επεκτείνοντάς το.