Σίρλεϊ Μακ Λέιν

Σίρλεϊ Μακ Λέιν
Όνομα στη μητρική γλώσσα	Shirley MacLaine (Αγγλικά)
Γέννηση	24  Απριλίου 1934[1][2][3] Ρίτσμοντ[4]
Χώρα πολιτογράφησης	Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής
Σπουδές	Washington-Liberty High School
Ιδιότητα	ηθοποιός ταινιών, χορευτής, καρατερίστας, ηθοποιός τηλεόρασης, ηθοποιός θεάτρου, τραγουδιστής[5], συγγραφέας[6][7], παραγωγός ταινιών[8], σκηνοθέτης κινηματογράφου και ηθοποιός[9]
Σύζυγος	Steve Parker (1954–1982)[10]
Τέκνα	Σάτσι Πάρκερ
Γονείς	Ira Owens Beaty[11] και Kathlyn Corinne Maclean[11]
Αδέλφια	Γουόρεν Μπίτι (νεότερος αδερφός)
Βραβεύσεις	Ιππότης της Λεγεώνας της Τιμής (2011)[12], Primetime Emmy Award for Outstanding Variety, Music, or Comedy Special (1976), Όσκαρ Α΄ Γυναικείου Ρόλου (1983)[13], Βραβείο Κένεντι, AFI Life Achievement Award (2012), Τιμητική Χρυσή Άρκτος (1999), Crystal Award (1978), Αστέρι στη Λεωφόρο της Δόξας του Χόλιγουντ[14], Αργυρή Άρκτος καλύτερης γυναίκας ηθοποιού (1959), Αργυρή Άρκτος καλύτερης γυναίκας ηθοποιού (1971), βραβείο BAFTA καλύτερου Α΄ γυναικείου ρόλου (1960), βραβείο BAFTA καλύτερου Α΄ γυναικείου ρόλου (1961), Volpi Cup for Best Actress (1960), Volpi Cup for Best Actress (1988), Χρυσή Σφαίρα καλύτερης πρωτοεμφανιζόμενης ηθοποιού (1955), Χρυσή Σφαίρα Καλύτερου Α' γυναικείου ρόλου σε μουσική ή κωμική ταινία (1961), Χρυσή Σφαίρα Καλύτερου Α' γυναικείου ρόλου σε μουσική ή κωμική ταινία (1964), Χρυσή Σφαίρα καλύτερης ηθοποιού σε δραματική ταινία (1984), Χρυσή Σφαίρα καλύτερης ηθοποιού σε δραματική ταινία (1989), Χρυσή Σφαίρα Σέσιλ Ντε Μιλ (1988), Hasty Pudding Woman of the Year (1963) και GLAAD Vanguard Award (2002)
Ιστοσελίδα	Επίσημος ιστότοπος
Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα (π • σ • ε )

Η Σίρλεϊ Μακ Λέιν (αγγλικά: Shirley MacLean Beaty, 24 Απριλίου 1934) είναι Αμερικανίδα ηθοποιός, χορεύτρια, πολιτική ακτιβίστρια και συγγραφέας. Έχει γράψει πολλά αυτοβιογραφικά βιβλία, στα οποία αναφέρεται στην καριέρα της στο Χόλιγουντ, καθώς και στη σχέση της με μεταφυσικά θέματα. Η Μακ Λέιν το 1983 βραβεύτηκε με βραβείο Όσκαρ Α' Γυναικείου Ρόλου για τη συμμετοχή της στην ταινία Σχέσεις στοργής του Τζέιμς Λ. Μπρουκς. Είναι η μεγαλύτερη αδελφή του ηθοποιού και σκηνοθέτη Γουόρεν Μπίτι.

Η Μακ Λέιν γεννήθηκε στο Ρίτσμοντ της Βιρτζίνιας το 1934. Οι γονείς της, ο καθηγητής ψυχολογίας Άιρα Όουενς Μπίτι και η καθηγήτρια υποκριτικής Κάθλιν Κορίν Μακ Λέιν^[15], της έδωσαν το όνομά της για να τιμήσουν την ηθοποιό παιδί-θαύμα Σίρλεϊ Τεμπλ. Όταν η Μακ Λέιν ήταν ακόμη σε μικρή ηλικία, η οικογένειά της μετακόμισε αρχικά στο Νόρφολκ κι έπειτα στο Άρλινγκτον, όπου ο πατέρας της διορίστηκε στο γυμνάσιο Τόμας Τζέφερσον.

Η Μακ Λέιν, ως παιδί είχε αδύναμους αστραγάλους και η μητέρα της αποφάσισε να την πάει να μάθει μπαλέτο. Δούλεψε σκληρά ώστε να γίνει καλή μπαλαρίνα και δεν έχασε ούτε ένα μάθημα κατά τη διάρκεια της εφηβείας της. Ήταν η ψηλότερη της τάξης της και συχνά αναλάμβανε ανδρικούς ρόλους σε κλασικά έργα όπως Ο Ρωμαίος και η Ιουλιέτα του Προκόφιεφ και Η ωραία κοιμωμένη του Τσαϊκόφσκι. Σύντομα όμως αποφάσισε ότι δε θα μπορούσε ποτέ να γίνει επαγγελματίας μπαλαρίνα, καθώς ήταν πολύ ψηλή και δεν είχε την σωματική διάπλαση χορεύτριας κλασικού μπαλέτου. Μετά την ενηλικίωση της, κατέφυγε στο Μπρόντγουεϊ για να γίνει χορεύτρια, αλλά την κέρδισε η υποκριτική.

Φοίτησε στο λύκειο Ουάσινγκτον-Λι, όπου συμμετείχε σε θεατρικές παραστάσεις. Το καλοκαίρι πριν από τη χρονιά της αποφοίτησής της βρισκόταν στη Νέα Υόρκη και κατάφερε να βρει δουλειά στο Μπρόντγουεϊ ως αντικαταστάτρια της ηθοποιού Κάρολ Χέινι στο μιούζικαλ The Pajama Game. Όταν η Χέινι έσπασε τον αστράγαλό της, την αντικατέστησε η Μακ Λέιν. Μερικούς μήνες μετά και αφού η Χέινι ανάρρωνε ακόμη, βρέθηκε στο κοινό ο παραγωγός Χαλ Ουόλις που πρόσεξε τη Μακ Λέιν. Η Μακ Λέιν με τη βοήθεια του Ουόλις υπέγραψε συμβόλαιο με την εταιρία Paramount. Μερικούς μήνες αργότερα όμως η Μακ Λέιν έσπασε το συμβόλαιο με την εταιρία λόγω διαφωνιών και έκανε αγωγή στον Ουόλις^[16].

Η Μακ Λέιν έκανε το κινηματογραφικό της ντεμπούτο το 1955 στην ταινία του Άλφρεντ Χίτσκοκ Ποιος σκότωσε το Χάρι; (The Trouble with Harry) για την οποία κέρδισε Χρυσή Σφαίρα ως καλύτερη νεαρή ηθοποιός της χρονιάς. Την επόμενη χρονιά συμμετείχε στη μεταφορά του μυθιστορήματος του Ιούλιου Βερν Ο γύρος του κόσμου σε 80 μέρες. Δυο χρόνια αργότερα, συμπρωταγωνίστησε με το Φρανκ Σινάτρα στην ταινία του Βινσέντε Μινέλι Το στίγμα του κολασμένου (Some Came Running, 1958) και απέσπασε την πρώτη της υποψηφιότητα για όσκαρ Α' γυναικείου ρόλου, καθώς και στην ταινία Ερωτική Εγκατάλειψη (Hot Spell) πλάι στη Σίρλεϊ Μπουθ. Η δεύτερή της υποψηφιότητα για όσκαρ ήρθε το 1960, όταν υποδύθηκε την Φραν Κιούμπελικ στο πλευρό του Τζακ Λέμον, στην ταινία του Μπίλι Γουάιλντερ Η γκαρσονιέρα (The Apartment). Η ταινία κέρδισε 5 βραβεία όσκαρ, συμπεριλαμβανομένου και του Όσκαρ Καλύτερης Ταινίας, αλλά η Μακ Λέιν έχασε από την Ελίζαμπεθ Τέιλορ που κέρδισε για την ταινία Ζήσαμε στην αμαρτία (BUtterfield 8). Η Μακ Λέιν αργότερα δήλωσε ότι:

Ήμουν σίγουρη ότι θα κέρδιζα το όσκαρ για την Γκαρσονιέρα. Αλλά αργότερα η Ελίζαμπεθ Τέιλορ υπέστη τραχειοτομή.

Την επόμενη χρονιά συμπρωταγωνίστησε με την Όντρεϊ Χέπμπορν στην ταινία του Γουίλιαμ Γουάιλερ Οι ψίθυροι που αποτελεί μεταφορά του θεατρικού έργου της Λίλιαν Χέλμαν, The Children's Hour. Δυο χρόνια αργότερα ξαναβρέθηκε στη λίστα των υποψηφίων των βραβείων Όσκαρ για την ταινία του Μπίλι Γουάιλντερ Η τροτέζα (Irma La Douce, 1963). Αυτή τη φορά έχασε από την Πατρίσια Νιλ που κέρδισε το όσκαρ για την ταινία Άγριος σαν θύελλα (Hud). Το 1970 ο Ντον Σίγκελ, σκηνοθέτης της στην ταινία Οι γύπες πετούν χαμηλά (Two Mules for Sister Sara), είπε για εκείνη:

Είναι δύσκολο να νιώσεις ζεστασιά πλάι της. Είναι ελάχιστα θηλυκή και έχει κότσια. Είναι πάρα πολύ δύσκολη^[17].

Η Μακ Λέιν το 1970, άσκησε αγωγή στην 20th Century Fox για αθέτηση συμβολαίου, όταν η εταιρία ανέβαλε την παραγωγή της ταινίας Bloomer Girl, στην οποία επρόκειτο να πρωταγωνιστήσει. Η εταιρία, προκειμένου να μην της παράσχει αποζημίωση, της πρότεινε κάποιο ρόλο στην ταινία Big Country, Big Man. Όταν η Μακ Λέιν δε δέχτηκε, η υπόθεση πήγε στο ανώτατο δικαστήριο της Καλιφόρνιας.

Το 1977 έλαβε την τέταρτή της υποψηφιότητα για όσκαρ για την ταινία Η κρίσιμη καμπή, όπου υποδύθηκε στο πλευρό της Αν Μπάνκροφτ μια μπαλαρίνα που αποσύρεται από το μπαλέτο. Το 1983 ήρθε η ώρα της να κερδίσει το πολυπόθητο αγαλματίδιο με τη συμμετοχή της στην ταινία του Τζέιμς Λ. Μπρουκς Σχέσεις στοργής (Terms Of Endearment). Στην ταινία αυτή που κέρδισε και το Όσκαρ Καλύτερης Ταινίας εκείνη τη χρονιά υποδυόταν την ψυχρή μητέρα της Ντέμπρα Ουίνγκερ. Το 1988 κέρδισε ακόμη μια χρυσή σφαίρα για την ταινία Μαντάμ Σουζάτσκα (Madame Sousatzka).

Η Μακ Λέιν συνέχισε να συμμετέχει σε σημαντικές παραγωγές, όπως την ταινία του 1989 Ανθισμένες μανόλιες (Steel Magnolias), όπου πρωταγωνίστησε πλάι στις Σάλι Φιλντ και Τζούλια Ρόμπερτς, ενώ το 2000 έκανε το σκηνοθετικό της ντεμπούτο στην ταινία Bruno. Άλλες σημαντικές ταινίες που κοσμούν τη φιλμογραφία της είναι οι εξής: Γλυκιά Τσάριτι (Sweet Charity, 1970) σε σενάριο Φεντερίκο Φελίνι, Να είσαι εκεί, κύριε Τσανς (Being There, 1979) στο πλευρό του Πίτερ Σέλερς, Φλερτάροντας τη ζωή (Postcards From The Edge, 1990), πλάι στη Μέριλ Στριπ, Ξεχωριστοί άνθρωποι (Used People, 1992) και Ο φρουρός της Τες πλάι στον Νίκολας Κέιτζ.

Πιο πρόσφατες συμμετοχές της στη μεγάλη οθόνη αποτελούν οι ταινίες Οι φήμες λένε (Rumor Has It, 2005) πλάι στον Κέβιν Κόστνερ και την Τζένιφερ Άνιστον και το Έλα στη θέση μου (In Her Shoes, 2005) πλάι στην Κάμερον Ντίαζ.

Η Μακ Λέιν έχει επίσης συμμετάσχει σε τηλεοπτικές παραγωγές, όπως την τηλεταινία του 2000 These Old Broads, πλάι στις Ελίζαμπεθ Τέιλορ, Τζόαν Κόλινς και Ντέμπι Ρέινολντς, καθώς και την τηλεταινία του 2010 Coco, βασισμένη στη ζωή της Κοκό Σανέλ, για την οποία προτάθηκε για βραβείο Έμμυ.

Το 2012 συμπρωταγωνίστησε με τον Τζακ Μπλακ στην κωμωδία Μπέρνι (Bernie) κι εμφανίστηκε πλάι στη Μάγκι Σμιθ στην τηλεοπτική σειρά Ο πύργος του Ντάουντον (Downton Abbey). Την ίδια χρονιά έγινε η 7η κατά σειρά ηθοποιός που έλαβε το τιμητικό βραβείο για τη συνεισφορά της στην 7η τέχνη από το Αμερικανικό Ινστιτούτο Κινηματογράφου.

Η Μακ Λέιν υπήρξε παντρεμένη με τον επιχειρηματία Στιβ Πάρκερ, με τον οποίο απέκτησε μια κόρη, τη Σάχι, από το 1952 μέχρι και το 1982.

• Shirley's World (1971–1972) και ένα ωριαίο επεισόδιο το 1977.
• Where Do We Go From Here? (1978)
• Out on a Limb (1987)
• Downton Abbey (2012)

• MacLaine, Shirley (1970). Don't Fall Off the Mountain. New York: W.W. Norton & Company Limited. ISBN 9780393073386. 
• MacLaine, Shirley (1972). McGovern: The Man and His Beliefs. New York: W.W. Norton & Company Limited. ISBN 9780393053418. 
• MacLaine, Shirley (1975). You Can Get There from Here. New York: W.W. Norton & Company Limited. ISBN 9780393074895. 
• MacLaine, Shirley (1983). Out on a Limb. New York: Bantam Doubleday Dell Publishing Group. ISBN 9780553050356. 
• MacLaine, Shirley (1986). Dancing in the Light. New York: Bantam Books. ISBN 9780553761962. 
• MacLaine, Shirley (1987). It's All in the Playing. New York: Bantam Books. ISBN 9780553052176. 
• MacLaine, Shirley (1989). Going Within: A Guide to Inner Transformation. New York: Bantam Books. ISBN 978-0553761993. 
• MacLaine, Shirley (1991). Dance While You Can. New York: Bantam Books. ISBN 9780553076073. 
• MacLaine, Shirley (1995). My Lucky Stars: A Hollywood Memoir. New York: Bantam Books. ISBN 9780553097177. 
• MacLaine, Shirley (2000). The Camino: A Journey of the Spirit. New York: Simon & Schuster Adult Publishing Group. ISBN 9780743400725.  (Published in Europe as: MacLaine, Shirley (2001). The Camino: A Pilgrimage of Courage. London: Pocket Books. ISBN 0743409213. )
• MacLaine, Shirley (2003). Out on a Leash: Exploring the Nature of Reality and Love. New York: Simon & Schuster Adult Publishing Group. ISBN 9780743485067. 
• MacLaine, Shirley (2007). Sage-ing While Age-ing. New York: Simon & Schuster Adult Publishing Group. ISBN 9781416550419. 
• McGilligan, Patrick (1999). Clint: The Life and Legend. Harper Collins. ISBN 0-00-638354-8. 

• Η Σίρλεϊ Μακ Λέιν στο cine.gr