Μετάβαση στο περιεχόμενο

Κατάλογος Ρωμαίων σφετεριστών

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
 Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν. Μπορείτε να βοηθήσετε προσθέτοντας την κατάλληλη τεκμηρίωση. Υλικό που είναι ατεκμηρίωτο μπορεί να αμφισβητηθεί και να αφαιρεθεί.
Η σήμανση τοποθετήθηκε στις 18/10/2022.

Ακολουθεί ένας κατάλογος με τους σφετεριστές στη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία. Για μία επισκόπηση του προβλήματος και των συνεπειών τού σφετερισμού, βλέπε Ρωμαίοι σφετεριστές. Στην Ανατολική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία (395–1453), η εξέγερση και ο σφετερισμός ήταν τόσο διαβόητα συχνοί (με τα μέτρα της μεσαιωνικής Δύσης, όπου ο σφετερισμός ήταν σπάνιος) που ο σύγχρονος όρος «βυζαντινός» έγινε συνώνυμο των πολιτικών μηχανορραφιών και συνωμοσιών. Για τον σφετερισμό στην Ανατολική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία, βλέπε Κατάλογος Βυζαντινών σφετεριστών .

Κλειδί:

  • σκ, σκοτώθηκε
  • σΠ, σκοτώθηκε από την Πραιτωριανή Φρουρά
  • σΣ, σκοτώθηκε από τους ίδιους τους στρατιώτες
  • σΜ, σκοτώθηκε στη μάχη
  • εκ, εκτελέστηκε
  • αυ, αυτοκτονία
  • οι ημερομηνίες είναι η αρχή και το τέλος της βασιλείας
  • η προέλευση της εξέγερσης υποδεικνύεται, όπου είναι δυνατόν
  • ο κατάλογος είναι πλήρης μέχρι την έλευση της τετραρχίας στα τέλη του 3ου αι.

Σφετεριστές που έγιναν νόμιμοι αυτοκράτορες

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τα ακόλουθα άτομα ξεκίνησαν ως σφετεριστές, αλλά έγιναν ο νόμιμος αυτοκράτορας είτε παγιώνοντας τον αδιαμφισβήτητο έλεγχο της αυτοκρατορίας, είτε επιβεβαιώνοντας τη θέση τους από τη Ρωμαϊκή Σύγκλητο ή από τον νόμιμο Αυτοκράτορα.

Α΄ αυτοκρατορικός εμφύλιος πόλεμος

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Β΄ αυτοκρατορικός εμφύλιος πόλεμος

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κρίση του 3ου αι.

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Δυτική Αυτοκρατορία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι ακόλουθοι τελευταίοι αυτοκράτορες της Δύσης έγιναν όλοι δεκτοί από τη Σύγκλητο, αλλά ποτέ δεν αναγνωρίστηκαν ως συναυτοκράτορες από τον Αυτοκράτορα της Ανατολής:

Οι σφετεριστές δεν θεωρούνταν νόμιμοι αυτοκράτορες

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τα ακόλουθα άτομα αυτοανακηρύχθηκαν αυτοκράτορες (ή ανακηρύχθηκαν ή διορίστηκαν ως αυτοκράτορες), αλλά δεν θεωρούνται νόμιμοι αυτοκράτορες, επειδή δεν έδιωξαν τον κυβερνώντα αυτοκράτορα ή δεν έθεσαν τον έλεγχο ολόκληρης της Αυτοκρατορίας ή δεν έγιναν δεκτοί από τη Σύγκλητο ή άλλους συναυτοκράτορες.

Παρατίθενται εδώ υπό τον Αυτοκράτορα, του οποίου την εξουσία επιχείρησαν να σφετεριστούν. Η σημειωθείσα ημερομηνία είναι το έτος απόπειρας σφετερισμού.

Κλαύδιος Α΄: 41–54

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Γάλβας: 68–69

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τίτος: 79–81

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Δομιτιανός: 81–96

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μάρκος Αυρήλιος: 161–180

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Αβίδιος Κάσσιος (175), στην Αίγυπτο και τη Συρία, κυβερνήτης της Συρίας, αυτοανακηρύχθηκε αυτοκράτορας μετά τη φήμη ότι ο Μάρκος Αυρήλιος είχε πεθάνει. Συνέχισε την εξέγερσή του ακόμη και όταν έμαθε ότι ο Μάρκος Αυρήλιος ήταν ζωντανός.

Σεπτίμιος Σεβήρος: 193–211

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Eλαγάβαλος: 218–222

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Γέλιος Μάξιμος (219), στη Συρία, εκτελέστηκε, αρχικά αξιωματικός της Λεγεώνας IV Scythica
  • Βέρος (τέλη 219), στη Συρία, εκτελέστηκε, διοικητής της Λεγεώνας III Gallica
  • Ουράνιος (π. 221), αμφισβητείται η ύπαρξη και η ημερομηνία του. Πηγές τον τοποθετούν στο 253.
  • Σέλευκος (μετά το 221). Θα μπορούσε να είναι ο Ιούλιος Αντώνιος Σέλευκος στη Μοισία, ή ο Μ. Φλάβιος Βιτέλλιος Σέλευκος ύπατος το 221

Aλέξανδρος Σεβήρος: 222–235

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Mαξιμίνος ο Θράκας: 235–238

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Μάγνος (235), διέταξε μερικούς στρατιώτες τού Μαξιμίνου να καταστρέψουν τη γέφυρα, που επέτρεψε στον αυτοκράτορα να περάσει τον Ρήνο, πρώην ύπατος
  • Κουαρτίνος (235), στην Ανατολή, υποστηρίχθηκε από στρατιώτες πιστούς στον πρώην αυτοκράτορα Αλέξανδρο Σεβήρο

Γορδιανός Γ΄: 238–244

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Φίλιππος ο Άραβας: 244–249

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Δέκιος: 249–251

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Γαλλιηνός: 253–268

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κλαύδιος Β΄: 268–270

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Κενσορίνος (269–σΣ. 270), σχεδόν σίγουρα ανύπαρκτος: αναφέρεται μόνο στην Ιστορία των Αυγούστων (Τyranni Triginta 33) χωρίς κανενός είδους γραπτή, επιγραφική, ή νομισματική επιβεβαίωση.

Αυρηλιανός: 270–275

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Δομιτιανός (270–271) πιθανότατα στη Νότια Γαλατία. Πιθανότατα ενθάρρυνε τις δυσκολίες του Αυρηλιανού να αντιμετωπίσει μία εισβολή των Αλαμανών στην Ιταλία, που συνέβη στις αρχές της βασιλείας του. Η προσπάθειά του για εξουσία θα μπορούσε να είχε κατασταλεί από τον πραιτοριανό έπαρχο του Αυρηλιανού, τον Πλακιδιανό που βρισκόταν στην κοιλάδα του Ροδανού εκείνη την εποχή ή από τον Τέτρικο, τον Γαλάτη αυτοκράτορα.
  • Φηλικίσιμος (σκ. 271) στη Ρώμη, δημόσιος υπάλληλος που εμπλέκεται σε διαφθορά
  • Σεπτίμιος (σΣ. 271) στη Δαλματία
  • Ουρβανός (271), αμφισβητείται η ύπαρξή του
  • Φίρμος Α΄ (σκ. 273) στην Αίγυπτο, αμφισβητείται η ύπαρξή του

Πρόβος: 276–282

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κάρος, Καρίνος, Nουμεριανός: 282–284

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Διοκλητιανός: 284–305

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Γαλέριος: 305–311

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κωνσταντίνος Α΄: 309–337

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κωνστάντιος Β΄: 337–361

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Βαλεντινιανός Α΄: 364–375

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Θεοδόσιος Α΄: 379–395

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ονώριος: 395–423

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Βαλεντινιανός Γ΄: 423–455

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ανθέμιος: 467–472

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αποτυχημένοι περιφερειακοί σφετεριστές μετά την πτώση της Ρώμης (476)

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ «Avitus». The Imperial Index: The Rulers of the Roman Empire. From Augustus to Constantine XI Palaeologus. Ανακτήθηκε στις 8 Δεκεμβρίου 2021. 
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Κατάλογος_Ρωμαίων_σφετεριστών&oldid=10774431"