Μετάβαση στο περιεχόμενο

Ιβάν Πιντκόβα της Μολδαβίας

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ιβάν Πιντκόβα
Γενικές πληροφορίες
Θάνατος16  Ιουνίου 1578
Λβιβ
Αιτία θανάτουαποκεφαλισμός
Τόπος ταφήςΚάνιβ
Χώρα πολιτογράφησηςΗγεμονία της Μολδαβίας
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταδιεκδικητής θρόνου
Οικογένεια
ΑδέλφιαAlexandru Potcoavă
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΑξίωμαΧάτμανος της Ζαποριζιακής Εστίας
βοεβόδας της Μολδαβίας (Νοέμβριος 1577 – Δεκέμβριος 1577)
Commons page Σχετικά πολυμέσα
Κοζάκος με το κεφάλι του Iοάν Ποντκόβα, μπαρόκ γλυπτό από τη Μεγάλη Οπλοθήκη στο Γκντανσκ.

Ο Ιβάν Πιντκόβα, ρουμαν.: Ivan Pidkova, ουκρανικά: Іван Підкова‎‎, ή Ioan Potcoavă (απεβ. στις 16 Ιουνίου 1578), επίσης γνωστός ως Ioan Crețul, και Nicoară Potcoavă μεταξύ των Ρουμάνων, ήταν εξέχων Κοζάκος φύλαρχος (ataman) και βραχύβιος βοεβόδας (πρίγκιπας) της Μολδαβίας (Νοέμβριος – Δεκέμβριος 1577). Το παρωνύμιό του ("pidkova " στα ουκρανικά, "potcoavă" στα ρουμανικά: "πέταλο") λέγεται ότι προέρχεται από το γεγονός, ότι συνήθιζε να καβαλάει τους επιβήτορές του σε σημείο που να χαλάσουν τα πέταλά τους. Μια άλλη εκδοχή λέει, ότι μπορούσε να σπάσει και να ξελυγίσει τόσο τα πέταλα, όσο και τα νομίσματα με τις γροθιές του. Είναι ίσως περισσότερο γνωστός ως ο ήρωας του ποιήματος του βάρδου της Ουκρανίας Tάρας Σεβτσένκο Iβάν Πιντκόβα (1840). Εορτάζεται ως ουκρανός ήρωας [1], διότι ηγήθηκε του αγώνα της Μολδαβίας και της Ουκρανίας ενάντια στην τουρκική κυριαρχία. [2] Στο ποίημά του για τον Πίντκοβα, ο Σεβτσένκο «αφήνει το μυαλό του να ταξιδέψει στο ουκρανικό παρελθόν», [3] εκφράζοντας τον θαυμασμό του για τους Ουκρανούς Κοζάκους. [4]

Η εθνοτική του καταγωγή δεν είναι γνωστή, αλλά γενικά θεωρείται ότι έχει ουκρανική καταγωγή. [5] [6] [1] Ωστόσο, ο Πάουλ-Ρόμπερτ Μαγκόκσι δηλώνει, ότι ήταν Ουκρανός κοζάκος ρουμανικής καταγωγής. [7] Ευρύτερα, ο Πιντκόβα ήταν ένας «κοζάκος ataman, που ηγήθηκε του αγώνα της Μολδαβίας και της Ουκρανίας ενάντια στους Τούρκους». [2] Αφού αναδείχθηκε ως επιτυχημένος στρατιωτικός, έγινε ηγέτης (otaman) και ορκισμένος αδελφός του στρατηγού (hetman) Γιακίβ Σαχ, που εκλέχτηκε από τους Κοζάκους του ως εγγεγραμμένος Ζαπορ;oζιαν Χοστ από την γειτονική της Ουκρανίας, Μολδαβία. [8] Το 1574 ο βοεβόδας Iωάννης Γ΄ ο Τρομερός, του οποίου ο Πιντκόβα ισχυριζόταν ότι ήταν αδελφός, είχε ονομάσει την περιοχή "Η χώρα μας από τον Δνείστερο" . Άλλοι Μολδαβοί φύλαρχοι και στρατηγοί των Κοζάκων ήταν o Γκριγκόρε Λομπόντα (Hryhoriy Loboda, 1593–1596) και o Ντανίλα Απόστολ (Danylo Apostol, 1727–1734).

Ο Πιντκόβα ήταν ένας από τους λεγόμενους Domnișori ("Μικρούς Πρίγκιπες"), που ονομάστηκε έτσι λόγω ενός περισσότερο ή λιγότερο δίκαιου ισχυρισμού ότι ανήκε σε μολδαβικές άρχουσες οικογένειες, ασκώντας έτσι διεκδίκηση στον θρόνο. Ισχυριζόμενος ότι είναι ετεροθαλής αδελφός του βοεβόδα Iωάννη Γ΄, μαζί με τον στρατηγό Γιακίβ Σαχ έδιωξαν τον Πέτρο Ε΄ τον Χωλό από τον θρόνο της Μολδαβίας και αντιστάθηκαν στο πρώτο κύμα βίαιης οθωμανικής αντίδρασης. Οι Τούρκοι, ο υποτελής τους από τη Βλαχία Mίχνεα Β΄ ο Εκτουρκισμένος και ο υποτελής της Τρανσυλβανίας και Πολωνός σύντροφός τους, ο βασιλιάς Στέφαν Μπάτορυ, κατάφεραν να τον απομακρύνουν. Στο τέλος, ο Πιντκόβα αιχμαλωτίστηκε από Πολωνούς και αποκεφαλίστηκε στο Λβιβ.

Είναι ο ήρωας του ρομαντικού ποιήματος του Tάρας Σεβτσένκo του 1839 Iβάν Πιντκόβα, του σοσιαλιστικού ρεαλιστικού μυθιστορήματος του 1952 του Ρουμάνου συγγραφέα Mιχαΐλ Σαντοβεάνου Nικοάρα Ποτκοάβα, και πολλών κοζακικών μπαλαντών. Το μνημείο του βρίσκεται σε μια από τις μικρές κεντρικές πλατείες στο Λβιβ της Ουκρανίας.

  1. 1,0 1,1 William Richard Morfill (1880). Russia. S. Low, Marston, Searle, & Rivington. σελ. 78. Many of the poems of Shevchenko celebrated the early history of the Ukraine, the national heroes, Ivan Pidkova, Nalivaiko, Doroshenko and others. 
  2. 2,0 2,1 Linda Hodges· George Chumak (1994). Hippocrene Language and Travel Guide to Ukraine. Hippocrene Books. σελ. 256. ISBN 978-0-7818-0135-5. 
  3. John Panchuk (1965). Shevchenko's Testament Annotated Commentaries. Svoboda Press via University of Michigan. σελ. 70. Hamaliia, Ivan Pidkova, sections of the Haidamaky all breathe this truth and that is why Shevchenko when he lets his mind travel over the Ukrainian past glorifies the democratic manners of the hetmans and the Kozaks 
  4. Soviet Ukraine Publishers (1990). Ukraine. Soviet Ukraine Publishers. σελ. 24. In such poems as Ivan Pidkova, Tarasova Nich, Haidamaks, Shevchenko expressed his infatuation with the romantic beauty and might of the former Cossack Ukraine. 
  5. William Jay Risch (2011). The Ukrainian West. Harvard University Press. σελ. 108. ISBN 978-0-674-05001-3. "state officials erected a statue to Ukrainian cossack leader Ivan Pidkova 
  6. Dmytro Doroshenko (1975). Oleh W. Gerus, επιμ. A Survey of Ukrainian History. Humeniuk Publication Foundation. σελ. 162. The Turks made a speedy end of Ivonia, but very soon a successor appeared in the person of Ivan Pidkova, a Ukrainian who gave himself out to be Ivonia's brother 
  7. Paul R. Magocsi (1996). A History of Ukraine. University of Toronto Press. σελ. 348. ISBN 978-0-8020-7820-9. 
  8. Firov. Hetmans of Ukrainian Cossacks. Sevastopol, 2005. П.Т.ФИРОВ "ГЕТМАНЫ УКРАИНCКОГО КАЗАЧЕСТВА" Биографические справки, Севастополь 2005