Εκλογές στο Αζερμπαϊτζάν
Εκλογές διεξάγονται στο Αζερμπαϊτζάν για πρόεδρο και για κοινοβούλιο. Η χώρα είναι Προεδρική Δημοκρατία. Το 2009, έπειτα από δημοψήφισμα καταργήθηκε το όριο στις θητείες του Προέδρου. Δικαίωμα ψήφου στις εκλογές έχουν όσες και όσοι είναι ηλικίας 18 ετών και άνω.Το Σύνταγμα υιοθετήθηκε στις 12 Νοεμβρίου του 1995 και τροποποιήθηκε με δημοψήφισμα στις 24 Αυγούστου του 2002. Έπειτα από άλλο δημοψήφισμα, το 2016, η προεδρική θητεία παρατάθηκε στα 7 έτη.
Από το 2003, κυβερνά απολυταρχικά στο Αζερμπαϊτζάν ο Ιλχάμ Αλίγιεφ, ενώ η Αζερική κυβέρνηση, έχει κατηγορηθεί πολλές φορές από την διεθνή κοινότητα, ακόμη και για απόλυτη και ξεκάθαρη νοθεία στις εκλογές.
Προεδρικές εκλογές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Πρόσφατες προεδρικές εκλογές (2018)
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Οι πιο πρόσφατες προεδρικές εκλογές διενεργήθηκαν στις 11 Απριλίου 2018. Ο πρόεδρος Ιλχάμ Αλίγιεφ επανεξελέγη με ποσοστό 86%.[1]
Προηγούμενες προεδρικές εκλογές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]1991
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Οι πρώτες προεδρικές εκλογές έγιναν στις 8 Σεπτεμβρίου 1991.[2] Ο μοναδικός υποψήφιος Αγιάζ Μουταλίμποφ από το Κομουνιστικό Κόμμα του Αζερμπαϊτζάν κέρδισε ποσοστό 98,5% των ψήφων, με αναφορές για ποσοστό προσέλευσης 85,7%.[3]
1992
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Οι επόμενες εκλογές έγιναν στις 7 Ιουνίου 1992 και ήταν οι πρώτες χωρίς κομουνιστικό έλεγχο έπειτα από 70 χρόνια. Για πρώτη φορά χρησιμοποιήθηκα αφίσες και τα ΜΜΕ από πολλούς υποψηφίους στις εκλογές.[4] Με ποσοστό 60,9% πρόεδρος εξελέγη ο Αμπουλφάζ Ελτσιμπέι.[4]
1993
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Στις προεδρικές εκλογές στις 3 Οκτωβρίου 1993 κέρδισε λαμβάνοντας 3,9 εκατομμύρια ψήφους ο Χεϊντάρ Αλίγιεφ από το Νέο Κόμμα του Αζερμπαϊτζάν με τη συμμετοχή να διαμορφώνεται στο 97,6%.[5]
1998
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο Χεϊντάρ Αλίγιεφ κέρδισε επανεκλογή στην προεδρία, έπειτα από τη νίκη του στις εκλογές στις 11 Οκτωβρίου 1998, λαμβάνοντας ποσοστό 77,6% των ψήφων, με προσέλευση 78,9%.[5]
2003
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Στις εκλογές που διεξήχθησαν στις 15 Οκτωβρίου 2003 εξελέγη πρόεδρος , όπως αναμενόταν, ο γιος του προηγούμενου προέδρου, Ιλχάμ Αλίγιεφ, λαμβάνοντας ποσοστό 75,38%. Οι διεθνείς παρατηρητές χαρακτήρισαν τις εκλογές ως "μη ελεύθερες και μη δίκαιες".[6][7] Η συμμετοχή ήταν 62,85%.
2008
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο πρόεδρος Ιλχάν Αλίεφ επανεξελέγη με ποσοστό 88% στις εκλογές που έγιναν στις 15 Οκτωβρίου 2008.[8] Οι εκλογές εποπτεύτηκαν από περισσότερους από 500 εκλογικούς παρατηρητές.[9]
2013
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Βουλευτικές εκλογές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Πρόσφατες βουλευτικές εκλογές (2020)
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Προηγούμενες βουλευτικές εκλογές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]1990
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Οι πρώτες πολυκομματικές εκλογές διεξήχθησαν στις 30 Σεπτεμβρίου και στις 14 Οκτωβρίου 1990 για το Ανώτατο Σοβιέτ της σοβιετικής σοσιαλιστικής δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν. Οι 280 εκλεγέντες ανήκαν στο Κομουνιστικό Κόμμα του Αζερμπαϊτζάν (Azərbaycan Kommunist Partiyası).[10]
1995-96
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Στις επόμενες βουλευτικές εκλογές, που έγιναν σε δύο γύρους (12 Νοεμβρίου και 26 Νοεμβρίου 1995) εξελέγησαν τα μέλη της Εθνοσυνέλευσης. Ωστόσο, οι εκλογές ακυρώθηκαν λόγω νοθείας σε 15 εκλογικές περιφέρειες και νέες εκλογές διενεργήθηκαν στις 4 Φεβρουαρίου 1996.[11] Το αποτέλεσμα ήταν η νίκη για το Νέο Κόμμα του Αζερμπαϊτζάν, το οποίο κέρδισε τις 59 από τις συνολικά 125 έδρες με την προσέλευση από τους ψηφοφόρους να διαμορφώνεται στο 86,1%.
2000-01
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Στις βουλευτικές εκλογές που έγιναν στις 5 Νοεμβρίου 2000, σημειώθηκαν ξανά μαζικές παρατυπίες, με αποτέλεσμα να επαναληφθούν στις 7 Ιανουαρίου 2001 σε 11 εκλογικές περιφέρειες. Το κυβερνών Νέο Κόμμα του Αζερμπαϊτζάν κέρδισε τις 75 από τις συνολικά 125 έδρες της Εθνοσυνέλευσης.[12]
2005
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Οι βουλευτικές εκλογές που διεξήχθησαν στις 6 Νοεμβρίου 2005 χαρακτηρίστηκαν από τρομοκράτηση των οπαδών της αντιπολίτευσης και παρεμπόδιση λειτουργών του Τύπου.[13][14] Το Νέο Κόμμα κέρδισε τις εκλογές, με 56 έδρες επί συνόλου 125.[15]
2010
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Εκλογές για βουλή διεξήχθησαν στις 7 Νοεμβρίου 2010. Η αντιπολίτευση ισχυρίστηκε ότι έγιναν παρατυπίες κατά την διεξαγωγή των εκλογών.[16] Το κυβερνών Νέο Κόμμα του Αζερμπαϊτζάν του προέδρου Ιλχάμ Αλίεφ κέρδισε την πλειοψηφία των εδρών, με 73 έδρες επί συνόλου 125 στο Κοινοβούλιο.[17]
| Κόμματα | Ψήφοι | Ποσοστό | Έδρες |
|---|---|---|---|
| Νέο Κόμμα του Αζερμπαϊτζάν (Yeni Azərbaycan Partiyası) | 1.104.528 | 45,8 | 72 |
| Κόμμα Πολιτικής Αλληλεγγύης (Vətəndaş Həmrəyliyi Partiyası) | 37.994 | 1,6 | 3 |
| Μητέρα Γη (Ana Vətən Partiyası) | 32.935 | 1,4 | 2 |
| Κόμμα της Ισότητας (Müsavat Partiyası) | 42.551 | 1,8 | — |
| Κόμμα Λαϊκό Μέτωπο του Αζερμπαϊτζάν (Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Partiyası) | 31.068 | 1,3 | — |
| ανεξάρτητοι, υποψήφιοι που δεν δείχνουν την κομματική τους ταυτότητα, λοιποί υποψήφιοι | 1.160.053 | 48.2 | 48 |
| Σύνολο (συμμετοχή 50,1%) | 2.409.129 | 100,0 | 125 |
| Πηγή: Adam Carr's Election Archive | |||
2015
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Δημοψηφίσματα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]2016
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Στο δημοψήφισμα που διεξήχθη στις 26 Σεπτεμβρίου 2016 ζητήθηκε από τους ψηφοφόρους να εγκρίνουν 29 τροποποιήσεις στο σύνταγμα, ψηφίζοντας ξεχωριστά για την καθεμιά.[18] Και οι 29 αναθεωρήσεις εγκρίθηκαν από το 89% και το 95% των ψηφοφόρων.
1991
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το πρώτο δημοψήφισμα πριν την ανεξαρτησία έγινε στις 17 Μαρτίου 1991 οπότε υπερψηφίστηκε με ποσοστό 94% από το Αζερμπαϊτζάν να παραμείνει η Σοβιετική Ένωση ως ομοσπονδία. Στις 29 Δεκεμβρίου 1991, λίγο μετά τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης, οι πολίτες τάχθηκαν υπέρ της ανεξαρτησίας σε άλλο δημοψήφισμα, με ποσοστό 99,8%.[19]
1993
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Στις 29 Αυγούστου 1993 σε δημοψήφισμα που αποτέλεσε εθνική ψήφο εμπιστοσύνης για τον πρόεδρο Αμπουλφάζ Ελτσιμπέι (έπειτα από ένα πραξικόπημα τον Ιούνιο) οι πολίτες ψήφισαν υπέρ του προέδρου με ποσοστό μόλις 2%. Η συμμετοχή ήταν 91,6% και ως αποτέλεσμα, ο Ελτσιμπέι αποχώρησε επίσημα από την εξουσία την 1η Σεπτεμβρίου.[19]
1995
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Στο πρώτο δημοψήφισμα για σύνταγμα στις 12 Νοεμβρίου 1995 (παράλληλα με τη διεξαγωγή του πρώτου γύρου των βουλευτικών εκλογών), οι πολίτες υπερψήφισαν με 91,9% και με προσέλευση 86,1% το σχέδιο συντάγματος.[19]
2002
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Με δημοψήφισμα που διεξήχθη έπειτα από πρόταση του προέδρου της χώρας στις 24 Αυγούστου 2002 εγκρίθηκαν με ποσοστό 96% όλες οι 8 προτάσεις για αναθεώρηση του συντάγματος.[20]
2009
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Στις 18 Μαρτίου του 2009 διεξήχθη δημοψήφισμα για αλλαγή του Συντάγματος. Η κυριότερη πρόταση ήταν να καταργηθεί το όριο στη θητεία του προέδρου της χώρας.[21] Το μέτρο εγκρίθηκε από το 92% των Αζέρων που ψήφισαν παρά το κάλεσμα της αντιπολίτευσης να μην προσέλθουν στις κάλπες.[22]
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ «Με άνω του 80% επανεξελέγη πρόεδρος του Αζερμπαϊτζάν ο Αλίγεφ». naftemporiki.gr. 11 Απριλίου 2018. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 20 Απριλίου 2018. Ανακτήθηκε στις 17 Απριλίου 2018.
- ↑ Ντίτερ Νόλεν· Φλοριάν Γκροτς· Κρίστοφ Χάρτμαν (2001). Elections in Asia: A data handbook. I. σελ. 357. ISBN 0-19-924958-X.
- ↑ Nohlen et al., p363
- ↑ 4,0 4,1 Curtis, Glenn E. (1995). «Azerbaijan: Government and Politics:The Presidential Election of 1992». U.S. Country Studies, Library of Congress. Ανακτήθηκε στις 31 Αυγούστου 2008.
- ↑ 5,0 5,1 Nohlen et al., p364
- ↑ Azerbaijan: Presidential Elections 2003 Human Rights Watch
- ↑ The Azerbaijan “Elections” 15 Οκτωβρίου 2003 IDEE
- ↑ «Azeri opposition decries Aliyev election victory». Λαχόρη, Πακιστάν: Daily Times. 2008-10-17. http://www.dailytimes.com.pk/default.asp?page=2008%5C10%5C17%5Cstory_17-10-2008_pg4_11. Ανακτήθηκε στις 2008-10-17.
- ↑ «Opposition parties define 500 observers for presidential elections in Azerbaijan». Today.Az. 10 Οκτωβρίου 2008. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Οκτωβρίου 2008. Ανακτήθηκε στις 16 Οκτωβρίου 2008.
- ↑ CIA World Factbook Αρχειοθετήθηκε 2005-03-14 στο Wayback Machine. (1995)
- ↑ Nohlen et al., p357
- ↑ IPU
- ↑ «ARTICLE 19 calls on government to prove its commitment to free and fair elections] International Freedom of Expression eXchange». 4 Νοεμβρίου 2005. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Ιουνίου 2006. Ανακτήθηκε στις 17 Απριλίου 2018.
- ↑ «Azerbaijan: Run-Up to Election Not Free or Fair] Human Rights Watch». 31 Οκτωβρίου 2005.
- ↑ Poll Stir, QBS
- ↑ http://english.aljazeera.net/video/asia/2010/11/201011875513920574.html
- ↑ «Αρχειοθετημένο αντίγραφο». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Ιουλίου 2011. Ανακτήθηκε στις 22 Δεκεμβρίου 2015.
- ↑ Azerbaijan, 26 Σεπτεμβρίου 2016: Composition of the Armed Forces Direct Democracy (Γερμανικά)
- ↑ 19,0 19,1 19,2 Nohlen et al., p360
- ↑ Direct Democracy
- ↑ «Azerbaijani Parliament Approves Referendum On Presidential Term Limit». Radio Free Europe/Radio Liberty. 26 Δεκεμβρίου 2008.
- ↑ «Azeris end president's term limit». BBC News. 18 Μαρτίου 2009.