Δημήτριος Σαπουνάκης

Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν. Μπορείτε να βοηθήσετε προσθέτοντας την κατάλληλη τεκμηρίωση. Υλικό που είναι ατεκμηρίωτο μπορεί να αμφισβητηθεί και να αφαιρεθεί. Η σήμανση τοποθετήθηκε στις 15/12/2009.

Ο Δημήτριος Σαπουνάκης γεννήθηκε στον οικισμό Σαπουνακαίικα Τυρού Αρκαδίας το 1895, παιδί πολυμελούς οικογένειας. Είχε σοσιαλιστικές αρχές. Αυτές ακριβώς οι πολιτικές πεποιθήσεις του τον έφεραν πρώτα στο κόμμα της ΕΠΕΚ, για να τον οδηγήσουν τελικά, από την έναρξη σχεδόν της δημαρχικής θητείας του, στο χώρο της Αριστεράς, που εξέφραζε κομματικά (με το ΚΚΕ ακόμα εκτός νόμου) η ΕΔΑ.

Πρωτότοκος γιος πολυμελούς οικογένειας, μετά τα πρώτα γράμματα που έμαθε στο χωριό του, εγκαταστάθηκε το 1906, σε ηλικία 11 ετών, στην Ύδρα και επιδόθηκε στην καθημερινή βιοπάλη.

Το 1924 εγκαταστάθηκε στον Πειραιά και άνοιξε κατάστημα ψιλικών, το οποίο σύντομα εξελίχθηκε σε υφασματεμπορικό κατάστημα, στην τότε λεωφόρο Σωκράτους (αργότερα Βασιλέως Κωνσταντίνου και σήμερα Ηρώων Πολυτεχνείου). Στο κατάστημα αυτό προσέλαβε ως συνεταίρο τον αδελφό του Γεώργιο, ενώ συγχρόνως με πολλές προσωπικές στερήσεις σπούδασε τους νεότερους αδελφούς του, το Βασίλη γιατρό και το Σπύρο δικηγόρο. Προοδεύοντας στην εμπορική σταδιοδρομία του, διετέλεσε μέλος του Δ.Σ. του ΕΒΕΠ, του Εμπορικού Συλλόγου Πειραιώς, πολλών άλλων επαγγελματικών και κοινωνικών σωματείων και αργότερα, το 1953, πρόεδρος του Φυσιολατρικού Συνδέσμου “Ζήνων”, για να λήξει η προεδρική θητεία του στο σωματείο αυτό, ταυτόχρονα με την εκλογή του ως δημάρχου.

Η υπόδειξη του Δημήτριου Σαπουνάκη ως υποψηφίου δημάρχου υπήρχε προσωπική επιλογή του τότε αρχηγού της ΕΠΕΚ Σάββα Παπαπολίτη, αλλά έγινε αποδεκτή κι από τα άλλα μικρά κόμματα της αντιπολίτευσης, ενώ η ΕΔΑ έσπευσε πρόθυμα να προσφέρει την υποστήριξη της. Η επιλογή αυτή, όσο κι αν δεν μπορεί να θεωρηθεί ως ιδεώδης, εφόσον στο χώρο των κομμάτων υπήρχαν προσωπικότητες με ευρύτερη προβολή και περισσότερα προσόντα για το αξίωμα του δημάρχου από το Σαπουνάκη, ενεφάνιζε ωστόσο αρκετά πλεονεκτήματα. Ο υποψήφιος δήμαρχος ήταν επιτυχημένος στον επαγγελματικό του κλάδο, είχε στο ενεργητικό του κάποια κοινωνική δραστηριότητα και ήταν πολιτικά άφθαρτος.

Θεωρήθηκε ως ο κατάλληλος άνθρωπος για ν’ αντιμετωπίσει έναν ισχυρό αντίπαλο, τον έως τότε δήμαρχο Γεώργιο Ανδριανόπουλο, προσωπικότητα παμπειραϊκής προβολής. Στην αναμέτρηση της 21ης Νοεμβρίου 1954, η επικράτηση του Σαπουνάκη ήταν άνετη, παρά την ισχυρή κομματική και προσωπική δύναμη του κύριου αντιπάλου του, του Γ. Ανδριανόπουλου και την κάθοδο στον εκλογικό αγώνα τριών ακόμη συνδυασμών, από τους οποίους ο ένας, με υποψήφιο δήμαρχο τον Παύλο Γ. Ντεντιδάκη, πρόβαλε αξιώσεις διεκδίκησης της δημαρχίας.

Αμέσως μετά την ανάληψη των καθηκόντων του, ο νέος δήμαρχος βρέθηκε "δέσμιος" μιας διαμορφωμένης πλειοψηφίας στο δημοτικό συμβούλιο, που επέτρεπε στην ΕΔΑ να το ελέγχει πλήρως. Έτσι, με 18 συμβούλους, σε σύνολο 23 της πλειοψηφίας (οι άλλοι 5 ανήκαν στο κόμμα της ΕΠΕΚ), διέθετε την απόλυτη πλειοψηφία στο Δ.Σ., που παρέμεινε συμπαγής μέχρι το τέλος της περιόδου και της έδωσε τη δυνατότητα να στελεχώνει τα διάφορα όργανα του Δήμου με πρόσωπ�� της εμπιστοσύνης της.

Η κατάσταση που διαμορφώθηκε στο Δήμο την περίοδο αυτή είχε δυσμενείς επιπτώσεις στην όλη πορεία του. Διότι, πέρα από τη συχνή απασχόληση του Δημοτικού Συμβουλίου με πολιτικά θέματα, εις βάρος των καθαρά δημοτικών θεμάτων, προκάλεσε μεγαλύτερη όξυνση στις από την αρχή όχι καλές σχέσεις της τότε κυβέρνησης με το Δήμο, που εκδηλώθηκε στην πράξη με την αποστέρηση του από πολλούς νόμιμους πόρους του, ώστε να καταστεί δυσκολότερη η θέση του, σε μια περίοδο που τα οικονομικά ήταν στο έπακρο περιορισμένα. Η κορυφαία έκφανση της καθαρά στάσης της κυβέρνησης προς τη δημοτική αρχή ήταν η τιμωρία του δημάρχου Δημητρίου Σαπουνάκη δυο φορές, με την επιβολή της τρίμηνης αργίας, για καθαρά λόγους πολιτικής σκοπιμότητας^{[εκκρεμεί παραπομπή]}.

Με τις συνθήκες αυτές, δεν γινόταν εκτέλεση σημαντικών έργων στη δημαρχιακή περίοδο του Δημ. Σαπουνάκη. Παρ’ όλα αυτά, χάρη στις φροντίδες που κατέβαλε η δημοτική αρχή και τη σωστή ιεράρχηση των δαπανών, στη διάρκεια της περιόδου, εκτελέστηκαν διάφορα έργα: Οδοποιίας, φωτισμού, ύδρευσης, αποχετευτικά, τεχνικού εξοπλισμού κ.α., στο κέντρο και τις συνοικίες, ενώ παράλληλα αποπερατώθηκαν και ορισμένα έργα που είχαν αρχίσει να εκτελούνται επί δημαρχίας Γεω. Ανδριανόπουλου και παρέμεναν ημιτελή.

Ακόμα, επί δημαρχίας Δημ. Σαπουνάκη απαλλάχθηκε οριστικά ο Δήμος από την καταβολή των ενοικίων των Δικαστηρίων Πειραιώς (Πρωτοδικείου, Εισαγγελίας), την καταβολή των οποίων ανέλαβε το κράτος.

Η δημοτική αρχή της περιόδου αυτής ευτύχησε περισσότερο και σε άλλους χώρους, ιδιαίτερα της κοινωνικής πρόνοιας, της εκπαίδευσης και ευρύτερα του πολιτισμού. Εκτός από τη φροντίδα για την παροχή δωρεάν φαρμακευτικής περίθαλψης στους άπορους δημότες, που ανήκε στην αρμοδιότητα των Δήμων, την εγκατάσταση της Βρεφικής Στέγης σε νέο οίκημα και τη βελτίωση λειτουργίας της, δημιούργησε τέσσερα Κέντρα παιδικής χαράς, στον κήπο της Τερψιθέας, στην πλατεία Μεταμόρφωσης του Σωτήρος (Παλαιά Κοκκινιά), στο λόφο του Προφήτη Ηλία και στη συνοικία της Αγίας Σοφίας.

Επίσης, επισκεύασε το “Θεμιστόκλειο” Γυμναστήριο και μερίμνησε για την εύρυθμη λειτουργία της Επαγγεματικής & Οικοκυρικής Σχολής, στη�� οποία φοιτούσαν τότε 320 μαθήτριες.

Ως προς τον πνευματικό και καλλιτεχνικό χώρο, η προσπάθεια ήταν εμφανής, τόσο με την αναδιοργάνωση της Δημοτικής Φιλαρμονικής, υπό τη διεύθυνση του αρχιμουσικού Δώρου Φακιολά, και την ίδρυση της Συμφωνικής Ορχήστρας, υπό τη διεύθυνση του γνωστού μουσουργού και μαέστρου Αθαν. Κοκκίνου, όσο και με την καλλιτεχνική αξιοποίηση του Δημοτικού Θεάτρου, με την παραχώρηση του για παραστάσεις στο Εθνικό Θέατρο, τη Λυρική Σκηνή, το Ελληνικό Λαϊκό θέατρο του Μάνου Κατράκη, ακόμη και στον σκηνοθέτη Δημήτρη Ροντήρη για τη δημιουργία μόνιμης πειραϊκής θεατρικής σκηνής. Τότε δημιουργήθηκε και το υπαίθριο θέατρο στη δυτική πλευρά του λόφου στον Προφήτη Ηλία. Επίσης, υπό την προεδρία του Νικηφόρου Βρεττάκου, που μετείχε τότε στο Δημ. συμβούλιο, και τη συμμετοχή εκπροσώπων του πνευματικού και καλλιτεχνικού κόσμου της πόλης, δημιουργήθηκαν οι απαραίτητες προϋποθέσεις για την ανάπτυξη αξιόλογης κίνησης στον τοπικό πνευματικό και πολιτιστικό χώρο.

Ο Δημήτρης Κ. Σαπουνάκης δεν υποδείχθηκε ξανά ως υποψήφιος δήμαρχος στις εκλογές του 1959. Αμέσως μετά την αποχώρηση του από τη δημαρχία, ο Δ. Σαπουνάκης επανήλθε στις συνήθεις καθημερινές ενασχολήσεις του, και πρώτιστα στο κατάστημα του. Το 1959 ανέλαβε την προεδρία του Ελληνοσοβιετικού Συνδέσμου. Στις εκλογές της 3ης Νοεμβρίου 1963 εξελέγη βουλευτής Πειραιώς και νήσων, με το κόμμα της ΕΔΑ, χωρίς όμως να επιτύχει να επανεκλεγεί και στις εκλογές της 16ης Φεβρουαρίου 1964.

Πέθανε ξαφνικά, από καρδιακή προσβολή, ενώ περπατούσε στην Αθήνα, στη συμβολή των οδών Αιόλου & Γ. Σταύρου, το απόγευμα της 7ης Νοεμβρίου 1965, σε ηλικία 70ετών.

Η κηδεία του την επομένη υπήρξε πάνδημη, με την παρουσία της τοπικής πολιτικής ηγεσίας και προσωπικοτήτων από όλα τα κόμματα, καθώς και εκπροσώπων των συλλογικών φορέων του εμπορικού κι επιστημονικού κόσμου.

Οι συμπατριώτες του από τη γενέτειρα του έχουν προτείνει την ονοματοθεσία σ’ ένα δρόμο του Τυρού Αρκαδίας ή και την προτομή του να δεσπόζει σε ένα αγνάντιο του Αργολικού.