Μετάβαση στο περιεχόμενο

Άγιος Τύχωνας Λεμεσού

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: 34°43′34″N 33°08′27″E / 34.72611°N 33.14083°E / 34.72611; 33.14083

Άγιος Τύχωνας
Κοινότητα της Κυπριακής Δημοκρατίας
Πανοραμική άποψη του κέντρου του Αγίου Τύχωνα.
Η τοποθεσία του Αγίου Τύχωνα στην επαρχία Λεμεσού.
Τοποθεσία στον χάρτη της χώρας.
Τοποθεσία στον χάρτη της χώρας.
Άγιος Τύχωνας

Το έμβλημα του κοινοτικού συμβουλίου.
ΧώραΚύπρος[1][2]
Διοικητική μονάδαΕπαρχία Λεμεσού[1][2]
Διοίκηση
 • ΣώμαΚοινοτικό Συμβούλιο Αγίου Τύχωνα[3]
 • Κοινοτάρχης Αγίου ΤυχώναΧαράλαμπος Ιωάννου (από 2017)[3]
 • Μέλος του/τηςΈνωση Κοινοτήτων Κύπρου[4][5]
Έκταση10,4213 km²[6][7]
Υψόμετρο75 μέτρα[8]
Πληθυσμός3.455 (2011)[9][10]
Γ.Κ.5124[2][1]
Τ.Κ.4521[11] και 4532[12]
Ζώνη ώραςUTC+02:00 (επίσημη ώρα)
UTC+03:00 (θερινή ώρα)
ΙστοσελίδαΕπίσημος ιστότοπος

Ο Άγιος Τύχωνας είναι χωριό της επαρχίας Λεμεσού στην Κύπρο.

Ο Άγιος Τύχωνας βρίσκεται πολύ κοντά στην πόλη της Λεμεσού. Το χωριό είναι χτισμένο σε υψόμετρο 75 μέτρων.[13] Δυτικά συνορεύει με τη Μουτταγιάκα, βόρεια με το Αρμενοχώρι και ανατολικά με την Παρεκκλησιά. Διαθέτει μεγάλη σε μήκος ακτογραμμή, αποτελώντας ένα τουριστικό θέρετρο.

Στο χωριό υπάρχουν απομεινάρια κάθε εποχής της ιστορίας της Κύπρου: αρχαιοελληνική, βυζαντινή, μεσαιωνική. Στο επίκεντρο βρίσκεται η πόλη-βασίλειο της Αμαθούντας στο παραλιακό μέτωπο του Αγίου Τύχωνα. Σύμφωνα με τον μύθο πήρε το όνομά της από την Αμαθούσα, μητέρα του βασιλιά Κινύρα της Πάφου.[14]

Σύμφωνα με μια άποψη το αρχικό χωριό κτίστηκε από ασβεστολιθικές πέτρες οι οποίες μεταφέρθηκαν από την αρχαία Αμαθούντα μετά την οριστική καταστροφή της το 1191 μ.Χ.. Στο χωριό υπήρχε εκκλησία αφιερωμένη στον Άγιο Τύχωνα, του δευτέρου επισκόπου της Αμαθούντας. Η εκκλησία σήμερα είναι ερημωμένη και βρίσκεται κοντά στην παραλία.[15]

Σύμφωνα με τον μύθο, την Αμαθούντα ίδρυσε ένας από τους γιους του Ηρακλή. Άλλος μύθος μιλά για την όμορφη Αριάδνη, κόρη του βασιλιά της Κρήτης Μίνωα, η οποία αφού βοήθησε τον Θησέα να σκοτώσει τον Μινώταυρο, έφυγε από τον Λαβύρινθο ακολουθώντας τον Θησέα στην περιοχή της Αμαθούντας όπου την παντρεύτηκε. Στη συνέχεια ο Θησέας την εγκατέλειψε και αυτή γέννησε τους δίδυμους γιους, Στάφυλο και Οινοποίωνα, πεθαίνοντας στη γέννα της. Οι δύο γιοι της δημιούργησαν τον πρώτο αμπελώνα στην περιοχή, με αποτέλεσμα να αναπτυχθεί στην περιοχή η αμπελοκαλλιέργεια και η παραγωγή κρασιού. Η Αμαθούντα, η οποία είναι κτισμένη σε παραλιακούς λόφους, αναπτύχθηκε και κατέστη ένα από τα πιο πλούσια βασίλεια της Κύπρου. Τα αρχαιολογικά ευρήματα, μαρτυρούν ανθρώπινη παρουσία στην περιοχή για τρεις και πλέον χιλιάδες χρόνια.[14]

Το λιμάνι της Αμαθούντας κτίστηκε στα προ-φοινικικά χρό��ια, περί το 800 π.Χ. και ανέπτυξε έντονη εμπορική δραστηριότητα με τους λαούς της περιοχής.[14]

Στην κορυφή του λόφου κτίστηκε τον πρώτο αιώνα προ Χριστού, ναός αφιερωμένος στη θεά Αφροδίτη, όπου γίνονταν ετησίως οι Αδώνιοι αθλητικοί αγώνες, που περιελάμβαναν και κυνήγι αγριόχοιρου.[14]

Στους ρωμαϊκούς χρόνους έγινε πρωτεύουσα, της μιας εκ των τεσσάρων διοικητικών περιφερειών της Κύπρου, ενώ τον τέταρτο αιώνα μετά Χριστό, έγινε και επισκοπική έδρα συνεχίζοντας την ευημερία της μέχρι τη Βυζαντινή περίοδο. Περί τα τέλη του έκτου αιώνα μ.Χ γεννήθηκε εδώ ο Ιωάννης ο Ελεήμονας, προστάτης Άγιος του γνωστού Τάγματος του Αγίου Ιωάννη.[14]

Τα πράγματα όμως άλλαξαν, μέχρι την παρουσία στο νησί του μεγάλου βασιλέα των Σταυροφοριών Ριχάρδου Λεοντόκαρδου το 1191. Η Αμαθούντα βρισκόταν σε προχωρημένο στάδιο παρακμής, τα πλούτη της λεηλατούνταν και οι πέτρες από τα σπάνιας αρχιτεκτονικής κτίρια της μεταφέρονταν για ανέγερση νέων οικισμών στη Λεμεσό. Το 1869 πέτρες από την περιοχή χρησιμοποιήθηκαν ακόμη και για την κατασκευή του φράγματος του Σουέζ.[14]

Οι ανασκαφές στην περιοχή άρχισαν το 1980 και συνεχίζονται από ομάδες Κυπρίων και Γάλλων αρχαιολόγων. Η Ακρόπολη, ο Ναός της Αφροδίτης, η Αγορά, τα Τείχη της πόλης, η Βασιλική και το Λιμάνι, είναι τα έργα που έχουν ολοκληρώσει οι ανασκαφές. Στην παραθαλάσσια πλευρά της αρχαίας πόλης υπάρχουν ενδείξεις μιας Πρωτο-Χριστιανικής Βασιλικής, ενώ στην κορυφή του λόφου ανακαλύφθηκαν και οικοδομήματα της Ελληνιστικής περιόδου. Στις δύο Ακροπόλεις, έχουν επίσης ανακαλυφθεί πολλοί τάφοι, από τους οποίους οι περισσότεροι άθικτοι. Τα αρχαιολογικά ευρήματα της αρχαίας Αμαθούντας βρίσκονται στα Μουσεία της Λευκωσίας και της Λεμεσού, αλλά και στο Μητροπολιτικό Μουσείο Νέας Υόρκης.[14]

Ένας από τους πολυτιμότερους και σίγουρα ο μεγαλύτερος θησαυρός που ανακαλύφθηκε στην περιοχή της αρχαίας Αμαθούντας, είναι το τεράστιας ιστορικής αξίας πιθάρι από ασβεστόλιθο, που βρίσκεται στο Μουσείο του Λούβρου στο Παρίσι. Η ιστορία του πιθαριού χρονολογείται τον 6ον αιώνα π.Χ.. Έχει 1,85 μέτρα ύψος και περιφέρεια 2,2 μέτρα, ζυγίζει δε 1,4 τόνους. Κατασκευάστηκε από μια και μόνο μεγάλη πέτρα και έχει τέσσερα καμπύλα χερούλια διακοσμημένα με το κεφάλι ταύρου. Πιστεύεται ότι είναι ένα εκ των δύο πιθαριών που ήταν τοποθετημένα στην είσοδο του ναού. Ακόμη και σήμερα είναι ορατά κομμάτια από το δεύτερο πιθάρι. Θεωρείται ότι το πιθάρι τόσο από πλευράς μεγέθους όσο και κατασκευής είναι μοναδικό στον κόσμο. Το 1962 ο Μαρκήσιος De Vogue, διακεκριμένος γάλλος ακαδημαϊκός, απέκτησε το πιθάρι και το 1965 με ενέργειές του το Γαλλικό ναυτικό ανέλαβε να το μεταφέρει στο Μουσείο του Λούβρου, όπου βρίσκεται μέχρι τώρα.[14]

Σύμφωνα με τις απογραφές πληθυσμού που πραγματοποιήθηκαν στην Κύπρο, ο πληθυσμός του χωριού μέχρι το 1992 κυμαινόταν κάτω από 500 κατοίκους. Στη συνέχεια η κοινότητα αναπτύχθηκε με αποτέλεσμα ο πληθυσμός να πολλαπλασιαστεί. Ο πίνακας που ακολουθεί παρουσιάζει τον πληθυσμό του Αγίου Τύχωνα όπως καταγράφηκε στις απογραφές πληθυσμού που έγιναν στην Κύπρο.

Ιστορικό απογραφών Διάγραμμα Εξέλιξης Πληθυσμού
Ιστορικό απογραφών [16]
Απογραφή Πληθυσμός Άνδρες Γυναίκες
188172[17]—  3438
1891134[18]86.1%7856
1901173[19]29.1%9974
1911182[20]5.2%9983
1921208[21]14.3%11098
1931322[22]54.8%152170
1946272[23]-15.5%
1960420[24]54.4%213207
1973460[25]9.5%232228
1976466[26][27]1.3%247219
1982268[28]-42.5%136132
1992345[29][30]28.7%172173
20012.115[31][32]513.0%1,0171,098
20113.455[9][10]63.4%1,7241,731
Πληροφορίες για τον πληθυσμό και το διάγραμμα από τα δεδομένα.

Ο Άγιος Τύχωνας έχει αναπτυχθεί τουριστικά. Εντός των διοικητικών ορίων της κοινότητας υπάρχουν πολυτελή ξενοδοχεία και τουριστικά διαμερίσματα. Επτά παραλίες του Αγίου Τύχωνα έχουν εξασφαλίσει την μπλε σημαία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, για τα επίπεδα καθαριότητας και τις υπηρεσίες που παρέχονται, σύμφωνα με τα περιβαλλοντικά κριτήρια, που καθόρισε η Ευρωπαϊκή Ένωση. Οι παραλίες διαθέτουν κυματοθραύστες για διασφάλιση της ασφάλειας και ναυαγοσώστες.[33]

Κατά μήκος των παραλιών του Αγίου Τύχωνα διεξάγονται θαλάσσια σπορ όπως θαλάσσιο σκι, ιστιοπλοΐα, αλεξίπτωτα, κανό, ταχύπλοα σκάφη, μοτόρες θαλάσσης, σκούτερ. Ο Άγιος Τύχωνας διαθέτει επίσης το μοναδικό ιστιοπλοϊκό κέντρο της Κύπρου.[33]

Επιπρόσθετα, στο λιμάνι της Αρχαίας Αμαθούντας πραγματοποιούνται καταδύσεις από ειδική σχολή δυτών, για εκμάθηση αλλά και για μελέτη των περισσοτέρων από διακοσίων ειδών ψαριών που υπάρχουν στη θάλασσα του Αγίου Τύχωνα, όπως επίσης των αρχαίων κιόνων του λιμανιού της Αρχαίας Αμαθούντας που βρίσκονται στον βυθό, σε κοντινή απόσταση από τις ακτές.[33]

Ακόμη, ο Άγιος Τύχωνας διαθέτει παραλιακό μονοπάτι έξι χιλιομέτρων, από το ξενοδοχείο Ποσειδώνια στα δυτικά, μέχρι το εκκλησάκι της Αγίας Βαρβάρας ανατολικά. Στο τέλος του μονοπατιού υπάρχει πευκόφυτο πάρκο και παιχνιδούπολη.[33]

  1. 1,0 1,1 1,2 «ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΟΙ ΚΩΔΙΚΟΙ ΔΗΜΩΝ/ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ ΚΑΙ ΕΝΟΡΙΩΝ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ, 2015». (Ελληνικά) Γεωγραφικοί κωδικοί Κυπριακής Δημοκρατίας. Στατιστική Υπηρεσία της Κυπριακής Δημοκρατίας. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 13  Ιανουαρίου 2018.
  2. 2,0 2,1 2,2 «STATISTICAL CODES OF MUNICIPALITIES/COMMUNITIES AND QUARTERS OF CYPRUS, 2015». (Αγγλικά) Γεωγραφικοί κωδικοί Κυπριακής Δημο��ρατίας. Στατιστική Υπηρεσία της Κυπριακής Δημοκρατίας. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 13  Ιανουαρίου 2018.
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 «Ένωση Κοινοτήτων Επαρχίας Λεμεσού». (Ελληνικά) Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 3  Ιανουαρίου 2018.
  4. «Union of Cyprus Communities - District of Limassol». (Αγγλικά) Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26  Δεκεμβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 29  Δεκεμβρίου 2019.
  5. «Ένωση Κοινοτήτων Κύπρου - Επαρχία Λεμεσού». (Ελληνικά) Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29  Δεκεμβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 29  Δεκεμβρίου 2019.
  6. 6,0 6,1 «ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΓΙΑ ΤΟΝ ΒΑΘΜΟ ΑΣΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗΣ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ». (Ελληνικά) Στατιστική Υπηρεσία της Κυπριακής Δημοκρατίας. 1  Μαΐου 2016. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 13  Ιανουαρίου 2018.
  7. 7,0 7,1 «CLASSIFICATION FOR THE DEGREE OF URBANISATION IN CYPRUS». (Αγγλικά) Στατιστική Υπηρεσία της Κυπριακής Δημοκρατίας. 1  Μαΐου 2016. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 13  Ιανουαρίου 2018.
  8. 8,0 8,1 «Κατάλογος κοινοτήτων επιλέξιμων μειονεκτικών περιοχών». (Ελληνικά, Αγγλικά) Κυπριακός Οργανισμός Αγροτικών Πληρωμών. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4  Απριλίου 2018. Ανακτήθηκε στις 4  Απριλίου 2018. σελ. 10.
  9. 9,0 9,1 «Απογραφή πληθυσμού 2011». (Ελληνικά) Απογραφή Πληθυσμού 2011. Στατιστική Υπηρεσία της Κυπριακής Δημοκρατίας. 1  Οκτωβρίου 2011. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 2  Ιανουαρίου 2018.
  10. 10,0 10,1 «Census of population 2011». (Αγγλικά) Απογραφή Πληθυσμού 2011. Στατιστική Υπηρεσία της Κυπριακής Δημοκρατίας. 1  Οκτωβρίου 2011. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 2  Ιανουαρίου 2018.
  11. «Agios Pavlos». (Αγγλικά) Ταχυδρομικός Κώδικας Έρευνα. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18  Φεβρουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 18  Φεβρουαρίου 2018.
  12. «Agios Pavlos». (Αγγλικά) Ταχυδρομικός Κώδικας Έρευνα. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18  Φεβρουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 18  Φεβρουαρίου 2018.
  13. «Κατάλογος κοινοτήτων επιλέξιμων μειονεκτικών περιοχών» (PDF). Κυπριακός Οργανισμός Αγροτικών Πληρωμών. σελ. 10. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 4 Απριλίου 2018. Ανακτήθηκε στις 4 Απριλίου 2018. 
  14. 14,0 14,1 14,2 14,3 14,4 14,5 14,6 14,7 «Άγιος Τύχωνας - Αρχαιότητες». www.agiostychonas.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Απριλίου 2017. Ανακτήθηκε στις 9 Μαρτίου 2018. 
  15. Καρούζης 2001, σελ. 107-109
  16. Πληροφορίες για τον πληθυσμό και το διάγραμμα από τα Wikidata.
  17. 17,0 17,1 «Census of Cyprus, 1881». (Αγγλικά) Απογραφή Πληθυσμού 1881. 4  Απριλίου 1881. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 2  Ιανουαρίου 2018. σελ. 13.
  18. «Census of Cyprus, 1891». (Αγγλικά) Απογραφή Πληθυσμού 1891. 6  Απριλίου 1891. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 2  Ιανουαρίου 2018. σελ. 10.
  19. «Census of Cyprus, 1901». (Αγγλικά) Απογραφή Πληθυσμού 1901. 31  Μαρτίου 1901. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 2  Ιανουαρίου 2018. σελ. 9.
  20. «Census of Cyprus, 1911». (Αγγλικά) Απογραφή Πληθυσμού 1911. 2  Απριλίου 1911. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 2  Ιανουαρίου 2018. σελ. 9.
  21. «Census of Cyprus, 1921». (Αγγλικά) Απογραφή Πληθυσμού 1921. 24  Απριλίου 1921. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 2  Ιανουαρίου 2018. σελ. 9.
  22. «Census of Cyprus, 1931». (Αγγλικά) Απογραφή Πληθυσμού 1931. 27  Απριλίου 1931. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 2  Ιανουαρίου 2018. σελ. 7.
  23. «Census of Population and Agriculture 1946». (Αγγλικά) Απογραφή Πληθυσμού 1946. 10  Νοεμβρίου 1946. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 2  Ιανουαρίου 2018. σελ. 8.
  24. «Census of Population and Agriculture 1960». (Αγγλικά) Απογραφή Πληθυσμού 1960. 11  Δεκεμβρίου 1960. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 2  Ιανουαρίου 2018. σελ. 14.
  25. «Cyprus census 1973» (Αγγλικά) Στατιστική Υπηρεσία της Κυπριακής Δημοκρατίας.
  26. «Απογραφή νοικοκυριών, 1976». (Ελληνικά) Απογραφή Πληθυσμού 1976. Στατιστική Υπηρεσία της Κυπριακής Δημοκρατίας. 30  Σεπτεμβρίου 1976. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 2  Ιανουαρίου 2018.
  27. «Census of households, 1976». (Αγγλικά) Απογραφή Πληθυσμού 1976. Στατιστική Υπηρεσία της Κυπριακής Δημοκρατίας. 30  Σεπτεμβρίου 1976. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 2  Ιανουαρίου 2018.
  28. «Census of housing, 1982». (Αγγλικά) Απογραφή Πληθυσμού 1982. Στατιστική Υπηρεσία της Κυπριακής Δημοκρατίας. 1  Οκτωβρίου 1982. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 2  Ιανουαρίου 2018.
  29. «Απογραφή πληθυσμού 1992». (Ελληνικά) Απογραφή Πληθυσμού 1992. Στατιστική Υπηρεσία της Κυπριακής Δημοκρατίας. 1  Οκτωβρίου 1992. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 2  Ιανουαρίου 2018.
  30. «Census of population 1992». (Αγγλικά) Απογραφή Πληθυσμού 1992. Στατιστική Υπηρεσία της Κυπριακής Δημοκρατίας. 1  Οκτωβρίου 1992. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 2  Ιανουαρίου 2018.
  31. «Απογραφή πληθυσμού 2001». (Ελληνικά) Απογραφή Πληθυσμού 2001. Στατιστική Υπηρεσία της Κυπριακής Δημοκρατίας. 1  Οκτωβρίου 2001. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 2  Ιανουαρίου 2018. σελ. 60.
  32. «Census of population 2001». (Αγγλικά) Απογραφή Πληθυσμού 2001. Στατιστική Υπηρεσία της Κυπριακής Δημοκρατίας. 1  Οκτωβρίου 2001. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 2  Ιανουαρίου 2018. σελ. 60.
  33. 33,0 33,1 33,2 33,3 «Άγιος Τύχωνας - Παραλίες». www.agiostychonas.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Μαρτίου 2018. Ανακτήθηκε στις 9 Μαρτίου 2018. 
  • Καρούζης, Γιώργος (2001). Περιδιαβάζοντας την Κύπρο: Λεμεσός (πόλη και επαρχία) (πρώτη έκδοση). Λευκωσία: ΣΕΛΑΣ Κέντρο Μελετών, Ερευνών & Εκδόσεων. σελ. 107-109. ISBN 9963-566-67-7. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Ayios Tychonas στο Wikimedia Commons