Τυμφρηστός Φθιώτιδας

οικισμός της Ελλάδας
Για το όρος, δείτε: Τυμφρηστός.

Συντεταγμένες: 38°54′34.9″N 21°54′55.1″E / 38.909694°N 21.915306°E / 38.909694; 21.915306

Ο Τυμφρηστός είναι οικισμός της Στερεάς Ελλάδας στην Περιφερειακή Ενότητα Φθιώτιδας.[2][3][4]

Τυμφρηστός
Ο Τυμφρηστός (γενική άποψη - άνοιξη)
Τυμφρηστός is located in Greece
Τυμφρηστός
Τυμφρηστός
Διοίκηση
ΧώραΕλλάδα
ΠεριφέρειαΣτερεάς Ελλάδας
Περιφερειακή ΕνότηταΦθιώτιδας
ΔήμοςΜακρακώμης
Δημοτική ΕνότηταΤυμφρηστού
Γεωγραφία
Γεωγραφικό διαμέρισμαΣτερεά Ελλάδα
ΝομόςΦθιώτιδας
Υψόμετρο860
Έκταση30
Πληθυσμός
Μόνιμος385
Έτος απογραφής2021
Πληροφορίες
ΠολιούχοςΆγιος Αθανάσιος[1]
Παλαιά ονομασίαΠέρα Κάψη
Ταχ. κώδικας350 17
Τηλ. κωδικός22360
http://www.dimosmakrakomis.gov.gr/tymfristos

Γενικά στοιχεία

Επεξεργασία
 
Μερική άποψη του χωριού χειμώνα.

Ο Τυμφρηστός είναι κτισμένος αμφιθεατρικά σε υψόμετρο 860 μέτρα στις ανατολικές πλαγιές του όρους Τυμφρηστού (Βελούχι).[2] Έχει θέα ανατολικά προς την κοιλάδα του ποταμού Σπερχειού τον Εθνικό Δρυμό της Οίτης, την Βόρεια Εύβοια και τη Λαμία ενώ το κλίμα του είναι υγιεινό και με σχεδόν μηδενικά ποσοστά υγρασίας. Απέχει 58 χλμ. δυτικά από τη Λαμία και 14 χλμ. ανατολικά από το Καρπενήσι. με Είναι έδρα της ομώνυμης δημοτικής ενότητας του Δήμου Μακρακώμης.[5] Η δημοτική ενότητα Τυμφρηστού συνορεύει με τις δημοτικές ενότητες Αγίου Γεωργίου και Σπερχειάδας, καθώς και με τον Δήμο Καρπενησίου. Από τα περίπου 30.000 στρέμματα έκτασης της δημοτικής ενότητας, 12.500 στρέμματα καλύπτει ελατοδάσος ιδιοκτησίας της δημοτικής ενότητας, 7.000 στρέμματα ιδιωτικού δάσους, 2.000 δημόσιο δάσος έλατου και καστανιάς και η υπόλοιπη έκταση αποτελείται από αγροτικές και οικιστικές εκτάσεις.[4]

 
Παραδοσιακή καμήλα (Καρναβάλι 1987)

Η επαγγελματική ενασχόληση των κατοίκων ποικίλει. Ενδεικτικά αξίζει να αναφέρουμε τα εξής παραδοσιακά επαγγέλματα: ξυλουργοί, λευκοσιδηρουργοί, χτίστες πέτρας, χτίστες, ξυλοκόποι, κλπ Στο χωριό υπάρχουν τρεις σύλλογοι: Εκπολιτιστικός (Απανταχού Τυμφρησταίων "ο Άγιος Αθανάσιος") Αθλητικός Σύλλογος, Σύλλογος Νεολαίας Τυμφρηστού.

Επίσης υπάρχει οργανωμένος ξενώνας, και ενοικιαζόμενα δωμάτια. Το χωριό διατηρεί παραδοσιακές ταβέρνες που προσφέρουν τα ντόπια Ρουμελιώτικα προϊόντα, καφενεία και καφετέριες. Υπάρχει αρκετά μεγάλο δίκτυο μονοπατιών, καθώς και το μονότοξο γεφύρι στη θέση «Μουτζουράκι», το οποίο χρονολογείται από την εποχή της Τουρκοκρατίας[6].

Αξίζει να αναφερθεί η εγγύτητα σε δημοφιλή σημεία, όπως το φαράγγι "Πάντα Βρέχει" (40 χλμ.), το Χιονοδρομικό Κέντρο Καρπενησίου (27 χλμ.), το Μεγάλο Χωριό (29 χλμ.), η Ιερά Μονή Προυσού (44 χλμ.).

Άξιο λόγου επίσης να αναφερθεί "το Καρναβάλι του Τυμφρηστού", τη δεκαετία του 1980 που αποτέλεσε πόλο έλξης της ευρύτερης περιοχής αλλά και επισκεπτών από την Αθήνα τη Θεσσαλονίκη, Λαμία, Λάρισα κλπ, γεγονός που το κατέτασσε ως το σημαντικότερο της περιοχής. Έκτοτε λόγω της πληθυσμιακής φθίνουσας πορείας της Ελληνικής υπαίθρου έπαψε να πραγματοποιείται.

Ιστορικά και διοικητικά στοιχεία

Επεξεργασία

Το χωριό στο παρελθόν ονομαζόταν «Πέρα Κάψη» και μετονομάστηκε το 1929 σε «Τυμφρηστός».[7] Πριν το σχέδιο διοικητικής μεταρρύθμισης της τοπικής αυτοδιοίκησης Καλλικράτης το 2011 αποτελούσε αυτόνομη κοινότητα, όπως είχε αναγνωριστεί από το σχέδιο διοικητικής μεταρρύθμισης Καποδίστριας του 1997.[5]

Ο Τυμφρηστός κατά τη διάρκεια της Κατοχής "μαρτήρησε" δύο φορές από γερμανικά αποσπάσματα, γεγονός για το οποίο έχει ανακηρυχθεί Μαρτυρικό Χωριό. Η φορά ήταν στο διάστημα 30 Οκτωβρίου – 11 Νοεμβρίου 1943 όταν συνέλαβαν, βασάνισαν οικτρά και εκτέλεσαν εννέα (9) κατοίκους του χωριού. Η δεύτερη 9 - 13 Αυγούστου 1944 οπότε έγινε ολοσχερής πυρπόληση του χωριού έγινε κατά τις επιχειρήσεις αντιποίνων από τις Ναζιστικές δυνάμεις, που είχαν ως βάση τη Λαμία.[8]

Πληθυσμιακά στοιχεία

Επεξεργασία

Οι απογραφές πληθυσμού μετά τον Β' Παγκόσμιο πόλεμο είναι:

Έτος Πληθυσμός
1951 727[9]
1961 724[10]
1971 586[11]
1981 504[12]
1991 601[13]
2001 566[14]
2011 434[15]
2021 385[16]

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. https://www.imfth.gr/content/ia-arhieratiki-perifereia-makrakomis-tymfristoy
  2. 2,0 2,1 Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς Μπριτάννικα. 58. Εκδοτικός Οργανισμός Πάπυρος. 1996. σελ. 291. 
  3. Εγκυκλοπαίδεια Νέα Δομή. 34. Αθήνα: Τεγόπουλος - Μανιατέας. 1996. σελ. 64. 
  4. 4,0 4,1 «Τυμφρηστός». Δήμος Μακρακώμης. 2 Μαρτίου 2022. Ανακτήθηκε στις 3 Φεβρουαρίου 2024. 
  5. 5,0 5,1 «Διοικητικές Μεταβολές Δήμων και Κοινοτήτων». Ανακτήθηκε στις 3 Φεβρουαρίου 2024. 
  6. «Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού | Γεφύρι στη θέση Μουτζουράκι στον Τυμφρηστό Φθιώτιδας». odysseus.culture.gr. Ανακτήθηκε στις 3 Φεβρ��υαρίου 2024. 
  7. Πανδέκτης Μετονομασίες
  8. «Τυμφρηστός, Το Ολοκαύτωμα 1943-1944». Δημοτικό Μουσείο Καλαβρυτινού Ολοκαυτώματος. Ανακτήθηκε στις 3 Φεβρουαρίου 2024. 
  9. Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφήν της 7ης Μαρτίου 1951, σελ. 178 του pdf. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2013-05-14. https://web.archive.org/web/20130514080510/http://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_1951_1.pdf. 
  10. Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφήν της 19ης Μαρτίου 1961, σελ. 170 του pdf. https://www.eetaa.gr/eetaa/metaboles/apografes/apografi_1961_1.pdf. 
  11. Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφήν της 14ης Μαρτίου 1971, σελ. 167 του pdf. https://www.eetaa.gr/eetaa/metaboles/apografes/apografi_1971_1.pdf. 
  12. Πραγματικός πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφή της 5 Απριλίου 1981, σελ. 178 του pdf. https://www.eetaa.gr/eetaa/metaboles/apografes/apografi_1981_1.pdf. 
  13. Πραγματικός πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφή της 17 Μαρτίου 1991, σελ. 222 του pdf. https://www.eetaa.gr/eetaa/metaboles/apografes/apografi_1991_1.pdf. 
  14. Πραγματικός πληθυσμός της Ελλάδος - Απογραφή 2001, σελ. 220 του pdf. https://www.eetaa.gr/eetaa/metaboles/apografes/apografi_2001_1.pdf. 
  15. ΦΕΚ αποτελεσμάτων ΜΟΝΙΜΟΥ πληθυσμού απογραφής 2011», σελ. 10640 (σελ. 166 του pdf)
  16. ΦΕΚ αποτελεσμάτων ΜΟΝΙΜΟΥ πληθυσμού Απογραφής 2021», σελ. 69