| dbo:abstract
|
- El lliure albir és la hipotètica capacitat dels agents racionals de poder exercir control sobre les seves accions. Afrontar aquesta qüestió ha requerit comprendre la relació entre la llibertat i la causa, així com esbrinar si les lleis de la natura són causalment determinístiques. Les diverses postures filosòfiques sobre el tema difereixen en la seva opinió sobre si tots els esdeveniments estan determinats o no –determinisme contra –, així com en si la llibertat pot coexistir amb el determinisme –compatibilisme contra . Així doncs, els deterministes convençuts argumenten que l'univers és determinístic, i que això fa que el lliure albir sigui impossible. El principi del lliure albir té connotacions religioses, ètiques i científiques. Per exemple, en l'àmbit religiós, el lliure albir pot implicar que una deïtat omnipotent no exerceix el seu poder sobre les voluntats i eleccions individuals. En ètica, pot implicar que els individus poden ser responsabilitzats moralment per les seves accions. En l'àmbit científic, pot implicar que les accions del cos, incloent-hi el cervell i la ment, no estan completament determinades per la causalitat física. La qüestió del lliure albir ha estat un tema central des dels començaments del pensament filosòfic. (ca)
- Svobodná vůle je pojem, jenž ve filosofii označuje myšlenku, že člověk jedná jen na základě svých vlastních rozumových rozhodnutí, nikoliv pod vlivem vnějších podnětů, jako osudu, boha či jiných faktorů, jež nejsou v jeho moci. Se svobodnou vůli značně souvisí náhoda a determinismus (filosofický směr tvrdící, že vývoj světa je dán jeho současným stavem). S otázkou svobodné vůle jde v ruku v ruce otázka odpovědnosti za vlastní činy. Pokud není naše rozhodování svobodné, můžeme být odpovědni za vlastní činy? Otázka svobodné vůle je jedním z ústředních témat filosofie od jejího počátku. Aplikace teorie svobodné vůle najdeme v religionistice, etice či biologii. Kupříkladu v náboženské sféře může přitakání svobodné vůli znamenat, že ani bůh přímo nezasahuje do chování jednotlivce, jelikož nechce porušovat jeho svobodnou vůli. V etice přiznání svobodné vůle znamená přiznání úplné odpovědnosti za své činy a ve vědecké relaci může tento fakt znamenat, že jednání jednotlivce není zcela podřízeno jeho tělu.[zdroj?] Moderní vědecké experimenty ale naznačují, že svobodná vůle má svá omezení. Souvisí s dýcháním. S neurovědeckými experimenty přišel roku 1983. Ale již Charles Darwin tvrdil, že svobodná vůle je blud. (cs)
- حرية الإرادة هي القدرة على الاختيار بين تسلسلات مختلفة من الأحداث بحرية. ترتبط حرية الإرادة بقوة مع مفاهيم المسؤولية والمدح والجُرم والذنب، والأحكام الأخرى التي تنطبق فقط على الأفعال المختارة بحرية. ترتبط حرية الإرادة أيضا بمفاهيم النصيحة والإقناع والقصد والمنع. تقليديا، كانت الأعمال المقصودة بحرية هي فقط ما يلام المرء عليها. هناك العديد من الاعتبارات حول التهديدات لإمكانية حرية الإرادة، والتي تختلف باختلاف طريقة تصورها، وهي قضية مثيرة لبعض الجدل. يعرّف البعض حرية الإرادة على أنها القدرة على الاختيار دون تحديد النتائج من خلال أحداث ماضية. تقترح الحتمية أنه لا يوجد سوى مسار واحد ممكن للأحداث، والذي يتناقض مع وجود حرية الإرادة. تواجدت هذه المشكلة في فلسفة اليونان القديمة ولا تزال موضوعا هاما في الجدالات الفلسفية. هذا الرأي الذي يرى حرية الإرادة غير متوافقة مع الحتمية يُسمى اللاتوافقية ويشمل كلا من فلسفة الحرية –الادعاء القائل بأن الحتمية خاطئة وبالتالي فإن حرية الإرادة ممكنة على الأقل- والحتمية المجردة –الادعاء بأن الحتمية صحيحة وبالتالي فإن حرية الإرادة غير ممكنة-. يشمل الرأي أيضا اللاتوافقية المجردة والتي لا تحمل الحتمية فقط بل أيضا نفيها لتكون غير متوافقة مع حرية الإرادة وبالتالي فإن حرية الإرادة تصبح مستحيلة أيا كانت الحالة بخصوص الحتمية. في الجهة المقابلة، يعتقد التوافقيون أن حرية الإرادة متوافقة مع الحتمية. يرى بعض التوافقيين حتى أن الحتمية ضرورية من أجل حرية الإرادة، قائلين أن الاختيار يتضمن مرجعا ما لمسار الأحداث عن المسارات الأخرى، مما يتطلب شعورا عن نتائج الأحداث. لذلك يعتبر التوافقيون أن الجدال بين فلاسفة الحرية والحتميين عن حرية الإرادة في مقابل الحتمية هو مأزق مفتعل. يقدم بعض التوافقيين الآخرين تعريفات مختلفة تماما لحرية الإرادة، وبالتالي يجدون انواعا مختلفة من العقبات في وجه القضية. اعتبر التوافقيون الكلاسيكيون أن حرية الإرادة ما هي إلا حرية الفعل، حيث رأوا أن المرء له إرادة حرة إذا أراد أن يفعل شيئا مخالفا وفعله دون عراقيل فيزيائية. بدلا من ذلك، يعرف التوافقيون المعاصرون حرية الإرادة بأنها القدرة النفسية في توجيه تصرفات الفرد في اتجاه يحكمه المنطق، كما أن هناك إدراكات أخرى لحرية الإرادة، كلها تتشارك في عدم اعتبارها الحتمية تهديدا لإمكانية حرية الإرادة. (ar)
- Ελεύθερη θέληση είναι η ικανότητα του ατόμου και γενικότερα του κάθε έμβιου όντος να προβαίνει σε επιλογές χωρίς να περιορίζεται από ορισμένους παράγοντες. Οι παράγοντες ιστορικού ενδιαφέροντος περιλαμβάνουν μεταφυσικούς περιορισμούς (όπως λογικούς, νομολογικούς, ή θεολογική αιτιοκρατία), φυσικούς περιορισμούς (όπως φυλάκιση), κοινωνικούς περιορισμούς (όπως η απαγόρευση ή η απειλή τιμωρίας), και πνευματικούς περιορισμούς (όπως εμμονές ή φοβίες, νευρολογικές διαταραχές, ή γενετικές προδιαθέσεις). (el)
- Für den Begriff freier Wille oder Willensfreiheit gibt es keine allgemein anerkannte Definition. Umgangssprachlich versteht man etwas anderes unter dem freien Willen als im juristischen oder psychologischen Sprachgebrauch. In der Philosophie wird der Begriff nicht einheitlich definiert. In einem fachübergreifenden Sinne gehört zur Willensfreiheit die subjektiv empfundene menschliche Fähigkeit, bei verschiedenen Wahlmöglichkeiten eine bewusste Entscheidung zu treffen. (de)
- Libera volo estas filozofia doktrino, laŭ kiu estaĵoj kontrolas siajn proprajn agojn kaj decidojn. Traktado de ĉi tiu demando devigas la komprenadon de la rilato inter libereco kaj kaŭzeco, kaj determinado ĉu la leĝoj de naturo estas kaŭze determinismaj. La variaj filozofiaj skoloj malsame konsideras ĉu eventoj estas antaŭdeterminitaj aŭ ne, kaj ĉu libereco povas kunekzisti kun determinismo aŭ ne. Tiel, ekzemple, laŭ malmola determinismo la universo estas tute determinisma, do libera volo estas neebla. Multaj religiaj aŭtoritatoj apogis tiun kredon, dum ĝi estis kritikata kiel maniero de ideologio individuisma fare de pensuloj kiaj Baruch Spinoza, Arthur Schopenhauer, Karl Marx kaj Friedrich Nietzsche. La koncepto estas ofte uzata kaj ĝi havas objektivismajn konotaciojn, ĉar indikas la realigadon de agadon fare de aganto netute kondiĉita kaj ligita pere de faktoroj kaj antaŭantaj kaj subjektivaj, en kio la percepto de la agado de la aganto estis kondiĉita nur de sia propra volo. La ekzisto de la libera volo estis ŝlosila afero laŭlonge de la historio de la filozofio kaj de la scienco. (eo)
- Free will is the capacity of agents to choose between different possible courses of action unimpeded. Free will is closely linked to the concepts of moral responsibility, praise, culpability, sin, and other judgements which apply only to actions that are freely chosen. It is also connected with the concepts of advice, persuasion, deliberation, and prohibition. Traditionally, only actions that are freely willed are seen as deserving credit or blame. Whether free will exists, what it is and the implications of whether it exists or not are some of the longest running debates of philosophy and religion. Some conceive of free will as the right to act outside of external influences or wishes. Some conceive free will to be the capacity to make choices undetermined by past events. Determinism suggests that only one course of events is possible, which is inconsistent with a libertarian model of free will. Ancient Greek philosophy identified this issue, which remains a major focus of philosophical debate. The view that conceives free will as incompatible with determinism is called incompatibilism and encompasses both metaphysical libertarianism (the claim that determinism is false and thus free will is at least possible) and hard determinism (the claim that determinism is true and thus free will is not possible). Incompatibilism also encompasses hard incompatibilism, which holds not only determinism but also indeterminism to be incompatible with free will and thus free will to be impossible whatever the case may be regarding determinism. In contrast, compatibilists hold that free will is compatible with determinism. Some compatibilists even hold that determinism is necessary for free will, arguing that choice involves preference for one course of action over another, requiring a sense of how choices will turn out. Compatibilists thus consider the debate between libertarians and hard determinists over free will vs. determinism a false dilemma. Different compatibilists offer very different definitions of what "free will" means and consequently find different types of constraints to be relevant to the issue. Classical compatibilists considered free will nothing more than freedom of action, considering one free of will simply if, had one counterfactually wanted to do otherwise, one could have done otherwise without physical impediment. Contemporary compatibilists instead identify free will as a psychological capacity, such as to direct one's behavior in a way responsive to reason, and there are still further different conceptions of free will, each with their own concerns, sharing only the common feature of not finding the possibility of determinism a threat to the possibility of free will. (en)
- Erabakimen askea edo aukeramen askea gizakiok libreki hautatzeko eta ondoren jokatzeko gaitasuna dugula baieztatzen duen doktrina filosofikoa da. Aginpide erlijioso askok doktrinaren alde egin dute. Zenbait pentsalarik, ordea, kontra egin dute ideologia indibidualista dela adieraziz. Azken horien artean Baruch Spinoza, Arthur Schopenhauer, Karl Marx eta Friedrich Nietzsche esanguratsuenak dira. Iritzi kontrajarriak badaude ere, erabakimen askearen existentzia gai zentrala da filosofiaren eta zientziaren historian. Arlo erlijiosoan, etikoan, psikologikoan, juridikoan eta zientifikoan pisu handiko kontzeptua da. Etikak, adibidez, norbanakoen ekintzen erantzukizunaz mintzatzeko erabiltzen du. (eu)
- El albedrío (de la deformación vulgar del vocablo latino arbitrium, a su vez de arbiter, ‘juez’), libre albedrío o libre elección es la creencia de aquellas doctrinas filosóficas según las cuales las personas tienen el poder de elegir y tomar sus propias decisiones. Muchas autoridades religiosas han apoyado dicha creencia, mientras que ha sido criticada como una forma de ideología individualista por pensadores tales como Baruch Spinoza, Arthur Schopenhauer, Karl Marx y Friedrich Nietzsche. El principio del libre albedrío tiene implicaciones religiosas, éticas, psicológicas, jurídicas y científicas. Por ejemplo, la ética puede suponer que los individuos son responsables de sus propias acciones. En la psicología, implica que la mente controla algunas de las acciones del cuerpo, las cuales son conscientes.[cita requerida] La existencia del libre albedrío ha sido un tema central a lo largo de la historia de la filosofía y de la ciencia. Se diferencia de la libertad en el sentido de que conlleva la potencialidad de obrar o no obrar. (es)
- Le libre arbitre est la faculté qu’aurait l'être humain de se déterminer librement et par lui seul, à agir et à penser, par opposition au déterminisme ou au fatalisme, qui affirment que la volonté serait déterminée dans chacun de ses actes par des « forces » qui l’y obligent. « Se déterminer à » ou « être déterminé par » illustrent l’enjeu de l’antinomie du libre arbitre d'un côté et du destin ou de la « nécessité » de l'autre. (fr)
- Kehendak bebas (bahasa Inggris: free will), atau kemauan bebas, adalah kemampuan untuk di antara berbagai rencana berbeda yang memungkinkan. Hal ini terkait erat dengan konsep , pujian, kesalahan, dosa, dan penilaian-penilaian lain yang hanya berlaku pada tindakan-tindakan yang dipilih secara bebas. Selain itu juga berhubungan dengan konsep , persuasi, , dan larangan. Biasanya hanya tindakan-tindakan yang dikehendaki secara bebas yang dipandang layak untuk dibenarkan atau dipersalahkan. Terdapat banyak kekhawatiran berbeda terkait ancaman-ancaman terhadap kemungkinan adanya kehendak bebas, bervariasi berdasarkan bagaimana sebenarnya pemahaman akan hal ini, yang terkadang menjadi bahan perdebatan. Beberapa kalangan memahami kehendak bebas sebagai kemampuan seseorang untuk membuat pilihan yang hasilnya belum ditentukan oleh peristiwa-peristiwa masa lalu. Determinisme menyatakan bahwa hanya satu rencana tindakan saja yang mungkin terjadi, sehingga tidak konsisten dengan keberadaan kehendak bebas tersebut. Masalah ini telah diidentifikasi dalam filsafat Yunani kuno, dan hingga sekarang masih menjadi fokus utama perdebatan filosofis. Pandangan tersebut, yang memahami kehendak bebas tidak sesuai dengan determinisme, disebut dan mencakup baik libertarianisme metafisik, yang mengklaim bahwa determinisme adalah salah dan karenanya kehendak bebas mungkin ada, maupun , yang mengklaim bahwa determinisme adalah benar dan karenanya kehendak bebas tidak mungkin ada. Hal ini juga mencakup , yang berpandangan bahwa baik determinisme ataupun penyangkalannya tidak selaras dengan kehendak bebas, dan oleh karena itu kehendak bebas dianggap mustahil dalam keadaan apapun berkenaan dengan determinisme. Di sisi lain, para kompatibilis berpandangan bahwa kehendak bebas selaras dengan determinisme. Beberapa kompatibilis bahkan berpendapat kalau determinisme diperlukan bagi kehendak bebas, dengan alasan bahwa pilihan melibatkan preferensi atas salah satu rencana tindakan di atas yang lainnya, membutuhkan perasaan mengenai bagaimana seandainya pilihan-pilihan yang ada terwujud menjadi kenyataan. Para kompatibilis dengan demikian menganggap bahwa perdebatan antara kaum libertarian dan determinis keras mengenai kehendak bebas vs. determinisme merupakan suatu dilema palsu. Masing-masing kalangan kompatibilis berbeda mengemukakan definisi yang sangat berlainan mengenai makna "kehendak bebas", konsekuensinya masing-masing menemukan jenis-jenis batasan berbeda yang relevan dengan isu tersebut. Para kompatibilis klasik memandang kehendak bebas tidak lebih dari kebebasan bertindak, dengan pertimbangan bahwa seseorang hanya bebas berkehendak jika ia memiliki satu keinginan yang nyatanya tidak terjadi untuk melakukan sebaliknya dan ia dapat melakukan yang sebaliknya tanpa hambatan fisik. Sementara para kompatibilis masa kini mengidentifikasi kehendak bebas sebagai suatu kemampuan psikologis, misalnya untuk mengarahkan perilaku seseorang dengan suatu cara yang responsif terhadap akal. Dan masih terdapat pendapat-pendapat berbeda yang bahkan lebih jauh lagi mengenai kehendak bebas, masing-masing sesuai dengan kepentingannya sendiri, dan hanya serupa ciri umumnya yaitu bukan untuk menemukan kemungkinan keberadaan determinisme sebagai suatu ancaman terhadap kemungkinan keberadaan kehendak bebas. (in)
- 自由意志（じゆういし、英語: free will、ドイツ語: freier Wille、フランス語: libre arbitre、ラテン語: liberum arbitrium）とは、人間には、何からも影響（指図や制約）を受けずに、「何かを成そうとする気持ちや考え」を自由に生み出す能力がある、とする仮説である。 (ja)
- ( 작품 이름에 대해서는 자유의지론 문서를 참고하십시오.) 자유의지(自由意志, 영어: free will)는 자신의 행동과 결정을 스스로 조절·통제할 수 있는 힘·능력이다. 인간이 자유의지를 전적으로 가지는지, 부분적으로 가지는지, 전혀 가지고 있지 못하는지에 대해 아직도 논란이 계속되고 있다. 자유의지에 관한 문제는 인과 관계에서 인간 자유와 자연 법칙의 비중을 얼마로 볼 것인가와 관련돼 있다. 서양 철학은 자유의지와 관련해 크게 양립가능론(compatibilism), 양립불가론(incompatibilism)으로 나뉜다. 양립가능론은 기본적으로 자유의지와 결정론이 동시에 성립될 수 있다는 입장이고, 양립불가론은 자유의지와 결정론 중에 어느 한 가지만이 성립된다고 보는 입장이다. 양립불가론은 다시 ���정론(determinism), 비결정론(indeterminism)으로 나뉜다. 양립불가론적 결정론자는 이 세계는 애초에 모든 것이 결정됐고, 인간에게 자유선택의 여지는 없다고 주장하는 입장이다. 자유의지에 관한 문제는 종교적, 윤리적, 과학적 함의를 품는다. 예를 들면, 종교 영역에서 자유의지를 주장하는 것은 전지전능한 신조차 인간에게 영향력을 행사할 수 없음을 의미한다. 윤리 영역에서 자유의지는 행위에 책임을 지는 근거가 될 수 있다. 과학 영역에서 자유의지를 인정하는 것은 물리적 인과 관계가 인간의 행위와 정신을 전적으로 결정할 수 없다는 것이 된다. (ko)
- Il libero arbitrio è un concetto filosofico e teologico secondo il quale ogni persona ha il potere di decidere gli scopi del proprio agire e pensare, tipicamente perseguiti tramite volontà, nel senso che la sua possibilità di scelta ha origine nella persona stessa e non in forze esterne. Ciò si contrappone alle varie concezioni secondo cui questa possibilità sarebbe in qualche modo predeterminata da fattori sovrannaturali (destino), o naturali (determinismo), per via dei quali il volere degli individui sarebbe prestabilito prima della loro nascita: si parla allora a seconda dei casi di predestinazione, servo arbitrio o fatalismo. (it)
- De vrije wil is het vermogen van rationeel handelende personen om controle uit te oefenen over eigen daden en beslissingen. Om antwoord te kunnen geven op de vraag of dit vermogen werkelijk bestaat, moet het verband tussen vrijheid en oorzakelijkheid onderzocht worden, dat wil zeggen de vraag of, en in welk mate, de natuurwetten het menselijk gedrag bepalen. De twee uitgesproken tegengestelde posities binnen dit debat zijn die van enerzijds het metafysisch libertarisme, dat betoogt dat de vrije wil (keuzevrijheid) een essentieel onderdeel vormt van het leven van het menselijk individu, en anderzijds die van het harde determinisme dat stelt dat de individuele vrije wil niet bestaat. Een tussenpositie vormt de opvatting dat het determinisme een gegeven is, maar dat menselijke vrije wil desondanks niet is uitgesloten. De vraag naar het al of niet bestaan van de menselijke vrije wil is een klassieke vraag binnen de filosofie van de geest. Het antwoord op deze vraag heeft ook theologische (religieuze), ethische (morele) en wetenschappelijke implicaties. In religieuze zin impliceert het bestaan van een vrije wil dat er geen alvermogende godheid bestaat die macht uitoefent over de menselijke wil en de keuzes die eruit voortvloeien. In ethische zin impliceert het bestaan van een menselijke vrije wil dat individuen voor hun daden moreel verantwoordelijk zijn. In wetenschappelijke zin gaat het om de vraag of menselijk handelen en denken biologisch (biochemisch) vooraf bepaald is, met name door processen in de menselijke hersenen. (nl)
- Wolna wola – zdolność podmiotów do dokonywania wyborów bez ograniczeń ze strony różnych czynników. Spośród czynników o historycznym znaczeniu dla kształtowania się idei należy wymienić ograniczenia metafizyczne (np. logiczny, nomologiczny czy teologiczny determinizm), ograniczenia fizyczne (np. okowy czy więzienie), ograniczenia społeczne (np. groźba kary czy potępienia) i umysłu (np. kompulsje, fobie, choroby neurologiczne czy predyspozycje genetyczne). Koncepcja wolnej woli ma implikacje religijne, prawne, etyczne i naukowe. Przykładowo, w dziedzinie religii wolna wola implikuje, że osobista wola i wybory mogą współistnieć z i wszystkowiedzącym bóstwem, wysuwającym w stronę człowieka pewne nakazy czy powinności moralne. W prawie wolna wola wiąże się z kwestią odpowiedzialności i kary. W etyce implikacje idei wolnej woli dotyczą kwestii, czy indywidua mogą być moralnie odpowiedzialne za swe czyny. Chociaż powszechnie uważa się, iż wola człowieka jest wolna, temat ten jest od wielu wieków przedmiotem debaty. Dyskusyjne jest nie tylko, czy jest to zgodne z prawdą, ale jak w ogóle zdefiniować wolną wolę, w jaki sposób i od czego wola miałaby być wolna. (pl)
- Fri vilja är ett centralt begrepp inom filosofi och religion. Med fri vilja menas vanligtvis den förmodade metafysiska möjligheten för människan att själv välja fritt bland flera olika möjliga handlingsalternativ i ett godtyckligt ögonblick – oberoende av faktorer utanför personens kontroll, det vill säga slumpfaktorer och naturliga, övernaturliga, yttre och deterministiska faktorer. Ibland definieras det som möjligheten att den handlande agenten hade kunnat välja att handla annorlunda i en förfluten situation. En handling är fritt vald om och endast om den handlande agenten hade kunnat välja att avstå ifrån handlingen. Den fria viljan betraktas av flera livsåskådningar som ett undantag från en annars deterministisk värld och är dessutom nödvändig för flera av dem, bland annat existentialismen. Den står i skarp motsättning till fatalismen. Med det mekanistiska tänkandets inträde i vetenskapen ifrågasattes den vardagliga uppfattningen om människors fria vilja, även om detta även hade gjorts tidigare, om än i mindre utsträckning och på andra grunder. Inom filosofin skiljs determinism och indeterminism, det vill säga huruvida naturen är helt orsaksbunden eller inte, och mellan kompatibilism och inkompatibilism, det vill säga huruvida den fria viljan är förenlig med en helt deterministisk värld eller inte. Det finns ingen allmänt accepterad definition av "fri vilja", vilket är en av anledningarna till en utbredd oenighet. (sv)
- Свобо́да во́ли (греч. τὸ αὐτεξούσιον или τὸ ἐφ᾽ ἡμῖν; лат. liberum arbitrium) — способность человека без принуждения делать выбор между возможными способами действий. В философии с давних пор ведётся спор о существовании свободы воли, её определении и природе. Существуют две противоположные позиции:
* метафизический либертарианизм — утверждение, что детерминизм неверен и, таким образом, свобода воли существует или по меньшей мере возможна,
* жёсткий детерминизм — утверждение о том, что детерминизм верен и свободы воли не существует. Обе эти позиции, если они утверждают, что детерминизм несовместим со свободой воли, классифицируются как инкомпатибилистские. Если же роль детерминизма в этом вопросе отрицается, то такие позиции называются компатибилистскими. Принцип свободы воли имеет следствия в религии, этике и науке. К примеру, в религии свобода воли подразумевает, что желания и выбор человека могут сосуществовать с божественным всеведением. В этике существование свободы воли определяет моральную ответственность людей за свои действия. В науке изучение свободы воли может выявить способы прогнозирования человеческого поведения. (ru)
- Livre-arbítrio ou livre-alvedrio são expressões que denotam a vontade livre de escolha, as decisões livres. O livre-arbítrio é a capacidade de escolha autónoma realizada pela vontade humana. O livre-arbítrio também pode estar associado a uma crença religiosa que defende que a pessoa tem o poder de decidir as suas ações e pensamentos segundo o seu próprio desejo, crença e/ou valores da vida depois da morte. A pessoa que faz uma escolha livre pode se basear numa análise relacionada ao meio ou não, e a escolha que é feita pelo agente pode resultar em ações para beneficiá-lo ou não. As ações resultantes das suas decisões são subordinadas somente à vontade consciente do agente. A expressão livre-arbítrio costuma ter conotações objetivas, subjetivas ou paradoxais. No primeiro caso, as conotações indicam que a realização de uma ação (física ou mental) por um agente consciente não é completamente condicionada por fatores antecedentes. Já no segundo caso, elas indicam o ponto de vista da percepção que o agente tem de que a ação originou-se na sua vontade. Tal percepção é chamada algumas vezes de "experiência da liberdade". A existência do livre-arbítrio tem sido uma questão central na história da filosofia e mais recentemente na história da ciência. O conceito de livre-arbítrio tem implicações morais, psicológicas, filosóficas, científicas e tecnológicas. (pt)
- Свобода волі — філософське питання про те, чи людина вільна у своїх діях або рішеннях, чи вони визначені наперед, детерміновані. Упродовж віків це питання цікавило філософів і теологів. Розгляд цього питання потребує розуміння взаємодії між свободою і причиною, визначення того, чи закони природи причинно зумовлені. Філософські школи відрізняються в поглядах на те, чи всі події детерміновані (детермінізм проти індетермінізму) та у поглядах на те, чи може свобода співіснувати з детермінізмом (сумісність проти несумісності). Так, наприклад, жорсткий детермінізм стверджує, що Всесвіт детерміністичний, що зумовлює неможливість свободи волі. Принцип свободи волі має релігійні, етичні й філософські наслідки. Наприклад, у вотчині релігії, свобода волі може означати те, що всемогутня божа сутність не нав'язує свого впливу на вибір і волю особи. В етиці, свобода волі може означати те, що особа несе моральну відповідальність за свої дії. В царині науки цей принцип може означати те, що дії тіла, включно з мозком та розумом, не цілком визначені фізичною причинністю. Питання про свободу волі завжди залишалося в центрі уваги, відколи зародилася філософська думка. (uk)
- 自由意志（英語：Free will），又可翻譯為自由意識、自由意念，是能在各種可能的方案中進行選擇和決定行動的能力。這是一個複雜的主題，無一個為各方所認可的定義。哲學界對「自由意志」的定義並不統一；而日常人們所講的「自由意志」又不同於司法界和心理學界所理解之「自由意志」。 (zh)
|
| rdfs:comment
|
- Ελεύθερη θέληση είναι η ικανότητα του ατόμου και γενικότερα του κάθε έμβιου όντος να προβαίνει σε επιλογές χωρίς να περιορίζεται από ορισμένους παράγοντες. Οι παράγοντες ιστορικού ενδιαφέροντος περιλαμβάνουν μεταφυσικούς περιορισμούς (όπως λογικούς, νομολογικούς, ή θεολογική αιτιοκρατία), φυσικούς περιορισμούς (όπως φυλάκιση), κοινωνικούς περιορισμούς (όπως η απαγόρευση ή η απειλή τιμωρίας), και πνευματικούς περιορισμούς (όπως εμμονές ή φοβίες, νευρολογικές διαταραχές, ή γενετικές προδιαθέσεις). (el)
- Für den Begriff freier Wille oder Willensfreiheit gibt es keine allgemein anerkannte Definition. Umgangssprachlich versteht man etwas anderes unter dem freien Willen als im juristischen oder psychologischen Sprachgebrauch. In der Philosophie wird der Begriff nicht einheitlich definiert. In einem fachübergreifenden Sinne gehört zur Willensfreiheit die subjektiv empfundene menschliche Fähigkeit, bei verschiedenen Wahlmöglichkeiten eine bewusste Entscheidung zu treffen. (de)
- Le libre arbitre est la faculté qu’aurait l'être humain de se déterminer librement et par lui seul, à agir et à penser, par opposition au déterminisme ou au fatalisme, qui affirment que la volonté serait déterminée dans chacun de ses actes par des « forces » qui l’y obligent. « Se déterminer à » ou « être déterminé par » illustrent l’enjeu de l’antinomie du libre arbitre d'un côté et du destin ou de la « nécessité » de l'autre. (fr)
- 自由意志（じゆういし、英語: free will、ドイツ語: freier Wille、フランス語: libre arbitre、ラテン語: liberum arbitrium）とは、人間には、何からも影響（指図や制約）を受けずに、「何かを成そうとする気持ちや考え」を自由に生み出す能力がある、とする仮説である。 (ja)
- 自由意志（英語：Free will），又可翻譯為自由意識、自由意念，是能在各種可能的方案中進行選擇和決定行動的能力。這是一個複雜的主題，無一個為各方所認可的定義。哲學界對「自由意志」的定義並不統一；而日常人們所講的「自由意志」又不同於司法界和心理學界所理解之「自由意志」。 (zh)
- حرية الإرادة هي القدرة على الاختيار بين تسلسلات مختلفة من الأحداث بحرية. ترتبط حرية الإرادة بقوة مع مفاهيم المسؤولية والمدح والجُرم والذنب، والأحكام الأخرى التي تنطبق فقط على الأفعال المختارة بحرية. ترتبط حرية الإرادة أيضا بمفاهيم النصيحة والإقناع والقصد والمنع. تقليديا، كانت الأعمال المقصودة بحرية هي فقط ما يلام المرء عليها. هناك العديد من الاعتبارات حول التهديدات لإمكانية حرية الإرادة، والتي تختلف باختلاف طريقة تصورها، وهي قضية مثيرة لبعض الجدل. (ar)
- El lliure albir és la hipotètica capacitat dels agents racionals de poder exercir control sobre les seves accions. Afrontar aquesta qüestió ha requerit comprendre la relació entre la llibertat i la causa, així com esbrinar si les lleis de la natura són causalment determinístiques. Les diverses postures filosòfiques sobre el tema difereixen en la seva opinió sobre si tots els esdeveniments estan determinats o no –determinisme contra –, així com en si la llibertat pot coexistir amb el determinisme –compatibilisme contra . Així doncs, els deterministes convençuts argumenten que l'univers és determinístic, i que això fa que el lliure albir sigui impossible. (ca)
- Svobodná vůle je pojem, jenž ve filosofii označuje myšlenku, že člověk jedná jen na základě svých vlastních rozumových rozhodnutí, nikoliv pod vlivem vnějších podnětů, jako osudu, boha či jiných faktorů, jež nejsou v jeho moci. Se svobodnou vůli značně souvisí náhoda a determinismus (filosofický směr tvrdící, že vývoj světa je dán jeho současným stavem). S otázkou svobodné vůle jde v ruku v ruce otázka odpovědnosti za vlastní činy. Pokud není naše rozhodování svobodné, můžeme být odpovědni za vlastní činy? Otázka svobodné vůle je jedním z ústředních témat filosofie od jejího počátku. (cs)
- Libera volo estas filozofia doktrino, laŭ kiu estaĵoj kontrolas siajn proprajn agojn kaj decidojn. Traktado de ĉi tiu demando devigas la komprenadon de la rilato inter libereco kaj kaŭzeco, kaj determinado ĉu la leĝoj de naturo estas kaŭze determinismaj. La variaj filozofiaj skoloj malsame konsideras ĉu eventoj estas antaŭdeterminitaj aŭ ne, kaj ĉu libereco povas kunekzisti kun determinismo aŭ ne. Tiel, ekzemple, laŭ malmola determinismo la universo estas tute determinisma, do libera volo estas neebla. (eo)
- Free will is the capacity of agents to choose between different possible courses of action unimpeded. Free will is closely linked to the concepts of moral responsibility, praise, culpability, sin, and other judgements which apply only to actions that are freely chosen. It is also connected with the concepts of advice, persuasion, deliberation, and prohibition. Traditionally, only actions that are freely willed are seen as deserving credit or blame. Whether free will exists, what it is and the implications of whether it exists or not are some of the longest running debates of philosophy and religion. Some conceive of free will as the right to act outside of external influences or wishes. (en)
- Erabakimen askea edo aukeramen askea gizakiok libreki hautatzeko eta ondoren jokatzeko gaitasuna dugula baieztatzen duen doktrina filosofikoa da. Aginpide erlijioso askok doktrinaren alde egin dute. Zenbait pentsalarik, ordea, kontra egin dute ideologia indibidualista dela adieraziz. Azken horien artean Baruch Spinoza, Arthur Schopenhauer, Karl Marx eta Friedrich Nietzsche esanguratsuenak dira. Iritzi kontrajarriak badaude ere, erabakimen askearen existentzia gai zentrala da filosofiaren eta zientziaren historian. (eu)
- El albedrío (de la deformación vulgar del vocablo latino arbitrium, a su vez de arbiter, ‘juez’), libre albedrío o libre elección es la creencia de aquellas doctrinas filosóficas según las cuales las personas tienen el poder de elegir y tomar sus propias decisiones. Muchas autoridades religiosas han apoyado dicha creencia, mientras que ha sido criticada como una forma de ideología individualista por pensadores tales como Baruch Spinoza, Arthur Schopenhauer, Karl Marx y Friedrich Nietzsche. (es)
- Kehendak bebas (bahasa Inggris: free will), atau kemauan bebas, adalah kemampuan untuk di antara berbagai rencana berbeda yang memungkinkan. Hal ini terkait erat dengan konsep , pujian, kesalahan, dosa, dan penilaian-penilaian lain yang hanya berlaku pada tindakan-tindakan yang dipilih secara bebas. Selain itu juga berhubungan dengan konsep , persuasi, , dan larangan. Biasanya hanya tindakan-tindakan yang dikehendaki secara bebas yang dipandang layak untuk dibenarkan atau dipersalahkan. Terdapat banyak kekhawatiran berbeda terkait ancaman-ancaman terhadap kemungkinan adanya kehendak bebas, bervariasi berdasarkan bagaimana sebenarnya pemahaman akan hal ini, yang terkadang menjadi bahan perdebatan. (in)
- ( 작품 이름에 대해서는 자유의지론 문서를 참고하십시오.) 자유의지(自由意志, 영어: free will)는 자신의 행동과 결정을 스스로 조절·통제할 수 있는 힘·능력이다. 인간이 자유의지를 전적으로 가지는지, 부분적으로 가지는지, 전혀 가지고 있지 못하는지에 대해 아직도 논란이 계속되고 있다. 자유의지에 관한 문제는 인과 관계에서 인간 자유와 자연 법칙의 비중을 얼마로 볼 것인가와 관련돼 있다. 서양 철학은 자유의지와 관련해 크게 양립가능론(compatibilism), 양립불가론(incompatibilism)으로 나뉜다. 양립가능론은 기본적으로 자유의지와 결정론이 동시에 성립될 수 있다는 입장이고, 양립불가론은 자유의지와 결정론 중에 어느 한 가지만이 성립된다고 보는 입장이다. 양립불가론은 다시 결정론(determinism), 비결정론(indeterminism)으로 나뉜다. 양립불가론적 결정론자는 이 세계는 애초에 모든 것이 결정됐고, 인간에게 자유선택의 여지는 없다고 주장하는 입장이다. (ko)
- Il libero arbitrio è un concetto filosofico e teologico secondo il quale ogni persona ha il potere di decidere gli scopi del proprio agire e pensare, tipicamente perseguiti tramite volontà, nel senso che la sua possibilità di scelta ha origine nella persona stessa e non in forze esterne. (it)
- Wolna wola – zdolność podmiotów do dokonywania wyborów bez ograniczeń ze strony różnych czynników. Spośród czynników o historycznym znaczeniu dla kształtowania się idei należy wymienić ograniczenia metafizyczne (np. logiczny, nomologiczny czy teologiczny determinizm), ograniczenia fizyczne (np. okowy czy więzienie), ograniczenia społeczne (np. groźba kary czy potępienia) i umysłu (np. kompulsje, fobie, choroby neurologiczne czy predyspozycje genetyczne). (pl)
- De vrije wil is het vermogen van rationeel handelende personen om controle uit te oefenen over eigen daden en beslissingen. Om antwoord te kunnen geven op de vraag of dit vermogen werkelijk bestaat, moet het verband tussen vrijheid en oorzakelijkheid onderzocht worden, dat wil zeggen de vraag of, en in welk mate, de natuurwetten het menselijk gedrag bepalen. (nl)
- Livre-arbítrio ou livre-alvedrio são expressões que denotam a vontade livre de escolha, as decisões livres. O livre-arbítrio é a capacidade de escolha autónoma realizada pela vontade humana. O livre-arbítrio também pode estar associado a uma crença religiosa que defende que a pessoa tem o poder de decidir as suas ações e pensamentos segundo o seu próprio desejo, crença e/ou valores da vida depois da morte. (pt)
- Свобо́да во́ли (греч. τὸ αὐτεξούσιον или τὸ ἐφ᾽ ἡμῖν; лат. liberum arbitrium) — способность человека без принуждения делать выбор между возможными способами действий. В философии с давних пор ведётся спор о существовании свободы воли, её определении и природе. Существуют две противоположные позиции:
* метафизический либертарианизм — утверждение, что детерминизм неверен и, таким образом, свобода воли существует или по меньшей мере возможна,
* жёсткий детерминизм — утверждение о том, что детерминизм верен и свободы воли не существует. (ru)
- Fri vilja är ett centralt begrepp inom filosofi och religion. Med fri vilja menas vanligtvis den förmodade metafysiska möjligheten för människan att själv välja fritt bland flera olika möjliga handlingsalternativ i ett godtyckligt ögonblick – oberoende av faktorer utanför personens kontroll, det vill säga slumpfaktorer och naturliga, övernaturliga, yttre och deterministiska faktorer. Ibland definieras det som möjligheten att den handlande agenten hade kunnat välja att handla annorlunda i en förfluten situation. En handling är fritt vald om och endast om den handlande agenten hade kunnat välja att avstå ifrån handlingen. Den fria viljan betraktas av flera livsåskådningar som ett undantag från en annars deterministisk värld och är dessutom nödvändig för flera av dem, bland annat existentiali (sv)
- Свобода волі — філософське питання про те, чи людина вільна у своїх діях або рішеннях, чи вони визначені наперед, детерміновані. Упродовж віків це питання цікавило філософів і теологів. Розгляд цього питання потребує розуміння взаємодії між свободою і причиною, визначення того, чи закони природи причинно зумовлені. Філософські школи відрізняються в поглядах на те, чи всі події детерміновані (детермінізм проти індетермінізму) та у поглядах на те, чи може свобода співіснувати з детермінізмом (сумісність проти несумісності). Так, наприклад, жорсткий детермінізм стверджує, що Всесвіт детерміністичний, що зумовлює неможливість свободи волі. (uk)
|
.jpg){kind=link}
.jpg){kind=link}
