Camlas Llangollen

Camlas Llangollen
Enghraifft o:	camlas
	Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia

Rhwng Rhaeadr Bwlch yr Oernant a Llangollen

Camlas Llangollen

arysgrifen

Camlas Undeb Swydd Amwythig

Llociau Hurleston (4)

A51 Pont Hurleston

A534 Pont Wrecsam

Llociau Swanley (2)

Llociau Baddiley (3)

Lloc Marbury

A49 Pont Quoisley

Lloc Willeymoor

Lloc Povey's

Llociau Grindley Brook (3)

Heol A41

Llociau Staircase (3)

Heol A41

Cangen Whitchurch

Heol A41

Heol A525

Cangen Prees

Twnnel Ellesmere (87 llath)

Tafarn yr Ellesmere Arm

Camlas Trefaldwyn

A495 Pont Maestermyn

A5 Pont Moreton

Dyfrbont Y Waun

Twnnel Y Waun (459 llath)

Rheilffordd

Basn Y Waun

Twnnel Whitehouse (191 llath)

Heol A5

Dyfrbont Pontcysyllte

Cangen Trefor

A539 Pont Wenffrwd

Gorsaf Llangollen

Basn Llangollen

A542 Pont Tw^r

Rhaeadr y Bedol

Rheilffordd Llangollen

Afon Ddyfrdwy

Camlas yng ngogledd-ddwyrain Cymru yw Camlas Llangollen, sy'n cysylltu Llangollen a Nantwich, yn Swydd Gaer, Gogledd-orllewin Lloegr, ac sy'n gangen o Gamlas Undeb Swydd Amwythig. Hen enw Camlas Llangollen oedd Camlas Ellesmere. Mae’r gamlas yn mynd trwy Ellesmere a Whitchurch ar ei ffordd o Langollen i Gyffordd Hurleston, ei man cysylltu â’r Shropshire Union. Adeiladwyd y gamlas yn 19g gan Thomas Telford ac mae hi'n 44 milltir o hyd gyda 21 o lociau.^[1]^[2]. Mae cyffordd Welsh Frankton yn gysylltiad gyda Chamlas Drefaldwyn, sydd wedi ailagor yn rhannol erbyn hyn.^[3] Mae hefyd 3 cangen lai; chwarter milltir i Ellesmere (agor), i Prees (milltir a hanner wedi ailagor a dwy filltir heb ei hadfer) ac i Eglwyswen (chwarter milltir wedi ailagor, tri chwarter milltir sy heb ei hadfer hyd yn hyn).^[2]

Pwrpas y gamlas roedd cludo glo, briciau, calchfaen^[4] a haearn o ardal ddiwydiannol Rhiwabon i'r glannau a dinasoedd Lloegr. Hefyd, mae’r gamlas yn cario dŵr rhwng Raeadr Bwlch yr Oernant a Chamlas y Shropshire Union ac yn cario 50 miliwn liter i Swydd Gaer yn ddyddiol.^[5]

Mae'r draphont gamlas, sef Traphont Pontcysyllte, sy'n croesi dyffryn Dyfrdwy ger Cefn Mawr, yn enwog iawn a cheir traphont camlas arall dros Afon Ceiriog ger Y Waun, lle ceir twneli camlas hefyd. Mae'r gamlas yn cael ei dŵr o Raeadr Bwlch yr Oernant, rhaeadr artiffisial ar Afon Ddyfrdwy. Yn 2009, daeth 11 milltir o’r gamlas, rhwng Pont Gledrid a Rhaeadr Bwlch yr Oernant, yn Safle Treftadaeth y Byd^[6]